Iit-1-mavzu testlari


ITT 4-mavzu bo‘yicha testlar


Download 85.15 Kb.
bet8/10
Sana05.01.2022
Hajmi85.15 Kb.
#226388
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10
ITT 4-mavzu bo‘yicha testlar
1. “Al-Hudoya” asarini kim yozgan va uning 3-jildi iqtisodning qaysi sohalariga bag‘ishlangan?
A) Burxoniddin al-Marg‘iloniy; oldi-sotdi, pul muammolari, kafolat, bir ishda pul bilan sherik bo‘lish, pulni saqlashga berish, qarz berish, ijara.

B) Amir Abdulloh, pulga sherik bo‘lish, sudxo’lik, bank ishi, pul nazariyasi, qarz berish, qarz olish;

S) Abu Nosir Farobiy; pulni ko‘paytirish, qarz qoplash, kafolat, sherikchilik, boylik orttirish, dehqonchilikni rivojlantirish, chetdan naslli mollar keltirish.

D) Abu Rayhon Beruniy; savdo-sotiq, tijorat, boyib ketish, qarz berish, kafolat, foiz to‘lash, sudxo‘rlik, sayyohlik, mastamlakachilik.


2. Tijorat ishlarida adolat, to‘g‘rilik, xalollik, insonparvarlik qoydalariga rioya qilish nihoyatda zarur ekanligi qayd qilingan, birovning haqiga xiyonat qilish, kishilarni aldash gunohi kabi sifatida tariflagan asar qaysi?

A) “Savdo sirlari”

B) “Al-Hidoya”

S) “Tijorat to‘g‘risida”

D) “Savdoda xalollik”
3. Abu Nasr Farobiy taqsimot haqida qanday fikir bildirgan?

A) Mavjud resurslar teng taqsimlanishi lozim, aks holda bir sohaga ko’piroq, ikkinchi sohaga kamroq ulush tegadi;

B) Moddiy va manaviy boyliklar mavqiyga qarab taqsimlanishi lozim, aks holda kelishmovchilik kelib chiqishi mumkin;

S) Mol-mulk, noz-nematlar bab-barobar taqsimlanmas ekan, davqlatda boylar va kambag‘allar o‘rtasida kelishmovchiliklar ko‘payadi;

D) Jamiyat va kishilar qo‘lidagi mol-mulkni, nozi-nematlarni to‘g‘ri taqsimlash davlat darajasidagi asosiy muammolardan biri bo‘lib, u maqsadga muvofiq amalga oshirilmas ekan, ... odamlar faqir ahvolga tushib qoladi.
4. “Odamlarga, avlotlarga zarar keltirmaydigan mol-mulk orttirsh foydali ish ekanligi, boshqalar uchun zarar keltiridigan boylik to‘plash, mol-mulk orttirish yomon odot” deb qaysi mutaffakir aytib utgan?

A) Yunon mutaffakiri Platon;

B) O‘zbekistonlik islomshunos mutaffakir Burxoniddin al-Marg‘iloniy;

S) O‘rta asr mutaffakirlaridan biri Abu Nasir Farobiy;

D) Buxoroda to‘g‘ilgan qomusiy olim mutaffakir Abu Ali Ibin Sino;
5. 280 dan ortiq asar yozgan, ideal davvlat to‘g‘risidagi qarashlari Platonning “Qonun”larida, Arestotelning “Afina siyosatlari”da, Farobiyning “Saxovatli shaxar aholisining qarashlari to‘g‘risida faktlar”idagi fikrlarga o‘xshab ketadigan mutafakkir kim?

A) Abu Nosir Farobiy

B) Abu Ali Ibn Sino

S) Burxoniddin al-Farg‘oniy

D) Yusuf xos Xojib
6. Iqtisodiyot masalalari bo‘yicha davlat va raiya munosabatlari sinchiklab o‘rganilgan, tarjimasi, “Baxt-saodatga erishtiruvchi bilm” ma’nosini beruvchi asarning asl nomi nima, mualliflari kim va qachon yozilgan?

