Iqtisodiyotda axborot-kommunikatsiya texnologiyalarining ahamiyati va vazifalari. Axborot texnologiyalari

21. Wordda jadvallarni yaratish va yaratilgan jadvallarga o‘zgartirishlar kiritish.
Word dasturda 4 xil usulda jadval yaratish mumkin: 1. Avval matn kiritib so`ngra jadval holiga keltirish; 2.Vositalar panelidagi turmadan foydalanib jadval yaratish; 3. Avval jadval hosil qilib so’ngra unga matn kiritish; 4. Jadval chizish Таблица→Нарисовать buyrug’i yordamida. Birinchi usulda jadval yaratish uchun avval matn kiritiladi. So’ngra matnning qaerida jadval uchun ustun bo’lishi kerakligini korsatish kerak. Matnda jadval uchun ustun qo’yiladagan joyga biror belgi qoyiladi. (Masalan tabulyatsiya) So’ngra matnning jadval ko’rinishiga keltiriladigan qismi belgilanib tablitsa menyusidagi preobrazivat v tablitsu (преобразовать в таблицу) buyrug’i bajarilsa, ekranda oynacha paydo bo’lib, oynachadan jadval uchun ustunlar soni ko’rsatiladi va OK tugmasi bosiladi. Mantning belgilangan qismi jadvalga olinadi.
Ikkinchi usulda jadval yaratish uchun vositalar panelidagi tugma bosiladi va yangi jadval uchun qator va ustunlar soni belbilanib korsatiladi. Uchinchi usulda jadval yaratish uchun tablitsa menyusidagi dovavit tablitsu (добавить в таблицу) buyrug'i bajariladi. Erkanda oynacha paydo bo’lib oynachada yangi jadval uchun qator va ustunlar soni ko’rsatilib OK tugmasi bosiladi. Matnning kursor turgan joyida yangi jadval payda bo’ladi. Jadvallarning ustun bilan qator kesishgan joyi yacheyka deyiladi. Yacheykaga matn, formula yoki grafika kiritish mumkin. To’rtinchi usulda tablitsa menyusidagi Таблица→Нарисовать byurug’i yordamida jadval chizish bilan yaratiladi. Yacheyka chegaralarini o’zgartirish uchun sichqoncha korsatkichini chegara chizigiga keltirib, sichqonchaning chap tugmasi bosib suriladi. Enter klavishasi yacheykani bir qatorga kengaytiradi. Jadval bo’yicha taz harakatlanish uchun quyidagi klaviatura tugmalaridan foydalanish kerak:Del klavishasi esa yacheykani bir qatorga qisqartiradi.Tab klavishasi bilan kusorni bir yacheyka o’nga o’tkazish mumkin.Shift+tab kursorni bir yacheyka oldinga o’tkazadi.CTRL+Home bilan kursorni jadval boshiga keltirish.CTRL+End korsorni jadval oxiriga keltiradi.ALT+Home kursor turgan qatorning birinchi yacheykasiga keltirish.ALT+End kursor turgan qatorning oxirigi yachekasiga keltirish. Alt+PageUp kursorni bir yacheyka yuqoriga o’tkazish.Alt+PageDown kursorni bir yacheyka pastga o’tkazish.Ctrl+tab kursorni yacheykada bir tabulyatsiyaga suradi.
Shunungdek klaviaturadagi tugmalar yordamida istalgan yacheykaga o’tish mumkin . Shunungdek sichqoncha korsatkichini istalgan yacheykaga keltirib chap tugma bir marta bosilsa, sichqoncha ko’rsatkichi shu yachekaga o’tadi.
Jadvalda yacheykani belgilash uchun sichqoncha shu yacheykaga keltirib chap tugma 3 marta bosiadiyoki keragicha yacheykaga suriladi. Jadvalda qator ajratish uchun sichqoncha ko’rsatkichini qator boshiga keltirib chap tugma bir marta bosiladi yoki keragicha qatorga chap tugma bosib suriladi. Ustun ajratish uchun sichqoncha korsatkichini shu ustun boshiga keltirib, chap tugma bir marta bosiladi yoki keragicha ustunga chap tugma bosib suriladi. Belgilangan jadval yacheyka, ustun va qatorlarini formatlash mumkin. Jadvalning faqat ma’lumoti emas balki jadval va yacheyka chegaralari ham farmatlanadi. Jadvallarni taxrirlash deganda jadvalga qator, yacheka, ustun qo’shish yoki olish tushuniladi. Jadval yacheykalaridagi ma’lumotlarni taxrirlash yoki saralash oddiy matn usulida bajariladi.
Yaratilgan jadvalga yacheyka qo’shish uchun, keraklicha yacheykalarni belgilab, «Таблица» menyusidagi “добавить ячейки” buyrug’i bajariladi. Bu buyruqda qo’shilayotgan yacheykalarning yo’nalishi ko’rsatilishi kerak. Nechta yacheyka belgilangan bo’lsa shuncha yachyka qo’shiladi. Yacheykalarni olib tashlash uchun keraklicha yacheykalarni belgilab, «Таблица» menyusidagi “удалить ячейки” buyrag’ini bajarish kerak. Nechta yacheyka belgilangan bo’lsa shuncha yacheyka olib tashlanadi. Bunda ham olib tashlanayotgan yacheykalarning yo’nalishini ko’rsatish kerak. Yachekalarni birlashtirish uchun, birlashtirish kerak bo’lgan yacheykalar belgilanadi va «Таблица» menyusidagi “объеденить ячейки” buyrug’i bajariladi. Yacheykalarni bo’lish uchun «Таблица» menyusidagi “разбить ячейки” buyrug’i bajariladi. Bunda oynacha paydo bo’lib, yacheykalarni nechta qator va ustunga bo’lish keraklagini ko’rsatish kerak.