Iqtisodiy ta’limotlar tarixi iqtisodiy ta’limodlar tarixining predmeti bu…

---

IQTISODIY TA’LIMOTLAR TARIXI 
1. Iqtisodiy ta’limodlar tarixining predmeti – bu…. 
+ kishilik jamiyatining u yoki bu sinflar tugrisidagi iqtisodiy goyalar va ularni urganish; 
- kishilik jamiyatining u yoki bu sinflar tugrisidagi falsafiy g’oyalarni urganish; 
- ibtidoi jamiyat tizimi tarixini urganish tushuniladi; 
- ibtidoi jamiyat tizimi tarixini bilish. 
2,Merkantalizm nima? 
+ Savdogar 
- Qadimgi iqtisodchilar 
- Tabiat hakami 
- Ishbilarmon 
3. «Avesto» kitobi yaratildi: 
+ Kadimgi Urta Osiyoda; 
- Kadimgi Xitoyda; 
- Kadimgi Gresiyada; 
-Kadimgi Xindistonda; 
4. Avestodagi iqtisodiy goyalardan biri: 
+ suniy sugorishni qullash; 
- kulchilikni yuqotish; 
- savdoni rivojlantirish; 
- kulchilikni rivojlantirish. 
5. Iqtisodiy ta’limotlar tarixi «ilmiy bilish»ning nechta usulidan foydalanadi? 
+ 6 ta 
- 4 ta 
- 5 ta 
- 8 ta 
6.Qadimgi antik dunyodagi iqtisodiyotda “davlat” va “qonun” 
deb atalgan asarni qaysi
 
iqtisodchi yozgan? 
+ Platon 
- Ksenofon 
- Tomas Mendur 
- Aristotel 
7. Tovar xo’jaligi to’g’ri ko’rsatilgan qatorni toping? 
+Tovar xo’jaligi-bozor uchun, ayriboshlash uchun ishlab chiqaruvchi xo’jalik 
- Tovar xo’jaligi-o’zini extiyojlarini qondirish uchun ishlab chiqaruvchi xo’jalik 
- Tovar xo’jaligi-jamiyatda barcha kishilarning moddiy va nomoddiy extiyojlarni qondiruvchi 
xo’jalik. 
-Davlatning boyishi uchun tashkil kilingan xujalik. 
8.Merkantalistlar oltin pul bilan barobar boylik deb tan olishga nima sabab bo’lgan? 
+ O’sha davrda jamiyatda boy kishilarning oltin, puli kuplar deb tan olingan 
- Usha davrda jamiyatda oltin juda kam bo’lgan 
- O’sha davrda oltin eng kerakli qimmatbaxo detall bo’lgan 
- Oltin kam bulginligi uchun 

---

9.Takror ishlab chiqarish bu nima? 
+ Ishlab chiqarishning tuxtovsiz takrorlanib turish jarayonidir 
- Iqtisodiyotda tovarning cheksiz ravishda ko’payishi jarayonidir 
- Iqtisodiy samaradorlikning o’sish jarayonidir 
- Tovarning bir maratoba ishlab chikarilishi. 
10. “Boylikning yaratilishi va taqsimlanishi to’g’risidagi muloxazalar” deb nomlagan iqtisodiy 
asarni kim yozgan? 
+ Tyurgo 
- A.Smit 
- D.Rikardo 
- Sey. 
11.A.Smit ta’limotidagi asosiy g’oya? 
+ Davlatning iqtisodiyotda aralashuvini minimallashtirish g’oyasi. 
- Mulkni xususiylashtirish 
- Iqtisodiyotda davlat bosh isloxatchi bo’lish g’oyasi. 
-Iqtisodiyotda mulkka davlat egalik kilish 
12. Rikardo rentani nechta turlari borligini tushintirib bergan? 
+ 5 ta 
- 4 ta 
- 3 ta 
- 6 ta 
13. Absalyut renta bu nima? 
+ Yer, xususiy mulk bo’lganligi uchun to’lanadigan рента. 
- Yerning tabiiy va iqtisodiy xosildorligini uchun tulanadigan renta 
- Vaqtincha noyob maxsulotlar yetishtirish qulayligiga to’lanadigan renta 
- Yerning suvga, transportga kulayligi 
uchun tulanadigan renta
 
14.Iqtisodiyotda birinchi marta xalqaro mexnat taqsimotiga kim asos solgan? 
+ Rikardo 
- Maltus 
- Sey 
- Mill 
15. Yerning foydasi qanday formula yordamida aniqlanadi? 
+ Yer bahosi = Renta/Bank 100% 
- Yer bahosi = Renta* Bank/100% 
- Yer bahosi = Bank/Renta 100% 
- Yer baxosi = 100%/Renta* Bank 
16.Fiziokratizm qaysi tildan olingan va qanday ma’noni anglatadi? 
+ Grekcha so’z va tabiat xakami ma’nonsini 
- Italyancha so’z va muassasa ma’nonsini 
- Grekcha so’z va savdogar ma’nosini 
- Inglizcha Suz va pul degan ma’noni anglatadi. 

---

17. J.B.Sey taqsimot munosabatlarini qanday tahlil qilgan? 
+ Taqsimot bu- iqtisodiy faoliyatda o’zining ulushiga ega bo’lishdir 
- Taqsimot bu-iqtisodiyotda talab va taklifni bir muvozanatini saqlab turish 
- Taqsimot bu- iqtisodiyotda kishilarning barcha extiyojlarini qondirishdir 
- Taksimot bu – iqtisodiyotda kishilarni ishbilarmonlikka chakirish 
18.Jaxonda birinchi marta qaysi iqtisodchi demografik muammolar bilan shug’ullangan? 
+ Maltus 
- Sey 
- Marks 
- Mill 
19. Dj.S.Mill o’zining “Tajriba” deb nomlangan asarini necha yoshda yozgan? 
+ 23 
-27 
-25 
-21 
20.Pulning nechta vazifasi bor? 
+ 5 
- 7 
-4 
-6 
21.Marjinalistlarning qanday xatosi bor? 
+ Talab va taklif simmetiriyasiga yetarlicha e’tibor bermaslik bermaslikdan iborat bo’lgan 
- Davlatda mavjud bo’lgan barcha tovarlar uchun soliqlar to’lanishi. 
- Davlat iqtisodiyotida barcha mulkni o’z qo’lida nazorat qilishini. 
- Davlatning iqtisodiyotga aralashuvini takiklash 
22.“Ish bilan bandlik, foyiz va pulning umumiy nazariyasi” deb nomlangan asarni qaysi 
iqtisodchi yozgan? 
+ Kens J.M 
- K,Marks 
- A.Smit. 
- Mill 
23.Kens J.M.ishsizlik muammosini hal etish uchun qanday tavsiya beradi? 
+ Iqtisodiyotda ishlab chiqarishni ko’paytirish kerak. 
- Iqtisodiyotda xususiy mulkchilik muxitini yaratish kerak 
- Iqtisodiyotda mulkdorlar sinfini kengaytirish kerak deydi. 
- Iqtisodiyotda davlatni rivojlantirish kerak 
24.Multiplikator-nima? 
+ Ishlab chiqarishga invetisiya kirituvchilar. 
- Ishlab chiqarishda tovarlarni reklama qilish tushiniladi. 
- Ishlab chiqarishda biznes reja tuzib, uni qayta samarasini oluvchilar. 
- Ishlab chikarishda moliyaviy yordam berish. 

---

25.Emssiya nima? 
+ Bu qo’shimcha pul pechat qilib muomilaga kiritish 
- Bu davlat inflyasiyasini tartibga solish. 
- Bu davlat pulini qadrini yuksalib borish tushiniladi. 
- Bu davlat tomonidan investisiya kirish. 
26. Davlat inflyasiyani tartibga solish uchun nechta usul qo’llaniladi? 
+ 2 
- 4 
- 6 
- 5 
27. A.Marshalning qo’lida shakillangan iqtisodchi. 
+ Kens J.M. 
- Sey 
- Maltus 
- A.Smit 
28. Investisiya bu nima? 
+ Pul mabdag’larining foyda olish maqsadida ishlab chiqarishga sarmoya kiritishdir. 
- Pulni jamg’arib qo’yish. 
- Pul mablag’larni ishlab chiqarishga sarflash 
- Pul mablarining qadirsizlanishi. 
29.D.Rikardoning «Renta»ga ta’rifi. 
+ Yerdan foydalanganlik uchun to’lanadigan haq. 
- Davlatga tulanadigan solik 
- Yerdan olgan daromat 
- Yerning xosildorlik darajasi 
30. Kensning 1921-yilda yozilgan asarining nomi nima? 
+ “Extimollar” 
-Tadbirkorlikning nigohiy rejalari”. 
-“Iqtisodiy inqiroz”. 
- “Bozordagi qo’llar”. 
31. Kens invistitsiyaga ta’sir etuvchi asosiy omil sifatida nimani tahlil qiladi? 
+Foyizni 
-Pulni. 
-Jamg’armani 
-Bankni 
32. Kensning fikricha odamlarning o’z uylarida pulni ushlab turishi qanday sabablarga bog’liq 
bo’ladi? 
+ Xarid qilish uchun, kutilmagan vaziyatlar uchun, olib sotarlik uchun. 
- Kiyim-kechak sotib olish uchun. 
- Oziq ovqat sotib olish uchun. 
- Mashina sotib olish uchun. 

---

33.Kens ta’limotining asosiy yutuqlaridan biri nima? 
+ Iqtisodiyotni davlat tomonidan tartibga solishni ko’rsatib berdi. 
- Soliqyo’q buldi. 
- Ishlab chiqarish kuchaydi. 
- Javobning hammasi. 
34.Yangi keschilik qachon boshlandi? 
+ XX asrning 50-yillari 2-yarmida 
- XIX asrning 50-yillari 2-yarmida 
- XVII asrda 50-yillari 2-yarmida 
- XIV asrda. 50-yillari 2-yarmida 
35. Iqtisodiyotni davlat tomonidan tartibga solishning Keynscha nazariyasi nechta holatni o’z 
ichiga oladi? 
+ 3 ta. 
- 4 ta. 
- 5 ta. 
- 2 ta. 
36.Yangi Kenschilikning ko’zga ko’ringan vakillari kimlar? 
+ Xansed, D.Samuyelson, E.Domand 
- Kens, Mill 
- Kens, Xansed. 
- Pettey, Xansed. 
37. Yangi Kenschilar qanday nazariyani ishlab chiqqanlar? 
+ Iqtisodiy o’sish nazariyasi. 
- Soliq solish nazariyasi. 
- Foydalilik nazariyasi. 
- Tovarning sifatliligi nazariyasi. 
38.Kensning ko’rsatishicha, investisiyalar ko’payishi nimaga olib keladi? 
+ Milliy daromadlarning o’sishi. 
- Milliy daromadlarning kamayishi. 
- Inflyasiyaga. 
- Ishlab chiqarishning o’sishiga. 
39. Agar pul qadirsizlansa uning egasining jamg’armasi qiymatini bir qismi yo’qolgan deb qaysi 
iqtisodchi aytgan? 
+ Kens 
- Marshal. 
- Sey 
- Mill 
40.Fizokratlar ta’limotining asoschisi kim? 
+ F.Kene 
- A.Smit. 
- D.Rikardo. 
- Friman. 

---

41.Instutsializmning bosh goyasi-bu 
+ «Muassasalar faoliyati»ga tayanish 
- Soliklarga 
- Daromadlarga 
- Kapitalga 
42.Instutsionalizmning asoschisi? 
+ Veblin 
- Mill. 
- Marshal. 
- F.Kene 
43.A.Smitning «Xalqlar boyligining tabiati va sabablari to’grisida tatqiqot» asari qachon chop 
etilgan? 
+ 1776 
- 1758 
- 1736. 
- 1809 
44.Marjinal so’zining ma’nosi nima? 
+ Cheklangan naflilik, eng yuqori naflilik. 
- Savdogar. 
- Taqsimot. 
- Pul 
45.Mаrjinalizm ta’limotining asosiy nazariyasi? 
+ Me’yoriy foydalilik. 
- Umumiy extiyojlar. 
- Pul muomalasi. 
- Tovarning nafligi. 
46. Iqtisodiy ta’limotlar tarixi fanini o’rganishda qanday ilmiy usullardan foydalaniladi? 
+ Formasion yondashuv, Tarixiylik. 
- Ilmiy avstraksiya. 
- Iqtisodiy g’oyalar. 
- Tarixiylik. 
47. Jaxon sivilizasiyasi qayerdan boshlangan? 
+ Sharqdan; 
- Osiyodan; 
- Janubiy-sharqdan; 
- Angliyadan. 
48.Bizgacha yetib kelgan iqtisodiy g’oyalar qaysi davrdan boshlangan? 
+ Miloddan avvalgi 5000-4500 yillar: 
- A.Temur davrida; 
- Bundan 3 000 yil ilgari; 
- Quldorlik jamiyatidan. 

