Iliq pollar. Quyma

Pоlivinilatsetatli pоllar jamоat binоlari va yengil, оziq-оvqat hamda asbоbsоzlik sanоatining xоnalarida qilinadi, chunki ishlab chiqarish-texnоlоgiya rejimi bo’yicha pоl tоzaligiga yuqоri talablar qo’yiladi. Qоplamalarning ayni turidan yuqоri nam rejimli xоnalardagi,

shuningdek pоlga zarb, оg’ir ta’sir qiladigan ishlab chiqarish binоlaridagi pоllar uchun fоydalanib bo’lmaydi.
Pоlimertsementli va plastbetоnli qоplamalar yuqоri mustahkamlikka ega, yeyilishga chidamli asоs bilan yaxshi tishlashadi, suv o’tkazmaydi va gigiena talablarni qоniqtiradi. Jamоat va sanоat binоlarining fоydalanish (o’tish) yuqоri bo’lgan xоnalarida, shuningdek pоllarga mineral mоylar ta’sir qilishi mumkin bo’lgan jоylarda ulardan fоydalanilsa maqsadga muоfiq bo’ladi.
polbop sopol plitkalar bundan tashqari zarbga chidaydigan va yeyilmaydigan boplishi zarur. Ular ikki turga boplinadi: sopol plitkalari va koshinlar (naqshli plitkalar). plitkalarning suv shimuvchanligi 4% dan oshmaydi, yeyiluvchanligi 0,25 g/sm² boplishi kerak.
Fasadlarni pardozlash uchun foydalaniladigan barcha tabiiy tosh materiallari mahlum darajada gpovaklik va bahzi hollarda kopz bilan koprib boplmaydigan xilma-xil mayda chiziqlarga ega boplishi mumkin. Vaqt optishi bilan bunday pardoz materiali yumshab, uvalanib kopchib tusha boshlaydi. Bunday muammoni binoni tekis sayqallangan keramogranit bilan pardozlash orqali hal qilish mumkin.
Keramogranitning tarixi XX asr 60-yillar oxirlariga borib taqaladi va bir qancha yil optib, bu materialdan keng koplamda foydalana boshlandi.
Ushbu material noyob sifatga, yahni kislota va ishqor tahsiriga chidamliligi bilan ajralib turadi. Keramogranitning yana bir noyob sifatlaridan biri bu uning qattiqligi (Moos shkalasi bopyicha 7-8) va uning yedirilishga yuqori chidamliligidir.
Keramogranit – ekologik toza material boplib, uning suv shimuvchanligi massasi bopyicha 0,1-0,2% ni tashkil etadi. Uning bilan nafaqat ichki va tashqi devorlarni, balki shamollatiluvchi fasadlarni pardozlash, ochiq balkon va ayvonlarda foydalanish mumkin Uning fizik va mexanik xossalari yuqori va afzalliklari quyidagilardan iborat:

• 
  siqilishdagi yuqori mustahkamlik;
  
• 
  edirilishga chidamlilik;
  
• 
  gpovakligining kamligi (namlikni deyarli shimmaydi);
  
• 
  harorat opzgarishiga chidamliligi;
  
• 
  yuqori sovuqqa chidamliligi;
  
• 
  vaqt optishi va ulgptrabinafsha nurlari tahsirida qarish jarayoniga chidamlilik;
  
• 
  yuza va xajm bopyicha tarkibining bir xilligi;
  
• 
  keng koplamdagi ranglar va turli koprinishda ishlab chiqarishning mavjudligi (9-rasm).
  

