Informaciyalíq texnologiyalarí HÁm kommunikaciyalarín rawajlandíRÍw ministrligi

b. Sensorlardıń túrleri hám xarakteristikaları

Tiykarǵı sensorlar uzaq waqıttan berli qollanılǵan, biraq zatlar Interneti oylap tapqanı sensorlar rolin hám sensorlardıń evolyutsiyasın pútkilley basqa dárejege alıp shıqtı.

Sensorlar kompleksi hám baylanıs tarmaǵın birlestirgen halda, IoT apparatları bir-biri menen maǵlıwmat almasadı hám olardıń natiyjeliligi hám funksionallıǵın jaqsılaydı. Bul tóplanǵan maǵlıwmatlardıń barlıǵı apparatlardıń avtonom islewine múmkinshilik beredi hám pútkil ekotizim hár kúni " sanalı" bolıp barıp atır.
Aǵıs sensorları, temperatura sensorları, kernew sensorları, ıǵallıq sensorları sıyaqlı júdá kóp hár qıylı sensorlar ámeldegi hám dizim dawam etedi. Usınıń menen birge, birdey parametrdi túrli túrdegi sensorlar járdeminde de ólshew múmkin, mısalı. basımdı arnawlı basım sensorları járdeminde ólshew múmkin, sonıń menen birge, vaznni ólshew ushın isletiletuǵın júk xujayrasi járdeminde de ólsheniwi múmkin.
Temperatura sensorları uzaq waqıt dawamında hár qıylı apparatlarda, ásirese konditsioner, sawıpıw hám átirap -ortalıqtı baqlaw ushın isletiletuǵın soǵan uqsas basqa apparatlarda qollanılǵan. IoT dúnyasında olar islep shıǵarıw processleri, awıl xojalıǵı hám den sawlıqtı saqlaw sanaatında óz rolın taptılar. Islep shıǵarıw processinde mashinalar processni optimal saqlaw ushın átirap -ortalıq temperaturasın, sonıń menen birge, mashina temperaturasın o'lchaydi. Basqa tárepden, awıl xojalıǵında topıraq temperaturası eginlerdiń ósiwi ushın júdá zárúrli, bul ósimlikler óndiriske járdem beredi hám ónimdi maksimal dárejede asıradı.
Tómende Temp Sensorlarınıń birpara kishi taypaları keltirilgen:
• Termojuftlar: Bul kernew ózgeriwi menen temperaturanı ólshewdi kórsetetuǵın kernew úskeneleri.
• Rezistor temperatura detektorları (RTD) hám termistorlar: Bul túrdegi sensorlardıń ekewi de temperaturaǵa qaray qarsılıq ma`nisin ózgertiredi. Termistorlar ádetde keramika yamasa polimer materiallardan, RTDlar bolsa sap metallardan tayarlanadı. Termistorlar mudamı anıqlıq, juwap beriw waqıtı hám basqalar sıyaqlı túrli parametrler boyınsha islewde jaqsılaw.
• IC (Semiconductor): Bul datchiklar yarım ótkezgishli IC kórinisinde bolıp, yarım ótkezgish materiallarınıń ózgeriwshen qarsılıq qásiyetlerinen paydalanadı. Bul cifrlı formada, ásirese tómen temperaturalarda tuwrıdan-tuwrı temperaturanı oqıwdı támiyinlewi múmkin.
• Infraqızıl datchiklar: Ol ob'ekt yamasa elementtıń shiǵarılatuǵın infraqızıl energiyasınıń bir bólegin ustap, onıń intensivligin seziw arqalı temperaturanı anıqlaydı, tek qattı hám suyıqlıqlardıń temperaturasın ólshew ushın isletiliwi múmkin, Ashıq tábiyaatı sebepli onı gazlarda isletiw múmkin emes.
