Ilmiy-tarbiyaviy, ommabop, bezakli oylik jurnal Barkamol avlod Vatanning baxti

sadoqatni, mardlik va jasoratni

o‘zida mujassam qilgan ulug‘

zotgina emas, balki farzandiga,

turmush o‘rtog‘iga, aka va ukalariga

ushbu fazilatni singdiruvchi,

ushbu xislatlarga havas uyg‘otuv-

chi tengsiz tarbiyachi, murabbiy-

dir. Darhaqiqat, erkak zoti ayolga

yoqish, uni maftun qilish uchun

qo‘lidan kelgan barcha ishlarni

qiladi. Ayol zotidan namuna oladi,

tarbiya topadi. Erkak zoti borki, o‘z

yurish-turishini, kiyinishi va orasta-

ligini, muomalasi va so‘zini ayol-

ning estetik didini hisobga olgan

holda takomil topdirib boradi. Ayol

— insoniy fazilatlarning o‘lchovi

hamda mezonidir. Shu sababli

Milliy ma’naviyatimiz azaldan qanday omil va mezonlar negizida shakllanib kelayotgani xalqimiz

uchun eng aziz va eng milliy bayram — sharqona yangi yil bo‘lmish Navro‘z ayyomi misolida ayniqsa

yorqin namoyon bo‘ladi.

Barchamiz doimo orziqib kutadigan va katta xursandchilik,  shodiyona bilan o‘tkazadigan Navro‘z

bayrami biz uchun hayot abadiyligi, tabiatning ustuvor qudrati va cheksiz saxovatining, ko‘p ming

yillik milliy qiyofamiz, olijanob urf-odatlarimizning betakror ifodasi bo‘lib kelmoqda.

Muxtasar qilib aytganda, yangilanish va ezgulik timsoli bo‘lgan Navro‘z falsafasi xalqimizga mansub

odamiylik, mehr-oqibat, muruvvat va himmat kabi yuksak xususiyatlardan oziqlanib kelgani, ajdodlarimiz

asrlar davomida qanday buyuk umuminsoniy g‘oyalardan bahramand bo‘lib, ma’naviy kamol topganining

yana bir tasdig‘idir, desak, hech qanday xato bo‘lmaydi.

Ko‘hna tariximizni shu ma’noda ko‘z o‘ngimizdan o‘tkazib, tahlil qiladigan bo‘lsak, muhim va

ibratli bir fikrni takroran aytishga to‘g‘ri keladi. Ya’ni, ota-bobolarimiz ruhiy olamining tomir-ildizlari

aynan yuqorida zikr etilgan ma’naviy zaminda, tarixda ham, bugun ham barchaning havasini tortib

kelayotgan olijanob fazilatlar asosida shakllangan.

Islom KARIMOV

(“Yuksak ma’naviyat — yengilmas kuch” kitobidan).

