Internet dasturiy ta`minoti Internetda ishlash uchun zarur bo’ladigan dasturlar

Internet Explorer dasturida ishlashInternet imkoniyatlari -Ta'lim olish -Muloqat vositasi -Umumiy ma'lumotlar bazalari va kutubxonalar -Bilimlar almashish vositasi -Hamkorlik -Elektron ofis Siz Internet Explorer bilan ishlashni bilasizmi? Internetda ishlashni boshlashdan oldin Internet bilan ishlaydigan dasturni ishga tushirish kerak. Bunday dasturlar brauzerlar deb ataladi. Zamonaviy brauzerlardan biri bu Internet Explorer. Internet Explorer dasturidan odatda Windows operatsion tizimida ishlovchi mijozlar ko’proq foydalanishadi. Siz internet Explorerni bir necha usullarda ishga tushirishingiz mumkin: -Ish stolidan -"Пуск" menyusi yordamida -"Быстрый запуск" panelidan Internet Explorerni ishga tushirganingizdan so`ng (1-rasm), Internet Explorer interfeysi hosil bo`ladi yoki Internet Explorer dasturini ishga tushirish boshqa amaliy dasturlar singari ish stolida joylashgan “Internet Explorer” yo’rlig’iga (agar mavjud bo’lsa) murojaat qilish orqali amalga oshiriladi.

Natijada Internet Explorer dasturining ishchi oynasi namoyon bo’ladi. Internet Explorer dasturini ham boshqa dasturlar oynasidek menyu satri va yordamchi to`gmalari mavjud. Dasturda ishlash uchun biz har birini bilishimiz lozim. Oynaning eng yuqori qizmida sarlavha satri, ikkinchi satrida esa menyu satri joylashgan. Bu dasturni ishlash holatlarini to`g’ri o`rnatish uchun biz menyu satridan foydalanamiz. Quyida biz menyu satrining har bir bo`limini alohida ko`rib chiqamiz.

Файл menyusi Создать – Yangi oynani ochish Открыть окно – Yangi yoki saqlangan saytni shu oynada ochish Редактировать – Saytni tahrirlash Сохранить как – Saytni qattiq diskka saqlash Параметры страницы – Sayt varaqasining xususiyatlarini o`zgartirish Печать – Bosmaga chiqarish Отправить – Saytni junatish Экспорт импорт - Ma'lumotlarni tanlab olingan joyga (Internet Explorer)ga oson yo`llar bilan yuborish va qabul qilish Свойства – Sayt xususiyatlarini ko`rish Работать автономно – Telefon orqali ulanmasdan ishlash Закрыть – Oynani berkitish.
Правка menyusi Вырезать – Xotiraga qirqib yoki kuchirib olish Копировать – Xotiraga nusxani olish Вставить – Xotiraga olingan nusxani chiqarib qo`yish Выделить всё – Butun saytni belgilab tanlash Найти – Qidirish
Вид menyusi Панель инструментов – Yordamchi asboblarni o`rnatish Строка состояния – Мa’lumotlarni satrini o`rnatish Панель обозревателя – Sharhlovchi asboblarni o`rnatish Перeход – Saytdan boshqa saytga o`tish Остановить – To`xtatish Обновить - Yangilash Размер шрифта – Harflar shriftini o`zgartirish Вид кодировки – Kodlarni o`zgartirish Вид HTML - HTML ko`rinishda ko`rsatish Во весь экран – To`liq ekranda ko`rish
Избранное menyusi Добавить в избранное – Kerakli bo`lgan saytlar ro`yxatiga qo`shib qo`yish Упорядочить избранное – Kerak bo`lgan saytlar ro`yxatini tartiblash
Сервис menyusi Почта новости – Pochta bilan ishlash Синхронизировать – Oynani qayta tekshirib yangilangan sohalarni o`zgartirish Windows Update - Windows ni versiyasini Internet orqali yangilatish Показать связные ссылки – Hamma giperyullanmalarni ko`rsatish Свойства обозревателя - Обшие bo`limida – boshlovchi saytni o`rnatish, временный fayllarni yoki kiritilgan saytlar ro`yxatini saqlash, ekran ranglari tilli shrifti va har hil boshqa holatlarni o`rnatish. Программа bo`limida – pochta va telekonferensiyalar bilan ishlaydigan dasturlarni o`rnatish. Соеденение bo`limida – ulanish vaziyat holatlarini o`zgartirish. Безопастность bo`limida – viruslardan saqlanish. Содержание bo`limida – bir xil saytlarga kirishni takidlash, malumotlar to`g’rilikni o`rnatish. Дополнительно bo`limida – Explorer dasturini xususiyatlarini o`rnatish (qaysi obektlarni yuklash va yuklamasligini)
Menyu satridan keyingi satrda yordamchi tugmalar satri mavjud. Bu satrdagi tugmalar yordamida siz har xil amallarni bajarishingiz mumkin. Hozir ana shu tugmalar vazifasi bilan tanishamiz
Назад – Bir sahifa orqaga yoki boshqa saytlarga qaytish Вперед – Bir sahifa oldingi yoki yangi saytlarga o`tish Остановить – Bajarilayotgan buyruq ishini to`xtatadi Обновить – Ekrandagi sahifani yangilaydi Домой – Internet ishga tushirilgandagi sahifani ekranga chiqaradi Поиск – Ma’lumotlarni topish xizmatini ishga tushiradi Избранное – Kerakli saytlar ro`yxatini ko`rish Журнал – Foydalanilgan saytlar ro`yxatini ko`rish
Yordamchi tugmalar satridan keyingi qatorda Adres satri joylashgan.
Bu satrda biz kerakli Web-sayt adresini yozib ENTER tugmasini bosamiz va natijada kompyuter ekranida shu adresga tegishli Web-sahifa paydo buladi. Biz internet orqali ko`plab ma'lumotlar olishimiz mumkin. Internet yordamida siz informatikaga oid ma'lumot olmoqchisiz yoki undan foydalanmoqchisiz, buning uchun qidiruv sistemalaridan foydalanasiz. Masalan: www.yahoo.com, www.rambler.ru, www.google.com. Ajoyib qidiruv sistemalaridan biri bu www.google.com dir.
Siz ushbu qidiruv tizimlari yordamida informatika fanidan, qolaversa barcha fanlardan to`liq ma'lumotlar topishingiz mumkin. Buning uchun qidiruv tizimiga informatikaga oid biror so`zni yozasiz, masalan "Internet haqida": Siz izlayotgan ma'lumotlardan iborat saytlar ro`yxati chiqadi. Siz o`zingizga keraklisini tanlaysiz. Natijada siz ko`tgan "Internet haqida" ga oid barcha ma'lumotlardan iborat sayt hosil bo`ladi. Siz qidiruv sistemasi orqali topgan ushbu sayt orqali Internetning ko`pgina qirralari haqida malumot olasiz. Quyida keltirilgan ma'lumotlardan foydalanib, dars jarayonida qo`llasangiz Informatika fanini o`qitishda qolaversa boshqa fanlarda ham tatbiq etilsa, o`ylaymanki sizga ancha yordam beradi.