«iqtisodiyoti» kafedrasi

MUHOKAMA
Optimistik fikrlar: Ba'zi odamlar kelajak texnalogiyalari va raqamlashtirish oqibatlari bilan bog'liq muhim rivojlanishlarni keng ko'rib, ularning hayotni osonlashtirish, yangi imkoniyatlarni ochish va dunyoning yaxshilanishiga olib kelishi fikrini anglatishadi. Ular bu rivojlanishlarni pozitiv oqibatlar bilan ta'minlashni umid qilishadi.
Ishsizlik va o'zgarishlarga qarshi qo'rqish. Kelajak texnalogiyalari va raqamlashtirish oqibatlari hamda avtomatlashtirishning kengayishi bilan birga, ba'zilarida ishsizlikning o'sishi va ish tartibidagi o'zgarishlar bilan bog'liq qo'rqinchlar o'zgarishi mumkin. Ba'zilar esa bu rivojlanishlarni xavfsizlik va himoya muammolari bilan bog'liq bo'lganligini deb yondashishadi.
Etika va huquqiy muammolar. Texnologik rivojlanishlar bilan birga kelajak texnalogiyalari va raqamlashtirish oqibatlari etikaviy va huquqiy muammolarni da o'z ichiga oladi. Ba'zilar fikrlashadiki, texnologiyalar avtomatlashtirish orqali insoniyatning asosiy huquqlari va shaxsiy ma'lumotlari himoya qilinishi talab etadi.
Ma'naviy va ijtimoiy ta'sir. Kelajak texnalogiyalari va raqamlashtirish oqibatlari ijtimoiy va ma'naviy qo'llab-quvvatlashni talab etishi mumkin. Ba'zilari shunday fikrlashadiki, bizning insoniyatga oid ma'nosi, insonlarning bir-biriga murojaatlari va jamiyatdagi aloqalarimizni yo'qotishiga olib kelishi mumkin.
Tehnologik yaqinlashish va qo'llash: Ba'zilar odamlar texnologik rivojlanishlardan va raqamlashtirish oqibatlari yuzasidan kengaygan tehnologik yaqinlashish va qo'llashning o'zgarishi bilan bog'liq fikrlarga ega bo'lishadi. Ularning fikriga ko'ra, tehnologik vositalar hayotimizni yo'qotishi mumkinligi yoki insonlarning shaxsiy muhitiga o'zgarishlar keltirishi mumkin.

TAKLIFLAR
Kelajak texnalogiyalari, raqamlashtirish oqibatlari Uzbekiston iqtisodiyotining rivojlanishiga bir nechta yordam berishi mumkin:
Produktivlik oshirish: Raqamlashtirish va avtomatlashtirish jarayonlari iqtisodiyotning produktivligini oshirishi mumkin. Texnologik rivojlanishlar orqali mahsulotlar va xizmatlar ishlab chiqarish jarayonlari avtomatlashtiriladi, ish jarayonlari optimallashtiriladi va ish qurollari sifatini oshiradi. Bu esa ishchi kuchini oshirishi va ish jarayonlaridagi xato va yo'qotishlarni kamaytirishi mumkin.
Innovatsiyalar va yangiliklar: Kelajak texnalogiyalari, iqtisodiyotning innovatsiya va yangiliklarni rivojlantirishida muhim bir rol o'ynayadi. Raqamlashtirish oqibatlari iqtisodiyotga yangi texnologiyalar, ma'lumot tizimlari, kompyuterli ish jarayonlari, tizimli hujjatlar va boshqalar kabi innovatsiyalar kiritish imkoniyatini beradi. Bu esa yangi sohasalarni ochadi va iqtisodiy rivojlanishni kuchaytiradi.
Sifatni yaxshilash va xaridorlarga xizmat ko'rsatish: Raqamlashtirish oqibatlari iqtisodiyotda mahsulotlar va xizmatlarning sifatini yaxshilash imkonini beradi. Avtomatik jarayonlar, ma'lumotlar analitikasi, iste'molchilarga yo'naltirilgan tizimlar va kompyuterli ish jarayonlari xizmatlarning sifatini yuksaltadi. Bu esa o'zaro hamkorlikni kuchaytiradi, xaridorlar uchun qulayliklar yaratadi va iqtisodiyotning iste'molchilar ustidan maqsadli ta'sir ko'rsatish imkonini beradi.
Mahsulotlarni tuzatish va marketing: Raqamlashtirish oqibatlari iqtisodiyotning mahsulotlarni tuzatish va marketing sohalarida ham katta yordam beradi. Texnologiyalar orqali mahsulotlar tuzilishi, yetkazilishi va sotilishi jarayonlari avtomatlashtiriladi. Ma'lumot analitikasi va ishlovchi texnologiyalar marketing strategiyalarini rivojlantirishga yordam beradi va xaridorlarning talablarini qondirishga imkon yaratadi.
Texnologik innovatsiyalarni o'rnatish: Uzbekistonning iqtisodiyotida raqamlashtirish oqibatlari uchun texnologik innovatsiyalarni o'rnatish kerak. Bu, yangi texnologiyalar, avtomatlashtirilgan jarayonlar va ma'lumotlar analitikasi kabi asosiy innovatsiyalardan foydalanishni o'z ichiga oladi. Davlat va tashkilotlar investitsiyalarni qo'shish, innovatsiya markazlari va laboratoriyalarni o'rnatish va yosh olimlar va talabalarga innovatsiya yo'nalishidagi ta'limni ta'minlash orqali innovatsiya o'rnatishni kuchaytirishadi.
Startuplar va innovatsion markazlarini o'sish: Startuplar va innovatsion markazlarini rivojlantirish, o'zaro hamkorlikni oshirish va texnologik loyihalarni qo'llash uchun o'zaro aloqalarni rivojlantirish muhimdir. Davlat va korxona tashkilotlari startuplarni qo'llab-quvvatlash, inkubatorlar va akseleratorlar o'rnatish, innovatsion fondlarni yaratish va innovatsion markazlarni tashkil etish orqali innovatsiya va texnologik rivojlanishga imkon yaratishadi.
IT sohasini rivojlantirish: Uzbekistonning IT sohasini rivojlantirish, dasturlash, ma'lumotlar tahlil qilish, sibernetik va kiber-xavfsizlik sohalarini kengaytirish katta ahamiyatga ega. Dasturlash ta'limini kuchaytirish, IT startaplarini qo'llab-quvvatlash, dastur mahsulotlarini eksport qilish imkoniyatlarini oshirish, IT kompaniyalarining o'sishi va xalqaro IT hamkorliklarni rivojlantirish bu yo'l bilan IT sohasini rivojlantirish mumkin.
Tarifga soluvchi maslahat va qonunlar: Kelajak texnalogiyalari raqamlashtirish oqibatlari bilan bog'liq tarif va maslahatlarni qabul qilish, qonunlar va huquqiy muhitni rivojlantirish zarur. Bu tarz qonun va huquqiy hujjatlar kelajak texnologiyalarni qo'llab-quvvatlash, maxfiylikni ta'minlash, ma'lumotlar manbalarini boshqarish, avtomatlashtirilgan jarayonlarni to'g'irlash va elektron tijoratni osonlashtirishga yordam beradi.