Bul sensorlar ádetde temperatura sensorlarınan paydalanıwdı gúzetip baradılar, sebebi kóplegen islep shıǵarıw processleri jetilisken jumıs sharayatların talap etedi. Íǵallıqtı ólshew arqalı siz pútkil processtiń mashqalasız islewin támiyinlewińiz múmkin hám hár qanday kútpegende ózgeris bolsa, tezlik penen ilaj kóriw múmkin, sebebi sensorlar ózgeriwdi derlik bir demde anıqlaydı.
Olardıń qosımshaları hám isletiliwin qizdırıw, ventilyatsiya hám konditsioner sistemaların basqarıw ushın sanaat hám turar -jay salasında tabıw múmkin. Dári ónimlerin qorǵaw ushın olardı avtomobilsozlik, muzeyler, sanaat maydanları hám ıssıxonalar, meteorologiya stanciyaları, boyaw hám qatlam sanaatı, emlewxanalar hám farmacevtika sanaatında da tabıw múmkin.
Basım sensorı - basımdı sezetuǵın jáne onı elektr signalına aylantıratuǵın apparat. Bul sensorlar basım astında háreketlenetuǵın sistemalar hám apparatlardı gúzetshi IoT sistemaların jaratılıwma múmkinshilik beredi. Standart basım aralıǵindan hár qanday iyiw menen apparat sistema administratorına dúzetiliwi kerek bolǵan hár qanday máseleler haqqında xabar beredi.
Basım sensorları kishi medicinalıq ásbaplarda sanaat ortalıǵında úlken suw hám qizdırıw sistemalarında keń qollanıladı.
Jaqınlıq sensorları jaqın átirap daǵı ob'ekttiń bar ekenligi yamasa joq ekenligin olar menen baylanıs etpesten anıqlaydı. Jaqınlıq sensorları tiykarınan málim bir aymaqta adamlar bar ekenin anıqlaw hám usınıń menen energiyanı tejew ushın jaqtılıq hám ózgeriwshen júzimdi qosıw / óshiriw ushın isletiledi. Bunnan tısqarı, lift qapılarında qapılardı jabıwdan aldın adamdıń kirisiw/chiqishini anıqlaw ushın isletiledi.
Tómende jaqınlıq sensorlarınıń birpara kishi taypaları keltirilgen:
• Induktiv datchiklar: Induktiv jaqınlıq sensorları elektromagnit maydan yamasa elektromagnit nurlanıw nurları járdeminde metall buyımlar bar ekenligin anıqlaw ushın isletiledi. Ol mexanik giltlerge qaraǵanda joqarı tezlikte isley aladı hám bekkemligi sebepli jáne de isenimli.
• Ílashıǵıtiv sensorlar : Ílashıǵıtiv jaqınlıq datchiklari da metall, da metall bolmaǵan nıshanlardı anıqlay aladı, derlik barlıq basqa materiallar hawadan parıq etetuǵın dielektrikga iye. Ol maqsettiń úlken bólegi arqalı júdá kishi zatlardı seziw ushın isletiliwi múmkin, sol sebepli ádetde qıyın hám quramalı qosımshalarda qollanıladı.
• Fotoelektrik datchiklar: Fotoelektr sensorı jaqtılıqqa bayqaǵısh bólimlerden ibarat bolıp, ob'ekttiń bar ekenligi yamasa joq ekenligin anıqlaw ushın jaqtılıq nurınan paydalanadı. Bul uzaq aralıqlardı seziw yamasa metall bolmaǵan zatlardı seziw ushın induktiv sensorlardıń ideal alternativi bolıp tabıladı.
• Ultrasonik datchiklar: Ultrasonik sensorlar, sonıń menen birge, radar yamasa sonarga uqsas nıshanlardıń bar ekenligin anıqlaw yamasa aralıqtı ólshew ushın da isletiledi. Bul salmaqli hám qıyın sharayatlarda isenimli sheshim boladı.
Suw sapası sensorları tiykarınan suw bólistiriw sistemalarında suw sapası hám ion monıtoringini anıqlaw ushın isletiledi. Olar diagnostika ushın isletiletuǵın suwdı tazalaw hám medicinalıq ásbaplarda qollanıladı.
