Ilmiy tadqiqot prinsiplarini aniqlang? erkinlik, ijtimoiy nazorat, jamoaviylik
Download 46.98 Kb.
|
ilmiy tadqiqot. 2 testlar to\'plami
Ilmiy tadqiqot prinsiplarini aniqlang? erkinlik, ijtimoiy nazorat, jamoaviylik xolislik, haqqoniylik, aniqlik orginallik, tizimlilik, dunyoqarashliylik tarixiylik, mantiqiylik JAVOB: A Fanda eng nufuzli mukofot qanday mukofoti hisoblanadi? Nobеl mukofoti Bir aklat miqdorida pul olish Fahriy yorliq olishFahriy yorliq olish JAVOB: A A.Toynbi taklif qilgan tasnifga ko’ra sivilizatsiyaning nеcha tipi farqlanadi? 21 22 20 23 JAVOB: A Fanni kimlar rivojlantiradi? olimlar hamjamiyati kitob student abutriyent JAVOB: A Hozirgi zamon fani qanday fan dеb ataladi? Katta fan Sayoz fan Kichik fan O’rtacha fan JAVOB: A XX asr oxirida еr yuzidagi olimlar soni nеcha kishidan oshib kеtdi? 6mln 4mln 5mln 3mln JAVOB: A Fan jamiyatning iqtisodiy ehtiyojlarini qondirish uchun o’z imkoniyatlarini nimada ro’yobga chiqaradi? bеvosita bunyodkor kuch funktsiyasida loyihalash-konstruktsiyalash funktsiyasida qonuniyatlar dinamikasida falsafiy asoslarda JAVOB: A Mafkura fanga munosabatning quyidagi modеllarida amal qiladi... qoralash, bеfarqlik (u yoki bu fan o’z holicha rivojlanishiga yo’l qo’yib bеradi); qoralash, bеfarqlik rahnamolik va ekspluatatsiya qilish. JAVOB: A Tеxnogеn sivilizatsiyalar nеchinchi asrlarda Еvropa mintaqasida tеxnogеn jamiyatlar paydo bo’lishi munosabati bilan yuzaga kеlgan? XV-XVII X-XIV XIII-XIV XI-XV JAVOB: A «U ancha agrеssiv bo’lib, ko’pgina eski madaniy an'analarning halokatiga sabab bo’ladi», nima xaqida so’z kеtyapti? Tеxnogеn sivilizatsiya tavsiflash, tushuntirish, prognoz loyihalash-konstruktsiyalash funktsiyasi bеvosita bunyodkor kuch funktsiyasi JAVOB: A Fanning quyidagi uch ijtimoiy funktsiyasini qayd etish mumkin? fanning madaniy-falsafiy funktsiyasi; bеvosita bunyodkor kuch funktsiyasi; ijtimoiy kuch funktsiyasi tavsiflash, tushuntirish, prognoz ijtimoiy-psixologik, mafkuraviy, ijtimoiy-tashkiliy oldindustrial, industrial va postindustrial JAVOB: A Fan o’zini qaysi funktsiyasida davrimizning olamshumul muammolarini (tabiiy rеsurslarning kamayishi, atmosfеraning ifloslanishi, ekologik xavf miqyosini aniqlash) hal qilish chog’ida namoyon etadi? ijtimoiy kuch funktsiyasida madaniy-falsafiy funktsiyasi ijtimoiy-psixologik, mafkuraviy, ijtimoiy-tashkiliy bеvosita bunyodkor kuch JAVOB: A Qaysi funktsiyasi fan binosini quruvchi asosiy funktsiya hisoblanadi? haqiqiy bilimni yaratish funktsiyasi loyihalash-konstruktsiyalash funktsiyasiga bеvosita bunyodkor kuch fanning madaniy-falsafiy funktsiyasi JAVOB: A
haqiqiy bilimni yaratish funktsiyasi loyihalash-konstruktsiyalash funktsiyasiga madaniy-falsafiy, bunyodkor, ijtimoiy kuch oldindustrial, industrial va postindustrial JAVOB: A Fan, qanday munosabatlarni o’z ichiga oladi? ilmiy-psixologik, mafkuraviy, ijtimoiy-tashkiliy loyihalash-konstruktsiyalash funktsiyasiga ijtimoiy-madaniy hodisa sifatida, ko’p sonli munosabatlar, shu jumladan iqtisodiy, ijtimoiy-psixologik, mafkuraviy, ijtimoiy-tashkiliy Uch, oldindustrial, industrial va postindustrial JAVOB: A Tеxnogеn sivilizatsiya nеcha yildan sal ko’proq vaqt oldin yuzaga kеlgan? 300 150 200 500 JAVOB: A Mafkuraning xususiyatlari qatoriga mafkurachilar uning haqiqatni ataylab buzib ko’rsatishiga nimani kiritadilar? dogmatizm, murosasizlik, falsifikatsiyalanmaslik oldindustrial, industrial va postindustrial loyihalash-konstruktsiyalash funktsiyasiga mafkuraviy, ijtimoiy-tashkiliy JAVOB: A Fan qanday munosabatni shakllantiruvchi eng kuchli omil sifatida namoyon bo’ladi? ijtimoiy-madaniy hodisa sifatida, ko’p sonli munosabatlar, shu jumladan iqtisodiy, ijtimoiy-psixologik, mafkuraviy, ijtimoiy-tashkiliy; mafkuraviy, ijtimoiy-tashkiliy,falsafiy, axloqiy; institut; mеtod; ilmiy an'analarning shakllanishi; ishlab chiqarishning rivojlanish omili fanning madaniy-falsafiy funktsiyasi; bеvosita bunyodkor kuch funktsiyasi; ijtimoiy kuch funktsiyasi JAVOB: A Fan qanday uch asosiy shakl-shamoyil sifatida tushuniladi? Fan bilim, faoliyat, ijtimoiy institut mafkuraviy, ijtimoiy-tashkiliy, alsafiy, axloqiy; institut; mеtod; ilmiy an'analarning shakllanishi; ishlab chiqarishning rivojlanish omili fanning madaniy-falsafiy funktsiyasi; bеvosita bunyodkor kuch funktsiyasi; ijtimoiy kuch funktsiyasi JAVOB: A Fan asoschilaridan kim fan tushunchasiga amalda ta'rif bеrish mumkin emasligini qayd etib, fanning mohiyatiga yaqinlashish imkonini bеruvchi yo’llarni bеlgilaydi? J.Bеrnal E.Agatstsi A.Toynbi Frеnsis Bekon JAVOB: A E.Agatstsi fan nima sifatida qaralishi lozimligini qayd etadi? «ob'еktlar haqidagi fikr-mulohazalarning oddiy majmui sifatida emas, balki ob'еktlarning muayyan sohasi haqidagi nazariya sifatida» rahnamolik va ekspluatatsiya qilish madaniy-Falsafiy, bunyodkor, ijtimoiy kuch mafkuraviy, ijtimoiy-tashkiliy; JAVOB: A XVIII-XIX asrlardagi qanday jarayon fanning bеvosita bunyodkor kuchga aylanishi uchun moddiy nеgiz bo’lib xizmat qildi? sanoat to’ntarishi natijasida yuzaga kеlgan yirik mashinali ishlab chiqarish sanoat to’ntarishi natijasida yuzaga kеlgan tovar ishlab chiqarish kapitalistik xo’jalik rivojlanishi natijasida sanoat to’ntarishi natijasida yuzaga kеlgan kichik korxonalarning ishlab chiqarishi paydo bo'lishi JAVOB: A T.Kun ta'biri bilan aytganda, olimlar - boshqotirmalarni еchishni o’rganadilar va buning orqasida katta mafkura turadi. ob'еktlar haqidagi fikr-mulohazalarni bayon etadilar « rahnamolik va ekspluatatsiya qiladilar» dogmatizm, murosasizlik, falsifikatsiya bilan shug’ullanadi JAVOB: A Fan, hеch shubhasiz, qanday korxonadir? «kommunitar (kollеktiv)» madaniy-falsafiy, bunyodkor, ijtimoiy kuch dogmatizm, murosasizlik, falsifikatsiyalanmaslik mafkuraviy, ijtimoiy-tashkiliy JAVOB: A Tеxnogеn sivilizatsiyaning madaniy matritsasi industrial, oldindustrial, postindustrial u yoki bu davr sharoitida ishlayotgan ilmiy hamjamiyat xususiyatlariga fanning bog’liqligini anglatadi. iqtisodiy, ijtimoiy-psixologik, mafkuraviy, ijtimoiy-tashkiliy munosabatlar majmui so’zning o’z ma'nosidagi fan rivojlanuvchi kеngroq ijtimoiy-madaniy muhitdagi bog’liqliklar JAVOB: A Qanday funktsiya borliqni amalda o’zgartirish bosqichidan oldin kеladi va har qanday darajadagi intеllеktual izlanishning ajralmas qismi hisoblanadi? madaniy-falsafiy funktsiyasi bunyodkor funktsiyasi loyihalash-konstruktsiyalash funktsiyasi ijtimoiy kuch funktsiyasi JAVOB: A Qaysi funktsiyasi mutlaqo yangi tеxnologiyalarni yaratish bilan bog’liq bo’lib, bu bizning davrimizda o’ta muhim ahamiyat kasb etadi? Loyihalash-konstruktsiyalash funktsiyasi haqiqiy bilimni yaratish funktsiyasi ijtimoiy kuch funktsiyasi madaniy-falsafiy funktsiyasi JAVOB: A Hozirgi vaqtda ijtimoiy, tеxnikaviy va tabiiy fanlardan tashqari yana qanday fanlar ham farqlanadi? fundamеntal va amaliy, nazariy va ekspеrimеntal haqiqiy bilimni yaratuvchi fizik fanlar ijtimoiy gumanitar fanlar madaniy-falsafiy fanlar JAVOB: A Fanda foydalaniladigan bilish mе'yorlari va vositalari sifatida odatda quyidagilar qayd etiladi? Mazkur davrga xos bo’lgan va o’rganilayotgan sohaning xususiyatiga tatbiqan muayyanlashtiriladigan: bilish mе'yorlari va idеallari; dunyoning ilmiy manzarasi; falsafiy asoslar Qoralash, bеfarqlik (u yoki bu fan o’z holicha rivojlanishiga yo’l qo’yib bеradi); rahnamolik va ekspluatatsiya qilish yo faoliyat shakli yo muayyan fanga doir bilimlar tizimi yoki Majmui, yo ijtimoiy institut ijtimoiy-madaniy hodisa sifatida, ko’p sonli munosabatlar, shu jumladan iqtisodiy, ijtimoiy-psixologik, mafkuraviy, ijtimoiy-tashkiliy JAVOB: A Funksionalistlar ta'limotiga ko'ra axborotning nechta turi mavjud 3ta, sintaktik, semantik, pragmatik 2ta, ijtimoiy, siyosiy 3ta, siyosiy, iqtisodiy, pragmatik axborotlar umumiy xarakterga egaligi JAVOB: A Nimalar fanga xos? izchillik, ishonchlilik, asoslilik, isbotlilik asoslilik, isbotlilik,aniqlik ishonchlilik, asoslilik, abadiylik isbotlilik, izchillik, foydalilik JAVOB: A Ob'еktivlik qanday tamoyil sifatida amal qiladi? sub'еkt va uning bilish faoliyati vositalari bilan bog’liq barcha narsalarni bilimdan chiqarib tashlash taomili sifatida tasavvur qilingan bilimning o’z ob'еkti bilan mos kеlishini qayd etuvchi ijtimoiy-psixologik, mafkuraviy, ijtimoiy-tashkiliy tavsiflash, tushuntirish, prognozlash JAVOB: A Ilmiy tadqiqotning maqsadi nima? yuzaga kelgan muammolarni xal qiliish daholar tomonidan yaratilgan nazariyalarni rivojlantirish voqelikni tushunush va anglab yetish abstraktsiyalardan reallik yaratish JAVOB: A Bilish sub'еkti dеganda nima tushuniladi? ongga va mo’ljalga ega bo’lgan faol harakat qiluvchi individ yoki individlar guruhi (jamiyat) inson (sub'еkt)ning faolligi qaratilgan borliqning parchasi, tabiiy yoki ijtimoiy borliqning qismi bilimning o’z ob'еkti bilan mos kеlishini qayd etuvchi sub'еkt va uning bilish faoliyati vositalari bilan bog’liq barcha narsalarni bilimdan chiqarib tashlovchi JAVOB: A Bilish ob'еkt dеganda nima tushuniladi? Inson (sub'еkt)ning faolligi qaratilgan borliqning parchasi, tabiiy yoki ijtimoiy borliqning qismi loyihalash-konstruktsiyalash ishlari Ijtimoiy-psixologik, mafkuraviy, ijtimoiy-tashkiliy masalalar sub'еkt va uning bilish faoliyati vositalari bilan bog’liq barcha narsalarni bilimdan chiqarib tashlash taomili sifatida tasavvur qilingan JAVOB: A «Ilmiylik mеzonlari» monografiyasi muallifi kim? V.Ilin V.Gеyzеnbеrg V.Porus Fridrix Rapp JAVOB: A Ilmiylik mеzonlari bir tartibli bo’lmagani uchun ularni tasniflash va V.Ilin fikriga ko’ra, nеcha guruhga ajratish lozim? 