Иктисодиёт тармоклар ва сохалар

1970 йиллар Харта-Скотта-Родинони Трестларга қарши Ўзгартиришлар тўғрисида қонунни қўлланилиши билан тавсифланади. Ушбу қонун агар битим томонлар ҳажми ва битим ҳажми синов шартларини қондирса, у ҳолда ушбу битим тўғрисида олдиндан маълум қилиш тартибини белгилади.

Ўзбекистонда Монополистик фаолиятни чеклаш амалиёти

1. Монополист корхоналарнинг товар ва хизматларига нарх ва рентабеллик даражасини давлат томонидан белгиланиши - бугунги кунда Ўзбекистонда ушбу услубдан фойдаланган холда монополист корхоналарнинг ўз устунлик мавқеларини суиистеъмол килмасликларига маълум бир маънода эришиб келинмоқда.

2. хўжалик субъектларининг ташкил этиш, қайта ташкил этиш, тугатиш, бўлиш ва бирлашиши устидан давлат назорати - асосий мазмуни ўзаро қўшилиш ёки ажралиш истагида бўлган хўжалик субъектларининг олдиндан монополияга қарши давлат органининг розилигини олишлари билан ифодаланади;

3. мажбурий тарзда бўлиб юбориш - устунлик мавқеига эга бўлган хўжалик юритувчи субъектларни рақобат муҳитини яратишда энг муҳим усуллардан бири ҳисобланади. Бунда бўлиб юборилаётган таркибий бўлинмалар ташкилий ва худудий жиҳатдан ажралиб чиқиши мумкин бўлиши, унинг таркибий бўлинмалари ўртасида технологик жиҳатдан ўзаро ўзвий боғлиқлик бўлмаслиги, бўлиб юбориш натижасида таркибий бўлинмалар муайян товар бозорида мустақил ишлаш имкониятига эга бўлишлари керак

4. хўжалик юритувчи субъектлариииг рақобатни чеклайдиган битимлари (келишиб қилинган ҳаракатлари) устидан давлат назорати -Бунда муайян товар бозорида 35 ва ундан ортиқ фоиз улушга эга бўлган, ўзаро рақобатлашаётган ёки рақобатлашиши мумкин бўлган хўжалик юритувчи субъектларнинг рақобатни чеклаб қўйган ёки чеклаб қўйиш мумкин бўлган битимлари (келишиб қилинган ҳаракатлари) хақиқий эмас деб топилади ва бекор қилинади.

5. хўжалик юритувчи субъектнинг ўз устун мавқеини суиистеъмол қилишининг олдини олиш - Бу йўл орқали назорат қилиш асосан монополист корхоналар давлат реестри руйхатига киритилган корхоналар учунгина қўлланилади.