22

A

Anvara

Asalgul

Atlasxon

Atirgul

Aqiqa

Aqchagul

B

Badiuljamol

Badriya

Banot

Barginiso

Bargixol

Barno

Barchinoy

Baxmaloy

Baxtigul

Bahriniso

Bejirim

Beg‘ubor

Bibiayna

Bibisuluv

Bibisuman

Bibiqamar

Bibipari

Billuroy

Binafsha

Bodomgul

Boysuluv

Boychechak

Bolchin

Bolchuchuk

Bonugul

Bo‘ston

Bo‘stongul

Bo‘stongo‘zal

Bo‘stontoj

Bo‘tagul

Bo‘tako‘z

D

Dastagul

Diyora

Dilrabo

Dilhavas

Dinora

Durbibi

Durniso

Dursanam

E

Elgo‘zal

Elsuluv

Erkasuluv

Enabibi

F

Fariba

Farina

Farruxjamol

Fasiha

Fasohat

G

Gavharoy

Ganjina

Gulambar

Gulbarra

Gulandoz

Gulandom

Gulanor

Gulasal

Gulafshon

Gulafro‘z

Gulbadan

Gulbayoz

Gulbarg

Gulbarno

Gulbarchin

Gulbahor

Gulbegim

Gulbezar

Gulbibi

Gulbodom

Gulbon

Gulbor

Gulbog‘

Gulbo‘ston

Gulgavhar

Gulguna

Gulgo‘zal

Guldasta

Guldom

Guliyonoq

Guljabin

Guljavhar

Guljamila

Guljamol

Guljahon

Gulzaynab

Gulzebo

Gulziyo

Gulzoda

Gulzor

Gulzuhro

Guliniso

Guliston

Gulixandon

Gullola

Gulmaysa

Gulmengiz

Gulmengli

Gulmoh

Gulmushkin

Gulnavoz

Gulnasab

Gulnahor

Gulniso

Gulnihol

Gulnoza

Gulnora

Gulnur

Guloyim

Guloro

Gulorom

Gulpari

Gulparchin

Gulposh

Gulrayhon

Gulrang

Gulraftor

Gulra’no

Gulruxsor

Gulro‘y

Gulsabo

Gulsanam

Gulsapsar

Gulsahar

Gulsevar

Gulsiymo

Gulsiyna

Gulsifat

Gulsuluv

Gulsurur

Gulsuyar

Gultana

Gulterar

Gultovus

Gulfom

Gulxanda

Gulxumor

Gulchaman

Gulchechak

Gulchehra

Gulchiroy

Gulshaydo

Gulshan

Gulshirin

Gulshod

Gulshona

Gulnoz

Gulqadam

Gulqamar

Gulqahqah

Gulg‘uncha

Gulhayo

Go‘zal

Go‘zalgul

H

Havo

Hayotgul

Hayoxon

Hasana

Hashamxon

Hilola

Hubchehra

Hulkar

Hurbibi

Hurgul

Hurjamol

Hurjahon

Hurjon

Hurzamon

Hurizod

Huriniso

Huriya

Hurliqo

Hurpari

Hursanam

Hursulton

Hurchehra

Hurqiz

Husnibonu

Husnigul

Husnijamol

Husnikamol

Husniya

Husnoro

I

Izzatjamol

Ilmisuluv

ham adib A.Frans: “Ayol erkak

zotining buyuk murabbiysidir”, —

deb bejiz aytmagan. Alisher Navoiy

Farhodni quyidagicha ta’riflagan:

Demonkim, ko‘ngli pok-u ko‘zi pok,

Tili pok-u, so‘zi pok-u o‘zi pok.

Axir, ushbu Farhodni ham

ona tarbiya qilgan.

Quyidagi gaplar ham erkak-

ning ayollar haqida aytgan mislsiz

e’tirofidir: “Hamma ovozlar ichida

eng shirini — bu, sevgan ayolning

ovozidir” (Jende Labroyer). Ushbu

so‘zlarni kim e’tirof etmaydi,

deysiz: “Dunyoda sevimli kishining

chehrasidek ajoyib tomosha,

sevimli kishining ovoziday mayin

kuy yo‘q”.

Darhaqiqat, sevgilingizning

sizga aytgan so‘z-u gaplari, shivir-

lashlari yuragining eng tubidan

sizib mayinlashib, mehr pardasiga

o‘ralib chiqadi. Siz ham bunga

munosib bo‘lishga intilasiz.

Adiblardan biri: “Men o‘zim-

dagi barcha yaxshi xislatlar uchun

kitobdan minnatdorman”, —

degani ma’lum. Bu — to‘g‘ri gap.

Ammo bunga qo‘shimcha qilib

e’tirof etish kerakki, biz, erkaklar

o‘zimizdagi jamiki ijobiy xislatlar

uchun ayol oldida qulluq qilib,

bosh egishimiz lozim.

Shuni alohida ta’kidlash

lozimki, o‘zbek qizlarida ayolga xos

bo‘lgan barcha ijobiy, mo‘’tabar

fazilatlar o‘z mujassamini topgan.

O‘zbek ayolidagi mardlik, jasurlik,

dadillik va uddaburonlik, munislik

va mehribonlik, fidoyilik va

vafodorlik, kamtarinlik va odob,

muloyimlik va fasohat, andisha va

uyat, hayo, nazokat va nozanin-

lik, kishiga hayrat va maftunkorlik

bag‘ishlaydigan sir-u sinoatlar

buning yorqin dalilidir.

