Institutsionalizm kelib chiqishi va undagi yangi rahnamolar

partiyalarning ish harakatini o‘rganish kerak. Iqtisodiy 
nazariya bilan iqtisodiy sub’ekdaming asosiy unsurlari 
(yer egalari, ishchilar, kapitalistlar va injener – texnik 
ishchilar) o‘rtasidagi o‘zaro munosabatlami aniqlash 
muhim ahamiyatga ega Iqtisodiyotda ularning roli har 
xildir.

---

Jon Rodjer Kommons o‘zining ≪Institutsional 
iqtisodiyot≫ kitobida xo‘jalik jarayonlarga ta‘sir etuvchi 
har xil noiqtisodiy (awalo huquqiy) omillami tadqiq qildi. 
U Amerika ishchilar harakatini, kasaba uyushmalarining 
va tadbirkorlar ittifoqining tashkil topish tarixini o‘rgandi, 
mehnat huquqini tahlil qildi. J.Kommons fikriga ko‘ra, 
jamiyatning huquqiy tizimi xo‘jalik hayotida hal qiluvchi 
ahamiyatga ega.

---

Iqtisodiy o'sish qonuniyatlari iqtisodiy tizim xususiyadariga bog'liq emas, 
ular bozor va shuningdek buyruqbozlikka asoslangan iqtisodiyotda bir xil 
hisoblanadi.
U.Rostou iqtisodiy taraqqiyotning beshta bosqichini ko'rsatib beradi:
1. An‘anaviy jamiyat: boigan fan va texnika≫ bilan hamda qishloq
no'jaligining ustunligi bilan ifodalanadi.
2. O‘tkinchi jamiyat. Bu yerda iqtisodiy o'sish uchun shart-sharoidar
yiiratilgan boiadi: fan yutuqlari ishlab chiqarishga tatbiq etiladi, banklar
'nydo bo'ladi, ishlab chiqarishni investitsiyalash kuchayadi.
3. Yuksalish davri (sanoat inqilobi): eski an'anaviy uklad asosan
ttigatiladi, iqtisodiy o'sish me'yori holat hisoblanadi, ishlab chiqaruvchi
Nimoatning asosiy tarmoqlarining jadal rivojlanishi amalga oshiriladi,
ilnvlat eksportni rag'batlantiradi.

---

4. Etuklik bosqichi: aholining o'sishga qaraganda mahsulot ishlab chiqarishning 
doimo ortiq boiishi ta'minlanadi, milliy iqtisodiyotning jahon xo'jaligiga 
integratsiyalashuvi kuchayadi, an'anaviy jamiyat batamom tugatiladi.
5. Ommaviy iste‘mol bosqichi: uzoq muddat foydalaniladigan iste'mol buyumlari 
va xizmat ko'rsatish asosiy ahamiyat kasb etadi. U.Rostou AQSH iqtisodiy 
tizimini ijtimoiy evolyutsiyaning yuqori bosqichi, ommaviy iste'molning yuqori 
darajasi bosqichi, barcha boshqa mamlakatlaming kelajakdagi rivoji uchun 
model deb tasvirlaydi.
Uningcha, kommunizm - bu industrlashtirishni jadallashtirish zarurati tug'ilgan 
hollarda ≪o'tkinchi davming kasali≫, ≪yagona industrial jamiyat≫ga 
o'tishning mumkin boigan yoilaridan biridir. Sotsializm yuksalish bosqichiga 
yaqinlashganda va yuksalish bosqichining o'zida jamiyatni jadallashtirishga 
qodir. ≪Ammo kommunizm o'z mohiyatiga ko‘ra yuqori ommaviy iste'mol 
davrida barham to'ishi kerak≫. hammaga ayonki, bu bashorat amalga oshdi.

---

Диккатларыныз ушын рахмет
😊
😊