Informatika va axborot texn ologiyal ari

YODDA SAQLANG!
Tasvir boTagini qayta ishlashdan oldin uni ajratib olish kerak.
SAVOL VA TOPSHIRIQLAR
1. Tasvimi toTiq ajratib olish, ajratishni bekor qilish qanday bajariladi?
2. To‘g‘ri to‘rtburchak, oval ko‘rinishidagi soha qanday ajratiladi?
3. Ajratilgan sohalar ustida qanday amallar bajarish mumkin?
4. Arqon uskunasidan qanday foydalaniladi?
5. To‘g‘ri chiziqli arqon uskunasidan qanday foydalaniladi?
6. Yuqorida berilgan mashqlami kompyuterda bajaring.
7. ITpaMOJiHHeHHoe jiacco (To‘g‘ri chiziqli arqon) uskunasi yordamida 
suratdagi binoni ajratib olishni mashq qiling.
UYGA VAZIFA
Alt va Shift tugmalari yordamida tasvir sohasini ajratib olishni mashq 
qiling.
7-DARS. TASVIR BCTLAGINIAJRATIB 
OLISHNING BO SH Q A USULLARI
Arqon tugmasidagi uchinchi uskuna Marmrraoe 
Jiacco 
(Magnitli arqon) 
dan chegarasida fondan keskin ajralib turgan obyektlami ajratib olishda foy- 
dalaniladi. Nomidan ham ko‘rinib turibdiki, bu arqon magnit kabi obyekt- 
ning chegarasiga yopishib qoladi va obyektni ajratib olish osonlashadi.
Chegarani belgilashni boshlash uchun uning biror nuqtasida sichqoncha- 
ning chap tugmasi bir marta bosiladi. Sichqonchani chegara bo‘ylab surgani- 
miz sari chegarada yangi tugun nuqtalar paydo boTa boshlaydi.
Yangi tugun nuqta noto‘g‘ri tushib qolsa, uni klaviaturadagi BackSpace 
(Bitta belgi orqaga) tugmasini bosib, olib tashlaymiz. Chegara aniq boTma- 
gan joylarda navbatdagi tugun nuqtalami sichqonchaning chap tugmasini bo- 
sish bilan majburan qo‘yib chiqish ham mumkin.
28

---

kelish yoki bu nuqta atrofida sichqonchaning chap tugmasini ikki marta bo- 
sish yetarli. Mashq sifatida o‘rdakchani fondan magnitli arqon yordamida 
ajratib olaylik. Yuqoridagi rasmlarda tugun nuqtalaming joylashishi va tas- 
viming ajratish tugallandan keyingi holati ko‘rsatilgan.
PhotoShopda tasvir bo‘lagini ajratib olishning yana bir usuli bu 
Bon&mebHaa najiomca (Sehrli tayoqcha)dan foydalanish. Bu uskuna nomidan 
ham ko‘rinib turibdiki, u m o‘jizalar yarata oladi. Bu tayoqchani olib, tasvir- 
ning biron-bir nuqtasiga tekkizsak, bu nuqtaning atrofidagi rangi tanlangan 
nuqta rangiga yaqin bo‘lgan barcha piksellami ajratib oladi.
Bu uskuna yordamida tasviming fonini ajratib olish qulay. Masalan, ol- 
dingi mashqdagi o'rdakcha rasmini olaylik. 0 ‘rdakcha orqasidagi fon qariyb 
bir xil bo‘lib, uni sehrli tayoqcha yordamida ajratib olamiz.
Sehrli tayoqcha uskunasi Ebicrpoe BbmejieHHe (Tezkor ajratish) uskunasi 
bilan birga joylashgan. Bu uskuna ustiga sichqonchani olib kelib, uning o‘ng 
tugmasini bosamiz va paydo boTgan menyudan sehrli tayoqchani tanlaymiz.
I
¥
-
\
( y
( ' y
|~fD |"| | U 06pa3eu co ecex c/ioeB 
, ycwim b aBTOMaTmecKM
13 MoyTfiyK acep-1620 sehrli tayoqcha.psd 
@
33 ,3 % (R G B /8 ) 
1 — 
a
x
v
.
W
l>
■ 
( y
l'lHcrpyMeHT "Bbcrpoe Bbifle/ieHMe" V«' 
MHCTpyMeHT "BoniuebHaB nanoHKa" W
1
Sehrli tayoqchani tanlash uchun klaviaturada Ctrl+W qo‘shtugmasini bo- 
sish ham mumkin. Tayoqchani o‘rdakcha rasmidagi fon rangidagi biror nuq- 
taga olib kelib, sichqonchaning chap tugmasini bosamiz.
29

---

Agar fonni emas, noutbukning o‘zini ajratib olish kerak bo‘lsa, asosiy 
menyuning Bbi^ejieHHe (Ajratish) bo‘limidagi HHBepcna (Teskarisi) buy- 
rug‘i beriladi yoki unga mos Ctrl+Shift+I qo‘shtugmasi bosiladi.
Bu rasmdagi fon bir xil boTgani uchun ham fonni ajratib olish oson 
boTdi. Odatda, rasmdagi fon bir-biriga yaqin boTgan turli ranglardan ibo- 
rat boTadi. Yaqin ranglardan qanchasini ajratib olishni parametrlar satrida 
ko‘rsatish mumkin. Oldingi sahifadagi rasmda 30 soni turgan maydonchada 
bu parametr qiymati ko'rsatiladi. Bu qiymat kattalashsa, ajratib olinadigan 
ranglar soni ham ortadi.
Bu parametmi kattalashtirgandan ko‘ra, fonni bir necha joyini tanlab ajra- 
tish yaxshiroq natija beradi. Bunda fonning keyingi nuqtasini tanlashda Shift 
tugmasi bosib turilsa, ajratib olingan boTak oldingisi bilan birlashtiriladi.
Quyidagi rasmda fonni sehrli tayoqcha bilan ajratib olsak, o‘ng tomonda- 
gi bulut va daraxtlar oldidagi fonning bir qismi ajralmay qoladi. Ulami ham 
ajratib olish uchun Shift tugmasini bosib turib, qolib ketgan sohalami sehrli 
tayoqchani bu sohalar ustida bosib, qo'shib olamiz:
EMCTpoe BHfleneHHe (Tezkor ajratish) uskunasi ham shunga o‘xshash 
tarzda ishlaydi. Lekin unda soha qadamma-qadam tanlab boriladi. Bunda 
navbatdagi tugmani bosib tanlash o‘miga, sichqonchani chap tugmasini bo- 
sib turib sudrash bilan kattaroq sohani qo‘shib olish mumkin.
YODDA SA Q LA N G !
Sehrli tayoqcha bilan tasvir fonini ajratib olish qulay.
SAVOL VA TOPSHIRIQLAR
1. Magnitli arqondan qanday foydalaniladi?
30

---

2. Sehrli tayoqchaning ishlash tamoyilini tushuntirib bering.
3. Tezkor ajratish uskunasi qanday ishlaydi?
4. Pasport uchun tushgan fotosuratingizni yuklang. MarHHTHoe Jiacco 
(Magnitli arqon) uskunasi bilan rasmingizni fondan ajratib oling. 
Ajratmani inversiyalab fonni ajrating va uni o‘chirib tashlang.
5. Oldingi mashqdagi topshiriqni Bojnne6Haa najiouKa (Sehrli 
tayoqcha) uskunasi yordamida baiaring.