Iqtisod 9 sinflar mavzu: tadbirkorlik sana ta’limiy maqsadi

Qo’shimcha qiymat solig’i  : Mahsulot (xizmat) ishlab chiqarish, sotish yoki uni import qilish jarayonida 

mahsulot (xizmat) narxiga qo'shilgan qiymatning bir qismi davlatga to'lanadi. Ana o'sha to'lov – 

qo‘shilgan qiymat solig'i deb ataladi. Qo'shilgan qiymat solig'i to'lovchilari - O'zbekiston Respublikasi 

hududida tadbirkorlik faoliyatini amalga oshiruvchi yuridik shaxslar hamda mahsulotlar importi bilan 

shug'ullanuvchi yuridik va jismoniy shaxslar. Qo‘shilgan qiymat solig'ining obyekti bo'lib, mahsulotlar 

(xizmatlar)ni realizatsiya qilish (sotish) aylanma mablag'i hamda import mahsulotlari aylanma 

mablag'i hisoblanadi.  Maxsulotlar (xizmatlar)ni realizatsiya qilish aylanma mablag'i deganda: 

Mol - mulkka bo'lgan huquqni bepul berish yoki sotish; mahsulotlarni sotish yoki xizmat ko'rsatish; 

ustav fondi (kapitali)ga qo'shilgan hissa; mol -mulkni ijaraga (shu jumladan lizingga) berish kabilar 

tushiniladi. Qo‘shilgan qiymat solig'ini to'lovchi har qanday shaxs sotilgan (realizatsiya qilingan) 

maxsulot yoki xizmatlar uchun olinadigan to'lov mablag'i qachon kelib tushishidan qat'iy nazar, 

budjetga qo'shilgan qiymat solig'ini to'lashi shart bo'ladi. 

Soliq qonunchiligiga ko'ra, 2000- yildan mamlakatimizda qo'shilgan qiymat solig'i stavkasi - 20 foiz 

qilib belgilangan. Import qilinuvchi mahsulotlarga ham qo'shilgan ii solig'i 20 foizli stavka bo'yicha 

to'lanadi.