Keramogranitning kamchiligi sifatida uning shisha strukturasiga opxshash moprtligi va egilishdagi mustahkamligining pastligini koprsatish mumkin.
Gilamnusxa-mozaika plitkalari (gilamnusxa keramika) kichik oplchamdagi yupqa sir bilan qoplangan yoki qoplanmagan boplib, gilam koprinishida qogpoz asosga yelimlangan holda ishlab chiqariladi. plitkalarning yuzasi shaffof yoki xira, yaltiraydigan yoki yaltiramaydigan, oq yoki rangli sir bilan qoplangan boplishi mumkin. Ular yuzasini qoplashda «berezka», «mimoza»,
«malaxit» va boshqa tabiiy materiallarnig koprinishini beruvchi sirlar bilan qoplanishi mumkin.
Gilamnusxa-mozaika plitkalari yuzasiga maxsus suyak yelimi surib, oprov yoki qop ishlab chiqariladigan qogpozga yelimlangan va opralgan holda yetkazib beriladi. plitkalar orasidagi choklar vertikal va gorizontal topgpri chiziqli yoki xaotik ravishda joylashtirilgan boplishi mumkin (10-rasm). Hozirgi vaqtda qogpoz oprniga polipropilen toprlaridan foydalanilmoqda. plitkalar opz joyiga oprnatilganidan sopng ularning yuzasiga issiq suv bilan ishlov berib, qogpoz yoki toprni plitkalar yuzasidan ajratib olish mumkin .
Sopol materiallarning kanalizatsiya uchun mopljallangan sopol quvurlar, sanitariya- texnika buyumlari kabi turlari ham mavjud.
Turar joylarni suv bilan tahminlash va kanalizatsiya muammolari qadimiy Misr va Mesopotamiya davrida mavjud boplgan. Sanitar-texnik qurilmalarning murakkab turlari qadimgi Misr va Rimda yaratilgan. Murakkablik jihatidan ular hozirgi zamonaviy inshootlardan qolishmagan. Sanitar-texnikaning keyingi rivoji XVIII asrda Angliya va Frantsiyaga topgpri keladi. Opsha vaqtda unitazli xojatxonalar ixtiro qilingan. Sanitar fayans – vannalar, rakovinalar,
unitazlar ishlab chiqarish boshlangan. Ularni oq plastik giltuproq, kaolin, kvarts va dala shpatidan tayyorlab, yuqori xaroratda pishirishgan. Keyinchalik bunday buyumlarni ishlab chiqarish Germaniyada boshlangan.
Mahsulotni tayyorlashda tayyor loy gips qoliplarga quyilgan. Keyin quritilgan mahsulot tarkibida qoprgposhin boplgan yengil eruvchan sir bilan qoplangan.
Sanitariya-texnika buyumlari fayansli (unitaz, umivalgpnik) chinni va yarim chinni guruhlarga boplinadi. Hozirgi vaqtda ular ahlo sifatli xom ashyodan tayyorlanadi.
Hamma sanitariya buyumlari, ularga zarur xossalarni berish va tashqi koprinishini yaxshilash uchun sir bilan qoplanadi.
Sanitar-texnik buyumlar dekarativlik, silliq yuza, oson tozalanish va uzoq vaqt opz xossalarini saqlab qolish xususiyatiga ega.
Bu buyumlarning kamchiligi ularning moprtligidir. SHunga qaramay chinnidan tayyorlangan sanitar-texnik buyumlar hanuzgacha eng yaxshi va zamonaviy buyum boplib qolmoqda.
Quvurlar diametri 150-600 mm gacha, sopoli zich, zarralari uyushib ketgan, sirti va ichi sirlangan bopladi. Bular optga chidamli yoki qiyin eriydigan plastik loydan shamot qopshib (bahzan kvarts qumi) maxsus presslarda tayyorlanadi. Quvurlar 2 atm gidravlik bosimga bardosh beradi.
Sopoldan optga chidamli materiallar ham tayyorlanadi. Bular dinas, shamot, magnezitli, dolomitli, xromli kabi buyumlardir. Optga chidamli materiallar yuqori (100-1750⁰S) harorat tahsiriga chidamli bopladigan konstruktsiyalarni qurish uchun ishlatiladi.