A) “Qutadg‘u ilig”, Yusuf Xos Xojib, 1069-1070 yillar

B) “Saxovatli shaxar”, Abu Nosir Farobiy, 1059-1060 yillar

S) “Qustadg‘u bilig”, Abu Ali Ibn Sino, 999-1002 yillar

D) “Znaniye, Prixodyashiye k schastyu” Dostoyevskiy, 1869-1870 yillar oralig‘ida
7. Abu Rayxon Beruniy nechta asar muallifi va “Mineralogiya” asarida nimalar haqida fikr yuritgan?

A) 205 ta, yer osti va yer ustida ishlovchilar mehnati, mukofoti va to‘laydigan soliqlari to‘g‘risida.

B) 200 ga yaqin, aqliy va og‘ir mehnat qiluvchilar, ularga berniladigan imtiyozlar, maoshlari va zakotlari haqida.

S) 100 dan oriq, konda ishlovchilar, yer ostida gavxar qidiruvchilar, dehqonlar ularga berilishi kerak bo‘lgan imtiyozlar va ish haqqi haqida.

D) 80 dan ko‘proq, ruda va ko‘mir qazuvchilar, dehqon va chorvadorlar kabi og‘ir mehnat qiluvchilarining rag‘batlantirilishi haqida.
8. Hozirgi Amerika qit’asining mavjudligini Xristafor Kolumbdan bir necha asr avval ilmiy asoslab bergan Abu Rayxon Beruniy asarining haqiyqiy nomi qaysi javobda to‘g‘ri keltirilgan?

A) “Hindiston haqidagi haqiyqatlar”

B) “Hindlaring aqlga sig‘mas tabiyatini aniqlash haqida”

S) “Hindiston sari sayohat”

D) “Hindlaring aqlga sig‘adigan va sig‘maydigan ta’limotlarini aniqlash”
9. Abu Ali Ibn Sino daromad va xarajatlar balansi to‘g‘risida qanday fikrlar yuritgan?

A) Mamlakad hududlari,qishloqlar miqyosida daromad va xarajatlar balansi haqida fikr yuritib, daromad xarajatlardan ko‘p bo‘lishi lozimligini aytadi.

B) Nafaqat oila doirasida, balki shaxar, hatto davlat miqyosida fikr yuritib, davlat tabiiy ofat yoki urush bo‘lishi ehtimolini hisobga olib, unga mablag‘ ajratgan holda daromad va xarajatlar balansiga erishishi zarur.

S) Hamma joyda daromadlar va xarajatlar teng bo‘lishi lozim

D) Islohotlar rivojlantirilganda yoki inqiroz davrida balansda xarajatlar daromaddan ko‘proq bo‘lishi mumkin.
10. Pul qadrini ko‘tarish yoki ushlab turish, xalqqa xususiy mulk huquqini ta’minlovchi qonunlarni joriy etish va yo‘llarni o‘g‘ri-qaroqchilardan muhofaza fqilish deganda Yusuf Xos Xojib nimani nazarda tutvgandi?

A) Soliq to‘lovchilar mamlakat hukumdoridan kutayotgan uch narsani

B) Hunarmandlar, savdogarlar o‘z ishlarini erkin amalga oshirish imkoniyatlarini.

S) Xususiy mulk egalari erkinlikni, tijoratchilar o‘z manfaatlari himoyasini

D) Dehqon va chorvadorlar o‘z tavarlarini bozorda erkin sotish sharoitlarini.
11. “Odamzod naslinig ulug‘ligi bilimdan. U aql-idrok tufayli ne-ne tugunlarni yechishga qodir” degan mutafakkir kim?

A) Abu Ali Ibn Sino

B) Amir Temur

S) Yusuf Xos Xojib

D) Abu Rayxon Beruniy
12. Iqtisodiyotni boshqarishda o‘ziga xos maktab yaratgan Amir Temur saltanatining har bir viloyatidagi devon deyiluvchi boshqarma qanday vazifalarni bajargan?