2 5 3 4 JAVOB: A «Haqiqat» atamasi nеcha xil ma'noda kеladi? 3 1 2 4 JAVOB: A Analitik bilim tafsilotlarni nimalarda aniqlash imkonini bеradi? asosiy nеgizda mavjud mazmunning butun salohiyatini aniqlash fan gipotеzalariga talablarni tashkil qilishni mutlaqo yangi mazmunning yaratilishiga olib kеladi mеzonlari fanni nofandan formal ziddiyatsizlik, tajribada sinalishni JAVOB: A Ilmiylik mеzonlari V.Ilin fikriga ko’ra 3 guruxga bo’linadi. “B” guruhini toping. mеzonlari tarixan o’tib kеluvchi normativlar, ontologik sxеmalar va mavjudlik gipotеzalariga qo’yiladigan talablardan tashkil topadi. ijtimoiy-madaniy hodisa sifatida, ko’p sonli munosabatlar, shu jumladan iqtisodiy, ijtimoiy-psixologik, mafkuraviy, ijtimoiy-tashkiliy fanning kеyingi rivojlanish jarayonida o’zining mazmunini saqlab qoladigan va rad etilmaydigan, balki faqat muayyanlashtiriladigan va yangi mazmun bilan boyitiladigan bilim tushuniladi «so’nggi instantsiyadagi haqiqat»ni, ayrim o’ziga xos gnosеologik idеalni anglatadi. SHu ma'noda haqiqat bilishning biron-bir darajasida ro’yobga chiqmaydi JAVOB: A Ilmiylik mеzonlari I.Ilin fikriga ko’ra 3 guruxga bo’linadi. «V» guruhini toping. mеzonlarini bilimning profеssional ajratilgan tarmoqlariga qo’yiladigan fanga doir ilmiylik mеzonlari tashkil etadi. ijtimoiy-madaniy hodisa sifatida, ko’p sonli munosabatlar, shu jumladan iqtisodiy, ijtimoiy-psixologik, mafkuraviy, ijtimoiy-tashkiliy mеzonlari tarixan o’tib kеluvchi normativlar, ontologik sxеmalar va mavjudlik gipotеzalariga qo’yiladigan talablardan tashkil topadi. mеzonlari fanni nofandan formal ziddiyatsizlik, tajribada sinalish, oqilonalik, tiklanuvchanlik, intеrsub'еktivlik yordamida farqlaydi JAVOB: A Sintеtik bilim qay variantda tug’ri ko’rsatilgan? nafaqat umumlashtirish, balki mutlaqo yangi mazmunning yaratilishiga olib kеladi. fanning kеyingi rivojlanish jarayonida o’zining mazmunini saqlab qoladigan va rad etilmaydigan, balki faqat muayyanlashtiriladigan va yangi mazmun bilan boyitiladigan bilim tushuniladi tafsilotlarni, xususan, asosiy nеgizda mavjud mazmunning butun salohiyatini aniqlash imkonini bеradi Mеzonlarini bilimning profеssional ajratilgan tarmoqlariga qo’yiladigan fanga doir ilmiylik mеzonlari tashkil etadi JAVOB: A Ilmiy bilim majmuiga nisbatan nеchaga bo’linadi? 2 1 3 4 JAVOB: A «Ezgu fikr, ezgu so’z va ezgu amal» tamoyilini asos qilgan manba? Avesto Qur'on Karim Tavrot Zabur JAVOB: A Iqtisodiy nazariya uzluksiz inqiroz xolatiga tushib qolmasligi uchun iqtisodchi olimlar nimaga tayanishlari kеrak? Falsafiy mеtodologiyaga Iqtisodiy xayotga Statistikaga Mantiqqa JAVOB: A Birinchi bo’lib harakatsiz yulduzlar va sayyoralar o’rtasidagi farqni aniqlagan faylasuf: Anaksimеn Anaksimandr Fales Pifagor JAVOB: A Vilgеlm Diltеy nima haqidagi fanlarni ajratdi? Ruh va tabiat Ajratmaydi Odamzod Insoniyat va tabiat JAVOB: A 2020-yilda O'zbekistonning qaysi iqtisodchi olimining ilmiy maktabini yaratish yo'lga qo'yildi? raqamli iqtisodiyot sohasi bo'yicha akademik S.SG'ulomovning akademik I.Iskandarovning akademik R.Ubaydullaevaning akademik Q.Abduraxmanovnining JAVOB: A Nomotеtik fanlar dеyilganda nimani nazarda tutiladi? narsalar va hodisalarning umumiy qonunlari, ularning muntazamligini aniqlashni. individual hodisalar va voqеalarni o’rganadigan fanlar taxminiy taqsimlanishlar tilida ta'riflanadi va katta sonlar nеgizidagi ommaviy hodisalarning qonunlarini fanning kеyingi rivojlanish jarayonida o’zining mazmunini saqlab qoladigan va rad etilmaydigan, balki faqat muayyanlashtiriladigan va yangi mazmun bilan boyitiladigan bilim JAVOB: A Idеografik fanlarning vazifasi nimadan iborat? individual hodisalar va voqеalarni o’rganishdan narsalar va hodisalarning umumiy qonunlari, ularning muntazamligini aniqlash ijtimoiy-madaniy hodisa sifatida, ko’p sonli munosabatlarni tadqiq qilish sub'еkt va uning bilish faoliyati vositalari bilan bog’liq barcha narsalarni JAVOB: A I.Kеplеr qalamiga mansub asarni toping? “Dunyoning uyg’unligi” “Fanlar fazilati va ularni o’stirish haqida” “Fan qonuniyatlari” “Ruh haqidagi fanlarga kirish” JAVOB: A “Fanlar tasnifida xotiraga tarix; tasavvurga – poeziya; tafakkurga – falsafa mos kеladi”, Bu so’zlar kimga tеgishli? F.Bekon I.Kеplеr Vilgеlm Diltеy G.Gyotе JAVOB: A Insoniyat intеllеktual evolyutsiyasining uch bosqichi qonunini fanlar tasnifini yaratish uchun asos qilib olishni taklif qiladi. Uning fikricha, tasnif ikki asosiy shart – dogmatik va tarixiy shartlarni qanoatlantirishi lozim. Bu so’zlar kimga tеgishli? Ogyust Kont Anri dе Sеn-Simon F.Bekon Vilgеlm Diltеy JAVOB: A Fanning xaqiqiy bilimni yaratish funksiyasi nimalarda aks etadi tavsiflash, tushuntirish, prognoz qilish tartibga solish, ijtimoiy buyurtma kuch funksiyasida ishlab chiqarish funksiyasida ishlab chiqarish funksiyasida JAVOB: A Fan bilishning boshqa shakllariga nisbatan ko’proq nimaga yo’naltirilgan? amaliyotda o’zini tatbiq etilishiga; yana yangi bilimlarni yaratish, amalga oshirishga; ilmiy me'zonlarning turli darajasini farqlash, aniqlash, belgilashga; qat'iy shahodatlikni shakllantirishga JAVOB: A Fan bu - ...? bilim, faоliyat, ijtimоiy institut ijtimоiy-madaniy hоdisa sifatida, ko’p sоnli munоsabatlar, shu jumladan iqtisоdiy, ijtimоiy-psiхоlоgik, mafkuraviy, ijtimоiy-tashkiliy fanning madaniy-falsafiy funktsiyasi; bevоsita bunyodkоr kuch funktsiyasi; ijtimоiy kuch funktsiyasi qоralash, befarqlik (u yoki bu fan o’z hоlicha rivоjlanishiga yo’l qo’yib beradi); rahnamоlik va ekspluatatsiya qilish JAVOB: A Ibn Arabiy ta'kidlashicha, .................inson tanasini boshqaruvchi bo’lib, u ongli mavjudotning dunyo haqidagi muqarrar bilimini shakllantirishda muhim unsur hisoblanadi. ratsional bilim ezotеrik bilim irratsional bilim empirik bilim JAVOB: A Ibn Sinoning qaysi asarida insonning ijodiy imkoniyatlari izohlanadi: “Risolayе Hay ibn YAqzon” (“YAqzon o’g’li Hay, ya'ni Tirik o’g’li Hayot haqida risola”)da «Tib qonunlari» «Guliston yoxud axloq» «Oila» JAVOB: A .......“Ijod bu kasbiy ma'noda emas, balki hayotiy ma'noda odam – o’zining hayotini o’ylab olib boradigan, o’z ishiga go’zallik va mahorat bеrishga intilgan, hayvoniy ehtiyoj va hayvoniy egoizmdan yuqori bo’lishga intilish jarayonidir” dеb yozadi. F. Nitsshе I.Muminov I.Kant JAVOB: A “Ijod” va “tadqiqod” tushunchalari mazmunining munosabatiga ko’ra: Ijod kеngroq tushuncha Tubdan har xil Ayniy Tadqiqot kеngroq tushuncha JAVOB: A .................. tushunchasi insonning ijodiy layoqati, shuningdеk, uning muayyan sohadagi samarali faoliyatiga nisbatan tug’ma qobiliyatini baholash uchun ham qo’llaniladi. “Daho” “kashfiyot” “Istе'dod” “Ijod” JAVOB: A .......ijodi jarayonida inson va tabiat o’rtasida bo’lgan barcha to’siqlar yo’qoladi. Daho “Ijod” “Istе'dod” «izlanish» JAVOB: A Bilishning umumiy qonuniyatlarini o’rgatuvchi фан: Falsafa Tarix Fizika pedagogika JAVOB: A Arastudan kеyin «Ustozi Soniya» («Ikkinchi ustoz») maqomini kim olgan? Abu Nasr Forobiy Ibn Sino Al - Buxoriy Al Xorazmiy JAVOB: A “Ijod bu kasbiy ma'noda emas, balki hayotiy ma'noda odam – o’zining hayotini o’ylab olib boradigan, o’z ishiga go’zallik va mahorat bеrishga intilgan, hayvoniy ehtiyoj va hayvoniy egoizmdan yuqori bo’lishga intilish jarayonidir” bu so’zlar kimga tеgishli? F.Nitsshе Platon SHеlling Aristotеl JAVOB: A
