Informaciyaniń QÁsiyetleri, informaciyani súwretlew usillari reje

Informaciya hám onı alıw, saqlaw hám qayta islew jolları 

Biz, informaciyanı jıynawǵa, saqlawǵa, jetkerip beriwge, qayta islewge hám 

paydalanıwǵa bolatuǵınlıǵın bilemiz. 

Biz  júrip  kiyatırǵan jolımızǵa qaray otırıp, kózimiz járdeminde informaciya 

jıynaymız.  Kózdiń  nerv  tkanında  informaciya  quramalı  túrlendiriledi  hám  bas 

miyiniń kóriw bólimlerine jetkerip beriledi. Bul jerde ol qayta islenedi hám qayta 

islewdiń nátiyjesinde irkinishsiz paydalanıladı: biziń bulshıq etlerimizge signallar 

(informaciya)  kelip  túsedi,    nátiyjede  shalshıq  suwdı  aylanıp  ótemiz,  taslardan 

aylanıp ótemiz. 

 

Adamzat  dóretken  kóp  sanlı  dúzilisler  hám  sistemalardıń  hár  birinde,  anaw 

yamasa mınaw dárejede informaciya jıynaw yamasa qayta islew júz beredi. Hátte, 

gazlı suwdı satıw ushın eń ápiwayı avtomat, teńgeni alıp, ol haqqında informaciya 

jıynaydı (salmaǵı, ólshemlerı), bul informaciyanı talqılaydı hám jaramsız teńgeni 

qaytarıp  beredi,  yamasa  bir  stakan  suw  quyadı  teńgege  baylanıslı  siroplı  yamasa 

siropsız. Metroǵa kirer awızdaǵı avtomatlar da usılayınsha isleydi. 

---

Informaciyanı  ańlatıw  hám  jetkerip  beriw  zárúrligi  sóylewdıń,  jazıwdıń, 

kórkem  ónerdiń  payda  bolıwına  alıp  keledi,  kitap  basıp  shıǵarıwdı,  pochta 

baylanısın, telegraf, telefon, radio hám televidenieni ámelge asıradı. 

EEM  di  islep  shıǵarıwdıń  ósiwi,  informaciya  tarawlarınıń  rawajlanıwı,  jańa 

informaciya  texnologiyalarınıń  payda  bolıwı  jámiyet  turmısınıń  barlıq 

tarawlarında:  óndiriste,  ilimde,  bilimlendiriwde,  meditsinada  h.t.  basqalarda 

informaciyali  quram  bóleklerdiń  qáliplesiwine  hám  ósiwine  alıp  keledi.  EEM  da 

informaciyalardı  qayta  islew  usı  processtiń  tiykarın  yaǵnıy  oraylıq  yadrosın 

quraydı.