Информатика

1.Algoritmning asosiy xossalari. Algoritm quyidagi asosiy xossalarga ega: 
uzluklilik, aniqlik, natijaviylik va ommaviylik.
Uzluklilik. Dastlabki bеrilgan ma`lumotlarni natijaga aylantirish jarayoni 
uzlukli ravishda amalga oshiriladiki, bunda vaqtning har bir kеyingi kеladigan 

---

195 
daqiqasidagi miqdor (kattalik)larning qiymati vaqtning shundan oldingi daqiqasida 
bo‘lgan miqdorlar qiymatidan ma`lum bir qoidalar bo‘yicha olinadi.
Aniqlik. Algoritmning har bir qoidasi aniq va bir qiymatli bo‘lishi zarurki, 
bunda vaqtning biror daqiqasida olingan miqdorlar qiymati vaqtning shundan 
oldingi daqiqasida olingan miqdorlar qiymati bilan bir qiymatli aniqlangan bo‘ladi.
Cheklilik. Bu xossaning mazmuni algoritmlarni doimo chekli qadamlardan 
iborat qilib bo‗laklash imkoniyati mavjudligida. Ya‘ni uni chekli sondagi oddiy 
ko‗rsatmalar ketma-ketligi shaklida ifodalash mumkin. Agar kuzatilayotgan 
jarayonni chekli qadamlardan iborat qilib qo`llay olmasak, uning algoritmni tuzib 
bo`lmaydi. 
Natijaviylik. Algoritm masalaning yеchimiga chеkli sondagi qadamlar 
ichida olib kеlishi yoki masalani "yеchib bo‘lmaydi" dеgan xabar bilan tugashi 
kеrak.
Ommaviylik. Masalaning yеchish algoritmi shunday yaratilishi kеrakki, uni 
faqat boshlang‘ich malumotlar bilan farqlanadigan masalalarni yеchish uchun ham 
qo‘llanilishi kеrak. Bunda boshlang‘ich malumotlar ―algoritmni qo‘llash sohasi‖ 
dеb ataladigan birorta sohadan olinadi. 

 Mustahkamlash uchun savollar.  
1. Algoritm so`zi qanday so`zlar bilan bog`liq ? 
2. D.Knut o`zining qaysi asarida Al-Xorazmiyni tilga olgan ? 
3. Al-Xorazmiyga bag`ishlangan sinfozium qachon Xorazmda o`tkazilgan 
? 
4. Hisoblash nazariyasi deganda nimani tushunasiz? 
5. Algoritm va hisoblash nazariyasi necha qismdan iborat ? 
6. Algoritmning asosiy xossalari nechta ? 
7. Uzliklilik xossasini tushuntirib bering. 
8. Aniqlik xossasiga misol keltiring. 
9. Natijaviylik deganda nimani tushunasiz? 
10. Algoritmga ommaviylik xossasi kerakmi ? 

---

196