---

49. Mesopоtamiyadagi sinfiy ajralishlar deganda nimani tushinasiz? 
+ Mulkdorlar va mulksizlar. 
- Ilimlilar va ilimsizlar 
- Xunarmandlar va rvssomlar. 
- Fizokratlar va Monitarislar. 
50. Zardo’shtiylik dinining asosiy kitobi “Avesto”da aytilishicha suniy sug’orish iqtisodiyotga 
qanday naf keltirgan? 
+ Aholi o’troqlashgan. 
- Aholi tarqalgan. 
- Urush-nizolar bartaraf bo’lgan. 
- Iqtisodiyotga nafi tegmagan. 
51. Antik dunyodagi g’oyalar qaysi mamlakadda rivojlangan? 
+ Mesopatamiyada. 
- Xitoyda 
- Qadimgi Gresiyada 
- Misirda. 
52. Ksеnofondning iqtisodiyotga oid asarlari qaysilar? 
+ Uy xo’jaligi to’g’risida, oykonomikos. 
- Daromadlar to’g’risidagi, savdogarlar 
- Qullar savdosini tashkil qilish. 
- Savdogarlar va qullar . 
53. Ksinafond Afina davlatining iqtisodiy holatini qanday taxlil qilgan? 
+ Xorijdan keladigin kishilardan olinadigan soliqni ko’paytirish, kumush qazib olishni 
kengaytirish.. Kullar savdosini tashkil etish. 
- Ishlab chiqarishni rivojlantirish, xorijdan keladigin kishilardan olinadigan soliqni ko’paytirish. 
- Savdogarlarni ko’paytirish, kumush qazib olishni ko’paytirish. 
- Qullar savdosini tashkil etish. 
54. Tovar bu ayriboshlash uchun ishlab chiqarilgan mexnat maxsuli. Uning qanday xossalari 
bor? 
+ Iste’mol qiymati, qiymati (narxi). 
- Qiymat darajasi, bozor uchun ishlab chiqarilganmaxsulot. 
- Iste’mol qiymati, extiyoj xususiyati. 
- E’tiyojning turlari, maxsulotning puldagi ifodasi. 
55.Platon qaysi davlat to’g’risidagi iqtisodiy g’oyalarni ilgari surgan? 
+ Gresiya davlati. 
- Izial davlati. 
- Eron davlati. 
- Misr davlati. 
56. Natural xo’jalik qanday xo’jalik? 
+ O’z iste’moli (extiyoji) uchun ishlab chiquvchi xo’jalik 
- Bozor uchun (sotish uchun) ishlab chiqaruvchi xo’jalik 
- Bunday xo’jalik yo’q. 
- Eksport uchun ishlab chiqaruvchi xo’jalik. 

---

57.Platonning fikricha, natural xo’jalikning kamchilik tomonlari qaysilar? 
+ O’sib borayotgan extiyojlarni qondirish imkoni yo’q, Fan-texnika yangiliklarini qo’llash 
imkoni yo’q, mexnat unumdorligi past. 
- Fan-texnika yangiliklarini qo’llash imkoni yo’q, extiyojlarni qondira olish imkoni past. 
- Xamma extiyojlarni qondira olish imkoni yo’q, boylar kambag’allarga aydanishi. 
- Mexnat unumdorligi past, davlatlar, xalqlar o’rtasidagi nizolarga sababchi bo’ldi, ekologik 
jixatdan toza emas. 
58. Platon nima uchun natural xo’jalik tarafdori bo’lgan? 
+ Urush janjallarni oldini olish. 
- Mamlakatning boyishi. 
- Ishlab chiqarishni rivojlantirish. 
- Maxsulot ekologik jixatdan toza bo’lishi. 
59.Iqtisodiyotga birinchi bo’lib “Ekonomika” suzini kiritgan olim? 
+ Aristotel. 
- Kisinafond. 
- Mill. 
- Platon. 
60.Aristotel “Xrimstika”ga qanday ta’rif bergan? 
+Ishlab chiqaruvchilik bilan shug’ullanuvchilar. 
- Mayda savdo sotiq bilan shug’illanuvchilar. 
- Katta, yirik savdo qiluvchilar 
- Ilim oluvchilar 
61. Qadimgi Rim mutafakkiri Varronning asosiy asari qanday nomlanadi? 
+ Qishloq xo’jalik to’g’risida. 
- Xunarmandlar xaqida. 
- Savdogarlar xaqida. 
- Ekonomika xaqida. 
62. Varon qaysi qishloq xo’jalik tarafdori bo’lgan? 
+ Dexqonchili va chorvachilik. 
- Chorvachilik. 
- Xunarmandchilik. 
- Xunarmandchilik va Chorvachilik. 
63. Italiya uchun qishloq xo’jaligining qaysi turi katta daromad keltirgan? 
+ Dexqonchilik. 
- Xunarmandchilik. 
- Chorvachilik. 
- Dexqonchilik va xunarmandchilik. 
64. Qu’roni Karimda eng asosiy iqtisodiy g’oya qanday? 
+ Yenglar, ichingalar lekin isrofgarchilikka yo’l qo’ymangalar. 
- Pulning infilasiyaga uchrashi. 
- Ishlab chiqarish. 
- Extiyojlar cheksiz, lekin extiyojlarni qondira oladigan resuslar cheklangan. 