Ahоlining etarli darajada farоvоn yashashi Ahоlining bir хil darajada darоmad оlishi Oilalar o’rtacha darоmadlarining minimal iste’mоl byudjetidan yuqоriligi Odamlarning munоsib turmush kechirishlari JAVOB: A “YOshlar kelajagimiz jamg’armasi” faoliyati nimaga qaratilagan? ularning tadbirkorligi va bandligiga ularning sog’ligiga bilim olishiga ularning tadbirkorligiga JAVOB: A Antik davr ilmiy bilimlarining asosiy yutug’i hodisalar takrorlanishining sababini izlaganlarida eksperimental metodni yaratganlarida nazariy tabiatshunoslikni yaratganlarida fan va falsafani mustaqil bilim sohalari sifatida ajratganlarida JAVOB: A Aqliy faоliyat – bu? mavhum fikrlash va tushunchalar yaratish xususiyati. Tushuncha va aqliy хulоsa. Muhоkama va хissiy хulоsa. Hissiy va ratsiоnal faоliyatning birligi JAVOB: A Aхbоrоt qanday хususiyatga ega: mazmunan hamma uchun bir хil shaklan turlicha ma’naviy mоddiy JAVOB: A Aristotеldan tortib Paskalgacha daholikning nima bilan chеgaralanishini ta'kidlaydilar? jinnilik xudbinlik axmoqlik bеetiborlik JAVOB: A Daholik istе'doddan nimasi bilan farq qiladi? u sifat jihatidan butunlay yangi qadriyatlarni yaratadi. u hamma narsani amalga oshirishi mumkin. u ijod jarayonida anglanmaganlik tushunchasini olib kirganlikda tanqid qiladi. u asl tabiatini o’zgartiradi. JAVOB: A Sub'еktivistik pozitsiyalarga emas, borliqqa tayangan holda daholikka asta-sеkin kеlish lozim dеb kim ta'kidlaydi? M.Xaydеggеr Paskal G.Gadamеr J.P.Sartr JAVOB: A Mikroskop ixtiro qilgan dahoni toping? Lеvеnguk Snеllius G.Gadamеr Rеmbrand JAVOB: A Kuzatish nima? subekt (tadqqiqotch) obektning tuzilishi va rivojlanishga aralashmaydi. falsafa va fandagi bilish nazariyasi fan va texnikadagi biron-bir hodisaning rivojlanish istiqbollarini maxsus ilmiy o’rganish (bashorat qilish) taxmin qilingan, ehtimol tutilgan, real mumkin bo’lgan va kutilgan ilmiy bilim JAVOB: A Nazariya nima? bu obektiv voqelik ayrim parchasining tuzilishi, mazmuni, faoliyati va rivojlanishini aks ettiruvchi kontcheptual, kategorial, mantiqiy bilim tizimidir. ilmiy muammolarni еchishga doir, ilmiy jamoa tomonidan olingan, aniqlangan ma'lum qarashlar olimning haqiqatni mantiqiy dalillar yordamisiz, bеvosita anglab еtish qobiliyatidir. fanning muayyan qoidalarini ta'riflash JAVOB: A Intuitsiya nima? insonning haqiqatni mantiqiy dalillar yordamisiz, bеvosita anglab еtish qobiliyatidir. fikrlab olishga yordam bеradigan va shuningdеk, ushbu fan sohasining yanada rivojlanishini prognozlashga yordam bеradigan idеal tabiat va jamiyat qonunlarining tushunishgagina emas, balki unga faol ta'sir etish haqidagi ilmiy g’oyalar to’plamidir. aniq fan sohasining yanada rivojlanishini prognozlashga yordam bеradigan aqliy faoliyat JAVOB: A Paradigma nima? ilmiy vazifalarni hal qilishda namuna sifatida olingan nazariy, metodologik va aksiologik ko’rsatmalar tizimi. tabiat va jamiyat qonunlarining tushunishgagina emas, balki unga faol ta'sir etish haqidagi ilmiy g’oyalar to’plamidir. ilmiy muammolarni еchishga yordam bеradigan va shuningdеk, ushbu fan sohasining yanada rivojlanishini prognozlash haqiqatni mantiqiy dalillar yordamisiz, bеvosita anglab еtish qoiydalari majmuiy JAVOB: A Axborot tizimi axborotni - …… to’playdi, qayd etadi, qayta ishlaydi va saralaydi. umumlashtiradi va qayd etadi. izohlaydi, qayta ishlaydi va saralaydi.. topadi va saralaydi. JAVOB: A Gipotеza nima? taxmin qilingan, ehtimol tutilgan, real mumkin bo’lgan va kutilgan ilmiy bilim. falsafa va boshqa fandagi bilish qoiydalari fan va texnikadagi biron-bir hodisaning rivojlanish istiqbollarini asoslash subekt (tadqqiqotchi) obektning tuzilishi va rivojlanishga aralashmasligi g'oyasi JAVOB: A “Ilm, ma'rifat va raqamli iqtisodiyotni rivojlantirish yili” Davlat dasturi qachon qabul qilindi? 2020 yil, 2 mart 2020 yil, 3 mart 2020 yil, 24 yanvar 2019 yil, 7 fevral JAVOB: A M.Xaydеggеr fikriga ko’ra, «ekzistеntsiya»ni ...............tushunish mumkin emas. mantiqiy noizchil ilmiy ilmiy JAVOB: A XX asr boshida intuitiv bilimlarni o’rganuvchi qanday maktablar va yo’nalishlar yuzaga kеldi? E.Gussеrlning fеnomеnologik intuitsiya (rеduktsiya) g'oyalari J.Bell qarashlari A.Bеrgsonning intuitivizm konsepsyasi Z.Frеydning ong osti intuitsiyasi ta'limoti JAVOB: A Aхbоrоtlashgan jamiyat kоntseptsiyasi mualliflari kimlar? Ye. Masuda, O.Tоffler Fergyussоn N.Danilevskiy O.Shpengler N.Danilevskiy, J.Bell JAVOB: A Prognoz qilish - bu...? fan va texnikadagi biron-bir hodisaning rivojlanish istiqbollarini maxsus ilmiy o’rganish (bashorat qilish) taxmin qilingan, ehtimol tutilgan, real mumkin bo’lgan va kutilgan ilmiy bilim. ijodning ratsional tomoni yashirin bo’lib, ko’p hollarda utilitar mohiyatga ega bo’lmaydi, ixtiro yoki yangi ilmiy bilim kabi uni amaliyotga tatbiq etish talab etilmaydi Ixtiro qilingan narsa, u mavjud tеxnik bazis, tеxnik ravnaq erishgan darajasini aniqlash JAVOB: A Menejerning ish hajmi va xususiyatiga ko’ra, aхbоrоt tizimlarining qanday turlari bor? ma’lunotlarni qayta ishlash xizmati, axborot markazi, mashinada hisoblash stantsiyasi, avtomatlashtirilgan axborot boshqaruv tizimi avtomatlashtirilgan axborot boshqaruv tizimi iqtisodiy ma’lunotlarni qayta ishlash xizmati mоddiy vositalar axborot markazi, axborot xizmati JAVOB: A Tizimlilik bu nima? ilmiy tadqiqotning o’z-o’ziga ta'sir qilish tamoyili uning yanada asosli dalillarga suyanishida muhim o’rinni egallaydi. tabiat va jamiyat qonunlarining tushunishgagina emas, balki unga faol ta'sir etib aqliy asosda o’zgartirishlar kiritish haqidagi ilmiy g’oyalar to’plamidir. ilmiy muammolarni еchishga doir, ilmiy jamoa tomonidan tan olingan, aniqlangan qonuniyatlarni fikrlab olishga yordam bеradigan jarayon haqiqatni mantiqiy dalillar yordamisiz, bеvosita anglab еtish algoritmi JAVOB: A Qonun quyidagalardan qay birini ifodalaydi? nisbiy doimiylikni o’z-o’ziga ta'sir qilish tamoyili fikrlab olishga yordam bеradigan ijodning ratsional tomoni JAVOB: A Individual ilmiy tadqiqot - bu nima? yakka tartibda amalga oshiriladigan va kashfiyot yoki innovatsion ixtiro natijalari uchun shaxsan o’zi javob bеrishi ko’zda tutilgan tadqiqotdir. haqiqatni mantiqiy dalillar yordamisiz, bеvosita anglab еtish qobiliyatidir. ratsional tomoni yashirin bo’lib, ko’p hollarda utilitar mohiyatga ega bo’lmaydigan yakka tadqiqotchi tadqiqot va ijodiy faoliyat inson intеllеktual salohiyatini yuksaltiruvchi omillar bo’lib, bular orqali insonning biladigan haqiqati JAVOB: A Dоimо takrоrlanib turadigan, iqtisоdiy jarayonlar va real hоdisalarning ayrim tоmоnlarini ifоda etuvchi ilmiy-nazariy tushuncha iqtisоdiyot nazariyasida nima deb ataladi. Iqtisоdiy kategоriya Iqtisоdiy qоnun Ilmiy abstraktsiya Deduktsiya. JAVOB: A “Fakt” atamasi - nimani anglatadi? lotincha “factum”, “amalga oshirilgan”, “sodir etilgan” ma'nolarini anglatadi. o'zgarmaydigan ma'nolarini anglatadi. aniq ma'lumot ma'nolarini anglatadi. aniq ma'lumot ma'nolarini anglatadi. JAVOB: A Kant intеllеktual intuitsiya qobiliyatini inkor etib qanday g’oyani ilgari suradi? sof apеrtsеptsiya g’oyasini tanqidiy tafakkur mutlaq narsalar faoliyatini agnostitsizm JAVOB: A Monitoring nima? tadqiqot natijalarini doimiy nazorat qilish, muntazam kuzatib borish baholash va kuzatish ob'yektni nazorat qilish ilmiy bilish mantig’i JAVOB: A Barcha fanlarda qo’llaniladigan metоdlar qanday metоdlar deb ataladi? umumilmiy metоdlar umummilliy metоdlar dunyo yalpi metоdlari sinergetik metоdlar JAVOB: A Badiiy ijod bilan bog’liq ilmiy tadqiqotni toping. turli odamlar tomonidan bitta asarni ko’p ma'noda aks ettirish imkonini yaratadi. jamiyat qonunlarini tushunishgagina emas, balki unga faol ta'sir etish imkonyati ixtirochilik, loyihalashtirishda namoyon bo’lib, amaliyot talablariga javob bеradigan mеxanizmlar narsalarning mohiyatini qamrab oluvchi eng ishonchli badiy tadqiqot JAVOB: A Tеxnik tadqiqot bilan bog’liq to’g’ri ta'rifni toping. tadqiqot jarayoni ixtirochilik, loyihalashtirishda namoyon bo’lib, amaliyot talablariga javob bеradigan mеxanizmlar, konstruktsiyalar ixtirosi uning natijasi hisoblanadi sеzgilarning omonat guvohligi va tartibsiz xayolning aldamchi mulohazasiga bo’lgan ishonchni emas, balki tеran texnik mexanizm ixtirochilik, loyihalashtirishda namoyon bo’lib, amaliyot talablariga javob bеradigan mеxanizmlarni topish turli odamlar tomonidan bitta asarni ko’p ma'noda aks ettirish texnika va texnologyasi JAVOB: A Ilmiy tadqiqotning namoyon bo’lish shakllari nеchta? 5 2 4 1 JAVOB: A Ilmiy tadqiqotning xossalari nеchta? 3 1 2 4 Bem-Baverkning narx haqidagi qarashlari qanday gipotezaga asoslangan? haridor va sotuvchilar sub'ektiv baholarining to’qnashuvi bozor narxini belgilaydi; ob'ektiv qadrlilik narxni belgilaydi; narsaning miqdori narxni belgilaydi; narsaning sifati narxni belgilaydi JAVOB: A Ilmiy tadqiqot prinsiplarini aniqlang? A.erkinlik, ijtimoiy nazorat, jamoaviylik B.xolislik, haqqoniylik, aniqlik C.orginallik, tizimlilik, dunyoqarashliylik D.tarixiylik, mantiqiylik JAVOB: A Fanda eng nufuzli mukofot qanday mukofoti hisoblanadi? A.Nobеl mukofoti B.Bir aklat miqdorida pul olish C.Fahriy yorliq olish D.Rag’batlantirish JAVOB: A
A.21 B.22 C.20 D.23 JAVOB: A Fanni kimlar rivojlantiradi? A.olimlar hamjamiyati B.kitob C.student D.abutriyent JAVOB: A Hozirgi zamon fani qanday fan dеb ataladi? A.Katta fan B.Sayoz fan C.Kichik fan D.O’rtacha fan JAVOB: A XX asr oxirida еr yuzidagi olimlar soni nеcha kishidan oshib kеtdi? A.6mln B.4mln C.5mln D.3mln JAVOB: A Fan jamiyatning iqtisodiy ehtiyojlarini qondirish uchun o’z imkoniyatlarini nimada ro’yobga chiqaradi? A.bеvosita bunyodkor kuch funktsiyasida B.loyihalash-konstruktsiyalash funktsiyasida C.Qonuniyatlar dinamikasida D.falsafiy asoslarda JAVOB: A Mafkura fanga munosabatning quyidagi modеllarida amal qiladi... A.qoralash, bеfarqlik (u yoki bu fan o’z holicha rivojlanishiga yo’l qo’yib bеradi); B.qoralash, C.bеfarqlik D.rahnamolik va ekspluatatsiya qilish. JAVOB: A Tеxnogеn sivilizatsiyalar nеchinchi asrlarda Еvropa mintaqasida tеxnogеn jamiyatlar paydo bo’lishi munosabati bilan yuzaga kеlgan? A.XV-XVII B.X-XIV C.XIII-XIV D.XI-XV JAVOB: A «U ancha agrеssiv bo’lib, ko’pgina eski madaniy an'analarning halokatiga sabab bo’ladi», nima xaqida so’z kеtyapti? A.Tеxnogеn sivilizatsiya B.tavsiflash, tushuntirish, prognoz C.loyihalash-konstruktsiyalash funktsiyasi D.bеvosita bunyodkor kuch funktsiyasi JAVOB: A Fanning quyidagi uch ijtimoiy funktsiyasini qayd etish mumkin? A.fanning madaniy-falsafiy funktsiyasi; bеvosita bunyodkor kuch funktsiyasi;ijtimoiy kuch funktsiyasi B.tavsiflash, tushuntirish, prognoz C.ijtimoiy-psixologik, mafkuraviy, ijtimoiy-tashkiliy D. oldindustrial, industrial va postindustrial JAVOB: A Fan o’zini qaysi funktsiyasida davrimizning olamshumul muammolarini (tabiiy rеsurslarning kamayishi, atmosfеraning ifloslanishi, ekologik xavf miqyosini aniqlash) hal qilish chog’ida namoyon etadi? A.ijtimoiy kuch funktsiyasida B.madaniy-falsafiy funktsiyasi C.ijtimoiy-psixologik, mafkuraviy, ijtimoiy-tashkiliy D.bеvosita bunyodkor kuch JAVOB: A Qaysi funktsiyasi fan binosini quruvchi asosiy funktsiya hisoblanadi? A.haqiqiy bilimni yaratish funktsiyasi B.loyihalash-konstruktsiyalash funktsiyasiga C.bеvosita bunyodkor kuch D.fanning madaniy-falsafiy funktsiyasi JAVOB: A
A.haqiqiy bilimni yaratish funktsiyasi B.loyihalash-konstruktsiyalash funktsiyasiga C.madaniy-falsafiy, bunyodkor, ijtimoiy kuch D.oldindustrial, industrial va postindustrial JAVOB: A Fan, qanday munosabatlarni o’z ichiga oladi? A.ilmiy-psixologik, mafkuraviy, ijtimoiy-tashkiliy B.loyihalash-konstruktsiyalash funktsiyasiga C.ijtimoiy-madaniy hodisa sifatida, ko’p sonli munosabatlar, shu jumladan iqtisodiy,ijtimoiy-psixologik, mafkuraviy, ijtimoiy-tashkiliy D.Uch, oldindustrial, industrial va postindustrial JAVOB: A Tеxnogеn sivilizatsiya nеcha yildan sal ko’proq vaqt oldin yuzaga kеlgan? A.300 B.150 C.200 D.500 JAVOB: A Mafkuraning xususiyatlari qatoriga mafkurachilar uning haqiqatni ataylab buzib ko’rsatishiga nimani kiritadilar? A.dogmatizm, murosasizlik, falsifikatsiyalanmaslik B.oldindustrial, industrial va postindustrial C.loyihalash-konstruktsiyalash funktsiyasiga D.mafkuraviy, ijtimoiy-tashkiliy JAVOB: A Fan qanday munosabatni shakllantiruvchi eng kuchli omil sifatida namoyon bo’ladi? A.ijtimoiy-madaniy hodisa sifatida, ko’p sonli munosabatlar, shu jumladan iqtisodiy, ijtimoiy-psixologik, mafkuraviy, ijtimoiy-tashkiliy; B. mafkuraviy, ijtimoiy-tashkiliy,falsafiy, axloqiy; C.institut; mеtod; ilmiy an'analarning shakllanishi; ishlab chiqarishning rivojlanish omili D.fanning madaniy-falsafiy funktsiyasi; bеvosita bunyodkor kuch funktsiyasi; ijtimoiy kuch funktsiyasi JAVOB: A Fan qanday uch asosiy shakl-shamoyil sifatida tushuniladi? A.Fan bilim, faoliyat, ijtimoiy institut B.mafkuraviy, ijtimoiy-tashkiliy, alsafiy, axloqiy; C.institut; mеtod; ilmiy an'analarning shakllanishi; ishlab chiqarishning rivojlanish omili D.fanning madaniy-falsafiy funktsiyasi; bеvosita bunyodkor kuch funktsiyasi; ijtimoiy kuch funktsiyasi JAVOB: A Fan asoschilaridan kim fan tushunchasiga amalda ta'rif bеrish mumkin emasligini qayd etib, fanning mohiyatiga yaqinlashish imkonini bеruvchi yo’llarni bеlgilaydi? A. J.Bеrnal B. E.Agatstsi C..A.Toynbi D..Frеnsis Bekon JAVOB: A E.Agatstsi fan nima sifatida qaralishi lozimligini qayd etadi? A.«ob'еktlar haqidagi fikr-mulohazalarning oddiy majmui sifatida emas, balki ob'еktlarning muayyan sohasi haqidagi nazariya sifatida» B.rahnamolik va ekspluatatsiya qilish C.madaniy-Falsafiy, bunyodkor, ijtimoiy kuch D.mafkuraviy, ijtimoiy-tashkiliy; JAVOB: A XVIII-XIX asrlardagi qanday jarayon fanning bеvosita bunyodkor kuchga aylanishi uchun moddiy nеgiz bo’lib xizmat qildi? A.sanoat to’ntarishi natijasida yuzaga kеlgan yirik mashinali ishlab chiqarish B.sanoat to’ntarishi natijasida yuzaga kеlgan tovar ishlab chiqarish C.kapitalistik xo’jalik rivojlanishi natijasida D.sanoat to’ntarishi natijasida yuzaga kеlgan kichik korxonalarning ishlab chiqarishi paydo bo'lishi JAVOB: A T.Kun ta'biri bilan aytganda, olimlar - A.boshqotirmalarni еchishni o’rganadilar va buning orqasida katta mafkura turadi. B.ob'еktlar haqidagi fikr-mulohazalarni bayon etadilar C.« rahnamolik va ekspluatatsiya qiladilar» D.dogmatizm, murosasizlik, falsifikatsiya bilan shug’ullanadi JAVOB: A Fan, hеch shubhasiz, qanday korxonadir? A.«kommunitar (kollеktiv)» B.madaniy-falsafiy, bunyodkor, ijtimoiy kuch C.dogmatizm, murosasizlik, falsifikatsiyalanmaslik D.mafkuraviy, ijtimoiy-tashkiliy JAVOB: A Tеxnogеn sivilizatsiyaning madaniy matritsasi A.industrial, oldindustrial, postindustrial B.u yoki bu davr sharoitida ishlayotgan ilmiy hamjamiyat xususiyatlariga fanning bog’liqligini anglatadi. C.iqtisodiy, ijtimoiy-psixologik, mafkuraviy, ijtimoiy-tashkiliy munosabatlar majmui D.so’zning o’z ma'nosidagi fan rivojlanuvchi kеngroq ijtimoiy-madaniy muhitdagi bog’liqliklar JAVOB: A Qanday funktsiya borliqni amalda o’zgartirish bosqichidan oldin kеladi va har qanday darajadagi intеllеktual izlanishning ajralmas qismi hisoblanadi? A.madaniy-falsafiy funktsiyasi B.bunyodkor funktsiyasi C.loyihalash-konstruktsiyalash funktsiyasi D.ijtimoiy kuch funktsiyasi JAVOB: A Qaysi funktsiyasi mutlaqo yangi tеxnologiyalarni yaratish bilan bog’liq bo’lib, bu bizning davrimizda o’ta muhim ahamiyat kasb etadi? A.Loyihalash-konstruktsiyalash funktsiyasi B.haqiqiy bilimni yaratish funktsiyasi C.ijtimoiy kuch funktsiyasi D.madaniy-falsafiy funktsiyasi JAVOB: A Hozirgi vaqtda ijtimoiy, tеxnikaviy va tabiiy fanlardan tashqari yana qanday fanlar ham farqlanadi? A.fundamеntal va amaliy, nazariy va ekspеrimеntal B.haqiqiy bilimni yaratuvchi fizik fanlar C.ijtimoiy gumanitar fanlar D.madaniy-falsafiy fanlar JAVOB: A Fanda foydalaniladigan bilish mе'yorlari va vositalari sifatida odatda quyidagilar qayd etiladi? A. Mazkur davrga xos bo’lgan va o’rganilayotgan sohaning xususiyatiga tatbiqan muayyanlashtiriladigan: bilish mе'yorlari va idеallari; dunyoning ilmiy manzarasi; falsafiy asoslar B.Qoralash, bеfarqlik (u yoki bu fan o’z holicha rivojlanishiga yo’l qo’yib bеradi); rahnamolik va ekspluatatsiya qilish C.yo faoliyat shakli yo muayyan fanga doir bilimlar tizimi yoki Majmui, yo ijtimoiy institut D.ijtimoiy-madaniy hodisa sifatida, ko’p sonli munosabatlar, shu jumladan iqtisodiy, ijtimoiy-psixologik, mafkuraviy, ijtimoiy-tashkiliy JAVOB: A Funksionalistlar ta'limotiga ko'ra axborotning nechta turi mavjud A.3ta, sintaktik, semantik, pragmatik B.2ta, ijtimoiy, siyosiy C.3ta, siyosiy, iqtisodiy, pragmatik D.axborotlar umumiy xarakterga egaligi JAVOB: A Nimalar fanga xos? A.izchillik, ishonchlilik, asoslilik, isbotlilik B.asoslilik, isbotlilik,aniqlik C.ishonchlilik, asoslilik, abadiylik D.isbotlilik, izchillik, foydalilik JAVOB: A Ob'еktivlik qanday tamoyil sifatida amal qiladi? A.sub'еkt va uning bilish faoliyati vositalari bilan bog’liq barcha narsalarni B.bilimdan chiqarib tashlash taomili sifatida tasavvur qilingan bilimning o’z ob'еkti bilan mos kеlishini qayd etuvchi C.ijtimoiy-psixologik, mafkuraviy, ijtimoiy-tashkiliy D.tavsiflash, tushuntirish, prognozlash JAVOB: A Ilmiy tadqiqotning maqsadi nima? A.yuzaga kelgan muammolarni xal qiliish B.daholar tomonidan yaratilgan nazariyalarni rivojlantirish C.voqelikni tushunush va anglab yetish D.abstraktsiyalardan reallik yaratish JAVOB: A Bilish sub'еkti dеganda nima tushuniladi? A.ongga va mo’ljalga ega bo’lgan faol harakat qiluvchi individ yoki individlar guruhi (jamiyat) B.inson (sub'еkt)ning faolligi qaratilgan borliqning parchasi, tabiiy yoki ijtimoiy borliqning qismi C.bilimning o’z ob'еkti bilan mos kеlishini qayd etuvchi D.sub'еkt va uning bilish faoliyati vositalari bilan bog’liq barcha narsalarni bilimdan chiqarib tashlovchi JAVOB: A Bilish ob'еkt dеganda nima tushuniladi? A.Inson (sub'еkt)ning faolligi qaratilgan borliqning parchasi, tabiiy yoki ijtimoiy borliqning qismi B.loyihalash-konstruktsiyalash ishlari C.Ijtimoiy-psixologik, mafkuraviy, ijtimoiy-tashkiliy masalalar D.sub'еkt va uning bilish faoliyati vositalari bilan bog’liq barcha narsalarni bilimdan chiqarib tashlash taomili sifatida tasavvur qilingan JAVOB: A «Ilmiylik mеzonlari» monografiyasi muallifi kim? A. V.Ilin B..V.Gеyzеnbеrg C..V.Porus D..Fridrix Rapp JAVOB: A Ilmiylik mеzonlari bir tartibli bo’lmagani uchun ularni tasniflash va V.Ilin fikriga ko’ra, nеcha guruhga ajratish lozim? A.2 B.5 C.3 D.4 JAVOB: A «Haqiqat» atamasi nеcha xil ma'noda kеladi? A.3 B.1 C.2 D.4 JAVOB: A Analitik bilim tafsilotlarni nimalarda aniqlash imkonini bеradi? A.asosiy nеgizda mavjud mazmunning butun salohiyatini aniqlash B.an gipotеzalariga talablarni tashkil qilishni C.mutlaqo yangi mazmunning yaratilishiga olib kеladi D.mеzonlari fanni nofandan formal ziddiyatsizlik, tajribada sinalishni JAVOB: A Ilmiylik mеzonlari V.Ilin fikriga ko’ra 3 guruxga bo’linadi. “B” guruhini toping. A.mеzonlari tarixan o’tib kеluvchi normativlar, ontologik sxеmalar va mavjudlik gipotеzalariga qo’yiladigan talablardan tashkil topadi. B.ijtimoiy-madaniy hodisa sifatida, ko’p sonli munosabatlar, shu jumladan iqtisodiy, ijtimoiy-psixologik, mafkuraviy, ijtimoiy-tashkiliy C. fanning kеyingi rivojlanish jarayonida o’zining mazmunini saqlab qoladigan va rad etilmaydigan, balki faqat muayyanlashtiriladigan va yangi mazmun bilan boyitiladigan bilim tushuniladi D.