Tómende isletiletuǵın suw sensorlarınıń eń keń tarqalǵan túrleri dizimi keltirilgen.
• Xlor qaldıq sensorı : Ol suwdaǵı xlor qaldıqların (mısalı, erkin xlor, monoxloramin hám ulıwma xlor) o'lchaydi hám natiyjeliligi hám bahası sebepli eń kóp isletiletuǵın dezinfektsiyalash quralı.
• Jámi organikalıq uglerod sensorı : TOC sensorı suwdaǵı organikalıq elementti ólshew ushın isletiledi.
• Ílaylılıq sensorı : ılaylılıq sensorları suwdaǵı toqtatilgan qattı elementlardı o'lchaydi, ádetde ol dárya hám aǵıslardı ólshew, oqava suw hám oqava suwni ólshewde isletiledi.
• Supero'tkazuvchilar sensorı : Ótkezgishlik ólshewleri sanaat processlerinde birinshi náwbette suw eritpelerinde ulıwma ion konsentraciyası (yaǵnıy erigen birikpeler) haqqında maǵlıwmat alıw ushın ámelge asıriladı.
• pH sensorı : Ol erigen suwdaǵı pH dárejesin ólshew ushın isletiledi, bul onıń qanshellilik kislotalı yamasa tıyanaqlı (sıltıiy) ekenligin kórsetedi.
• Kislorodtı kemeytiw potentsial sensorı : ORP ólshewi eritpede júz bolatuǵın oksidlanish/qaytarilish reakciyaları dárejesin túsiniw imkaniyatın beredi.
Ximiyalıq sensorlar suyıqlıq yamasa hawa ximiyalıq ózgerislerindegi ózgerislerdi kórsetedi. Olar úlken qalalarda zárúrli rol oynaydı, bul erda ózgerislerdi baqlaw hám xalıqtı qorǵaw kerek. Ximiyalıq sensorlardan paydalanıwdıń tiykarǵı jaǵdayların sanaat átirap -ortalıq monıtoringi hám processlerdi baqlaw, kózaba yamasa kútilmegende shıǵarılǵan zıyanlı ximiyalıq elementlardı anıqlaw, portlaytuǵın hám radioaktiv elementlardı anıqlaw, kosmik stansiyada, farmacevtika hám laboratoriyada qayta islew processlerinde tabıw múmkin.
Tómende isletiletuǵın ximiyalıq sensorlardıń eń keń tarqalǵan túrleri keltirilgen:
• Ximiyalıq atız effektli tranzistor
• Ximiyarezistor
• Elektrokimyoviy gaz sensorı
• Floresan xlorid sensorları
• vodorod sulfidi sensorı
• Dispersiv infraqızıl sensor
• pH shıyshe elektrodı
• Potensiometrik sensor
• Rux oksidi nanorod sensorı
Gaz datchiklari ximiyalıq sensorlarǵa uqsaydı, lekin hawa sapası ózgeriwin baqlaw hám túrli gazlar bar ekenligin anıqlaw ushın arnawlı isletiledi. Ximiyalıq sensorlar sıyaqlı olar islep shıǵarıw, awıl xojalıǵı hám den sawlıqtı saqlaw sıyaqlı kóplegen tarawlarda qollanıladı hám hawa sapası monıtoringi, uwlı zatlı yamasa yonuvchi gazdı anıqlaw, kómir kánlerinde qáwipli gaz monıtoringi, neft hám gaz sanaatı, ximiyalıq laboratoriya izertlewleri, islep shıǵarıw - boyawlar ushın isletiledi., plastmassa, kauchuk, farmacevtika hám neft-ximiya hám basqalar.