---

65. Arab mamlakatlaridagi iqtisodiy g’oyalar qanday din bilan bog’liq? 
+ Islom dini. 
- Musilmon dini. 
- Babsis dini. 
- Xristiyan dini. 
66. Arab dunyosining iqtisodiy g’oyalarni ilgari surgan mutafakkir kim? 
+ Ibin-Xoldun. 
- Aristotel. 
- Platon. 
- Varon. 
67. Qu’roni Karimda qanday g’oyalar ulug’langan? 
+ Mexnat qilish, dexqonchilik va xunarmandchilik. 
- Savdo-sotiqni, chorvachilikni. 
- Ishlab chiqarish, savdo sotiq. 
- Chorvachilik, savdo-sotiq . 
68. Qaysi O’rta Osiyo mutafakkiri Aristotelning izdoshi bo’lgan. 
+ A.N.Farobiy. 
- I.Sino. 
- Yu.X.Xojib. 
- Xech bir iqtisodchi Aristotil izdoshi bo’lmagan. 
69.“Odamlarga nafi tegmagan mahnat, essiz sarflangan mexnatdir” degan g’oyani ilgari surgan 
mutafakkir? 
+ Yu.X.Xojib.. 
- Ibin Xodun 
- A.N.Farobiy. 
- Kisinafond. 
70.Pulning asosiy funksiyalari? 
+ Qiymat o’lchovi vositasi, muomala vositasi, to’lov vositasi, jamg’arish vositasi, jahon puli 
sifatidagi funksiyasi. 
- Jamg’arish vositasi, bozor uchun maxsus tovar. 
- Qiymat o’lchovi, Ekvivalent vazifasi. 
- Momila vositasi, jamg’arish vositasi. 
71.A.Temur davrida qanday xo’jalikka e’tibor berilgan? 
+ Dexqonchilik,chorvachilik, xunarmandchilik. 
- Chorvachilik. 
- Tovar. 
- Xunarmandchilik 
72.Vaqif yerlar deganda nimani tushinasiz? 
+ Maschid-madrasa, qabriston egalagan. 
- Suvsiz, cho’llashgan. 
- Suvli, unumdor. 
- Bundayoy yer yo’q 

---

73. A.Smitning metodologik nuqtai nazariga muvofiq shaxsiy manfaat: 
+ jamiyat manfaatidan ustun turadi; 
-umumiy manfaatdan ajralmagan xolda bo’ladi; 
- jamiyat manfaatiga nisbatan ikkilamchi; 
- yuqoridagilarning barchasi. 
74. A.Smitning “ko’rinmas qo’li” – bu : 
+ tadbirkorlar raqobati erkinligi sharoitida kishilarning irodasiga va xohishiga bog’liq bo’lmagan 
iqtisodiy qonunlarning amal qilishi; 
- jamiyat manfaatlari yo’lida davlatning iqtisodiyotni boshqaruv mexanizmi; 
- o’zboshimchalikka asoslangan xo’jalik yuritish mexanizmi; 
- rejaga asoslangan xo’jalik yuritish mexanizmi. 
75. Savdo tuzilmasida A.Smit tomonidan birinchi o’ringa qo’yiladi: 
+ tashqi savdo; 
- ichki savdo; 
- tranzitli savdo; 
- davlat savdosi. 
76.A.Smit qanday mexnatni unumli hisoblaydi? 
+ Moddiy ishlab chiqarishning xar qanday tarmog’ida. 
- Qishloq xo’jalik ishlab chiqarishda 
- Ichki va tashqi savdoda. 
-Moddiy va nomoddiy ishlab chiqarish tarmoqlarida. 
77.Qiymatni aniqlashda D.Rikardo quydagilardan qaysi biriga asoslanadi? 
+ Foydalilik nazariyasiga. 
- Xarajatlar nazariyasiga. 
- Mexnat nazariyasiga 
- Pul nazariyasiga. 
78.D.Rikardo “renta” kategoriyasini qaysi variyantda talqin qiladi. ? 
+ O’rtacha foyda darajasidan ortiqcha formasining qo’shimcha daromadi sifatida. 
- Sanoat soxasidagi foyda sifatida 
- Yerdan olinadigan daromad sifatida 
- ”Yer in’omi” sifatida 
79.D.Rikardo fikri bo’yicha, ish xaqining pasayish tendensiyasini sababi? 
+ Tadbirkorlar ishchilarning mexnat bahosini pasaytiradi. 
- Tug’ilishning yuqori sur’ati ortiqcha mexnat taklifini keltirib chiqaradi 
- Mashina va mexanizmlar ishchi kuchini siqib chiqaradi. 
- Foyda normasi kamyib boradi. 
80.Foyda normasining pasayishga moyilligini D.Rikardo bo’yicha qanday sabablar keltirib 
chiqaradi? 
+ Yer unumdorligini pasayishi sabablari undan olinadigan mahsulotlar narxining oshishi. 
- “Mexnatni bozor bahosining” nisbatan oshadi. 
- Kapitalning bir ish turidan boshqasiga oqib o’tishi. 
- Yuqoridagilarning barchasi. 

---

81.“Qiyosi ustunlik” nazariyasining asoschisi kim? 
+ A.Smit 
- D.Rikardo 
- J.B.Sey 
- J.M.Kens 
82.J.B.Seyning “Bozor qonuni”dagi asosiy qoidalari? 
+ Taklif o’ziga mos darajada talabini keltirib chiqaradi. 
- Baho, ish xaqi va foyiz stavkasi mutloqo moslashuvchan, xarakatchan. 
- Iqtisodiy inqirozlar bo’lmaydi, negaki ularning vujudga kelishi vaqtincha va o’tkinchi 
xarakterga ega 
- Yuqoridagilarning barchasi. 
83.T.Maltusning nufuz nazariyasiga binoan kambag’allikning bosh sababi?
+ Aholi o’sishining doimiy yuqori surati. 
- Ish xaqining o’zgarmas past darajasi 
- “Tuproq unumdorigining pasayishi qonuni”. 
- A.Marshall. 
84. T.Maltusning nufuz nazariyasini quydagilardan kim qat’iy inkor etgan? 
+ K.Marks. J.S.Mill 
- M.Fredman 
- D.Rikardo 
- A.Marshall 
85. T.Maltusning fikricha takror ishlab chiqarishdagi “uchinchi shaxs” –bu? 
+ Jamiyatning unumsiz qismi. 
- Ijtimoyi mahsulotni yaratishga va realizasiya qilishga yordam beruvchi omillar. 
- Umumiy ortiqcha ishlab chiqarishni bartaraf qiluvchi omillar. 
- Yuqoridagilarning barchasi. 
86. Sosializmning nazariy-metodologik muammolarni ko’rib chiqishga jazm qilgan klassik 
siyosiy iqtisodning birinchi muallifi? 
+ J.S.Mill 
- A.Smit 
- K.Marks. 
- T.Maltus. 
87. J.S.Millning islohatlar konsepsiyasida tavsiya etiladi? 
+ Kooperativ assotsiyalari yordamida yollanma mexnatni tugatish. 
- Taqsimot qonunlarini o’zgarishi. 
- Yer solig’i yordamida yer rentasini umumiylashtirish. 
- Yuqoridagilarning barchasi. 
88. “Kapital” kategoriyasini ekspulatasiya vositasi va o’z-o’zidan o’suvchi qiymat sifatida 
tavsiflagan yagona klassik siyosiy iqtisod vakli? 
+ K.Marks 
- J.B.Sey 
- A.Smit 
- F.Kene 