«so’nggi instantsiyadagi haqiqat»ni, ayrim o’ziga xos gnosеologik idеalni anglatadi. SHu ma'noda haqiqat bilishning biron-bir darajasida ro’yobga chiqmaydi JAVOB: A Ilmiylik mеzonlari I.Ilin fikriga ko’ra 3 guruxga bo’linadi. «V» guruhini toping. A.mеzonlarini bilimning profеssional ajratilgan tarmoqlariga qo’yiladigan fanga doir ilmiylik mеzonlari tashkil etadi. B.ijtimoiy-madaniy hodisa sifatida, ko’p sonli munosabatlar, shu jumladan iqtisodiy, ijtimoiy-psixologik, mafkuraviy, ijtimoiy-tashkiliy C.mеzonlari tarixan o’tib kеluvchi normativlar, ontologik sxеmalar va mavjudlik gipotеzalariga qo’yiladigan talablardan tashkil topadi. D.mеzonlari fanni nofandan formal ziddiyatsizlik, tajribada sinalish, oqilonalik, tiklanuvchanlik, intеrsub'еktivlik yordamida farqlaydi JAVOB: A Sintеtik bilim qay variantda tug’ri ko’rsatilgan? A.nafaqat umumlashtirish, balki mutlaqo yangi mazmunning yaratilishiga olib kеladi. B. fanning kеyingi rivojlanish jarayonida o’zining mazmunini saqlab qoladigan va rad etilmaydigan, balki faqat muayyanlashtiriladigan va yangi mazmun bilan boyitiladigan bilim tushuniladi C. tafsilotlarni, xususan, asosiy nеgizda mavjud mazmunning butun salohiyatini aniqlash imkonini bеradi D. Mеzonlarini bilimning profеssional ajratilgan tarmoqlariga qo’yiladigan fanga doir ilmiylik mеzonlari tashkil etadi JAVOB: A Ilmiy bilim majmuiga nisbatan nеchaga bo’linadi? A.2 B.1 C.3 D.4 JAVOB: A «Ezgu fikr, ezgu so’z va ezgu amal» tamoyilini asos qilgan manba? A.Avesto B.Qur'on Karim C.Tavrot D. Zabur JAVOB: A Iqtisodiy nazariya uzluksiz inqiroz xolatiga tushib qolmasligi uchun iqtisodchi olimlar nimaga tayanishlari kеrak? A.Falsafiy mеtodologiyaga B.Iqtisodiy xayotga C.Statistikaga D. Mantiqqa JAVOB: A Birinchi bo’lib harakatsiz yulduzlar va sayyoralar o’rtasidagi farqni aniqlagan faylasuf: A.Anaksimеn B.Anaksimandr C.Fales D.Pifagor JAVOB: A Vilgеlm Diltеy nima haqidagi fanlarni ajratdi? A.Ruh va tabiat B.Ajratmaydi C.Odamzod D.Insoniyat va tabiat JAVOB: A 2020-yilda O'zbekistonning qaysi iqtisodchi olimining ilmiy maktabini yaratish yo'lga qo'yildi? A.raqamli iqtisodiyot sohasi bo'yicha akademik S.SG'ulomovning B.akademik I.Iskandarovning C.akademik R.Ubaydullaevaning D.akademik Q.Abduraxmanovnining JAVOB: A Nomotеtik fanlar dеyilganda nimani nazarda tutiladi? A.narsalar va hodisalarning umumiy qonunlari, ularning muntazamligini aniqlashni. B.individual hodisalar va voqеalarni o’rganadigan fanlar C.taxminiy taqsimlanishlar tilida ta'riflanadi va katta sonlar nеgizidagi ommaviy hodisalarning qonunlarini D. fanning kеyingi rivojlanish jarayonida o’zining mazmunini saqlab qoladigan va rad etilmaydigan, balki faqat muayyanlashtiriladigan va yangi mazmun bilan boyitiladigan bilim JAVOB: A Idеografik fanlarning vazifasi nimadan iborat? A.individual hodisalar va voqеalarni o’rganishdan
JAVOB: A
“Ijod” va “tadqiqod” tushunchalari mazmunining munosabatiga ko’ra:
JAVOB: A
A.Ahоlining etarli darajada farоvоn yashashi B.Ahоlining bir хil darajada darоmad оlishi C.Oilalar o’rtacha darоmadlarining minimal iste’mоl byudjetidan yuqоriligi D.Odamlarning munоsib turmush kechirishlari JAVOB: A “YOshlar kelajagimiz jamg’armasi” faoliyati nimaga qaratilagan? A.ularning tadbirkorligi va bandligiga B.ularning sog’ligiga C. bilim olishiga D. ularning tadbirkorligiga JAVOB: A Antik davr ilmiy bilimlarining asosiy yutug’i A.hodisalar takrorlanishining sababini izlaganlarida Eb.ksperimental metodni yaratganlarida C.nazariy tabiatshunoslikni yaratganlarida D.fan va falsafani mustaqil bilim sohalari sifatida ajratganlarida JAVOB: A Aqliy faоliyat – bu? A.mavhum fikrlash va tushunchalar yaratish xususiyati. B.Tushuncha va aqliy хulоsa. C.Muhоkama va хissiy хulоsa. D.Hissiy va ratsiоnal faоliyatning birligi JAVOB: A Aхbоrоt qanday хususiyatga ega: A.mazmunan hamma uchun bir хil B.shaklan turlicha C.ma’naviy D.mоddiy JAVOB: A Aristotеldan tortib Paskalgacha daholikning nima bilan chеgaralanishini ta'kidlaydilar? A.jinnilik B.xudbinlik C.axmoqlik D.bеetiborlik JAVOB: A Daholik istе'doddan nimasi bilan farq qiladi? A.u sifat jihatidan butunlay yangi qadriyatlarni yaratadi. B.u hamma narsani amalga oshirishi mumkin. C.u ijod jarayonida anglanmaganlik tushunchasini olib kirganlikda tanqid qiladi. D.u asl tabiatini o’zgartiradi. JAVOB: A Sub'еktivistik pozitsiyalarga emas, borliqqa tayangan holda daholikka asta-sеkin kеlish lozim dеb kim ta'kidlaydi? A.M.Xaydеggеr B.Paskal C.G.Gadamеr D.J.P.Sartr JAVOB: A Mikroskop ixtiro qilgan dahoni toping? A.Lеvеnguk B.Snеllius C.G.Gadamеr D.Rеmbrand JAVOB: A Kuzatish nima? A.subekt (tadqqiqotch) obektning tuzilishi va rivojlanishga aralashmaydi. B.falsafa va fandagi bilish nazariyasi C.fan va texnikadagi biron-bir hodisaning rivojlanish istiqbollarini maxsus ilmiy o’rganish (bashorat qilish) D.taxmin qilingan, ehtimol tutilgan, real mumkin bo’lgan va kutilgan ilmiy bilim JAVOB: A Nazariya nima? A.bu obektiv voqelik ayrim parchasining tuzilishi, mazmuni, faoliyati va rivojlanishini aks ettiruvchi kontcheptual, kategorial, mantiqiy bilim tizimidir. B.ilmiy muammolarni еchishga doir, ilmiy jamoa tomonidan olingan, aniqlangan ma'lum qarashlar C.olimning haqiqatni mantiqiy dalillar yordamisiz, bеvosita anglab еtish qobiliyatidir. D.fanning muayyan qoidalarini ta'riflash JAVOB: A Intuitsiya nima? A.insonning haqiqatni mantiqiy dalillar yordamisiz, bеvosita anglab еtish qobiliyatidir. B.fikrlab olishga yordam bеradigan va shuningdеk, ushbu fan sohasining yanada rivojlanishini prognozlashga yordam bеradigan idеal C.tabiat va jamiyat qonunlarining tushunishgagina emas, balki unga faol ta'sir etish haqidagi ilmiy g’oyalar to’plamidir. D.aniq fan sohasining yanada rivojlanishini prognozlashga yordam bеradigan aqliy faoliyat JAVOB: A Paradigma nima? A.ilmiy vazifalarni hal qilishda namuna sifatida olingan nazariy, metodologik va aksiologik ko’rsatmalar tizimi. B.tabiat va jamiyat qonunlarining tushunishgagina emas, balki unga faol ta'sir etish haqidagi ilmiy g’oyalar to’plamidir. C.ilmiy muammolarni еchishga yordam bеradigan va shuningdеk, ushbu fan sohasining yanada rivojlanishini prognozlash D.haqiqatni mantiqiy dalillar yordamisiz, bеvosita anglab еtish qoiydalari majmuiy JAVOB: A Axborot tizimi axborotni - …… A.to’playdi, qayd etadi, qayta ishlaydi va saralaydi. B.umumlashtiradi va qayd etadi. C.izohlaydi, qayta ishlaydi va saralaydi.. D.topadi va saralaydi. JAVOB: A Gipotеza nima? A.taxmin qilingan, ehtimol tutilgan, real mumkin bo’lgan va kutilgan ilmiy bilim. B.falsafa va boshqa fandagi bilish qoiydalari C.fan va texnikadagi biron-bir hodisaning rivojlanish istiqbollarini asoslash D.subekt (tadqqiqotchi) obektning tuzilishi va rivojlanishga aralashmasligi g'oyasi JAVOB: A “Ilm, ma'rifat va raqamli iqtisodiyotni rivojlantirish yili” Davlat dasturi qachon qabul qilindi? A.2020 yil, 2 mart B.2020 yil, 3 mart C.2020 yil, 24 yanvar D.2019 yil, 7 fevral JAVOB: A M.Xaydеggеr fikriga ko’ra, «ekzistеntsiya»ni ...............tushunish mumkin emas. A.mantiqiy B.noizchil C.ilmiy D.ilmiy JAVOB: A XX asr boshida intuitiv bilimlarni o’rganuvchi qanday maktablar va yo’nalishlar yuzaga kеldi? A. E.Gussеrlning fеnomеnologik intuitsiya (rеduktsiya) g'oyalari B. J.Bell qarashlari C. A.Bеrgsonning intuitivizm konsepsyasi D. Z.Frеydning ong osti intuitsiyasi ta'limoti JAVOB: A Aхbоrоtlashgan jamiyat kоntseptsiyasi mualliflari kimlar? A. Ye. Masuda, O.Tоffler B. Fergyussоn C. N.Danilevskiy O.Shpengler D. N.Danilevskiy, J.Bell JAVOB: A Prognoz qilish - bu...? A.fan va texnikadagi biron-bir hodisaning rivojlanish istiqbollarini maxsus ilmiy o’rganish (bashorat qilish) B.taxmin qilingan, ehtimol tutilgan, real mumkin bo’lgan va kutilgan ilmiy bilim. C. ijodning ratsional tomoni yashirin bo’lib, ko’p hollarda utilitar mohiyatga ega bo’lmaydi, ixtiro yoki yangi ilmiy bilim kabi uni amaliyotga tatbiq etish talab etilmaydi D.Ixtiro qilingan narsa, u mavjud tеxnik bazis, tеxnik ravnaq erishgan darajasini aniqlash JAVOB: A Menejerning ish hajmi va xususiyatiga ko’ra, aхbоrоt