Tómende birpara ulıwma gaz sensorları keltirilgen:
• Karbonat angidrid sensorı
• Nápes alıwshı
• Uglerod oksidi detektorı
• Katalitik datchik sensorı
• vodorod sensorı
• Hawanıń pataslanıwı sensorı
• Azot oksidi sensorı
• Kislorod sensorı
• Ozon monıtorı
• Elektrokimyoviy gaz sensorı
• Gaz detektori
• Gigrometr
Tútin sensorı - bul tútindi (hawa daǵı bólekler hám gazlar ) jáne onıń dárejesin sezetuǵın apparat. Tútin sensorları islep shıǵarıw sanaatı, HvAC, ımaratlar hám turar -jay infratuzilmasi tárepinen órt hám gaz hádiyselerin anıqlaw ushın keń qollanıladı. Bul qáwipli ortalıqta isleytuǵın adamlardı qorǵawǵa xızmet etedi, sebebi pútkil sistema eskilariga qaraǵanda talay nátiyjeli.
Tútin datchiklarining ulıwma túri
• Optikalıq tútin sensorı (fotoelektrik): Optikalıq tútin sensorı jolawshılarǵa jaqtılıqnıń tarqalıwı principi tándarınan paydalanǵan.
• Ionizatsiya tútini sensorı : Ionizatsiya tútini sensorı ionlanıw principi tiykarında isleydi, tándar signalın keltirip shıǵaratuǵın molekulalardı anıqlaw ushın ximiya túri.
Infraqızıl sensor - bul infraqızıl nurlanıwdı shıǵarıw yamasa anıqlaw arqalı átirap daǵı málim ayrıqshalıqlardı seziw ushın isletiletuǵın sensor. Olar endi hár qıylı IoT joybarlarında, ásirese Den sawlıqtı saqlaw salasında qollanıladı, sebebi olar qan aǵımı hám qan basımın baqlawdı ańsatlashtiradi. Olar hátte sanalı saatlar hám smartfonlar sıyaqlı ápiwayı sanalı apparatlardıń keń assortimentinde de qollanıladı. Basqa keń tarqalǵan paydalanıwǵa xojalıq texnika hám aralıqtan basqarıw pulti, nápesti analiz qılıw, infraqızıl kóriw (mısalı, elektronikada ıssılıq aǵıwın kóriw, qan aǵımın baqlaw, boyaw qatlamları astında kóriw ushın kórkem ónershunoslar), taqiladigan elektronika, optikalıq baylanıs, kontaktsiz temperaturanı ólshew kiredi., Avtomobilde soqır múyeshni anıqlaw.
Olardan paydalanıw usınıń menen tawsılmaydı, olar sizdiń úyińizda joqarı dárejedegi qawipsizlikti támiyinlew ushın ájayıp qural bolıp tabıladı. Sonıń menen birge, olardıń qollanılıwı átirap -ortalıqtı tekseriwdi óz ishine aladı, sebebi olar hár qıylı ximiyalıq elementlar hám ıssılıq aǵıwın anıqlay aladı. Olar sanalı úy sanaatında zárúrli rol oynaydı, sebebi olar keń kólemli qosımshalarǵa iye.
Dárejeli sensorlar, birinshi náwbette, janar may dárejesin ólshew ushın málim, lekin olar suyıq materiallar menen isleytuǵın kárxanalarda da qollanıladı. Mısal ushın, qayta islew sanaatı, sonıń menen birge, sherbet hám alkogol sanaatı óz iyelerindegi likvid aktivler sanın ólshew ushın bul sensorlarǵa tayanadi.
Dárejeli sensordan paydalanıwdıń eń jaqsı jaǵdayları : Janar may hám suyıqlıq dárejesin ashıq yamasa jabıq konteynerlarda ólshew, Teńiz júzesiniń monıtoringi hám tsunami haqqında eskertiw, suw háwizleri, Medicinalıq ásbap -úskeneler, kompressorlar, gidravlik rezervuarlar, qozaqlar, Ishimlik hám farmacevtika ónimlerin qayta islew, Joqarı yamasa tómen dárejedegi anıqlaw hám taǵı basqa. Bul sensorlar járdeminde hár qanday ónim menejeri qansha suyıqlıq tarqatıwǵa tayınlıǵın hám islep shıǵarıwdı kúsheytiw kerekpe yamasa joq ekenligin anıq kóriwi múmkin.