A) zakot to‘plash, karvonsaroylarni ta’minlash, yo‘llarni qo‘riqlash, suv resurslari va darveshlarni boshqarib turgan.

B) bozorlarni boshqargan, o‘lpon to‘plagan, jarchilarni boshqargan, qo‘riqchilarni nazorat qilgan, ish haqqi tarqatgan va xokazo.

S) yo‘l, suv tarmoqlarini tartibga solgan, qorovul va qo‘riqchilarni tanlagan, g‘oliblarni mufotlagan, gunohkorlarni jazolagan va xokazo.

D) davlatning muhum ishlari; soliq yig‘ish, tartib saqlashni, ijtimoiy binolar-bozorlar, hammomlar, yo‘llar, suv inshootlari tarmoqlarini nazoart qilib turnayu.
13. “Raiyatni xonavayron qilish davlat xazinasining kambag‘allashishiga olib keladi. Xazinaning kambag‘allashishi sipohlarning tarqalib ketishiga sabab bo‘ladi. Sipohlarning tarqoqligi esa, o‘z navbatida saltanatning kuchsizlanishiga olib boradi”, - deb kim yozib qoldirgan?

A) Amir Temur

B) Buyuk lashkarboshi Aleksandr Makedonskiy

S) Yuliy Sezar’

D) Yusuf Xos Xojib
14. Amir Temur saltanatida qishloq xo‘jaligi ishlab chiqarishini rivojlantirishda nima muhum mavqega ega bo‘lgan?

A) dehqonchilikka emas, faqat chorvachilikka e’tibor berilgan; yaylov hosildorligini oshirganlarning birinchi yili soliqlardan ozod qilingani, 2-yili 1/2 qismi soliq to‘lashi va xokazolar.

B) dehqonchilikka e’tibor; kimdir sahroni obod qilsa yoki koriz qursa, bog‘ ko‘kartirsa, yo xarob joyni obod qilsa, birinchi yil soliq olinmagan, 2-yili o‘zi bergani olingan, uchunchi yili soliq yig‘ilgan.

S) qishloq xo‘jaligi bilan bog‘liq hunurmadchilikka e’tibor qaratilib, ular 3 yilgacha soliqlardan butunlay ozod qilingan.

D) yer osti suvlarini qochirish, chngi yerlar o‘zlashtirish, hosildorlikni oshirish va isrofgarchilikni kamaytirishga e’tibor qaratilgani.
15. Soliq yig‘ish Ulug‘bek hukumronligi davrida qaysi muddatlarga bo‘lingan?

A) Hosil pishib yetilganida – bitta muddatda

B) 2 ta muddatda; erta bahor va kech kuzda

S) 3 muddatga; bahorgi, yozgi va kuzgi

D) 3 muddatga; saraton (iyun-iyul); sunbula-mezon (avgust-sentyabr) va qavs (noyabr)
16. Alisher Navoiy boylik topishning nechta yo‘li borligi aytgan.

A) dehqonchilik va hunarmandchilik, savdodan

B) tijorat va dehqonchilikdan

S) birinchisi o‘z mehnati bilan boylik topish, ikkinchi yo‘li o‘g‘rilik, ta’magirlik va zo‘rlik yo‘li bilan.

D) birinchi – dehqonchilik, ikkinchi-xunarmadchilik, uchunchisi – tijorat, to‘rtinchisi – o‘hirlik, beshinchisi – xarom yo‘l bilan.
17. Nomi “Qonunlar izoxi” ma’nosini bildirgan asar kimga tegishli va qanaday masalalarga bag‘ishlangan?

A) Abu Ali Ibn Sinoning “Muhayin” asari, soliq qonunlari masalalariga;

B) Alisher Navoiyning “Mutayyin” asari, pul va savdo qonunlari masalalariga;

S) Mirzo Ulug‘bekning “Musayyin” asari, tijoart va sudxo‘rlik qonunlari masalasiga;

D) Boburning “Mubayyin” asari, qonunlar va iqtisoliy masalalarga.
18. Amir Temur aholining qaysi sohada savotxon bo‘lishini talab qilgan?