Yuqorida ayol zotini e’zoz-

lovchi fikrlarni keltirdik. Ammo

shuni alohida ta’kidlash lozimki,

ayolni qadrlash, uni eng mo‘ta-

23

Injagul

Injubeka

Ipaksuluv

Ismigo‘zal

Iffatjamol

J

Javohira

Javharoy

Jayraxon

Jamila

Jamola

Jarqinoy

Jahondagul

Joziba

K

Kiyikjamol

Kokila

Kunsuluv

Ko‘rkamgul

Ko‘rkamoy

L

Laylijamol

Layliqamar

Layliniso

Laylo

La’li

Latofat

Lobar

Lola

Lolagul

Lolaniso

Lutfi

M

Maydagul

Maralbibi

Maraljamol

Maftuna

Mahvash

Mahvar

Mohiruh

Mahliyo

Menggul

Mengjamol

Menzifo

Mengligul

Menglijamol

Menglioy

Mengliniso

Mengora

Mehrinigor

Misirsuluv

Momogo‘zal

Moh

Mohasal

Mohbegim

Mohbonu

Mohigul

Mohida

Mohijamol

Mohijahon

Mohzamon

Mohzevar

Mohikamol

Mohila

Mohiliqo

Mohina

Mohiniso

Mohinur

Mohpari

Mohipora

Mohiro‘y

Mohsarvar

Mohisora

Mohisuluv

Mohitobon

Mohchehra

Mohiya

Mohlaroyim

Mohliqo

Mohnigor

Mohpaykar

Mohro‘y

Mohsanam

Mohsimo

Mohtal’at

Mohtob

Mohtobon

Mohchuchuk

Muzayyan

Muzahhab

Munavvar

Munavvara

Munaqqash

Muhibjamol

Muhida

N

Naziba

Nasrin

Nafisa

Nafosat

Nekliqo

Nekro‘y

Nigora

Nizoro

Nilufar

Niholgul

Nozanin

Nozgul

Nozjamol

Nozik

Nozikgul

Nozikjamol

Nozligul

Nozli

Nurlioy

Nozpari

Nozlisuluv

Nozmengli

Norgo‘zal

Norsuluv

Norchuchuk

Nurbadan

Nurgul

Nurgulshan

Nurgo‘zal

Nurjamol

Nurjahon

Nuriniso

Nuroy

Nuroniya

Nurqiz

Nuryuz

O

Oybarno

Oybahor

Oqbeka

Oybibi

Oybalqi

Oybog‘da

Oybo‘lak

Oybo‘lsin

Oybo‘ston

Oygul

Oygo‘zal

Oydin

Oydono

Oyjamol

Oyjon

Oyzebo

Oyzoda

Oyzuhro

Oyimsuluv

Oykulcha

Oylola

Oylo‘nda

Oymalak

Oymaral

Oymengli

Oymengiz

Oynago‘zal

Oynajamol

Oynur

Oynuqra

Oyparcha

Oyruxsor

Oysanam

Oysora

Oqsuluv

Oysurat

Oytan

Oytovus

Oytoza

Oychaman

Oychechak

Oychin

Oycho‘lpon

Oysarvi

Oysiymo

Oysiyna

Oysimon

Oysifat

Oysulgun

Oysuluv

Oyshu’la

Oyyulduz

Oyyaxshi

Oyqamar

Oyqiz

Olmagul

Olmago‘zal

Olmaxon

Otigo‘zal

Oltinsoch

Oqbilak

Oqkumush

Oqmanglay

Oqtomoq

bar, qadrli so‘zlar bilan ta’rif-u

tavsif qilish uning tug‘ilishi,

chaqaloqlik davridan boshlanadi.

Murg‘ak qizaloq dunyoga

kelishi bilanoq uni noyob ikki

nasiba kutib turadi. Biri — onaning

oq suti va ikkinchisi — munosib

ism. Ona suti farzand uchun

vaqtinchalik ozuqa, ammo bu oq

sut qarzini oqlash — har bir

farzand uchun bir umrga tatigulik

farz-u qarzdir.

Go‘dakka  atalgan ikkinchi, ilk

nasiba bu bolaga beriladigan mislsiz

sovg‘a — mazmunli ismdir.

Darhaqiqat, ism nodir va betak-

ror sovg‘adir. Ismni ota-ona

cheksiz mehr va mas’uliyat bilan

tanlaydi. Ismda ularning bolaga

bo‘lgan barcha ezgu tilaklari, orzu

va  umidlari mujassamlanadi. Ota-

ona bolaga yaxshi, xosiyatli ism

bersak, bu uning hayoti, taqdiri

va kelajagiga ta’sir qiladi, deb

o‘ylashadi, farzandi ism mazmu-

nida o‘z ifodasini topgan istaklarga

erishadi, ismiga mos bo‘lib

ulg‘ayadi, deb ishonishadi. Ism

bolaga umrbod esh va yo‘ldosh-

dir.

Bola ulg‘aygach, ona-Vatan va

xalqiga ulug‘ xizmatlar qilsa, o‘z

ismi orqali dunyoga mashhur

bo‘ladi, tarix sahifalarida qoladi.