Eki tiykarǵı dárejedegi ólshew túrleri ámeldegi:
• Noqat dárejesindegi datchiklar: Noqat dárejesindegi datchiklar ádetde málim bir dárejeni anıqlaydı hám eger bayqaǵısh ob'ekt sol dárejeden joqarı yamasa tómen bolsa, paydalanıwshına juwap beredi. Bul signal yamasa tándar alıw ushın bir apparatqa birlestirilgen
• Turaqlı dárejedegi datchik: Turaqlı dárejedegi datchiklar suyıqlıq yamasa qurǵaqlay material dárejesin belgilengen diapazonda o'lchaydi hám dárejeni turaqlı túrde kórsetiwshi shıǵıwlardı beredi. Bunıń eń jaqsı úlgisi - avtomobil degi janar may dárejesin kórsetiw.
Suwret sensorları - bul optikalıq suwretlerdi fayllardı kórsetiw yamasa saqlaw ushın elektron signallarǵa aylandırıw ushın isletiletuǵın ásbaplar. Cifrlı kamera hám modullarda, medicinalıq súwretlew hám tungi kóriw úskenelerinde, termal súwretlew apparatlarında, radarda, sonarda, media úyinde, Biometrik hám IRIS apparatlarında suwret sensorınan tiykarǵı paydalanıw.
Sensorlardıń eki tiykarǵı túri ámeldegi:
• CCD (zaryadqa jalǵanǵan apparat )
• CMOS (qosımsha metall oksidi yarım ótkezgish)
CCD hám CMOS suwretlagichlari jaqtılıqqa birdey bayqaǵıshlıq dárejesine iye bolǵan hám ayriqsha sapa ayırmashılıǵına iye bolmaǵan metall oksidli yarım ótkeriwshilerden paydalanadılar. Eń ataqlı paydalanıwdan biri avtomobil sanaatın óz ishine aladı, bunda suwretler júdá zárúrli rol oynaydı. Bul datchiklar járdeminde sistema belgiler, tosıqlar hám aydawshı ádetde jolda sezetuǵın basqa zatlardı teńiy aladı. Olar IoT sanaatında júdá zárúrli rol oynaydı, sebebi olar aydawshısız avtomobillerdiń rawajlanıwına tikkeley tásir etedi.
Olar, sonıń menen birge, rawajlanıwlastırılgan qawipsizlik sistemalarında qollanıladı, bul erda suwretler ayıpker haqqında tolıq maǵlıwmatlardı alıwǵa járdem beredi. Usaqlap satıw sawda salasında bul sensorlar klientler haqqında maǵlıwmat toplaw ushın xızmet etedi hám kárxanalarǵa olardıń dúkanına kim kelayotgani, ırqı, jinsi, jası haqqında jaqsılaw maǵlıwmat alıwǵa járdem beredi, usaqlap satıw sawda iyeleri bul IoT sensorları járdeminde alatuǵın paydalı parametrlerdiń bir bólegi bolıp tabıladı.
Háreket detektorı - málim bir aymaqtaǵı fizikalıq háreketti (háreketti) anıqlaw ushın isletiletuǵın hám háreketti elektr signalına aylantıratuǵın elektron apparat ; hár qanday ob'ekttiń háreketi yamasa adamlardıń háreketi.
Háreketti anıqlaw qawipsizlik salasında zárúrli rol oynaydı. Kárxanalar bul sensorlardan hesh qanday háreket anıqlanmaydigan orınlarda paydalanadılar jáne bul sensorlar ornatılǵan bolsa, hesh kimdiń bar ekenligin seziw ańsat. Bular birinshi náwbette shabıwıllardı anıqlaw sistemaları, qapılardı avtomatikalıq basqarıw, bom to'sig'i, sanalı kamera (mısalı, háreketke tiykarlanǵan súwretke alıw/video jazıp alıw ), pullıq plaza, avtomatikalıq toqtap qalıw sistemaları, avtomatlastırılgan lavabolar/hojatxonani juwıw, qol keptirgishler, energiyanı basqarıw sistemaları (yaǵnıy avtomatlastırılgan ) ushın isletiledi.jaqtılıq, AC, pán, ásbaplardı basqarıw ) hám basqalar.