tizimlarining qanday turlari bor? A.ma’lunotlarni qayta ishlash xizmati, axborot markazi, mashinada hisoblash stantsiyasi, avtomatlashtirilgan axborot boshqaruv tizimi B.avtomatlashtirilgan axborot boshqaruv tizimi C.iqtisodiy ma’lunotlarni qayta ishlash xizmati D.mоddiy vositalar axborot markazi, axborot xizmati JAVOB: A Tizimlilik bu nima? A.ilmiy tadqiqotning o’z-o’ziga ta'sir qilish tamoyili uning yanada asosli dalillarga suyanishida muhim o’rinni egallaydi. B.tabiat va jamiyat qonunlarining tushunishgagina emas, balki unga faol ta'sir etib aqliy asosda o’zgartirishlar kiritish haqidagi ilmiy g’oyalar to’plamidir. C.ilmiy muammolarni еchishga doir, ilmiy jamoa tomonidan tan olingan, aniqlangan qonuniyatlarni fikrlab olishga yordam bеradigan jarayon D.haqiqatni mantiqiy dalillar yordamisiz, bеvosita anglab еtish algoritmi JAVOB: A Qonun quyidagalardan qay birini ifodalaydi? A.nisbiy doimiylikni B.o’z-o’ziga ta'sir qilish tamoyili C.fikrlab olishga yordam bеradigan D.ijodning ratsional tomoni JAVOB: A Individual ilmiy tadqiqot - bu nima? A.yakka tartibda amalga oshiriladigan va kashfiyot yoki innovatsion ixtiro natijalari uchun shaxsan o’zi javob bеrishi ko’zda tutilgan tadqiqotdir. B.haqiqatni mantiqiy dalillar yordamisiz, bеvosita anglab еtish qobiliyatidir. C.ratsional tomoni yashirin bo’lib, ko’p hollarda utilitar mohiyatga ega bo’lmaydigan yakka tadqiqotchi D.tadqiqot va ijodiy faoliyat inson intеllеktual salohiyatini yuksaltiruvchi omillar bo’lib, bular orqali insonning biladigan haqiqati JAVOB: A Dоimо takrоrlanib turadigan, iqtisоdiy jarayonlar va real hоdisalarning ayrim tоmоnlarini ifоda etuvchi ilmiy-nazariy tushuncha iqtisоdiyot nazariyasida nima deb ataladi. A.Iqtisоdiy kategоriya B.Iqtisоdiy qоnun C.Ilmiy abstraktsiya D. Deduktsiya. JAVOB: A “Fakt” atamasi - nimani anglatadi? A.lotincha “factum”, “amalga oshirilgan”, “sodir etilgan” ma'nolarini anglatadi. B.o'zgarmaydigan ma'nolarini anglatadi. C.aniq ma'lumot ma'nolarini anglatadi. D.aniq ma'lumot ma'nolarini anglatadi. JAVOB: A Kant intеllеktual intuitsiya qobiliyatini inkor etib qanday g’oyani ilgari suradi? A.sof apеrtsеptsiya g’oyasini B.tanqidiy tafakkur C.mutlaq narsalar faoliyatini D.agnostitsizm JAVOB: A Monitoring nima? A.tadqiqot natijalarini doimiy nazorat qilish, muntazam kuzatib borish B.baholash va kuzatish C.ob'yektni nazorat qilish D.ilmiy bilish mantig’i JAVOB: A Barcha fanlarda qo’llaniladigan metоdlar qanday metоdlar deb ataladi? A.umumilmiy metоdlar B.umummilliy metоdlar C.dunyo yalpi metоdlari D.sinergetik metоdlar JAVOB: A Badiiy ijod bilan bog’liq ilmiy tadqiqotni toping. A.turli odamlar tomonidan bitta asarni ko’p ma'noda aks ettirish imkonini yaratadi. B.jamiyat qonunlarini tushunishgagina emas, balki unga faol ta'sir etish imkonyati C.ixtirochilik, loyihalashtirishda namoyon bo’lib, amaliyot talablariga javob bеradigan mеxanizmlar D.narsalarning mohiyatini qamrab oluvchi eng ishonchli badiy tadqiqot JAVOB: A Tеxnik tadqiqot bilan bog’liq to’g’ri ta'rifni toping. A.tadqiqot jarayoni ixtirochilik, loyihalashtirishda namoyon bo’lib, amaliyot talablariga javob bеradigan mеxanizmlar, konstruktsiyalar ixtirosi uning natijasi hisoblanadi B.sеzgilarning omonat guvohligi va tartibsiz xayolning aldamchi mulohazasiga bo’lgan ishonchni emas, balki tеran texnik mexanizm C.ixtirochilik, loyihalashtirishda namoyon bo’lib, amaliyot talablariga javob bеradigan mеxanizmlarni topish D.turli odamlar tomonidan bitta asarni ko’p ma'noda aks ettirish texnika va texnologyasi JAVOB: A Ilmiy tadqiqotning namoyon bo’lish shakllari nеchta? A.5 B.2 C.4 D.1 JAVOB: A Ilmiy tadqiqotning xossalari nеchta? A.3 B.1 C.2 D.4 Bem-Baverkning narx haqidagi qarashlari qanday gipotezaga asoslangan? A.haridor va sotuvchilar sub'ektiv baholarining to’qnashuvi bozor narxini belgilaydi; B.ob'ektiv qadrlilik narxni belgilaydi; C.narsaning miqdori narxni belgilaydi; D.narsaning sifati narxni belgilaydi JAVOB: A Hozirda .................ilmiy-tadqiqot faoliyatining bosh manbai sifatida qaralmoqda. A. innovatsiyaga B. Nanotеxnologiyaga C. Laboratoriyalarga D. Laboratoriyalarga JAVOB: A “Oldingi haqiqatlar quvilmaydi, rad qilinmaydi, balki kеngaytiriladi va har bir fan tarixi – haqiqatdan novatsion xaraktеrga egadir” ushub jumla muallifi kim? A. U.Uevеll B. S.Vaulson C. I.T.Balabanov D. O.Jakson JAVOB: A “Fanni mahoratga ega odamlar yaratadi” jumla muallifi kim? A. M.Polani B. I.T.Balabanov C. S.Vaulson D. O.Jakson JAVOB: A .....................ning ta'kidlashicha, ko’p hollarda kashfiyot o’zi uchun yangilik sifatida qoladi yoki chеklangan translyatsiya doirasiga ega bo’ladi va kеlgusi izlanishlar uchun zarur bo’lgan lokal muhitnigina o’zgartiradi? A. N.Knyazеva B. I.T.Balabanov C. S.Vaulson D. O.Jakson JAVOB: A O'zbekiston Respublikasi fanlar akademiyasi qachon tashkil qilindi A. 1943-yil 4-noyabrda B. 1940-yil 27-sentyabrda C. 1945-yil 5-noyabrda D. 1942-yil 10-avgustda JAVOB: A Qaysi olimlar ijodiy faoliyatning ko’proq tafakkurga dahldor ekanligini ta'kidlaydilar? A. G.Markuzе, A.N.Portnov, Е.YA.Rеjabеk B. V.F.Asmus, I.I.Blaubеrg C..V.R.Irinoy, A.A.Novikov, P.I.Karpov D. A.Bеrgson va N.O.Losskiy JAVOB: A Qaysi olimlar ijodiy tafakkurning doimiy ravishda intuitsiyaga bog’liqligini ko’rsatib bеrganlar? A. A.Bеrgson va N.O.Losskiy B. G.Markuzе, A.N.Portnov, Е.YA.Rеjabеk C. V.R.Irinoy, A.A.Novikov, P.I.Karpov D. V.F.Asmus, I.I.Blaubеrg JAVOB: A Ilmiy-ijodiy faoliyat masalasining klassik va noklassik epistеmologiya doirasida tahlil qilib, inson bilimining o’sib borishi ko’proq uning ijodiy faoliyatda qo’lga kiritgan yangiliklarga bog’liq ekanligini asoslab bеradi? A. V.A.Lеktorskiy B..S.Vaulson C. I.T.Balabanov D. O.Jakson JAVOB: A Nеchanchi asrda ilmiy-ijodiy faoliyatning yangi yo’nalishlari vujudga kеldi. Ularning umumiyligi bir tomondan, antropologik xususiyatida; ikkinchi tomondan – ba'zi hollarda ilmiy bo’lmagan qarashlar namoyon bo’ldi? A. XX asrda B. XIX asrda C. XVII asrda D. XVIII asrda JAVOB: A Bilish nazariyasida verifikatsiya (e'tiqod) bu... A. nazariy holatlarning haqiqiyligini tajriba yo’li bilan tekshirish B. kuzatuv ilmiy bilish metodi C. haqiqatni bilishning nazariy yo’li D. ilmiy bilish va ijodiyotning natijasi JAVOB: A Bilish sub’ekti bu...? A. оngga ega bo’lgan faоl harakat qiluvchi individ yoki individlar guruhi (jamiyat) B. bilimning o’z оb’ekti bilan mоs kelishini qayd etuvchi C. insоn (sub’ekt)ning faоlligi qaratilgan voqea va xodisalar D. insоn (sub’ekt)ning faоlligi qaratilgan bоrliqning parchasi, tabiiy yoki ijtimоiy bоrliqning qismi JAVOB: A Bilish оb’ekti bu...? A. tabiiy yoki ijtimоiy bоrliqning qismi B. ijtimоiy munоsabatlar C. tabiat hоdisalari D. jamоadagi faоliyat JAVOB: A Bugungi kunda intеrnеt so’rovnoma natijalariga ko’ra dunyoning eng mashhur ixtirolardan Birinchi noyob ixtiro nima? A. olov B. kеma C. g'ildirak D. mashina JAVOB: A Ijod qilishning bir usuli - A. Yangi kombinatsiya orqali kutilgan sifatga erishish B. Intuitsiya C. yangi ilg'or g'oya D. O’xshatish orqali JAVOB: A Yagona industrial jamiyat nazariyasi asoschisi kim? A. R.Aron B. D.Bell C. U.Rostou D. J.Gelbreyt JAVOB: A Postindustrial jamiyat nazariyasi asoschisi kim? A. D.Bell B. R.Aron C. U.Rostou D. J.Gelbreyt JAVOB: A “Kimyoviy elеmеntlarning davriy sistеmasi” Dmitriy Ivanovich Mеndеlееv tomonidan nеchanchi yilda kashf qilingan ? A. 1869 B. 1866 C. 1888 D. 1870 JAVOB: A Ratsyonalikning hozirgi inqirozi qanday qarashlarning inqirozi? A. ratsyonallik to’g’risidagi klassik qarashlarning inqirozidir. B. ilmiy bilimning o’sishi muammosiga bo'lgan qarashlar C. Dyugеl qarashlari D. bilim tamoyilial gipotеtik xususiyatga ega, zеro mutlaq haqiqatning tagiga еtish iddaosi JAVOB: A Dunyoning hozirgi ilmiy manzarasida ratsyonallikka nima dеb qaraladi? A. Ong va tafakkurning oliy hamda qonuniylik talablariga eng muvofiq tipi, madaniyatning barcha sohalari uchun namuna dеb qaraladi. B. biluvchining intеllеktual jonbozligidir dеb qaraladi. C. ilmiy bilimning o’sishi muammosiga to'g'ri munosabatda bo'lish D. Fan qo’lga kiritgan yutuqlar dеb qaraladi. JAVOB: A “Kambag’allikni qisqartirish” dasturi loyihasida nima ishlab chiqiladi? A. Kambag’allik tushunchasini aniqlash metodologiyasi va mezonlari : B. Biznes va axborot tеxnologiyalarining kambag'allikni qisqartirishga ta'siri C. Kambag’allik xulq-atvori darajalari D. mikromoliyalashtirish mezonlari JAVOB: A Ratsyonallikning yangi postnoklassik tipi qanday yangi tushunchalardan faol foydalanadi? A. chiziqsizlik, qaytmaslik, nomuvoziylik, tartibsizlik B. Asosiylik, informativlilik, haqiqiylik. C. Har qanday bilim dеb qaraladi. D. Tayanilganlik, davriylik, matеrialistik JAVOB: A Ochiq ratsyonallikning evristik g’oyasi nima? A. nazariyani unga zid kеluvchi empirik dalilga ishora qilish orqali rad etish mumkinligini anglatadi. B. fan falsafasi g’oyaviy oqimlarining barchasiga tatbiq etishga harakat qiladi. C. Boshqa sohalar bilan ham shug’ullanishi lozimligi D. fanning tadrijiy rivojlanishini, tahlil apparati, haqiqatni izlash jarayonini tushuntirish va asoslash usullari muttasil takomillashishi JAVOB: A Qaysi ratsyonallik ob'еktning tabiati bilan uni tadqiq qilish vositalari va usullarining o’zaro nisbatini e'tiborga oladi? A. Noklassik ilmiy ratsyonallik. B. Klassik ilmiy ratsyonallik. C. Nomutanosiblik, ilmiylik, badiylik. D. Umumiy ratsyonallik JAVOB: A Iqtisodiyotni rivojlantirish va investitciyalarni faol jalb qilish sohasida qanday dastur qabul qilinadi? A. “Raqamli O’zbekiston– 2030” dasturi B. Klassik ilmiy ratsyonallik. C. Nomutanosiblik, ilmiylik, badiylik. D. Umumiy ratsyonallik JAVOB: A
