Iot xavfsizligi

Jadval 1. MACM tugun belgilari va aktivlari.  
Edge-ga asoslangan IoT ilovalarini tahdid modellashtirish
1. Yorliqlar 
2. Obyekt turi(lar)i 
3. Aktivga misol 
4. CSC 
5. CSC.Inson 

---

6. Xizmatlardan foydalanadigan mijoz 
7. CSP 
8. CSP 
9. Amazon, Google yoki telekom provayderi kabi xizmat ko'rsatuvchi provayder 
10. IaaS 
11. VM, konteyner 
12. Virtual mashina yoki konteynerlar 
13. SaaS 
14. Service.Web, Service.DB 
15. Veb-ilovalar yoki ma'lumotlar bazalarini taklif qiluvchi xizmatlar 
16. Tarmoq 
17. Network.WAN, Network.WiFi, Network.LAN, Network.BLE, Network.ZigBee 
18. Tarmoq, aktivlar jalb qilingan texnologiyalarga qarab farqlanadi 
19. HW 
20. HW.server, HW.PC, HW.micro 
21. Jismoniy xosting uskunasi 
22. IoTDevice 
23. Device.IoT, Device.UE 
24. IoT qurilmalari yoki mobil telefonlar yoki planshetlar kabi foydalanuvchi 
uskunalari 
25. IoTGW 
26. Device.IoTGW 
27. IoT shlyuzi 
28. ECN 

---

29. Device.MEC 
30. Edge hisoblash tugunlari vazifasini bajaradigan MEC serveri 
Jadval 2. MACM modellaridagi munosabatlar.
Edge-ga asoslangan IoT ilovalarini tahdid modellashtirish.
1. Aloqa
2. Boshlash tugun(lari)
3. Yakuniy tugun(lar)
4. foydalanadi
5. CSC, IaaS, SaaS, PaaS, IOTDevice, IoTGW ECN
6. IaaS, SaaS, PaaS, IOTDevice, IoTGW, HW ECN
7. beradi
8. CSP
9. IaaS, SaaS, PaaS, Tarmoq, ECN
10. xostlar
11. IaaS, HW, PaaS, ECN
12. SaaS, PaaS
13. bog‘laydi
14. Tarmoq
15. IaaS, IOTDevice, IoTGW, HW, ECN

---

Smart Building MACM modeli
3-rasmda bizning oddiy amaliy ishimizning MACM modeli ko'rsatilgan. Har bir tugun 
o'zining aktiv turini bildiruvchi yorliqni o'z ichiga oladi, aloqalar esa birlashtiruvchi 
qirralarning yaqinida xabar qilinadi. Taklif etilayotgan model yechim ikki xil CSP-ga 
tayanishini ko'rsatadi, biri bulut xizmatlarini taqdim etadi, ikkinchisi Edge 
komponentlariga bag'ishlangan (u ECN tugunini ta'minlaydi). Funktsional nuqtai 
nazardan bu tanlov ahamiyatsiz bo'lishi mumkin bo'lsa-da, xavfsizlik nuqtai nazaridan 
bu har bir CSP taqdim etishi mumkin bo'lgan turli xil xavfsizlik grantlari va ular 
o'rtasidagi zarur shovqin tufayli tizimga jiddiy ta'sir qiladi.  3-rasm  
Smart Building misoli uchun oddiy MACM modeli.  
Nazariy savollar.
1 Neyron tarmoq modeli bilan IoT zararli dasturlarini keltirib o`ting.
2 DAIMD sxemasi haqida tushuncha bering.
3 IoT ilovalari xavfsizligiga ta'sir ko'rsatishi mumkin bo'lgan yangi zaifliklarni 
keltirib o`ting.
4 Zararli dasturlardan himoya qilish bilan bog'liq yangi texnologiyalarni sanab 
o`ting.
5 IoT texnologiyalarida IoT shlyuzi haqida tushuncha bering.
  

---