Inson psixologiyasi. Shaxsning asosiy xarakteristikasi


Download 80.66 Kb.
Pdf ko'rish
bet2/8
Sana03.02.2023
Hajmi80.66 Kb.
#1153551
1   2   3   4   5   6   7   8
Bog'liq
Inson psixologiyasi. Shaxsning asosiy xarakteristikasi

sanguine 
Ular odamni tirik deb atashadi, atrof-
muhitdagi o'zgarishlarga tezda munosabatda
bo'lishadi, muvaffaqiyatsizliklarni nisbatan oson
boshdan kechiradilar. Sangvinik temperamentli
ishchi odatda baquvvat, tez nutqqa ega, uzoq vaqt
charchamaydi. Ushbu turdagi xodim uchun salbiy
moment uzoq vaqt davomida diqqatni jamlay
olmaslik, nisbatan e'tiborsizlik bo'lishi mumkin.
Xolerik - 
odam impulsiv, ehtirosli, muvozanatsiz,
nima sodir bo'layotganini va kayMyatning keskin
o'zgarishini hissiy tajribalarga moyil. Bunday
temperamentga ega bo'lgan ishchilar odatda
yuqori mahsuldorlikka ega, ko'p va baland ovozda
gapiradilar va qiyinchiliklarni mustaqil ravishda
engishga qodir. Bunday xodimlarning kamchiliklari
haddan tashqari shoshqaloqlik va asabiy
buzilishlarga moyillik bo'lishi mumkin.
Flegmatik odam 
u sekin, to'xtovsiz, uning kayMyati
ko'proq yoki kamroq doimiy, u o'zining ruhiy
holatini boshqalarga ko'rsatmaslikni afzal ko'radi.
Bunday xodim muvozanatli, o'ychan, punktual
bo'ladi, lekin ba'zida juda sekin va inert bo'ladi,
unga yangi faoliyatga "o'tish" qiyin bo'ladi.
Flegmatik odamlar mashaqqatli, puxta ishlashga
qodir, bu xolerik odam uchun haqiqiy sinov bo'lishi
mumkin.
Melankolik 
Hatto kichik muvaffaqiyatsizliklarni
ham chuqur va samimiy boshdan kechirishga
qodir bo'lgan, ammo o'z ichida, amalda tashqi
ko'rinishga ega bo'lmagan, oson himoyasiz odamni
ko'rib chiqing. Odatda melankolik odamlar jimgina
gapiradilar, ko'pincha xijolat tortadilar. Bunday
turdagi ishchilar yetakchi, yetakchi bo‘lish
qobiliyatiga ega emas, bunday topshiriq ularni
chuqur tashvishga solishi mumkin. Melanxolik
stereotipli harakatlarni talab qiladigan ishni eng
yaxshi bajaradi, u uchun alohida tanqidiy Mkrlarni
bildirgan ma'qul.
Turli xil temperamentli odamlarning xatti-
harakatlarining ajoyib kulgili tasviri daniyalik
rassom X. Bidstrup tomonidan chizilgan rasmdir
(1-rasm). Unda xuddi shunday holat tasvirlangan:
o‘tkinchi tasodifan skameykada o‘tirgan odamning
shlyapasiga o‘tirib oladi. Vaziyat bir xil, ammo
odamlarning munosabati, ularning
temperamentiga qarab, hayratlanarli tarzda
farqlanadi. Rasmga qarang va har bir holatda
shlyapa egasining temperament turini aniqlashga
harakat qiling.
Har xil temperament turlarini ajratib turadigan
chegaralar o'zboshimchalik bilan ajralib turadi:
hatto bir xil turdagi odamlar ham buni boshqacha
ko'rsatishadi va o'xshash vaziyatlarda ularning
xatti-harakatlari farq qilishi mumkin. Bu erda
"temperamentni niqoblash" hodisasi, shuningdek,
odam o'zining tug'ma temperamentining ba'zi
xususiyatlarini ataylab "to'sib qo'yganda", ularni
orttirilgan odatlar va xulq-atvor ko'nikmalari bilan
almashtirganda ham namoyon bo'lishi mumkin.
Shunday qilib, xolerik rahbar biznesning
muvaffaqiyati uchun mas'uliyatini anglab, o'zini
tutish o'rniga vazminlik va o'zini tuta oladi. Shunga
qaramay, xodimning temperamentining tipik
xususiyatlarini bilish u bilan muloqotni
osonlashtirishi, uning kasbiy faoliyatini samarali
boshqarishga hissa qo'shishi, muvaffaqiyatsizliklar
va ziddiyatli vaziyatlarning oldini olishi mumkin.
Shaxsning yana bir muhim jihati 

Download 80.66 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling