Ish ishlab chiqarish ergonomikasi

O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI AXBOROT TEXNOLOGIYALARI VA KOMMUNIKATSIYALARINI RIVOJLANTIRISH VAZIRLIGI


MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI
TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI

“Energiya ta’minlash tizimlari” kafedrasi

“HAYOT FAOLIYATI XAVFSIZLIGI”

fanidan


Mustaqil ish
Bajardi: Bekmuxamedov Sabir
Qabul qildi:

Toshkent 2023

Mavzu: Ish ishlab chiqarish ergonomikasi.


Reja:
1. Ishlab chiqarish omillari va ularning tarkibi.
2. Ishlab chiqarish jarayonining mazmuni.
3. Ishlab chiqarishning umumiy va pirovard natijalari.
4. Ishlab chiqarish ergonomikasi.
5. Ishlab chiqarishning samaradorligi va uning ko’rsatkichlari.

Kirish

Ma’Iumki, yuksak ma’naviyatli va ma’rifatli insonlar jamiyatidagina sanoatning turli texnika va texnologiyalari rivojlangan bo'lib, sifatli, arzon va raqobatbardosh xaridorgir mahsulotlar ishlab chiqarish mezoni yuqori bo'ladi. Hozirgi paytda mustaqil O'zbekistommiz oldida turgan dolzarb muammolardan biri — xalq xo‘jaligining texnik-iqtisodiy taraqqiyotini jadal sur’atlar bilan bosqichma-bosqich rivojlantirishdan iborat. Shimdagina xalqimizni tobora o‘sib borayotgan moddiy va ma’naviy ehtiyojlarini to'la qondirish mumkin bo'ladi. Bu borada mashinasozlik sanoatining ahamiyati g'oyat katta. Chunki xalq xo'jaligi barcha tarmoqlarinmg taraqqiyoti mashinasozlikning qay darajada rivojlanganligiga bog'liq. Shu bois ham, mashinasozlik rivojlanish darajasiga qarab mamlakatlar qudrati haqida fikr yuritiladi. Respublikamiz moddiy-texnik bazasini mustahkamlashda mashinasozlik asosiy o'rin egallaydi. Mashinasozlik xalq xo'jaligining barcha sohalarini o'z mahsulotlari bilan ta’minlaydi. Mashinaga qo'yiladigan talablar uning vazifasiga bog'liq bo'ladi. Bu talablar umuman mashinalami va uning ayrim detallarini loyihalash hamda tayyorlashda hisobga olinadi. Eng yaxshi mashinalarga ega bo'lish uchun ulami loyihalashda fan va texnikaning eng yangi yutuqlaridan unumli foydalanish zarur. Shuning uchun bu borada har bir loyihachi, har bir muhandis mashina detallarining tuzilishini, ularning hisoblash usulini yaxshi bilmog'i darkor. Shunday ekan, har bir ishchi, muhandis, mutaxassis hamda olimning vazifasi zamonimiz talabiga to'la javob beradigan, yuqori unumli, mustahkam va foydali ish koeffitsiyenti yuqori bo'lgan yangidan-yangi mashinalar yaratishdan iborat. Buning uchun mashinalar loyihalashda ular qismlarining mumkin qadar yengil, yetarli darajada mustahkam, ishqalanishda chidamli, shakli oddiy, ishlatilishi qulay va xavfsiz, shuningdek, davlat standartlarida qo'yilgan talablarni to'la qondiradigan bo'lishiga erishish kerak. Ma’Iumki, sanoat zamonaviy, takomillashgan texnika va texnologiyalar bilan jihozlangandagina jahon andazalariga SO'ZBOSHI mos, ilg'or mamlakatlar chiqarayotgan mahsulotlar bilan raqobatlasha oladigan mahsulotlar ishlab chiqarish mumkin. Bu ishlarni bajarishda o‘z kasbining mohir mutaxassislarini tayyorlash eng dolzarb muammolardan biridir. Mahsulot ishlab chiqarish unumdorligini oshirish va sifatini yaxshilash, ulami tayyorlab chiqaradigan texnologik jihozlar va jarayonlarga bevosita bog'liq bo‘lib, bulami o'rganib olish zarur. Bu masalalami yechish davlatning iqtisodiy yuksalishini belgilovchi ishlab chiqariladigan mahsulotning sifatiga, ishlab chiqarish unumdorligiga va tannarxiga bevosita ta’sir etadi. Bu fan iqtisodiyot va menejment yo‘nalishlari bo‘yicha ta’lim oluvchi talabalarga mashhiasozlik sanoati islilab chiqarishining istalgan tarmog'ida iqtisodiy va menejment muammolarini o'rganib, oqilona yechishga yordam beruvchi asosiy fan hisoblanadi. Shuni hisobga olib, fanni o'qitishning asosiy maqsadi talabalarga mahsulot va buyum (mashina) tayyorlashning hozirgi zamon usullarini, ularni ishlab chiqarishda qo'llaniladigan progressiv uskunalar va texnologik jarayonlami, bu progressiv texnologik jarayonlaming texnikaviy-iqtisodiy samaradorligini oshirishning asosiy yo'llarini, shuningdek, mashinasozlik ishlab chiqarish jarayonlarining rentabelligini belgilovchi texnikaviy-iqtisodiy ko'rsatkichlami o'zaro bog'lovchi texnologik parametrlami o'rgatishdan iborat. Fanni o'zlashtirish jarayonida talabalarda mashinasozlik sanoatida qo'llaniladigan konstruksiya materiallari, ulardan tayyorlanadigan mashina qismlari — detallarining talab qilingan aniqlik va yuqori sifatlihgini ta%iinlash, tayyorlashda qo'llaniladigan stanoklar, kesuvchi, o'lchash asboblari va optimal kesish rejimlarini qo'llab, ulardan samarali foydalanish, ish unumdorligini, mahsulot sifatini oshirish bilan ishlab chiqarish tannarxini pasaytirish va yuqori samaradorlikka erishish bilimini o'rganish bo'yicha ko'nikmalar hosil qilishdir.