---

89. K.Marks fikriga ko’ra, foyda normasining pasayish tendensiyasini qanday sabablar 
keltirib chiqaradi? 
+ Kapital tuzilishda o’zgaruvchi kapital xissasining oshib borishi bilan birga kuzatiladigan 
kapital jamg’arilishi. 
- Kapital tuzilishda o’zgaruvchi kapital xissasining kamayishi. 
- Kapatalning bir ish turidan boshqasiga oqib o’tishi. 
- Yuqoridagilarning barchasi. 
90. Marjinalizm tadqiqoti nimaga asoslanadi? 
+ Me’yoriy iqtisodiy miqdorlarga. 
- O’rtacha iqtisodiy miqdorlarga 
- Umumiy iqtisodiy miqdorlarga. 
- Yuqoridagilarning barchasi. 
91.Marjanalistlar bo’yicha tovar qiymatining ifodalash asoslanadi? 
+ cheklangan naflilik nazariyasiga; 
- pul nazariyasiga; 
-xarajatlar nazariyasiga; 
- mexnat nazariyasiga; 
92.A.Marshal fikriga kura tovar qiymatining ifodalash asoslanadi? 
+ xarajatlar nazariyasiga; 
- mexnat nazariyasiga; 
- me’yorli foydalilik nazariyasiga; 
- me’yorli foydalilik va me’yorli xarajatlar nazariyalariga; 
93.J.M.Keys fikriga ko’ra, investisiyaga bo’lgan talabni rag’batlantirish uchun davlat ta’sir 
ko’rsatishi kerak bo’lgan ssuda foizi normasini? 
+ kamaytirish kerak; 
- oshirish kerak; 
- bir darajada ushlab turish kerak; 
- to’gri javob yo’q; 
94.Davlatning iqtisodiyotga aralashuvi zarurligi nazariyasini ilgari surdi ? 
+ Keynschilar; 
- Monetaristlar; 
- Klassiklar; 
- Yangi klassiklar; 
95.J.M.Keyns nazariyasiga muvofik jamgarmalar investisiyalardan oshishi mumkin, agar? 
+ foiz stavkasi darajasi oshsa; 
- uzok vakt iqtisodiyotda ortikcha ishlab chikarish va ishsizlik mavjud bulsa; 
- “Sey konuni” amal kilmasa; 
- iqtisodiyotda ortikcha ishlab chikarish va ishsizlik bulmasa. 
96.J.M.Keyns fikricha, mamlakatdagi iste’mol xarajatlari xajmi nimaga bog’liq bo’ladi? 
+ milliy daromad darajasiga; 
- pul taklifining usish sur’atiga; 

---

- iste’molchining yashash joyiga; 
- egalik kiladigan daromadlar darajasiga. 
97.J.M.Keyns ta’limotiga muvofiq daromadlarning oshib borishi bilan jamgarmaga bo’lgan 
moyillik? 
+ oshib boradi; 
- pasayib boradi; 
- uzgarishsiz koladi; 
- tugri javob yuk. 
98.Iqtisodiy usishni bozor mexanizmi ta’minlaydi, bu mexanizmning asosiy vositasi pul, degan 
goya-bu ? 
+ Monetarizm goyasi; 
- Keynschilik goyasi; 
- Institusionalizm goyasi; 
- Marjinalizm goyasi. 
99.Beqarorlik, inflyatsiya va ishsizlik kapitalistik 
iqtisodiyot uchun xarakterli
, shuning uchun 
davlat iqtisodiyotni tartibga solib turishi kerak, degan goyani ilgari suradi? 
+ Keynschilik; 
- Klassiklar; 
- Monetarizm; 
- Yangi klassiklar; 
100.Iqtisodiyotni barkaror rivojlantirishda pul asosiy rol uynaydi-bu? 
+ Monetarizm konsepsiyasi; 
- Klassiklar konsepsiyasi; 
- Keyns konsepsiyasi; 
- Yangi klassiklar konsepsiyasi. 
101.“Bekorchi sinflar nazariyasi” muallifi kim? 
+T.Veblen; 
- J.Kommons; 
- U.Mitchell; 
- S. Maltus; 
102.Dastlabki iqtisodiy g’oyalarning umumlashtirilishi qachon va qaerda ruy beradi? 
+Mesopotamiya va Misrda m.a IV ming yillikda; 
-Misrda m.a IV ming yillikda; 
-G’arbiy Evropada II ming yillikda; 
-Qadimiy Misr qulyozmalari m.a XXII asrda 
103.Xozirgi zamon iqtisodiy nazariyasining qaysi oqimida iqtisodiy o’sishni ta’minlashning va 
tartibga solishning asosiy vositasi pul deb xisoblanadi? 
+Monetarizm; 
-Keynschilar; 
-Institusionalizm; 
-Liberalizm; 

---

104.Iqtisodiyotga birinchi bo’lib “Ekonomika” suzini kiritgan olim? 
+Aristotel 
-Kisinafond 
-Mill 
-Platon 
105.Avestodagi asosiy iqtisodiy g’oyalar? 
+Hayvonot dunyosini asrash; 
-Natural xujalik faoliyatini mehnat asosida rivojlantirish; 
-Mahsulotlarni tejab ishlatish; 
-G’allakorlikni rivojlantirish; 
106.Qadimgi Rim iqtisodchilardan biri Varronning asosiy asari qanday nomlanadi? 
+Qishloq xo’jalik to’g’risida. 
-Xunarmandlar xaqida. 
-Savdogarlar xaqida 
-Ekonomika xaqida 
107.Qadimgi antik dunyodagi iqtisodiyotda “davlat” va “qonun” deb atalgan asarni qaysi 
iqtisodchi yozgan? 
+Platon 
-Ksenofon 
-Tomas Mendur 
-Aristotel 
108.Qu’roni Karimda eng asosiy iqtisodiy g’oya qanday? 
+Yenglar, ichingalar lekin isrofgarchilikka yo’l qo’ymangalar. 
-Pulning infilasiyaga uchrashi. 
-Ishlab chiqarish 
-Extiyojlar cheksiz, lekin extiyojlarni qondira oladigan resuslar heklangan. 
109.Qu’roni Karimda qanday g’oyalar ulug’langan? 
+Mexnat qilishni, dexqonchilik va xunarmandchilik 
-Savdo-sotiqni, chorvachilikni 
-Ishlab chiqarish, savdo sotiq. 
-Chorvachilik, savdo-sotiq 
110.Qaysi O’rta Osiyo iqtisodchisi Aristotel izdoshi bo’lgan. 
+A.N.Farobiy 
-I.Sino 
-Yu.X.Xojib 
-Xech bir iqtisodchi Aristotil izdoshi bo’lmagan. 
111.“Odamlarga foydasi tegmagan mexnat essiz sarflangan mexnatdir” degan g’oyasini ilgari 
surgan iqtisodchi? 
+Yu.X.Xojib 
-Ibin Xodun 
-A.N.Farobiy 
-Kisinafond 
112.Merkantalistlar oltin pul bilan barobar boylik deb tan olishga nima sabab bo’lgan? 
+O’sha davrda jamiyatda boy kishilarning oltin, puli kuplar deb tan olingan 

---

-Usha davrda jamiyatda oltin juda kam bo’lgan 
-O’sha davrda oltin eng kerakli qimmatbaxo detall bo’lgan 
Oltin kam bulginligi uchun 
113.Merkantalizm nima? 
+Savdogar 
-Tabiat hakami 
-Ishbilarmon 
-Qadimgi iqtisodchilar 
114.Fiziokratizm qaysi so’zdan olingan va qanday ma’noni anglatadi? 
+Grekcha so’z va tabiat xakami maa’noni 
-Italyancha so’z va muassasa ma’noni 
-Grekcha so’z va savdogar maa’noni 
-Inglizcha Suz va pul degan ma’noni 
115.Fizokratlar ta’limotining asoschisi kim? 
+F.Kene 
-A.Smit 
-D.Rikardo 
-Friman 
116.Iqtisodiyotda birinchi marta xalqaro mexnat taqsimotiga kim asos solgan? 
+Rikardo 
-Maltus 
-Sey 
-Mill 
117.D.Rikardoning «Renta»ga ta’rifi. 
+Yerdan foydalanganligi uchun ijara xaki 
-Davlatga tulanadigan solik 
-Yerdan olgan daromat 
-Yerning xosildorlik darajasi 
118.A.Smitning metodologik nuqtai nazariga muvofiq shaxsiy manfaat: 
+Jamiyat manfaatidan ustun turadi; 
-Umumiy manfaatdan ajralmagan xolda bo’ladi; 
-Jamiyat manfaatiga nisbatan ikkilamchi; 
-Yerning xosildorlik darajasi 
119.Savdo tuzilmasida A.Smit tomonidan birinchi o’ringa qo’yiladi: 
+Tashqi savdo; 
-Ichki savdo; 
-Tranzitli savdo; 
-Davlat savdosi. 
120.Qiymatni aniqlashda D.Rikardo quydagilardan qaysi biriga asoslanadi? 
+Foydalilik nazariyasiga. 
-Xarajatlar nazariyasiga. 
-Mexnat nazariyasiga 
-Pul nazariyasiga. 

---

121.Foyda normasining pasayishga moyilligini, D.Rikardo bo’yicha, qaysi sabablarni keltirib 
chiqaradi? 
+Yer unumdorligini pasayishi sabablari undan olinadigan mahsulotlar bahosining oshishi. 
-“Mexnatni bozor bahosining” nisbatan oshadi. 
-Kapitalning bir ish turidan boshqasiga oqib o’tishi. 
-Daromaddan xarajatning ayirmasi 
122.“Qiyosi ustunlik” nazariyasining asoschisi-bu? 
+A.Smit 
-J.B.Sey 
-J.M.Kens 
-T.Maltus 
123.J.B.Seyning “Bozor qonuni” asosiy qoidalari? 
+Taklif o’ziga mos darajada talabini keltirib chiqaradi 
-Baho, ish xaqi va foyiz stavkasi mutloqo moslashuvchan, xarakatchan. 
-Iqtisodiy inqirozlar bo’lmaydi, negaki ularning vujudga kelishi vaqtincha va o’tkinchi 
xarakterga ega 
-Baho, ish xaqi 
124.T.Maltusning nufuz nazariyasiga binoan kambag’allikning bosh sababi? 
+Aholi o’sishining doimiy yuqori surati 
-Ish xaqining o’zgarmas past darajasi 
-“Tuproq unumdorigining pasayishi qonuni” 
-A.Marshall 
125.T.Maltus fikri bo’yicha takror ishlab chiqarishdagi “uchinchi shaxs” –bu? 
+Jamiyatning unumsiz qismi. 
-Ijtimoyi mahsulotni yaratishga va realizasiya qilishga yordam beruvchi omillar. 
-Umumiy ortiqcha ishlab chiqarishni bartaraf qiluvchi omillar. 
-Ijtimoyi mahsulotni yaratishga 
126.“Kapital” kategoriyasini ekspulatasiya vositasi va o’z-o’zidan o’suvchi qiymat sifatida 
tavsiflangan yagona klassik iqtisodiy siyosatiqtisod vakli? 
+K.Marks 
-J.B.Sey 
-A.Smit 
-F.Kene 
127.Jaxonda 1-marta qaysi iqtisodchi demokratik muammolar bilan shug’ullangan? 
+Maltus 
-Sey 
-Marks 
-Mill 
128.Sosializmning nazariy-metodologik muammolarni ko’rib chiqishga jazm qilgan klassik 
siyosiy iqtisodning birinchi muallifi? 
+J.S.Mill 
-A.Smit 
-K.Marks 
-T.Maltus. 

---

129.Davlatning iktisodiyotga aralashuvi zarurligi nazariyasini ilgari surdi ? 
+Keynschilar 
-Monetaristlar; 
-Klassiklar; 
-Yangi klassiklar; 
130.Marjonalistlarning qanday xatosi bor? 
+Talab va taklif simmetiriyasiga yetarlicha e’tibor bermaslik bermaslikdan iborat bo’lgan 
-Davlatda mavjud bo’lgan barcha tovarlar uchun soliqlar to’lanishi. 
-Davlat iqtisodiyotida barcha mulkni o’z qo’lida nazorat qilishini. 
-Davlatning iktisodiyotga aralashuvini takiklash 
131.Marjinal so’zining ma’nosi nima? 
+Me’yorli. 
-Savdogar. 
-Taqsimot. 
-Pul 
132.Yangi Kenschilar qanday nazariyani ishlab chiqqanlar? 
+Iqtisodiy o’sish nazariyasi. 
-Soliq solish nazariyasi. 
-Foydalilik nazariyasi 
-Tovarning sifatliligi nazariyasi 
133.Iqtisodiy o’sishni bozor mexanizmi ta’minlaydi, bu mexanizmning asosiy vositasi pul, degan 
goya-bu? 
+Monetarizm goyasi; 
-Keynschilik goyasi; 
-Institusionalizm goyasi; 
-Marjinalizm goyasi 
134.J.M.Keys fikriga kura, investisiyaga bulgan talabni ragbatlantirish uchun davlat ta’sir 
kursatishi kerak ssuda foizi normasini? 
+Kamaytirishga; 
-Oshirishga; 
-Bir darajada o’shlab turishga;
-Bir darajada kamayib turishga; 
135.J.M.Keys fikriga kura, investisiyaga bulgan talabni ragbatlantirish uchun davlat ta’sir 
kursatishi kerak ssuda foizi normasini? 
+Kamaytirishga; 
-Oshirishga; 
-Bir darajada o’shlab turishga; 
-Bir darajada kamayib turishga; 
Yangi keynschilik qachon boshlandi? 
+XX asrning 50-yillari 2-yarmida 
-XXI asrning 50-yillari 2-yarmida 
-XV asrda 
-XIV asrda. 

---

136.Agar pul qadirsizlansa uning egasi jamg’armasi qiymatini bir qismini yo’qotgan deb qaysi 
iqtisodchi aytgan? 
+Kens 
-Marshal. 
-Sey 
-Mill 
137.“Ish bilan bandlik, foyiz va pulning umumiy nazariyasi” deb nomlangan asarni qaysi 
iqtisodchi yozgan? 
+Kens J.M 
-K,Marks 
-Mill 
-A.Smit. 
138.“Bekorchilar sinfi nazariyasi” muallifi kim hisoblanadi? 
+T.Veblen; 
-J.Kommons; 
-U.Mitchell; 
-S. Maltus; 
139.Instutsializmning bosh goyasi-bu 
+«Muassasalar faoliyati»ga tayanish 
-Soliklarga 
-Daromadlarga 
-Kapitalga 
140.Instutsionalizmning asoschisi? 
+Veblin 
-Marshal. 
-Mill. 
-F.Kene 
141.A.Marshal fikriga ko’ra tovar qiymatining ifodalash asoslanadi? 
+Xarajatlar nazariyasiga; 
-Mexnat nazariyasiga; 
-Me’yorli foydalilik nazariyasiga; 
-Me’yorli foydalilik va me’yorli xarajatlar nazariyalariga; 
142.Marjanalizm tadqiqoti asoslanadi? 
+Me’yoriy iqtisodiy miqdorlarga. 
-O’rtacha iqtisodiy miqdorlarga 
-Umumiy iqtisodiy miqdorlarga. 
-Yuqoridagilarning barchasi. 
143.Marjanalistlar bo’yicha tovar qiymatining ifodalash asoslanadi? 
+Xarajatlar nazariyasiga; 
-Mexnat nazariyasiga; 
-Me’yorli foydalilik nazariyasiga; 
-Pul nazariyasiga; 
144.Kens J.M.ishsizlik muammosini hal etish uchun qanday tavsiya beradi? 
+Iqtisodiyotda ishlab chiqarishni ko’paytirish kerak. 

---

-Iqtisodiyotda xususiy mulkchilik muxitini yaratish kerak 
-Iqtisodiyotda mulkdorlar sinfini kengaytirish kerak deydi. 
-Iqtisodiyotda davlatni rivojlantirish kerak 
145.Kens ta’limotining asosiy yutuqlaridan biri nima? 
+Iqtisodiyotni davlat tomonidan tartibga solishni ko’rsatib berdi. 
-Soliqyo’q buldi. 
-Javobning hammasi. 
-Ishlab chiqarish kuchaydi. 
146.Yangi Kenschilikning ko’zga ko’ringan vakillari kimlar? 
+Xansed, D.Samuyelson, E.Domand 
-Kens, Mill 
-Kens, Xansed. 
-Pettey, Xansed. 
147.Kensning ko’rsatishicha, investisiyalar ko’payishi nimaga olib keladi? 
+Milliy daromadlarning o’sishi. 
-Milliy daromadlarning kamayishi. 
-Inflyasiyaga. 
-Ishlab chiqarishning o’sishiga. 
148.O’zbekistonda bozor iqtisodiyotiga o’tish qaysi yo’l bilan boryapti? 
+Evolyutsion yo’l bilan; 
-Turkiya modeli asosida; 
-Sotsialistik; 
-Karaxt qilib davolash yo’li bilan; 
149.Qadimgi Dunyo iqtisodiy fikrlarida qanday munosabatlar ideallashtiriladi: 
+Natural xo‘jalik munosabatlari 
-Bozor munosabatlari 
-Pul munosabatlari 
-Yirik savdo va sudxo‘rlik 
150.Podsho Hammurapi qonunlari xo‘jalik faoliyatini tartibga solib turgan: 
+Qadimgi Vaviloniyada 
-Qadimgi Xorazmda 
-Qadimgi Xitoyda 
-Qadimgi Xindistonda 
151.“Dehqonchilik to‘g‘risida” traktat quyidagi qaysi Qadimgi Dunyo olimining asosiy 
asarlaridan biri hisoblanadi: 
+Katon 
-Sitseron 
-Platon 
-Varron 
152.“Xalqlar otasi” tushunchasini dastlab muomalaga kiritgan mutafakkir: 
+Konfutsiy 
-Varron 
-Platon 
-Katon 

---

153.“Avesto”da ilgari surilgan asosiy iqtisodiy g‘oyalari bu: 
+Dexqonchilikni rivojlantirish g‘oyasi, utroq turmush tarzining afzalligi g‘oyasi 
-Dexqonchilikni rivojlantirish g‘oyasi 
-O‘troq turmush tarzining afzalligi g‘oyasi 
-Ko‘chmanchilik turmush tarzining ustungili g‘oyasi 
154.Ilk merkantilizm namoyondalari: 
+U.Stafford, G.Skaruffi 
-T.Man, B.Divanzetti 
-A.Monkreten, S.Vatevil 
-J.Kalber, J.Lo 
155.Dastlabki merkantilizmning asosiy g‘oyasi –bu: 
+Pul balansi 
-Savdo balansi 
-Tovar balansi 
-Tavsiya berish 
156.Merkantilizmning o‘rganish predmeti, hisoblanadi: 
+Muomala sohasi 
Ishlab chiqarish sohasi 
Muomala va ishlab chiqarish sohasi 
Muomala sohasi va Ishlab chiqarish sohasi 
157.Angliyada klassik iqtisodiy maktabining asoschisi –bu: 
+U.Petti 
-D.Rikardo 
-J.Sey 
-T.Maltus 
158.Takror ishlab chiqarish nazariyasini asoslagan “Iqtisodiy jadval” asarining muallifi bu: 
+F. Kene 
-J. Tyurgo 
-U. Petti 
-A. Smit 
159.U.Petti asos solgan qiymat nazariyasi aniqlanadi: 
+Mehnat sarflari bilan 
-Ishlab chiqarish harajatlari bilan 
-Me’yorli foydalilik bilan 
-Axloqiy-etnik prinsip bilan. 
160.A.Smitning “ ko‘rinmas qo‘li” – bu: 
+Erkin iqtisodiyot sharoitida bozor mexanizmining amal qilishi 
-Jamiyat manfaatlari yo‘lida davlatning iqtisodiyotni boshqaruv mexanizmi 
-O‘zboshimchalikka asoslangan xo‘jalik yuritish mexanizmi 
-Rejaga asoslangan xo‘jalik yuritish mexanizmi 
161.Savdo tuzilmasida A.Smit tomonidan birinchi o‘ringa qo‘yiladi: 
+Ichki savdo 
-Tashqi savdo 

---

-Tranzitli savdo 
-Davlat savdosi 
162.Qaysi iqtisodchining ta’limoti vujudga kelishi bilan “Sey qonuni” o‘z faolligini yo‘qotdi: 
+J.M.Keynsning 
-K.Mengerning 
-A.Marshallning 
-M.Fridmenning 
163.“Kapital” kategoriyasini ekspluatatsiya vositasi va o‘z-o‘zidan o‘suvchi qiymat sifatida 
ta’riflangan yagona klassik siyosiy iqtisod vakili–bu: 
+K.Marks 
-A.Smit 
-J.B.Sey 
-F.Kene. 
164.J.S.Mill fikri bo‘yicha, boylik – bu: 
+Almashuv qiymatiga ega bo‘lgan ne’matlar 
-Xizmatlar 
-Zaxiradagi narsalar 
-depozitlar 
165.U. Petti “pul” kategoriyasini qaysi nuqtai-nazardan tahlil qildi: 
+Pulning miqdoriy nazariyasi 
-Nominalistik pul nazariyasi 
-Metallistik pul nazariyasi 
-Qiymatning mehnat hazariyasi 
166.Marjinalizm sub’yektiv psixologik maktabi vakillarining ta’limotiga ko‘ra, qiymat 
aniqlanadi: 
+Me’yoriy foydalilik nazariyasi bilan 
-Qiymatning mehnat nazariyasi bilan 
-Ishlab chiqarish harajatlari nazariyasi bilan 
-Metallistik pul nazariyasi 
167.Sub’yektiv-psixologik yo‘nalish vakillari uchun хarakterli bo‘lib hisoblanadi: 
+Iste’mol sohasidagi munosabatlar 
-Ishlab chiqarish munosabatlar 
-Inson va buyum o‘rtasidagi munosabatlar 
-Noishlab chiqarish munosabatlar 
168.J.Keynsning mashhur asari – bu: 
+“Ish bilan bandlik, foiz va pulning umumiy nazariyasi” 
-“Urush harajatlarini qanday qoplash mumkin” 
-“Pul to‘g‘risidagi risola” 
-“Erkin tadbirkorlikning intixosi” 
169.Keynscha multipliqator tushunchasi – bu: 
+Daromad o‘sishining investitsiya o‘sishiga bo‘lgan nisbati 
-Investitsiya o‘sishining daromad o‘sishiga bo‘lgan nisbati 
-Daromad o‘sishi bilan investitsiya o‘sishining yig‘indisi 
-Noishlab chiqarish munosabatlar 

---

170.Davlatning iqtisodiyotga aralashuvi zarurligini isbotlab bergan iqtisodchi – bu: 
+J.Keyns 
-M.Fridmen 
-A,Marshall 
-P.Samuelson 
171.Iqtisodiy o‘sishni ta’minlash va tartibga solishning asosiy vositasi pul deb – tasdiqlovchi 
nazariya: 
+Monetarizm 
-Keynschilik 
-Institutsionalizm 
-Liberalizm