Maxsus texnologik proyektlarni qo'llab-quvvatlash: Davlat va tashkilotlar maxsus texnologik proyektlarni qo'llab-quvvatlash, masofaviy ishga joylashgan texnologiyalarni rivojlantirish, telekomunikatsiya va internet tarmog'ini kengaytirish, IoT, YADRO va boshqalar kabi sohalarda investitsiyalarini oshirish, sohalarda yo'nalishlarni kuchi va imkoniyatlarini rivojlantirish kerak.
Bu takliflar Uzbekistonning kelajak texnalogiyalari raqamlashtirish oqibatlari bo'yicha iqtisodiyotini rivojlantirishda foydalanilishi mumkin bo'lgan yo'l-larni ta'minlashga yordam beradi. Bular jamiyat, korxona va davlatning birgalikda amalga oshirishi lozim bo'lgan maslahatlar hisoblanadi.
Kelajak texnalogiyalari raqamlashtirish oqibatlari, iqtisodiyotning rivojlanishini sifatli va effektiv holatda oshirishga yordam beradi, innovatsiyalar va yangiliklarni rivojlantiradi, sifatni yaxshilaydi va xaridorlarga qulayliklar ko'rsatadi. Shuningdek, uzbek iqtisodiyotida raqamlashtirishning rivojlanishi hamkorliklarni kuchaytiradi va ishlab chiqarishning avtomatlashtirilishi yordamida ishchi kuchini oshiradi.
XULOSA
Xulosa qilib aytganda, Kelajak texnalogiyalari raqamlashtirish oqibatlari:Avtomatlashtirish Raqamlashtirish va avtomatlashtirish jarayonlari orqali ish jarayonlari avtomatik hollantiriladi va ish faoliyati samaradorligi oshiriladi. Bu oqibatlar orqali ish tizimlari va jarayonlarining tezlik va to'g'ri ishlashi ta'minlangan bo'ladi.
Yaratuvchanlik va innovatsiya. Texnologik rivojlanish va raqamlashtirish oqibatlari yaratuvchanlik va innovatsiya bo'yicha keng imkoniyatlar yaratadi. Yangi texnologiyalarni qo'llash orqali yangi mahsulotlar, xizmatlar va hodisalar yaratish, yangi biznes model va tartiblarni qurish, yangiliklarni kuzatish va qo'llab-quvvatlash imkonini beradi.
Effektivlik va samaradorlik. Raqamlashtirish oqibatlari jarayonlarning samaradorligini va ish faoliyati effektivligini oshiradi. Bu, xaridorlarga taqdim etiladigan xizmatlarni yaxshilash, tijorat operatsiyalarini optimallashtirish, xususiy ma'lumotlarga tez va o'zgina kirishni ta'minlash va boshqalar kabi samaradorlik va samimiylikni oshiradigan imkoniyatlarni beradi.
Yangi sohalarning yuzaga kelishi. Raqamlashtirish oqibatlari yangi sohalarning yuzaga kelishiga imkon beradi. Misol uchun, texnologik rivojlanishlar tibbiyot sohasidagi telemeditsina, mexanikalar sohasidagi robototexnika, transport sohasidagi avtonom transport vositalari kabi yangi sohalarni yaratishga imkon beradi.
Muhokama va ko'ngil ocharlik. Kelajak texnalogiyalari raqamlashtirish oqibatlari odamlarning e'tiqodlarini va fikrlarini o'zgartirishi mumkin. Bu oqibatlar jamoatchilikning yangi texnologiyalar va raqamlashtirishga qanday munosabat qilishi haqida o'z fikrini bildirish imkonini beradi. Bu muhokamalar odamlar orasida yangiliklarni o'rgatish, bilimlarni almashish va innovatsiyalar rivojlanishini rag'batlantirishga imkon beradi.
Kelajak texnalogiyalari raqamlashtirish oqibatlari shu bilan birga boshqa imkoniyatlarni ham o'z ichiga oladi va jamoatchilikning odamlar tomonidan bu oqibatlarga qanday fikrlar bilan qarashini va ularga qanday ishtirok etishini o'rganish uchun qo'llanilishi mumkin.


FUYDALANILGAN ADABIYOTLAR

1. 
   www.wikipedia.org sayti
   
2. 
   www.texnoman.uz sayti
   
3. 
   uz.wikipedia.org sayti
   
4. 
   Kun uz sayti
   
5. 
   Kelajakka qadam “Step into the future”