Házirgi kúnde insan ım-ishara -belgilerin seziw arqalı hár qıylı basqarıwlar ámelge asırılıp atır. Bul háreket sensorlarınan basqa zat emes.
Tómende keń qollanılatuǵın tiykarǵı háreket sensorı túrleri keltirilgen:
• Passiv infraqızıl (PIR): Ol dene ıssılıǵın (infraqızıl energiya ) hám úy qawipsizlik sistemalarında eń kóp isletiletuǵın háreket sensorın anıqlaydı.
• Ultrasonik: ultradawıs tolqınlarınıń impulslarini jiberedi hám dawıs tolqınlarınıń tezligin baqlaw arqalı háreketleniwshi ob'ekttiń hákisin o'lchaydi.
• Mikroto'lqinli pech: Radio tolqın impulslarini jiberedi hám háreketleniwshi ob'ekttiń hákisin o'lchaydi. Olar infraqızıl hám ultradawıslı sensorlarǵa qaraǵanda úlkenlew maydandı óz ishine aladı, lekin olar elektr shawqımlarına salıstırǵanda hálsiz hám qımbatlaw bolıp tabıladı.
Akselerometr inertial kúshler sebepli ob'ekt tárepinen júz bergen fizikalıq yamasa ólshenerlik tezleniwdi o'lchaydi hám mexanik háreketti elektr shıǵıwına aylantıradı. Bul sensorlar endi millionlap apparatlarda, mısalı, smartfonlarda bar. Olardan paydalanıw terbelislerdi, iymeyiwlerdi hám ulıwma tezleniwdi anıqlawdı óz ishine aladı. Bul sizdiń avtoulov parkingizni baqlaw yamasa sanalı pedometrden paydalanıw ushın áp-áneydey. Birpara jaǵdaylarda, ol kelilikten qorǵaw forması retinde isletiledi, sebebi sensor háreketsiz qalıwı kerek bolǵan ob'ekt háreketlense, sistema arqalı eskertiw jiberiwi múmkin.
Olar uyali hám media apparatlarında, terbelislerdi ólshewde, avtomobillerdi basqarıw hám anıqlawda, erkin túsiwdi anıqlawda, samolyotlar hám aviatsiya sanaatında, háreketti anıqlawda, sport akademiyası / sportshılardıń minez-qulqların baqlawda, xojalıq elektronika, sanaat hám qurılıs maydanshalarında keń qollanıladı.
Hár túrlı túrdegi akselerometrler ámeldegi hám olar tiykarınan IoT joybarlarında qollanıladı :
• Hall effektli akselerometrler: Hall effektli akselerometrler tezleniwdi ólshew ushın Hall principinen paydalanadılar, olar átirapındaǵı magnit maydandıń ózgeriwi nátiyjesinde júzege keletuǵın kernew ózgerislerin o'lchaydilar.
• Ílashıǵıtiv akselerometrler: eki planar sirt arasındaǵı aralıqqa baylanıslı bolǵan shıǵıw kernewin sezuvchi kólemli akselerometrler. Ílashıǵıtiv akselerometrler shawqım hám temperatura ózgeriwine de kemrek beyim.
• Piezoelektrik akselerometrler: Piezoelektrik seziw principi piezoelektrik effektte isleydi. Piezo-plyonka tiykarındaǵı akselerometrler terbelis, zarba hám basımdı ólshew ushın eń jaqsı qollanıladı.
Hár bir akselerometrdi seziw texnologiyası óziniń abzallıqları hám mawasaǵa iye. Tańlawdan aldın, hár túrlı túrdegi tiykarǵı ayırmashılıqlardı hám sınaq talapların túsiniw zárúrli bolıp tabıladı.