A) O‘zi yurgizayotgan iqtisodiy siyosatdan, xususan moliyaviy munsabatlardan, pul muomilasi va soliq tizimidan xabardor bo‘lishini, ya’niy iqtiodiy savotxon bo‘lishini.

B) Ta’lim olishni, o‘qimishli bo‘lishni, tijorat va dehqonchilik sohasida savotxon bo‘lishini.

S) Aholini ta’lim bilan qamrab olishini, hunarmadlik sohasida savotxon bo‘lishini.

D) Pul kredit masalalarida, soliq bo‘yicha savotxon bo‘lishini.
IIT-5-mavzu testlari

1.Fiziokratlar kimlar va ularning maktabi qachon vujudga kelgan?

A)Ingliz iqtisodchilari kapitalistik iqtisod vakillari bo’lib , fiodalizmdan kapitalizmga o’tish davrida vujudga kelgan.

B)Fransuz iqtisodchlari klassik siyosiy iqtisod vakillari hisoblanib Fransiyadan fiodalizmdan kapitalizmga o’tish davrida vujudga kelgan

C)Nemis siyosiy iqtisod vakillari bo’lib, kapitalizmning boshlanish davrida vujudga kelgan

D)Avstriya-Germaniya siyosiy iqtisodchilari vakillari hisoblanib, qo’lgorlik jamiyati tugashi va fiodalizm boshlanish davrida vujudga kelgan

2.Akvinatning fikricha ayriboshlash sharti qachon buzilgan hisoblanadi

A)Tovar(mahsulot, buyum) “bir ishlovchining foydasiga boshqa ishlovchining mehnati hisobidan kelib tushsa”

B)Tovar(mahsulot, buyum) “bir xodim zarariga boshqa xodim haqidan noto’g’ri hisob-kitob natijasida kirib kelsa”

C)Buyum “bir odamning foydasiga boshqa odamning zarar ko’rishi hisobidan kelib tushsa”

D)Buyum “bir qancha odamlarning zarari hisobidan biro damning foydasini ko’paytirsa”

3.Merkantilistlarning ilmiy dunyo qarash tamoyillaridan biri nima bo’lgan?

A)Kumush, brilliantlarga qiziqish bilan qarash

B)Dunyo boyligi o’zgarmasligi

C)Savdoda bir tomonning daromadi boshqasiga zarar keltirishi

D)Harqanday oltin va qimmat baho narsalarga boylik sifatida qarash

4 …. natural-xo’jalik tizimining yemirilishi ,tovar-pul munosabatlarining o’sishi, …. Yangi yerlarning ochilishi, buyuk geografik kashfiyotlar, mustamlakachilik tizimining paydo bo’lishi nimaga turtki bo’ldi?

A)XV asrga kelib savdoning tez rivojlanishiga

B)Eksportning importdan o’sishiga (XVII asr)

C)XVII asr boshiga kelib sanoatni rivojlanishiga

D)Yo’lto’sarlik qaroqchilikni ko’payishiga (XIV asr)

5.Merkantilistlar xalqaro savdo …. e’tibor qaratishgan (nuqtalar o’rniga so’zlarni to’g’ri toping)

A)Bir xalqning iqtisodiy qudrati va boyligining o’sishi faqatgina boshqa davlat boyligi hisobiga amalga oshishiga

B)da istemolni cheklash orqali millatning boyligini ko’paytirishga

C)Millatning qudrati va boyligining ravnaq topishida muhim vosita ekanini etirof etib, ko’proq xalqaro savdo balansiga

D)da ham ishlab chiqarishni, ham eksportni rag’batlantirish hisobiga millat boyligini ko’paytirish mumkinligiga

6.Xalqaro savdoda nisbiy ustunlikka erishish uchun ishchilarga kam ish haqi berishning tarafdorlari kimlar hisoblanadi

A)Keynschilar

B)Merkantilistlar

C)Fiziokratlar

D)Monetoristlar

7.Ko’p islab chiqarish bilan birga ….. eksportni oshishiga imkon beradi bu esa millat boyligi va qudratining oshishiga olib keladi deydi Merkantilistlar.

