Inklyuziv talim jahon miqyosidagi hujjat (Yunesko)

32Inkilyuziv ta’lim bo’yicha chet el tajribasining o’ziga xosligi
Jahon miqiyosida juda ko’plab davlatlarda inklyuziv ta’lim tizimini joriy qilish borasida amaliy tajribalar olib Gyurilamoqda.
Italiya, Norvegiya, Shvesiya kabi mamlakatlar alohida ehtiyojli Gyulalarni umumta’lim muassasalariga to’liq integrasiyalab, maxsus korreksion maktablarning yopilishiga erishdilar. Biroq maxsus chqtiyojli bolalarni umumta’lim tizimi sharoitiga qabul qilgan davlatlar jismoniy va ruhiy rivojlanishidagi kamchiliklarni korreksiyalash va kompensasiyalashga yo’naltirilgan qo’shimcha ta’lim \i shatini ko’rsatish ma’suliyatidan ozod etilmaydi.
AQSh, Buyuk Britaniya, Daniya kabi bir qator mamlakatlarda maktab turini tanlash qonun tomonidan belgilanadi, ota-onalar esa talim turini tanlashni yozma ravishda tasdiqlashi, ayrim hollarda asoslab berishlari lozim, deb topilgan.
33Inkilyuziv ta’lim bo’yicha chet el tajribasi-MDH davlatlari
Inklyuziv ta’limning ijtimoiy masalasi har bir uzoq masofadagi xududlarda yashovchi bolalarni ota\onalarning xoxishiga ko’ra davlat maktablarida o’qitishi davlatning imkoniyati va o’qituvchilarning xoxishi, imkoniyatlardan kelib chiqib amalga oshirilishi mumkinligi qayd etilgar. Davlat maktablarida o’qitilishi davlatning imkoniyati va o’qituvchilarning xoxishi, sharoitidan kelib chiqishi amalga oshirilishi mumkinligi ked etilgan. Davlat maktablariga qatnashuvchi guruxlari, ko’pchilik an\anaviy segregasion \ guruxlaridan maktablariga qatnaydilar, Bu esa ijtimoiy inklyuziyaning muhim, muammosidir. Bu mamlakatning davlat qonuni, formal va noformal ta’lim tizimini joriy qilishda Yunisef va Yunesko tashkilotining xissasi va bevosita xamkorligida tuzilgan “Nuqsonli bolalarning integrasion ta’lim loyihasi” bo’yicha ish olib borila boshladi. Bu loyiha Hindiston hukumati siyosati va etnik holatini hisobga olgan holda tuzilgan (Ainscov M. va boshqalar, 1996 yil).
Laosda barcha bolalarning ta’lim olishini ta’minlash va ularning barcha huquqlarini himoya qilish davlat siyosatining asosiy vazifasi hisoblanadi. 1993 yilda qizlar va nuqsonli bolalar ta’limini ta’minlash dasturi ish boshladi. Dasturning har bir ishtirokchisi joylarda loyiha mazmunini targ’ibotqiladi, inklyuziv ta’lim tizimi borasida treninglar uyushtirib, mutaxassislarni tayyorlaydi, deya ma’lumot berilgan YuNESKO 1996 yilgi xalqaro
hisobotida.