Interkulturell

SON SO’Z TURKUMI 

Son predmetning son-sanog'ini, miqdorini ifodalovchi so'z turkumi hisoblanadi. 

Sonlar ikki xil bo'ladi: sanoq sonlar va tartib sonlar. 

Die Grundzahlwörter (Sanoq sonlar) 1. Sanoq sonlar predmetning son-sanog'ini 

bildirib wieviel? (qancha? necha? nechta?) kabi so'roqlarga javob bo'ladi. Ular 

tuzilishiga ko'ra uchga bo'linadi: 1. tub sonlar; 2. yasama sonlar; 3. qo'shma sonlar. 

1) 

Sodda (tub) sonlarga quyidagilar kiradi: eins, zwei, drei, vier, neun, hundert, 

tausend, eine Million, eine Milliarde. 

Ular bir ozakdan iborat sonlar hisoblanadi. 

2) 

Yasama sonlar tub sonlarga -zig qo'shimchasini qo'shish orqali yasaladi. 

             20 - zwanzig            30 - dreizig 

              40 — vierzig            50 - fünfzig 

              80 – achtzig 

 Eslatma: sechzehn, sechzig so'zlarida -s, siebzehn, siebzig so'zlarida esa   -en 

qo'shimchasi tushib qoladi. 

3) 

ikki va undan ortiq sonlar birikuvidan yasaladigan sonlar qo'shma sonlar 

deyiladi. Qo'shma sonlarga quyidagilar kiradi: 

a)  13 dan 19 gacha bolgan sonlar yasama sonlardir. Bular tub songa -zehn sononi 

qo'shish bilan yasaladi. 

                 13-dreizehn  14-vierzehn 

                  15-fuenfzehn 16-sechszehn 

                  17-siebzehn  18-achtzehn         19-neunzehn  

---

 

48 

b) 21 dan 99 gacha bo'lgan sonlar qo'shma sonlardir. Ular und bog'lovchisi orqali 

yasaladi va bir so'zday qo'shib yoziladi. Aytishda va yozishda birinchi o'rinda 

birlik, ikkinchi o'rinda - und va oxirida o'nlik keladi. 

21-einundzwanzig      31-einunddreizig 

41-einundvierzig        51-

einundfuenfzig 

22-zweiundzwanzig 

32-zweiunddreizig      42-zweiundvierzig      52-

zweiundfuenfzig 

35 - fünfunddreizig    84 - vierundachtzig 1994 - 

eintausendneunhundertvierundneunzig Eslatma: 1. Agar sanoq sonlar tartib 

ma'nosiga ega bo'lib yilni ifodalab kelsa, quyidagicha o'qiladi: 

 M:       Ich bin im Jahre 1986 geboren. 

Ich bin im Jahre neunzehnhundertsechsundachtzig geboren. 

neunzehnhundert        (1900) 

sechsundachtzig  (86) 

2. Sanoq sonlar ko'pincha artikl o'rnida qo'llanadi va ular turlanmaydi. M:       

ImZimmer sitzen fiinf Studenten. Ich habe drei Geschwister.