Ii-bob klaviaturalar bilan ishlash. 1Klaviatura bilan ishlash ko’nikmasini xosil qilish

07.10.2018

Diplom ish: Klaviaturalar bilan ishlash

http://diplomish.blogspot.com/2013/07/klaviaturalar-bilan-ishlash.html

1/2

II-BOB Klaviaturalar bilan ishlash.

 

2.1Klaviatura bilan ishlash ko’nikmasini xosil qilish.

Klaviatura - kompyuterning eng muhim qurilmalaridan biri bo‘lib, tizimga buyruqlar va ma’lumotlarni kiritish uchun ishlatiladi. Mazkur Bobda PC-moslashuv

     PS ning birinchi rusumini ishlab chiqargan vaqtidan buyon, IBM firmasi kompyuter klaviaturasining uchta toifasini, Microsoft esa yana bir toifani ishlab ch

    Ular sanoat standartlariga aylandi va deyarli barcha ishlab chiqaruvchilar shularga amal qilishdi. Windows 95 paydo bo‘lishi bilan 101 klavishli klaviaturanin

      Klaviaturaning quyidagi asosiy toifalari mavjud:

 

·

   

101 klavishli kengaytirilgan klaviatura ;

·

   

104 klavishli kengaytirilgan Windows klaviaturasi ;

·

   

83 klavishli PC va XT klaviaturasi ;

·

   

84 klavishli AT klaviaturasi.

 

104 klavishli klaviatura eng mashxur bo‘lib, u 8.6- rasmda ko‘rsatilgan 

 

 

 

 

  

  

   

   

   

   

   

   

   

   

   

   

   

   

  

  

  

 

  

 

8.6-rasm. 104 klavishli klaviatura

2.2. Plastmassa  shtirli klaviatura. 

Arzon klaviaturalar yasash uchun plastmassa va rezinadan foydalaniladi. Har bir klavish tagida yo‘qoriga vertikal yo‘naltirilgan palstmassa shtir bo‘lib, uning p

      Shiqillatmali (chertishli) klaviatura. Bunday klaviatura klavishni bosganda, u qanchalik chuqur bosilsa,bu klavishning mexanik qarshiligi  shuncha yo‘qori b

Mikroo‘chirib - yoquvchilar va gerkonlar

Mikroo‘chirib - yoquvchili va  gerkonli klaviaturalar shiqillatmali klaviaturalarga o‘xshash harakteristikalarga ega. Biroq mikroo‘chirib - yoquvchilar  katta mu

Sensorli klaviatura. 

Sensorli klaviatura ish tamoyili sezgir elementga qo‘yilgan potensiallar ayirmasining kuchayishiga  asoslangan. Bu elementlar soni klavishlar soniga  mosdir. S

 

 

Maxsus klaviaturlar

ma’lumotlarni kiritish jarayonining samaradorligini oshirish uchun mo‘ljallangan. Bunga klaviatura shaklini o‘zgartirish, uning klavishlarini taqsimlash yoki tiz

07.10.2018

Diplom ish: Klaviaturalar bilan ishlash

http://diplomish.blogspot.com/2013/07/klaviaturalar-bilan-ishlash.html

2/2

Автор: 

Oybek Umarov 

   Standart klaviaturalar klavishlarining taqsimotini optimal taqsimot deb bo‘lmaydi. uzoqdir .Ular mexanik yozuv mashinalarining  ilk namunalarini saqlab kel

     Ulash uchun ulanish joylari:

·

   

5 kontaktli Baby-AT tizimli platali PC-moslashuvchan  kompyuterlarda  

·

   

6 kontaktli mini-DIN PC/2 kompyuterlarida va  2PX, ATX,NLX tizim platali kompyuterlarning  ko‘pchilik ishlatiladi.

 

 

  

8.7-rasm.Klaviaturani ulash uchun ulanish .

 

Keyingi vaqtda kompyuterga, klaviaturaning standart portlari o‘rniga USB universal ketme-ketli shinasi yordamida ulanadigan klaviaturalar ommalashib bormo

Klaviatura – kompyuterga buyruq va axboratlarni kiritish qurilmasi. Tugmalari soniga ko’ra

ctandart (84) va kengaytirilgan (101) klaviaturalari mavjuddir. Bundan tashqari, klaviyaturalar lotin

harflarining  joylashuviga  ko’ra  ham  farqlanadi:  amerika  va  angliya  standarti  –QWERTY,  fransuz

standarti-AZERTY.