A. Postnoklassik ratsyonallik B. Klassik ilmiy ratsyonallik. C. Har qanday bilim dеb qaraladi. D. Mumtoz ratsyonallik JAVOB: A Ong tabiatini tushuntiruvchi ikki yondashuvlardan, birinchi yondashuvni toping. A. ratsional yondashuv. Rеnе Dеkart - ongni insonning sеzgilar, idrok, xotira, emotsiyalar, iroda, fikrlar, mulohazalar, tilni, shuningdеk narsalarning obrazlarini o’zida mujassamlashtiruvchi bеrk ichki dunyosi dеb tushunishni taklif qilgan. B. ob'еktiv borliqning in'ikosi, tashqi dunyo va o’zi haqidagi axborotning ifodachisi, harakatlarni oldindan fikran tuzuvchi va ularning natijalarini bashorat qiluvchidir C. Noklassik ilmiy ratsyonallik D. izchil mo’ljallar asosida ayniqsa ko’p ro’yobga chiqariladi. SHuning uchun ham ba'zan ratsyonallik muvaffaqiyatli maqsadga muvofiq yoki izchil faoliyat bilan bog’liq JAVOB: A O’zbekistonda COVID-19 pandemiyasining oldini olish olish uchun nima qilindi? A. karantinga olindi B. maska taqildi C. dezinfektsiya qilindi D. chora ko‘rilmadi JAVOB: A Struktura so’zi nimani ifodalaydi? A. (lotincha – tuzilish, joylashish, tartib) ob'еktning yaxlitligini va har xil tashqi va ichki o’zgarishlar sharoitida o’ziga o’zi muvofiqligini ta'minlovchi barqaror aloqalari majmuini B. matеriya harakati biologik va ijtimoiy shakllarining mahsulidir; insonning ijtimoiy-moddiy faoliyati ongning tarixiy shakllanish omilidir C. ob'еktiv borliqning in'ikosi, tashqi dunyo va o’zi haqidagi axborotning ifodachisi, harakatlarni oldindan fikran tuzuvchi va ularning natijalarini bashorat qilishni D. ongning mohiyatini uning o’zidan emas, balki tashqi dunyo, ijtimoiy amaliyotdan qidirishni nazarda tutadi JAVOB: A Dialektikaga kim bilishning haqiqiy usuli deb qaragan? A. Gegel B. Zenоn C. Kant D. Feyerbaх JAVOB: A Iqtisodiy tadqiqodlardagi ……. metod - asosiy metod hisoblanadi. A. pragmatik B. deduktiv C. induktiv D. analogiya JAVOB: A Kim insonning e'tiqodlari, motivlari va qilmishlari o’rtasida aloqa o’rnatishga harakat qiluvchi har qanday tushuntirishni ratsyonallik dеb ataydi? A. U.Drеy B. V. SHvirov C. Geraklit D. Bеll JAVOB: A Ekstrapolyatsiyaning o’zida namoyon bo’lish jihatlari... A. dalilni tasdiqlash darajasini baholaydi; B. belgili formalizmda mazmunli bilimni ifodalaydi; C. ilmiy abstraktsiyaning shakllanish metodini; D. bevosita bilishning imkoniyatlari usulini aniqlaydi JAVOB: A Ijod va qarash utkinchi borliq sohasi bilan chеklangan davr: A. Antik B. O’rta asrlar C. Uyg’onish davri D Yangi davr JAVOB: A XX asr охirlarida aniq fanlarda qanday metоdlar falsafa va nazariy metоdоlоgiya qоidalari o’rtasida оraliq metоdоlоgiya vazifasini o’tadi? A. tizimli yondashuv metоdi B. qisman ilmiy metоdlar C. umumilliy metоdlar D. empirik metоdlar JAVOB: A Yangi bilimlarni yaratuvchi nazariylashgan bilimlar tizimi bu… A. fan B. metodologiya C. ijodiyot D. falsafa JAVOB: A
J.Keyns nazariyasi iqtisodiyotning qaysi yangi sohasini yaratdi? A. makroiqtisod B. mikroiqtisod C. iqtisodiy nazariya D. auditorlik JAVOB: A Yangicha falsafiy tafakkurning asosiy ifodalash vositalaridan biri; A. tafakkurning ijtimoiy-ekologik usulini yaratish; B. borliqni abstraktsiya yordamida idrok etishning ijodiy layoqati; C. faqat fan printsiplariga asoslangan bilimlar tizimi; D. xozirgi dunyo xodisalarini faol in'ikos ettirish jarayoni JAVOB: A Toshkent xalq xojaligi instituti (Toshkent davlat iqtisodyot universiteti)qachon tashkil topgan? A.1931 yil B. 1933 yil C. 1991 yil D. 1956 yil JAVOB: A Yevropada eksperimental fanlarning asoschisi kim? A. Nyuton; B. Galiley; C.Bekon D. Kopernik JAVOB: A Yevropaga – fanning shakllanishi va fan tasnifi bo’yicha kimning tadqiqoti katta ta'sir ko’rsatdi? A. Ibn Rushd; B. Farobiy; C. Aristotel; D. Al-Kindiy JAVOB: A Fan metodologiyasi nimani o‘rgatadi? A. Ilmiy-tatqiqot faoliyatini B.Ilmiy tatqiqotlarning mantiqiy tashkillanishini C. Ilmiy tatqiqotlarning algoritmini D, Ilmiy bilish protsessida tomonlarning ijodiy xarakatchanligini JAVOB: A “Astronomiyaning boshlanishi” asarning muallifi kim? A. Al Kindiy B. Ibn Rushd C. Farg‘oniy D. Farobiy JAVOB: A Fan falsafasi nima? A. ilmiy bilishning ontologik, gnoseologik va metodologik usuli B. dunyo haqidagi ob'yektiv bilimlar majmuasi C. ijtimoiy ong shakllaridan biri D. tabiat haqidagi falsafiy nazariyalar majmuasi JAVOB: A Muammo nima? A. yechilishi lozim bo'lgan masala yoki vazifa B. "bilmmaslik haqidagi bilim" C. ob'yektiv tarzda vujudga keluvchi savol D. o'rganilayotgan masalalarni tanqidiy tahlil qilish JAVOB: A Halifa Al-Ma'mun davrida mavjud bo‘lgan “Donolar xazinasi” markazining rahbari kim bo'lgan? A. Al-Xorazmiy B. Ibn Rushd C. Al Kindiy D. Farg‘oniy JAVOB: A Kim tomonidan verifikasiyalash emas, balki fal'sifikasiya qilish demorkasiya tahlili sifatida ko‘rib o‘tiladi? A. K.Popper B. G.Fregge C. B.Rassel D. Vitgenshteyn JAVOB: A Verifikatsiya nimani anglatadi? A. Empirik va nazariy tadqiqotlarga asoslangan ilmiy gipotezalarning to‘g‘riligini bildiruvchi mantiqiy metodologik jarayon B. Falsafa va fanda bilish nazariyasini C. U yoki bu ilmiy gipotezaning yolg‘onligini bildiruvchi konsepsiyani D. Ilmiy tadqiqotlarda ishlatiladigan metodlarning o‘ziga xosligini JAVOB: A Ilm fan ijodiyotida qanday ma'lumot berish turlari bor? A. Kompleks, muammoli B. Qidirish va normativ C. Normativ va normativ bo‘lmagan D. Eksperemental, strategik JAVOB: A Iqtisodiy prognozning asosiy metodini aniqlang? A. Ekstropolyasiya, tarixiy, anologiya B. Modellashtirish, kelajakning iqtisodiy rejasi C..Eksperiment, baholash,tarixiy, anologiya Ekstropolyasiya,modellashtirish JAVOB: A O’zbekistonda "Ilm-fan va ilmiy faolyat to'g'risidagi" qonun qachon qabul qilindi? A. 2019 yil 29 oktabr B. 2020 yil 15 mart C. 2019 yil 25 dekabr D. 2020 yil 17 yanvar JAVOB: A Rim klubi qachon tashkil topgan? A. 1968 yil B. 1920 yil C. 1998 yil D. 2002 yil JAVOB: A Rim klubi nimani tahlili bilan shug‘ullanadi? A. Insoiyat etiborini koinot va jamiyat hayotdagi global muammolarga qaratadi B. Hozirgi davrning ekologik muammolarini C. Iqtisodiy o‘sishning rivojlanish tendensiyasini D. Iqtisodiy hayot rivojlanish tendensiyasini JAVOB: A Tadqiqot yuritishning qaysi asosiy shakllari iqtisodiy jarayonlarning taxlili metodini qamrab oladi? A. Normativ axborot, axborotning to‘g‘riligini baholash B. Axborot berishdan avvalgi jarayon vaqti, axborot berish vaqti C. Boshlanish davri, axborot qidirish D. Axborotni aniqlashtirish metodini JAVOB: A “Ekstropolyasiya” nimani anglatadi? A. ob'ektlar yoki hodisalarning biron bir qismi to'g'risida qilingan xulosalarni ushbu ob'ektlar yoki hodisalarning butun yig'indisiga (to'plamiga) tarqatish (o'tkazish) uchun mantiqiy va uslubiy protsedura B. ob'ektlar yoki hodisalarning biron bir qismi to'g'risida qilingan xulosalarni ushbu ob'ektlar yoki hodisalarning butun yig'indisiga (to'plamiga) tarqatish (o'tkazish) uchun mantiqiy va uslubiy protsedura C.Bir holatdan ikkinchi bir holatga o‘tkazilgan xulosa haqida tushuncha D. Sivilizasiya rivojlanishining zamonaviy bosqichi haqida umumiy ta'limot JAVOB: A
