Iqtisodiy va ijtimoiy geografiya 37
IQTISODIY VA IJTIMOIY GEOGRAFIYA
Download 424.26 Kb. Pdf ko'rish
|
7 Мавзу
IQTISODIY VA IJTIMOIY GEOGRAFIYA
65
XIX asr boshlarida nemis va fransuz institutlarida geografiya fani zamonaviy fan sohasi sifatida o‗rganilgan. Nemislar ushbu fanga ikkinchi jahon urushiga qadar ko‗proq hissa qo‗shgan. Geografiyaga oid klassik adabiyotlarning ko‗pchiligi, dastlab, nemis tilida nashr qilingan. Kanada va Avstriyada yirik tadqiqod markazlari joylashgan. Rossiyada ham geografiya sohasi ildamlab bormoqda. Ammo vaziyat doimiy ravishda o‗zgarib turadi. 1960-yillarda geografiya yo‗nalishi bo‗yicha Shimoliy Amerika va G‗arbiy Yevropa oliygohlariga o‗qishga qabul qilinganlar soni ikki karra ko‗pchilikni tashkil qilgan. Ko‗rsatkich shundan keyin birmuncha to‗xtab qoldi, ammo 1990-yillarda yana ko‗tarildi. Amerika Geograflari assotsiatsiyasi a‘zolari soni o‗sha davrga kelib ikki martadan ko‗proq oshgan. Biz fanning rivojlanish istiqbolini tushinish uchun dastlab fanning ilgarigi rivojlanishini kuzatamiz. Bugungi holat bilan kelajakka nazar tashlaymiz. Umuman olganda, quyidagi savollarga e‘tiborimizni qaratamiz: Geografiya qanday qilib mustaqil fan sifatida rivojlandi? Uning bugungi kundagi tuzilishi qanday? Geograflar ta‘limni yakunlagandan keyin nima qiladilar? Geografiya kelajagi imkon darajada qanday ko‗rinishga ega? Uning kelajakdagi roli qanday? XIX asr o‗rtalarigacha geografiya bilan shug‗ullanadigan olimlar kamchilikni tashkil qilgan (geografik tadqiqodlar dastlabki paytlarida qadimgi Gretsiyada ravnaq topgan). O‗zini geograf sifatida namoyon qiluvchi tadqiqodchilar soni o‗sha davrda juda kam bo‗lgan. Tadqiqodchilar ko‗proq amaliy muammolar bilan qiziqqanlar: yer tadqiqoti metodi, navigatsiya jihozi, karta tuzish (ya‘ni ma‘lum bir davlatni kartada aks ettirish) va kartani bosmadan chiqarish texnikasi, atlas ishlab chiqarish, makonga oid ma‘lumotlarni kartaga tushirish bo‗yicha ko‗p savollarga javoblar topdilar. Yevropa renesans davrining ta‘siri karta tuzishda ahamiyatli bo‗lgan. Ko‗pchilik geografik maktablarda qisqa vaqt faoliyat olib borganlar va har xil |
ma'muriyatiga murojaat qiling