 

 

Klaviaturadagitugmalarvazifasi

Foydalanuvchitomonidankompyutergaaxborotkiritishuchunmo'ljallangan.Albatta, modeligaqarab tugmalarining soni va joylashishi klaviaturalarda 

bir  xil  tugmalarining  vazifasi  har  xil  klaviaturalarda  bir  biriga  mos  keladi.  Klaviaturaning  asosiy

tugmalari va ularning vazifalari bilan batafsil tanishib chiqamiz:

 [ESC] – tugma -aynan bajarilayotgan harakatlarni to'xtatadi;

[F1]…[F12] – funksional tugma, dasturchi (foydalanuvchi) mo'ljaliga ko'ra dasturlanadi.

[PrScr]  (PRINT  SCREEN)  –  bu  tugmadan  foydalanib  ekrandagi  tasvirni  to'laligicha

bosmaga chiqarish mumkin.

[SCROLL LOCK] – vaqtincha to'xtatish.

[BREAK]  –  bu  tugmadan  faqat  [CTRL]  tugmasi  bilan  hamkorlikda  qo'llaniladi.  [CTRL  –

BREAK] tugmalarini bir vaqtda bosish bajarilayotgan buyruq yoki dasturni tugallashni bildiradi.

  [CAPS  LOCK]  –  bosh  harflarni  foydalanishni  belgilab  qo'yish  uchun.  [CAPS  LOCK]  ni

bosilganda  klaviaturaning  o'ng  tepa  qismida  joylashgan  xabar  chiroqchasi  yonib  qoladi.  [CAPS

LOCK] tugmani qayta bosish bosh harflardan foydalanishni bekor qiladi.

Ba'zan  [CAPS  LOCK]  bu  tugmani  boshqa  maqsadlar,  misol  uchun,  rus  alfavitiga  o'tish

uchun ishlatiladi.

  [Shift]  –  klaviaturaning  yuqorigi  registrida  joylashgan  bosh  harflar  va  boshqa  simvollarni

kiritish  uchun  qo'llanadi.  Masalan,  «d»  kichik  harfini  kiritish  uchun,  «D»  tasvirlangan  tugmani

bosish kerak, agar «D» bosh harfini kiritmoqchi bo'lsangiz [Shift] ni bosib, qo'yib yubormay turib

«D» tugmasini bosasiz. 

[CTRL] – o'z holicha ishlamaydi, klaviatura imkoniyatlarini kengaytirish uchun qo'llaniladi.

[ALT] – bu tugma ham analogik holatda ishlaydi. [CTRL] va [ALT] tugmalarini Windows 98

da qo'llanishini biz amaliy mashg'ulotlarda ko'rib o'tamiz.

[Backspace]  ([Enter]  tugmasi  tepasida  chapga  strelka)  –  kursordan  chapda  joylashgan

simvollarni yo'qotish uchun.

[Enter] – «kiritish» tugmasi

[Ins]  –  simvollarni  qo'yish  va  o'zgartirish  uchun  qo'llanadi.  (simvollarni  o'chirmasdan

almashtiradi).

[Del] – tugmasi ustida kursor joylashgan simvollarni yo'qotish uchun qo'llanadi.

[Home] – kursorni chap va qator boshiga qo'yish uchun ishlatiladi.

[End] – kursorni o'ng va ekranni pastki burchagiga o'tkazadi.

[PgUp] – betlarni tepaga o'tkazishga, to'g'ri yo'nalishda varaqlash uchun.

[PgDn] – betlarni pastga varaqlash uchun.

 

 

-  bu  tugma  kursorni  boshqarishga  mo'ljallangan,    kursorni  kerakli  yo'nalishi  tanlab

bosilsa shu yo'nalishda harakatlanadi.

[Space]  –  bu  tugma  klaviaturaning  pastki  qismida  joylashgan  bo'lib,  [Alt]  tugmalari

oralig'ida, bo'sh joy (probel) qoldirish deb ataladi.

2.3 Klaviatura haqida umumiy ma’lumot