“innovatsion iqtisodiyoT” fanining nazariy asoslari 1-mavzu. “Innovatsion iqtisodiyot” faniga kirish Reja

8.2. Innovatsion loyihalar, sohalar bo‘yicha innovatsion turlar
Har qanday korxona o‘z faoliyatini innovatsion faoliyatga aylantirishda, avvalambor innovatsion loyiha ishlab chiqishi kerak. Umuman, innovatsion loyiha – bu innovatsion faoliyatni iqtisodiy, huquqiy, tashkiliy va texnik jihatdan asoslovchi reja hisoblanadi. Innovatsion loyiha – bu yuridik hujjat bo‘lib, innovatsion mahsulot haqida to‘liq ma’lumot beriladi va uning barcha xususiyatlari ko‘rsatib o‘tiladi. Bundan tashqari, investitsiya kiritish yo‘llari, loyihani bajarish muddati, ijrochilar va hokazo bo‘yicha ma’lumotlar beriladi. Innovatsiya loyihasining realizatsiyasi deganda, innovatsion mahsulotni yaratishdan uni bozorga chiqarishgacha bo‘lgan jarayonlar tushuniladi.

Innovatsion mahsulot yoki innovatsion jarayonni yaratishni nazariy tavsiflashda turli modellar qo‘llaniladi. Lekin ular­ning orasida eng keng qamrovli bu innovatsion jarayonlarning tar­moq modeli hisoblanadi. Tarmoq modeli bir sohada amalga oshiril­gan innovatsiyalar boshqa sohalarda ham yangi innovatsiya­larni keltirib chiqaradi degan gipotezaga asoslanadi. Masalan, inter­netning paydo bo‘lishi, ma’lumotlarning tez almashinuviga sabab bo‘ldi va ko‘plab sohalarda yangi mahsulotlar yaratilishini tezlashtirib yubordi. A. A. Dыnkinning fikricha, XXasrning oxi­ri­gacha butun dunyoda innovatsiyalar rivojlanishi asosan uchta sohada: axborot texnologiyalari, tibbiyot va atrof-muhitni himoya qilish sohalarida yuz berdi⁴⁵. Hozirgi kunda esa bunga yana bir nechta soha qo‘shildi, masalan, nanotexnologiya, biotexnologiya, qayta tiklanuvchi energiya manbalari, ekologik toza transport vositalari ishlab chiqarish, harbiy texnik revolyusiya va hoka­zo­lar.

Innovatsiyalarni yaratishda innovatsion infratuzilmaning roli katta. Innovatsion infratuzilma – bu ilmiy tadqiqot institutlari, zamonaviy laboratoriyalar va boshqa ilmiy yangilik va ixtirolarni yaratishda xizmat qiladigan vositalardir.
Innovatsion infratuzilma asosida sohalar bo‘yicha innovatsiyalar yaratiladi.
Innovatsiyalar sohalar bo‘yicha quyidagi turlarga bo‘linadi: