Iqtisodiyot asoslari pdf

Talab va taklif tahlili asoslari 

 

Bozor iqtisodiyotining holati, uning rivojlanish mexanizmi va darajasi talab 

va taklif tushunchalari yordamida bayon etiladi. 

 

Talab,  ayni  vaqtda  iste’molchining  bozorda  taklif  etilgan  har  bir  narx 

bo’yicha  mahsulotni  sotib  olishga  tayyorligini  ochib  beruvchi  shkala  bilan 

tavsiflanadi. Talabning o’zgarishiga narxiy va g’ayrinarxiy omillar ta’sir etadi. 

 

Talabning  narxga  bog’liqligi  talab  qonuni  orqali  qayd  etiladi  va  salbiy 

og’ishga  ega  egri  chiziq  orqali  ifodalanadi.  Talab  o’zgarishning  narx  darajasiga 

teskari bog’liqligi quyidagi sabablar bilan izohlanadi: Birinchidan, narx pasayishi 

xaridorlar 

sonini 

ko’paytiradi. 

Ikkinchidan, 

narxlarning 

pasayishi 

iste’molchilarning xarid qobiliyatini oshiradi. Uchinchidan, bozorlarning to’yinishi 

qo’shimcha  mahsulot  birligi  foydaliligining  kamayishiga  olib  keladi,  shuning 

uchun  iste’molchilar  mahsulotlarni  faqat  past  narxda  sotib  olishga  tayyor 

bo’ladilar. 

 

 

 

P 

P

1

 

P

2

 

0 

Q 

Q

4

 

Q

3

 

Q

2

 

Q

1

 

D

1

 

D

2