Iqtisodiyotda axborot-kommunikatsiya texnologiyalarining ahamiyati va vazifalari. Axborot texnologiyalari

6.Python alifbosi.
Alifbo tartibida ismlar ro'yxati bor, masalan:list = ['ABC', 'ACE', 'BED', 'BRT', 'CCD', ..]Har bir boshlang'ich xatdan elementni qanday qilib olsam bo'ladi? Ro'yxatni bir marta yechishim kerakmi? Yoki pythonning vazifasi bormi? Python uchun yangi, bu juda sodda muammo bo'lishi mumkin.Men "A" dan boshlangan ismlardan ikkinchi elementni olishni xohlayman, deb o'ylayman, bu holda men "ACE" ni olaman.Agar x [0] == "A" kabi bir narsa bo'lsa x ro'yxatidagi x uchun x.2- usul. Biz biror dasturni ishga tushirmoqchi bo'lganimizda har safar interpretatorga yoza olmaymiz. Bu holatda bizga bu dastur kodini biror faylga yozib saqlab uni xohlagancha ishga tushirish asqotadi. Bu usulda bizga biror redaktor kerak bo'ladi. Men sublime text redaktorini ishlataman. Uni http://www.sublimetext.com/3 saxifasi orqalik yuklab olishingiz mumkin.Tanlangan redaktorni ishga tushiramiz va unda print("Hello World") yozuvini yozamiz va biror nom bilan uni biror joyga saqlaymiz. Fayl kengaytmasi .py bo'lishiga ahamiyat berish kerak.Terminal'dan o'sha fayl turgan joyga boramiz va terminal'ni ishga tushiramiz. Va unda python3 helloworld.py buyrug'ini yozib, enter tugmasini bosamiz. Va ekranda 'Hello World' yozuvini ko'ramiz.Agar sizda «Hello World» yozuvi hosil bo'lsa, hammasi yaxshi, aks xoldayuqoridagi amallarni yana bir bor tekshirib chiqing. E'tibor beringPython katta va kichik registrlarni farqlaydi. Misol uchun print va Print farqlanadi.
7.Pythonda o'zgaruvchilar.
Literal konstantalar bilan ishlash tez orada sizni zeriktirishi mumkin. Biror ma’lumotni saqlash va uning ustida turli amallarni bajarish uchun bizga o’zgaruvchilar yordam beradi. O’zgaruvchining qiymati, o’z nomi bilan aytib turibdiki, o’zgarishi mumkin. Siz unda xohlagan qiymatni saqlashingiz mumkin.O’zgaruvchilar kompyuter xotirasidagi joy bo’lib, u yerda siz biror ma’lumotni saqlaysiz. O’zgaruvchining konstantadan farqi, o’zgaruvchiga dastur ishlashi davomida (run time) murojaat qilib, uning qiymatini o’zgartira olamiz. Konstantaga esa oldindan ma’lum bir qiymat beriladi va bu qiymatni o’zgartirib bo’lmaydi.O’zgaruvchilarni nomlashda quyidagi qoidalarga amal qilish kerak:O’zgaruvchining birinchi belgisi alifbo xarfi (ASCII simvollari katta va kichik registrda va Unicode) yoki “_” (underscore) simvoli bo’lishi mumkin.O’zgaruvchilarning qolgan qismi xarflardan (ASCII simvollari katta va kichik registrda va Unicode), “_” (underscore) simvoli va raqamlardan(0-9) tashkil topishi mumkin.O’zgaruvchilar nomlashda katta va kichik registrlar farqlanadi. Masalan, myname va myName – bular boshqa-boshqa o’zgaruvchi hisoblanadi.O’zgaruvchilarni to’g’ri nomlashga misollar: i, __my_name, name_23, a1b2_c3 va ixtiyoriy_simvol_utf8_δξѪђёўЩӆΞέάO’zgaruvchilarni noto’g’ri nomlashga misollar: 2things, ‘ ‘, my-name, >a1b2_c3 va “o’zgaruvchi qo’shtirnoqda”O’zgaruvchi va konstantalarni qo’llanilishiga misol:
# Fayl nomi : var.py
i = 5
print(i)
i = i + 1
print(i)
s = ”’Bu ko’p qatorlik satr.
Bu uning ikkinchi qatori.”’
print(s)
Natija:
$ python3 var.py
5
6
Bu ko’p qatorlik satr.
Bu uning ikkinchi qatori.
Bu qanday ishlaydi:Dastlab biz 5 konstanta qiymatini ‘=’ operatori yordamida i o’zgaruvchiga o’zlashtirib olamiz.i = 5so’ng i o’zgaruvchi qiymatini print funksiyasi orqali ekranga chop etamiz.print(i)i o’zgaruvchining qiymatiga 1 qo’shamiz va o’zgaruvchining o’ziga saqlaymiz. So’ng i o’zgaruvchining qiymatini chop etamiz.i = i + 1
print(i)Yuqoridagi kabi satr konstanta qiymatini s o’zgaruvchiga biriktiramiz va shundan so’ng uni chop etamiz.s = ”’Bu ko’p qatorlik satr.Bu uning ikkinchi qatori.”’print(s)Eslatma: O’zgaruvchilar oddiy qiymat biriktirish bilan ishlatiladi. Hech qanday oldindan e’lon qilib qo’yish talab etilmay