“Qog‘ozda yozilib qolgan yaxshi

nom tamom bo‘lmaydigan umr-

dir”, deyilgan xalq hikmatida ulug‘

haqiqat ifodalangan. Ism bilan u

o‘zgalardan farqlanadi, oiladagilar

uni ismini aytib erkalashadi,

suyadi, chaqirishadi, maqtashadi,

tanbeh berishadi. Ism rasmiy

hujjatlarda — tug‘ilganlik guvoh-

nomasi, pasport, turli guvohnoma-

larda qayd qilinadi. Balog‘atga

yetgach, oshiq-u beqaror bo‘lgan

yigit uning ismini so‘raydi va

sevikli qizning ismini tilga olganida,

yuragi hapriqib ketadi. Qiz o‘zining

go‘zal ismi bilan g‘ururlanadi,

unga munosib bo‘lishga intiladi.

24

Xullas, inson ismi bir olam sir-u

asrorlarga to‘la.

Bizning o‘tmish ajdodlarimiz

qadimdan chaqaloqni nomlashga

katta mas’uliyat bilan yondashgan.

Ism sehrli kuchga ega, inson nomi

uning taqdiri, iqboliga ta’sir ko‘r-

satadi, deb hisoblangan. Shu

sababli bolaga mo‘tabar orzu-

istaklar bilan bog‘liq, mazmunli,

chiroyli ismlar qo‘yishga harakat

qilishgan. Mana shunday tasav-

vurlar asosida “chiroyli ism”,

“go‘zal ism”, “yaxshi ism”,

“xosiyatli ism”, aksincha, “xunuk

ism”, “xosiyatsiz ism”, “og‘ir

Oqxol

Oqqiz

Ohu

P

Parivash

Parigul

Parijahon

Pariniso

Pariruh

Parichehra

Pistagul

Q

Qalamqush

Qamara

Qamarjamol

Qandila

Qizilgul

Qizlargul

Qizlaroy

Qizlarsuluv

Qizotin

Qirmiza

Qorako‘z

Qorasuluv

Qoraxol

Qoraqosh

Qumriniso

Qunduz

Quraloy

Qurbonsuluv

Qutlijamol

Qo‘zigul

Qo‘ysuluv

ism” kabi iboralar paydo bo‘lgan.

Qizlarga ism tanlashga alohida

e’tibor berish o‘zbek xalqida

qadimiy an’anadir. Bunga ko‘ra,

qizlar ismi go‘zallik, odob-axloq

va pokizalik, munis va mehribonlik

tushunchalarini ifoda etadigan

so‘zlardan yoki o‘sha tushuncha-

larning ramzi bo‘lmish narsalar,

o‘simlik va hodisalar nomidan

tanlangan. Ammo o‘zbek qizlari

ismining asosiy qismini go‘zallik

va nafosatni ulug‘lovchi nomlar

tashkil etadi va ular miqdori 450

dan ortiqdir.

O‘zbek qizlarining nomlari ora-

sida “Otigo‘zal”, “Ismigo‘zal” degan

ismlarning uchrashi bejiz emas.

Qizlarga beriladigan ismlar-

ning asosini

— o‘simliklar nomi: Lola,

Lolagul, Atirgul, Qizilgul, Chinni-

gul, Boychechak, Bodomgul,

Sarviniso, Bo‘tagul, Gulanor,

Gulirayhon, Gulchechak, Gul-

g‘uncha, Nilufar, Chinnigul,

Sapsargul;

— ba’zi qush va hayvonlar

nomi: Qaldirg‘och, Tovusxon,

Olmaxon, Bo‘tako‘z, G‘azola,

Jayraxon, Maral, Maralgo‘zal,

Kiyikgo‘zal, Kiyikjamol, Suqsuroy;