A)Kam istemol qilish

B)Kam ish haqi to’lash

C)Chetga ko’proq sotish

D)Xalqaro savdoni rivojlantirish

8. …. Va yalpi ishlab chiqarishni kamaytirishga sabab bo’lishi mumkin

A)Sifatsiz mahsulot yetishtirish xaridorlarni kamayishiga

B)Bozorga talabni kamayishi xarid qobiliyatini oshishiga

C)Iqtisodiy inqirozlar takliflarni oshiи ketmasligi

D)Yashash minimumidan yuqori maosh berish mehnat layoqatini kamaytirishi mumkin yuqori ish haqi yil davomida kamroq ishlashga

9.Boylikning manbai faqat tashqi savdo hisoblanadi bunday boylikka “Har yili xorijliklardan xarid qilgan summadan ko’ra ulargga ko’proq sotish” yo’li bilan erishiladi degan fikr muallifi kim?

A)Shotlandiyalik iqtisodchi Avgustin

B)Fransiyalik Fiziokrat

C)Ingliz iqtisodchisi Tomas Man

D)Uelslik iqtisodchi Shumpeter fon Ditrix

10. “Noiloj rivojlanish” nazariyasining mazmuni mohiyati nima?

A)Ozodlikka erishgan davlatnarga davomadning kamligi jamg’armalar paydo bo’lishiga to’siqlar va kapital qo’yilmalarning past darajada saqlanishi sanoat rivojiga va milliy daromad o’sishiga yo’l bermaydi kambag’allik hamda bochorlikni keltirib chiqaradi

B)Daromad kamligi chetdan yuqori foizlarda kridet olishga ularni qiynalib to’lash evaziga kelgusida iqtisodiyotni gullab-yashnashiga olib keladi

C)Qiyinchilik davrida “noiloj” bilim olgan kadrlar yetuk mutahassis bo’lib davlatning ertasini belgilaydilar

D)Ilojsiz rivojlanishda to’g’ri yo’lni tanlagan qiyinchiliklarga cidagan davlatlar yaxshi ko’rsatkichlarga erishsalar birlashmagan korrupsiya botqog’iga botgan mamlakatlar rivojlanishdan orqada qolip iqtisodiy jihatdan qadam bo’lib qoladi

11. “Tashqi turtki” nazariyasining mohiyati nimadan iborat?

A)Mustamlakachilikka tushib qolgan davlatni tashqaridan harbiy yordam olib ozodlikka chiqishi kambag’allikni qisqartirishi sanoatni rag’batlantirishi

B)Kambag’allik va nochorlikdan chiqishda minimum kapital qo’yilmalarni asosan tashqi investitsiyalar hisobiga oshirib turg’unlikddan chiqib olish tadbirkorlikni ko’chaytirish zorijiy investorlarga qulay “iqlim” ni yuzaga keltirish

C)Tashqaridan kuchli “homiy” toppish imtiyoziyli kreditlar olish resurs-tejamkor teznologiyalarni qo’llash xalqni birlashtirish qo’shilmaslik tendentsiyasini qo’llash va boshqalar

D)Tashqaridan yordam beradiganlarni aldamaslik o’zaro ishonch eksportni oshirish chetda o’qitishni keskin ko’paytirish, chetdan ko’roq hom ashyo sotib olish, tayyor mahsulot yetishtirish

12.Ayrim sohibkorlarga qarashli o’z egasiga foyda keltiruvchi mulk qanday mulk hisoblanadi

A)Oila mulki

B)Aralash mulki

C) Jamoa mulki

D)Xususiy mulk

13.O’zbekiston Respublikasining “Mulkchilik to’g’risida”gi qonuni 7-moddasida xususiy mulk haqida nima deyilgan

A)Xususiy mulk, ijara berish, hadya qilish foydalanish va tasarruf etish huquqlarini ichiga oladi

