Ijaraning moliyaviy ijara sifatida tasniflanishiga alohida yoki birgalikda olib kelishi mumkin bo‘lgan omillar: - (a) ijarachi ijara kelishuvini bekor qilishi mumkin bo‘lsa, ijaraga beruvchining bunday bekor qilish bilan bog‘liq bo‘lgan zararlari ijarachining hisobiga qoplanishi;
- (b) qoldiq qiymatining haqqoniy qiymatidagi o‘zgarishlardan kelib chiqadigan foyda va zararlar ijarachining hisobiga olib borilsa (masalan, ijara muddati oxirida sotishdan tushumlarning eng ko‘p qismiga teng bo‘ladigan ijara haqidan chegirma shaklida); va
- (v) ijarachi ijarani ikkinchi muddatga bozor narxidan ancha past bo‘lgan ijara haqi evaziga davom qilish huquqiga ega bo‘lsa.
Yer va binolarning ijarasini tasniflash va hisobga olish talab qilinganida, minimal ijara to‘lovlari (shu jumladan, bir martalik oldindan to‘lovlar) yer va binolar ijarasi o‘rtasida yer ijarasi bilan binolar ijarasi huquqlarining ijara boshlanishidagi haqqoniy qiymatlariga mutanosib ravishda taqsimlanadi. Agar ijara to‘lovlari ushbu ikkita qism orasida ishonchli tarzda taqsimlana olmasa, bunday ijara kelishuvi butunligicha moliyaviy ijara deb tasniflanadi, toki ikkita qism ham operativ ijara bo‘lib hisoblanmasa. Agar ikkita qism ham operativ ijara bo‘lib xisoblansa, butun ijara kelishuvi operativ ijara deb tasniflanadi. - Yer va binolarning ijarasini tasniflash va hisobga olish talab qilinganida, minimal ijara to‘lovlari (shu jumladan, bir martalik oldindan to‘lovlar) yer va binolar ijarasi o‘rtasida yer ijarasi bilan binolar ijarasi huquqlarining ijara boshlanishidagi haqqoniy qiymatlariga mutanosib ravishda taqsimlanadi. Agar ijara to‘lovlari ushbu ikkita qism orasida ishonchli tarzda taqsimlana olmasa, bunday ijara kelishuvi butunligicha moliyaviy ijara deb tasniflanadi, toki ikkita qism ham operativ ijara bo‘lib hisoblanmasa. Agar ikkita qism ham operativ ijara bo‘lib xisoblansa, butun ijara kelishuvi operativ ijara deb tasniflanadi.
- Yer bilan binolar birgalikda ijaraga olinganida, dastlabki tan olinadigan summasi ahamiyatsiz bo‘lsa, unda ijarani tasniflash maqsadida yer va binolar bitta idara ob’ekti sifatida hisobga olinishi va moliyaviy yoki operativ ijara sifatida tasniflanishi mumkin. Bunday holatda, binolarning iqtisodiy foydalanish muddati butun ijaraga olingan aktivning (ijara ob’ektining) iqtisodiy foydalanish muddati bo‘lib hisoblanadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