R

Ra’no

Ra’noqad

Ruxsora

Ruxshona

S

Sabiha

Sabohat

Saybarniso

Sayyora

Sayqaloy

Samangul

Sambit

Sanobar

Sanamgul

Sapsargul

Saragul

Sarvigul

Sarvijamol

Sarviniso

Sarvinoz

Sarviravon

Sarvqad

Safsargul

Sirojiya

Sitora

Sobida

Soragul

Sohibjamol

Sultongo‘zal

Suluv

Suluvbeka

Suluvgul

Suluvniso

Suluvnoz

Suluvxon

Suluvyuz

Sumanbar

Sumanbo‘y

Sumanoy

Sumanso

Sumbul

Surayyo

Suqsurxon

So‘limoy

So‘na

T

Tal’atoy

Tiniqgul

Tojigul

Tojigo‘zal

Tolgul

Tolim

Tongsuluv

Totlisuluv

Tongigul

Tuyg‘una

Tuyg‘unoy

U

Uljamol

Unsin

Ulbo‘lsin

Ulfatoy

V

Vajhiya

Visola

Vojiha

Vosima

X

Xiromon

Xolgo‘zal

Xoljamol

Xolchuchuk

Xolshakar

Xolsuluv

Xonsuluv

Xubjamol

Xubnigor

Xubro‘y

Xubchehra

Xurshida

Xushbarno

Xushgul

Xushjamol

Xushnavo

Xushnavoz

Xushro‘y

Yo

Yorqinoy

Yosuman

Yoqut

Z

Zaynab

Zaynigul

Zayniya

Zaynura

Zarkumush

Zarrin

Zarinjamol

Zarsuluv

Zarchechak

Zebigul

Zebidaxon

Zeboxol

Zebo

Zebogo‘zal

Zebojamol

Zeboniso

Zebonur

Zebotoj

Zeboxol

Zebochehra

Zevar

Ziyoxon

Ziynat

Zinnatnur

Ziragul

Zulbahor

Zulfiya

Zulfiqora

Zurafo

Zuhra

O‘

O‘g‘ilgo‘zal

O‘g‘iljamol

G‘

G‘azola

G‘aynijamol

G‘ayniniso

G‘ayniya

G‘izola

G‘unchagul

Sh

Shamsioy

Shamsiro‘y

Shamsiqamar

Shamsijamol

Shamsinur

Shamsiro‘y

Shamshod

Shonagul

Shopari

Shohida

Shohpari

Shohsanam

Ch

Chamanoy

Charosxon

Chechak

Chechakoy

Chehragul

Chinjamol

Chinnigul

Chinora

Chinsuluv

Chiroy

Chiroygul

Chiroyxol

Choygul

Cho‘lponoy

25

— ba’zi qimmatbaho buyum

va metallar nomi: Durdona,

Dursanam, Oltinoy, Zarrin-

jamol, Yoqutoy, Marvarid,

Javohira, Tillaxon, Javharoy;

— nur va ravshanlik tushun-

chalari nomi: Anvara, Ravshan-

oy, Yorqinoy, Munavvara, Nuriya,

Nurlig‘oyat, Nurgul, Nurjamol;

— samoviy obyektlarning

nomlari: Yulduzxon, Oygo‘zal,

Oyjamol, Oysiyna, Oftobxon,

Shamsiya, Cho‘lponoy, Xur-

shida, Hulkar, Zuhra, Shamsi-

jamol, Qamara, Mohina, Mohi-

suluv, Hilola, Mohliqo, Mohro‘y;

— yil va fasl nomlari: Bahor,

Ko‘klamoy, Navbahor, Navro‘z-

xon, Gulbahor;

— ozodalik va poklik tushun-

chalari nomi: Ozoda, Pokiza,

Tozagul, Zilola;

— bevosita go‘zallik va nafosat

tushunchalarini ifoda etadigan

so‘zlarga qiyoslab berilgan nomlar:

Suluv, Oysuluv, Suluvqiz, Go‘-

zalxon, Zebo, Zebogo‘zal, Zay-

nab, Kunsuluv, Tongsuluv,

Ko‘rkamoy, Munaqqash, Muzay-

yan, Nafosat, Oqbilak, Parivash,

Xubro‘y, Chiroygul, Huriniso va

boshqalar tashkil etadi.

Yuqorida, maqolamizga ilova

qilib,  o‘zbek ayollari ismining

qanchalik maftunkor va chiroyli

tushunchalar bilan bog‘liq ekani

haqida yorqin tasavvur qilish

uchun o‘zbek xalqining estetik

didini tarannum etadigan ismlar

ro‘yxatini keltirdik. Bu ismlar

bilan tanishgan kishi o‘zini o‘zbek

ayollari ismining nafosatli bog‘ida

sayr qilayotgandek his qilishiga

shubha yo‘q.

Ernst BEGMATOV,

filologiya fanlari doktori,

professor

Abdug‘ani JUMA suvratga tushirdi.

4 «Sog‘lom avlod uchun», 2011-yil, 3-son.

