Ionliq polimerleniw reaktsiyalari Kationlıq polimerleniw

Ionliq polimerleniw reaktsiyalari

Koordinatsion-ionlıq polimerleniw

Tsigler h’a’m Natta ta’repinen kompleks katalizatorlarının’ tabılıwı son’g’ı jıllardı anionlı polimerleniw tarawında qolg’a kiritilgen en’ u’lken jen’islerdin’ biri boldı. Kristall du’zilisindegi h’a’m orınbasarları kosmosta ta’rtipli jaylasqan polipropilen h’a’mde basqa poliolefinler tap usınday kompleks katalizator qatnasında alıng’an bolıp, olar izotaktikalıq yaki sindiotaktikalıq polimerler, katalizatorlar bolsa stereospetsifikalıq  katalizatorlar delinedi.

Stereospetsifikalıq katalizatorlar  Mendeleev da’wirlik sistemasının’ II h’a’m III gruppasındag’ı metallardın’ organikalıq birikpeleri h’a’mde IV, V h’a’m VI  gruppa metallarının’ galogenli duzları aralaspasınan ibarat. Bunday katalizatorlar arasında en’ ko’p tarqalg’anı trialkilalyuminiy h’a’m titan xloridtin’ h’a’r qıylı molyar salıstırmadag’ı aralaspası esaplanadı. Alyuminiy h’a’m onın’ organikalıq birikpeleri elektron jetispewshi zatlar esaplanıp, olar titan xlorid penen kompleks birikpeler payda etedi. Polimerleniwshi monomer bul komplekstegi Al-C bogı menen birigip, shınjırdın’ o’siw reaktsiyasın baslaydı.

Komplekstegi aktiv esaplang’an Al-C bogı qattı katalizatordın’ sırtında boladı h’a’m usı sırtta xemosorbtsiya etilgen monomer molekulaları menen ushırasadı. Monomer kush bogındag’ı p - elektronlar menen katalizator sırtının’ o’z – ara ta’siri na’tiyjesinde ju’z beretug’ın xemosorbtsiya protsessi na’tiyjesinde monomer kush bogının’ elektron bultları qayta bo’listiriledi h’a’m onın’ dawamlılıg’ı kemeyedi. Polimerleniwdi baslamashı Al-C bogı h’a’m monomer molekulası bir-birine salıstırg’anda katalizator sırtında belgili bir h’alda jaylasqan boladı. O’siwshi shınjırg’a birigiw ushın jaqınlasıp atırg’an monomer molekulasının’ kosmoslıq jag’dayı payda bolıp atırg’an polimer shınjırının’ konfiguratsion du’zilisine, katalizatordın’ quramı h’a’m sırtının’ fizikalıq – ximiyalıq qa’siyetlerine baylanıslı boladı.

O’siwshi shınjırg’a kelip birigip atırg’an jan’adan – dan’a monomer molekulalarının’ jag’dayı o’zinen aldın birikken monomerlerdin’ jag’dayına uqsas boladı. Bul h’a’diyse izo – yaki sindiotaktikalıq du’zilistegi makromolekulalar payda bolıwında u’lken rol oynaydı. Eger kataizatordın’ stereospetsifikalıq qa’siyetleri ku’shsiz bolsa, ol jag’dayda ol sistemada ataktikalıq h’a’m izotaktikalıq  polimer makromolekulalardın’ aralaspası payda boladı.

Aktiv kompleks katalizatorlar payda bolıwında da’slep trialkilalyuminiy h’a’m  titan xloridlar o’z-aro reaktsiyag’a kirisedi, bunda metall ionları biraz qaytarıladı. Ma’selen: ekvivalent mug’dardag’ı triizobutilalyuminiy h’a’m  tetraxlortitan o’z-aro reaktsiyag’a kiriskende titan xlorid payda boladı.

Eger kompleks katalizator payda etiwde aldınnan qaytarılg’an titantrixlorid isletilse, payda bolg’an polimerdin’ du’zilisi basqasha boladı. Demek, kompleks metalloorganikalıq katalizatorlardın’ aktivligi olardın’ quramına g’ana emes, ba’lkim alınıw usıllarına da baylanıslı. Etilen polimerlaniwdin’ kinetikalıq qa’siyetlerin  tekseriw na’tiyjesinde, bul reaktsiyada katalizatordın’ en’ aktiv quramlıq bo’legi titantrixlorid ekenligi, propilennin’ polimerleniwinde bolsa titantetraxlorid  ekenligi anıqlang’an. Stereospetsifikalıq polimerleniw protsessinin’ quramalı tekseriwi na’tiyjesinde, onın’ anionlı mexanizm boyınsha h’a’m kompleks katalizatorlar sırtında barıwı anıqlang’an