Gyrosensorlar múyesh tezligin yamasa múyesh tezligin o'lchaydi. Ol tiykarınan navigatsiya hám 3 o'qli jóneliste múyesh hám aylanıw tezligin ólshew ushın mólsherlengen apparatlarda qollanıladı. Eń zárúrli programma ob'ekttiń baǵdarın baqlaw bolıp tabıladı.
Olardıń tiykarǵı qosımshaları Avtomobil navigatsiya sistemaları, Oyın basqarıwshıları, Uyalı baylanıs hám kamera apparatları, xojalıq elektronika, Robototexnika basqarıwı, Drone hám RC basqarıw vertolyotı yamasa UAv basqarıwı, Avtomobillerdi basqarıw/ADAS hám basqalarda.
Jumıs mexanizmi, shıǵıw túri, quwatı, seziw diapazonı hám átirap -ortalıq sharayatları boyınsha saylanatuǵın bir neshe túrdegi giroskopik sensorlar bar.
• Aylanatuǵın (klassik) giroskoplar
• vibratsiyali struktura giroskopi
• Optikalıq giroskoplar
• MEMS (mikroelektro-mexanik sistemalar ) Gyroskoplar
Bul sensorlar mudamı akselerometrler menen birlestirilgen. Bul eki sensordan paydalanıw sistemaǵa kóbirek qayta baylanıstı támiyinleydi.
Optikalıq sensor jaqtılıq nurlarınıń fizikalıq muǵdarın o'lchaydi jáne onı paydalanıwshı yamasa elektron ásbap/qurilma tárepinen ańsatǵana o'qilishi múmkin bolǵan elektr signalına aylantıradı. Bul sensor artı daǵı texnologiya oǵan elektromagnit energiyanı, atap aytqanda, elektr, jaqtılıq hám taǵı basqalardı baqlaw imkaniyatın beredi.
Bul sensorlar tiykarınan den sawlıqtı saqlaw, átirap -ortalıq monıtoringi, energetika, aerokosmik hám basqa kóplegen tarawlarda qollanıladı. Olardıń bar ekenligi menen neft kompaniyaları, farmacevtika kompaniyaları hám taw-kán kompaniyaları óz xızmetkerleriniń qawipsizligin támiyinlegen halda átirap -ortalıq ózgerislerin baqlaw ushın talay jaqsı jaǵdayda.
Olardıń tiykarǵı qollanılıwın átirap -ortalıq jarıqlıǵın anıqlaw, cifrlı optikalıq giltler, optikalıq talshıqlı baylanıs qurallarında tabıw múmkin, sebebi neft hám gaz qosımshaları, puqaralıq hám transport kánleri, joqarı tezliktegi tarmaq sistemaları, lift qapıların basqarıw, jıynaw liniyasi bólimleri esaplagichlari hám elektr izolyatsiyasi ushın eń sáykes keledi. qawipsizlik sistemaları.
Tómende optikalıq sensorlardıń tiykarǵı túrleri keltirilgen:
• Fotodetektor: fotodetektor retinde islew ushın fotosellar, fotodiodlar yamasa fototransistorlar sıyaqlı jaqtılıqqa bayqaǵısh yarım ótkezgish materiallardan paydalanadı.
• Optikalıq talshıqlar : Optikalıq talshıqlar hesh qanday aǵıs ótkermeydi, sol sebepli ol elektr hám elektromagnit parazitlarga qarsı immunitetke iye hám ziyanlanǵan sharayatlarda ushqın yamasa zarba qáwipi joq.
• Pirometr: Ol ob'ekt temperaturasın jaqtılıq reńin seziw arqalı bahalaydı, sebebi deneler óz temperaturasına qaray jaqtılıq shıǵaradı hám birdey temperaturalarda birdey reńler payda etedi.
• Jaqınlıq hám infraqızıl : Jaqın átirap daǵı ob'ektlerdi seziw ushın jaqtılıq jaqınlıqtan paydalanadı hám kórinetuǵın jaqtılıq qolaysız bolǵan orınlarda infraqızıl isletiledi.