Mamlakatimiz hududida istiqomat qiluvchi barcha millat va elatlarning tillari, urf-odatlari va an’analari

hurmat qilinishi ta’minlangan, ularning rivojlanishi uchun sharoit yaratilgan.

DO‘STLIK  CHAMANI

26

bolani har xil ko‘z va suqlardan

saqlash uchun himoya vositasini

bajargan hamda kelajakda omadli

va baxtli bo‘lishiga xizmat qilgan.

Parda bilan tug‘ilgan bolaga o‘g‘il

bo‘lsa Pardavoy, qiz bola bo‘lsa

Pardaxol deb ism qo‘yilgan. Xalq

qarashlariga ko‘ra, bunday tug‘ilgan

bolaning pardasi saqlanmasa, bola

omadsiz va baxtsiz bo‘lar ekan. Agar

homilador ayol homila davrida og‘ir

yumushlar bilan shug‘ullansa,

farzandi yo‘ldoshiga o‘ralib tug‘ilar

emish. Bunday tug‘ilgan o‘g‘il bo-

laga irim qilib «O‘rol», qiz bo‘lsa,

«O‘roloy» deb ism qo‘yilgan.

Bolasi turmaydigan oilada

farzand dunyoga kelsa, chaqa-

loqning boshini bo‘sag‘adan

tashqariga, oyog‘ini esa ichkariga

qilib azon aytishgan. Shundan

keyin qo‘y yoki tovuq so‘yib qon

chiqarishgan va xudoyi qilib bersa,

bola nobud bo‘lmaydi, deb umid

qilishgan.

Chaqaloqning yo‘ldoshi bilan

bog‘liq bir qator irim-sirim va

udumlar ham mavjud. Masalan,

Qumqo‘rg‘on tumanida chaqa-

loqning yo‘ldoshiga quyosh nuri

tushsa — bolaning boshi kal bo‘lib

qoladi, shamol tegsa — qorni dam

bo‘ladi, yomg‘ir suvi tegsa —

burnidan suv oqadi deb irim

qilganlar. Shuning uchun chaqaloq

tug‘ilgach, momolar uning yo‘l-

doshini toza matoga o‘rab, oyoq

osti  bo‘lmaydigan bir joyga

ko‘mganlar. Ko‘mishdan avval

yo‘ldosh o‘ralgan matoga bir

hovuch makka yoki bug‘doy ham

qo‘shib o‘rashgan. Nazarimizda,

yo‘ldoshga don qo‘shib ko‘mish

udumining zamirini serhosillik va

serfarzandlik g‘oyasi bilan bog‘liq

tushunchalar, aniqrog‘i, tuqqan

ayolning farzandi ko‘p bo‘lsin,

bolaning rizqi mo‘l bo‘lsin degan

qarashlar tashkil etadi.

B.Hamroqulovaning aniqla-

shicha, bolasi turmaydigan ayol

tuqqanda bolaning yo‘ldoshini

belkurak yoki ketmonga solib

kuydirganlar. Bu irimning mohiyati

«yo‘ldosh kuydirilsa, u bolaga

ziyon yetkazolmasligiga bo‘lgan

ishonch-e’tiqod» bilan bog‘lab

izohlanadi. Yo‘ldosh — bolaning

hamrohi, yori, do‘sti, eshi deb

qaralganligi uchun uning kuydiri-

lishi bolaning sog‘-omon qolishi

yo‘lida qilingan o‘ziga xos qurbon-

lik timsoli hisoblanadi.

Bola tug‘ilishi bilan bog‘liq

an’anaviy udumlar orasida chaqa-

loqning kindigini kesish va «kindik

tushishi» bilan aloqador bir qator

irim-sirimlar mavjud. Chaqaloq-

ning kindigini kesish ham alohida

magik xarakter kasb etuvchi udum

deb qaralgan. Ayniqsa, bolasi

turmaydigan oilada bola tug‘ilganda

yoki anchadan buyon kutilayotgan

farzand dunyoga kelganda unga

ziyon-zahmat, ozor yetkazmasin,

degan umidda kindigini o‘roq,

bolta, pichoq bilan kesishgan. Hatto

«chaqaloq shu uyda toshdek

o‘rnashsin», deb kindigini tosh-

ning ustida ham kesganlar.

Qumqo‘rg‘on tumanida

yashovchi axborotchilarning

aytishlaricha, ilgarilari o‘g‘il bola-

ning kindigini kesgandan keyin uni

otning yoli bilan bog‘lashgan.

Nazarimizda, chaqaloq kindigini ot

yoli bilan bog‘lash odati qayd