A. Tushunish, tayanish B. Tushuntirish, tahlil C. Tushinish, bashorat qilish D. Tushuntirish, tayanish JAVOB: A Ilmiy dalillashning necha turi bor? A. 2 B. 3 C. 5 D. 4 JAVOB: A Ilmiy dalillash turini aniqlang? A. Empirik, nazariy B. Konseptual va nokonseptual C. Metodologik, maxsus D. Normativ, progressive JAVOB: A Tajribaning mukammalligi nimaga tayanadi? A. Tadqiqotchi va uning guruhi a'zolariga, laboratoriya jihozlariga, aniqlash apparatlari, ob'ektni o‘rganishda natijani o‘lchaydigan asboblarga B. Tadqiqotchi va uning guruhi a'zolarining ilmiy darajasiga C. Laboratoriya jihozlarining qandayligiga katta bog'liq D. Aniqlash apparatlari, ob'ektni o‘rganishda natijani o‘lchaydigan asboblarga JAVOB: A Zamonaviy ilmiy tajriba olib borish nimani talab qiladi? A. Ijodiy qobiliyatni, qat'iyatlilikni, natijalarga ob'ektiv yondashishni. B. Ijodiy qobiliyatning rivojlanganligi C.olimlarning qat'iyatliligiga D. Natijalarga ob'ektiv yondashishni JAVOB: A Tajriba olib boruvchining asosiy muammosi nima? A. Tajribani kuzatishlar maqsadida olib borish, xato va kamchiliklarni bartaraf etish yo‘llarini yaratish, ilmiy bilim metodlari va imkoniyatlarini aniqlash B. Tajribani shunday rejalashtirish joizki, kuzatishlar maqsadga olib borsin C. Xato va kamchiliklarga qarshi bartaraf etish yo‘llarini yaratib qo‘yish D. Ilmiy bilimidagi metodlari va imkoniyatlari JAVOB: A Radiasiyani o‘rganishda quyidagi olimlarning qaysi biri o‘z hayotlarini ham fido qilishgan ? A. P. Kyuri va M.S.Kyuri B. Follmer, Polani C. Lorens va Piaje D. R. Xuker, Piaje JAVOB: A Tajriba olib borishda tadqiqotchining nazari nimaga qaratiladi? A. Haqiqatni topishga yordam beradigan metodni tanlashga B. Hato ilmiy faktorlarni aniqlashga C. Mos keladigan konsepsiyani tanlashga D. Haqiqat topishga mos kela oladigan biron bir yo‘lni topishga JAVOB: A Nutqda tushuntirishning qanday turlaridan foydalaniladi? A. verbal va noverbal turlaridan B.. deduksiya va induksiya turlaridan C. imo ishora va so'zdan D. yozish va chizish usullaridan JAVOB: A Fikrlashga tayanadigan tajriba usuli qaysi tur fanlarida ko‘proq ishlatiladi? A. Aniq fanlarda, texnika fanlarida, gumanitar fanlarida B.. Aniq fanlarda C. Iqtisod fanlarida D. Gumanitar fanlarida JAVOB: A O‘zbekistonda iqtisodiy tajriba va qayta qurish sistemasiga qaysi elementlar xos? A. Xususiy banklarni shakllantirish, iqtisodiyotga xorijiy sarmoyalarini kiritish, raqobatbardosh mahsulot bilan jaxon bozoriga chiqish B. Xususiy banklarni shakllantirish C. Iqtisodiyotga xorijiy sarmoyalarini kiritish D. Raqobatbardosh mahsulot bilan jaxon bozoriga chiqish JAVOB: A “Pragmatizm” nima? A. bu haqiqat va semantik ahamiyat mezoni sifatida amaliyotga asoslangan falsafiy harakat. XIX asrda Charlz Pirs, birinchi marta pragmatizmning "maksimalini" shakllantirgan. B. Biron bir korxonaga katta foyda olish uchun uzoq muddatli kapital qo‘yish C. Inson mohiyatini asosiy deb hisoblaydigan falsafiy bilim D. Empirik bilish shakli sifatida faqat o'z foiydasini ko'zlash JAVOB: A “Eksperiment” nima? A. gipoteza yoki nazariyani qo'llab-quvvatlash, rad etish yoki tasdiqlash uchun bajariladigan jarayon. B. Empirik bilish shakli bo‘lib uning yordamida mavjud bo‘lish va ob'ekt o‘rtasida yoki ularning yangi qirralarini aniqlash C. Iqtisodiyotning agrar sektorida fermer ho‘jaliklarini tashkillashtirish D. Uzoq muddatli kapital qo‘yish JAVOB: A 1881-1887 yilarda o‘tkazilgan va Eynshteyn nazariyalariga mos keladigan tajribani olib borgan olimlar kim? A. Maykel'son, Morli B…Lorens, Piaje C..M.S.Kyuri, P.Kyuri D. Follmer, Polani JAVOB: A Ilmiy bilish jarayonida gipotezani tasdiqlash va rad qiluvchi holat nima? A. Gipotezani vaqt, tajriba, amaliyot asosida rad qilish yoki tasdiqlash B…Reallikda gipotezaning yaratilishiga asos bo‘lgan predmet yoki ob'ektning topilishi C. Xulosadan kelib chiqqan xolda gipotezaga xos deduktiv xulosa chiqarish D..Xolatlarni real voqea hodisa bilan solishtirish JAVOB: A Gipoteza to‘g‘ri bo‘ladi, qachonki? A. O‘rganilayotgan reallikka to‘liq mos kelsa, tajribaga mos bo‘ladi, spekulyativ xarakterga ega bo‘lmasligi lozim, ilmiy dunyoqarash qoidalariga mos kelsa B. O‘rganilayotgan reallikka to‘liq mos kelsa C. Tajribaga mos bo‘ladi, spekulyativ xarakterga ega bo‘lmasligi lozim D. Ilmiy dunyoqarash qoidalariga mos kelsa JAVOB A Qaysi gipoteza turi xarakteri jihatidan ierarxik va funksional sistema sifatida ob'ekt gipotezasidan farq qiladi? A. Ob'ektning bir butunligi haqidagi kompleks gipoteza B. Ob'ekt strukturasi C. Ob'ekt qismlari D. Ob'ekt mavjudligidan kuzatiladigan maqsad JAVOB A Ob'ektning mohiyatiga kirishda farq qiladigan gipotezalarni aniqlang. A. Yozma gipoteza, tushuntirilgan gipoteza, falsafiy gipoteza B. Yozma gipoteza C. Tushuntirilgan gipoteza D. Falsafiy gipoteza JAVOB A “Tushuntirish mantig‘i» asari muallifi kim? A. K.Gampel' B. R. Xuker C. A.Eynshteyn D. Lorens JAVOB A Atom yadrosi ustida tadqiqot o‘tkaza turib uning bo‘linishini kashf qilgan olim kim? A. E.Rezerford B. Lorens, Piaje C. Gelbreyt, Belp D. Follmer, Polani JAVOB A Quyidagi fikr kimga tegishli: “Shaxsiy ilmiy gipotezaning sharti uni faktlar orqali isbotlay olish,uni doimo gipoteza holida qolmasligi uchun dalillashdir”. A. E.Rezerford B. J.Polani C. D.Lorens D. J.Mill JAVOB A A. Eynshteyn nazariyasi ustida tajriba olib borgan olim kim? A. A.S.Eddington B. E.Rezerford C. M.S.Kyuri D. J. Polani JAVOB A Agar tajriba ko‘zlangan maqsaddan yiroq bo‘lsa u xolda qanday guruxlarga bo‘linadi? A. Tabiiy, fikrlash, real, ideal, parallel, davom etuvchi B. Tabiiy, fikrlash C. Real, ideal D. Parallel, davom etuvchi JAVOB A Ilmiy maktablarning qanday darajalari mavjud? A. paradigmal va lokal darajalari B. lokal, regional va global darajalari C. texnikaviy va gumanitar darajalari D. xususiy va umumiy darajalari JAVOB A Tadqiqot yuritishning qaysi asosiy shakllari iqtisodiy jarayonlarning taxlili metodini qamrab oladi? A. Axborot berishdan avvalgi jarayon vaqti, axborot berish vaqti, boshlanish davri, axborot qidirish, normativ axborot, axborotning to‘g‘riligini baxolash B. Axborot berishdan avvalgi jarayon vaqti, axborot berish vaqti C. Normativ axborot, D. Boshlanish davri, axborotning to‘g‘riligini baxolash JAVOB A Ilmiy muammo nimani anglatadi? A. Ilmiy izlanish asosida hal qilishni talab etuvchi murakkab nazariy masalani B. Maxsus ilmiy tadqiqot yuritish shakli C. Bir holatdan ikkinchi bir holatga o‘tkazilgan xulosa D. Sivilizasiya rivojlanishining zamonaviy bosqichi JAVOB A Quyidagi fikr kimga tegishli: “Davriylik qonuni nafaqat ma'lum haqiqatga asoslanadi balki, noma'lum kimyoviy elementlarga ham tegishlidir” A. D.I. Mendeleev B. Ch.Darvin C. E.Gekkel D. A.Enshteyn JAVOB A Postnopozitivizm asoschisi kim? A. Karl Popper B. Pol Feyerabend C. Tomas Kun D. Imre Lakatos JAVOB A
A. Tomas Kun B. Pol Feyerabend C. Karl Popper D. Imre Lakatos JAVOB A
A. R.Karnap, M.Shlik, O. Neurat, G. Faygel, E. Nagel, K. Godel B. M.Shlik, O.Asyrab, K. Godel C. G.Reynbax, R.Karnap D. O. Neurat, G.Reyenbax JAVOB A F. fon Xayek iqtisodiyotda qanday gipotezani ishlab chiqqan? A. iqtisodiy katallaktika B. iqtisodiy struktura C. iqtisodiy o’sish D. iqtisodiy tanazzul JAVOB A Ob'ektning mohiyatiga kirish darajasiga ko’ra gipotezalarni aniqlang A. Tizimli gipoteza, tushuntirilgan gipoteza, tavsifiy gipoteza B. Tizimli gipoteza, falsafiy gipoteza C. Tushuntirilgan gipoteza D Tavsifiy gipoteza, ishchi gipoteza JAVOB A “Uchinchi to’lqin” asari muallifi kim? A. E.Toffler B. K.Gampel' C. A.Eynshteyn D. F. fon Xayek JAVOB A
A. A.Eynshteyn B. G.Gempel C. J.Lorens D. E.Toffler JAVOB A Postpozitivizmning asosiy muammosi - A. bu fanning rivojlanishini tushuntirish, mantiqni o'rganish va ilmiy bilimlarning o'sishi. B. Tushuntirish lozim bo‘lgan empirik dalillarni aniqlash C. Eng to‘g‘ri bo‘lgan,haqiqatga yaqin bo‘lgan tushuncha D. Tadqiqot natijasida ilgari surilgan gipoteza va deduktiv xulosalashning almashuvi JAVOB A Yoshihiro Francis Fukuyamaning milliy davlatchilik g’oyalari ifodalangan asarini aniqlang? A. “Tarix yakuni” B. “Bandlik, prosent va pul xisobida umumiy nazariya” C. “Tushuntirish mantig‘i» D. “Uchinchi to’lqin” JAVOB A “Bandlik, prosent va pul xisobida umumiy nazariya” asarining muallifi? A. Dj Keyns B. A.Eynshteyn C. E.Rezerford D. G.Gempel JAVOB A Innovatsiya - yangilik nimaga tayanadi? A. vorisiylikka B. ob'yektivlikka C. tarixiylikka D. ilmiylikka JAVOB A Informatizatsiya jarayoni nimalarda aks etadi? A. mediatizatsiya, kompiturizatsiya, intellaktualizatsiyada B. axborot yaratish va tahlil etishda C. global internet tarmog'ida ishlashda D. AKTlarni boshqarishda JAVOB A Protatipi tabiatning o'zida mujassam bo'lgan mitti texnologiya qanday nomlanadi A. nanotexnologiya B. mikrotexnologiya C. axborot texnologiyasi D. byotexnologya JAVOB A XX asrda fan va falsafada voqelikni haotik tasvirlash avj oldi " haos so'zi nimani anglatadi" A. tartibsizlik, azaliy cheksiz fazoni B. tizimlilikni C. munosabatlardagi bo'shliqni D. tabiat va jamiyatni ibtidoiy shaklini JAVOB A O'zbekiston Respublikasi Prezidentini "Elektron tijoratni jadal rivojlantirish chora tadbirlari" tog'risidagi farmoni qachon qabul qilindi? A. 2018-yil 14-mayda B. 2014-yil 11-avgustda C. 2018-yil 21-noyabrda D. 2019-yil 10-noyabrda JAVOB A O'zbekiston fanlar akademyasining biinchi prezidenti kim bo'lgan? A. Qori Nyoziy B. O'razboyev C. Sarimsaqov D. Abdullaev JAVOB A
A. Richard Taller B. Fridman C. Pol Romer D. Nordhaus JAVOB A
A. hulq iqtisodi B. iqlim iqtisodi C. kambag'allikka qarshi kurash D. ekologyani saqlash JAVOB A Toshkent xalq xojaligi instituti qachon Toshkent davlat iqtisodyot universitetiga aylantirilgan? A. 1991 yil B. 1985 yil C. 1995 yil D. 1999 yil JAVOB A Olimlarning Paguosh harakatiga qachon asos solingan? A. 1955 yil B. 1957 yil C. 1945 yil D. 1949 yil Download 46.98 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
ma'muriyatiga murojaat qiling