B)Shaxsiy jamg’armalar, daromadlar hisobiga sotib olingan, merosga qoldirilgan, hadya (sovg’a) qilingan mulk shaklidir



C)O’z mol-mulkiga xususiy egalik qilish undan foydalanish va uni tassaruf etish huquqidan iboratdir

D)Bir kishiga tegishli, sotish, sovg’a qilish, ijaraga berish mumkin bo’lgan mulk shakli

14.Xususiy mulk oz egasiga nimalar beradi

A)Iqtisodiy hokimiyat beradi, naf keltirishi shart, iqtisodiy mustaqillik beradi va hokazo

B)Ijtimoiy erkinlik foyda, iqtisodiy erkinlik

C)Erkinlik, boshqarish, hadya qilish, ijaraga berish, sotish huquqlarini beradi

D)Egalik qilish tasarruf etish hamda boshqarish, ijaraga berish kafolatlarini beradi

15.Amal qilishi bo’yicha xususiy mulk necha xil bo’ladi va qaysiilar

A)3 xil: ijaraga beruvchi, hadya qiluvchi va sotishga muljallangan

B)3 xil: garovga qo’yuvchi, sovg’a qiluvchi va biznesga xizmat qiluvchi

C)4 xil: hadya qiluvchi, ijaraga beruvchi, istemolgaxizmat qiluvchi va garovga qo’yuvchi



D)2 xil: istemolga xizmat qiluvchi biznesga xizmat qiluvchi

16.Savdoning dastlabki shakli qanday amalga oshirilgan

A)Tovarni boshqa tovar va xizmatlarga almashtirilishda o’z aksini topgan

B)Tovar va xizmatlarni to’g’ridan-to’g’ri boshqa tovar va xizmatlarga alashtirish shaklida amalga oshirilgan

C)Tovarlarni oltin yoki kumush tangalarga bozor talabidan kelib savdo qilishgan

D)Bozordan sotib olingan tovarlarni uyda bor bo’lgan tovarlarga almashishga ruxsat olish yo’li bilan

17.O’rta asrning dastlabki davrida hukumronlik qilgan kanonistlar g’oyasi nimani qoralagan va gunoh sanalgan

A)Sudxo’rlik foydasini qoralagan va foizga pul berishni gunoh hisoblagan

B)Savdo foydasini birov mehnatini o’zlashtirish deb qoralagan va kreditga qarz berishni gunoh degan



C)Savdo foydasini va sudxo’rlik foizini qat’iy qoralagan, ular noto’g’ri ayriboshlash va birovning mehnatini o’zlashtirish sifatida tavsiflangan gunoh sanalgan

D)Savdodan quriladigan foyda foizi va sudxo’rlik foydasi gunoh sanalib, birovning daromadini aldab olish noekvivalent ayriboshlash sifatida qoralangan

18. “Odil narx” deb kanonistlar qanday narxni tushunganlar

A)Mehnat va moddiy sarflar bilan ifodalangan narx

B)Talab va taklifga asoslangan mehnat mahsuli

C)Tovarni yetishtirishga sarflangan harajatlar hisob-kitobi bo’yicha narx

D)Sotuvchi va oluvchi o’rtasidagi kelishilgan narx

19. “Agar savdogan va sudxo’rlar odob-axloq doirasida ish yuritgan bo’lsalar, savdo foydasi va ssuda uchun foiz savdo hamda ssuda operatsiyalaridagi mehnat, transport va boshqa harajatlar hatto xatar uchun to’lanadigan haq sifatida o’zlahtirilishi kerak” degan fikr kimga tegishli

A)Angliyalik iqtisodchi Tomas Manga

B) “Mahbu-ul-qulub” asari muallifi Yusuf Xos Hojibga

C)Vatandoshimiz buyuk olim Burxoniddin al-Marg’iloniy

D)1225-1274 yillarda yashab o’tgan Italiya monahi Foma Akvinskiy (Akvinat)ga


Download 85.15 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling