Ishdan maqsadi: Mаgnitli ishgа tushirgich bilаn tоrtish g’аltаgini tеkshirish

1-rasm. Asinxron mashinaning almashtirish sxemasi
Mashina elektr qismining tenglamalari quyidagi ko’rinishga ega:

Tenglamalar sistemasidagi indekslar quyidagi qiymatlarga ega:

d – o’zgaruvchining d o’qqa proektsiyasi;
q - o’zgaruvchining q o’qqa proektsiyasi;
r – o’zgaruvchi yoki rotorning parametri;
s - o’zgaruvchi yoki statorning parametri;
L – sochilish induktivligi;
m – magnitlash zanjirining induktivligi.
Mashina mexanik qismining tenglamalari quyidagi ko’rinishga ega:

Mashina tenglamalaridagi o’zgaruvchilar quyidagi qiymatlarga ega:

R_s, L_ls – statorning qarshiligi va sochilish induktivligi;
Rh_r, Lh_lr - rotorning qarshiligi va sochilish induktivligi;
L_m – magnitlanish zanjirining induktivligi;
L_s, Lh_r - stator va rotorning to’la induktivliklari;
V_qs, i_qs – stator kuchlanishi va tokining q o’qiga proektsiyasi;
Vh_qr, ih_qr - rotor kuchlanishi va tokining q o’qiga proektsiyasi;
V_ds, i_ds – stator kuchlanishi va tokining d o’qiga proektsiyasi;
Vh_dr, ih_dr - rotor kuchlanishi va tokining d o’qiga proektsiyasi;
- stator oqim bog’lanishining d va q o’qlariga proektsiyasi;
- rotor oqim bog’lanishining d va q o’qlariga proektsiyasi;
- rotorning burchak tezligi;
- rotorning burchak bo’yicha holati;
P – qutb juftliklarining soni.
Asinxron mashinasi modelining Simulink prototipi bilan :toolbox\powersys\powersys papkasidagi powerlib_models.mdl bibliotekasini ochib tanishish mumkin.
3. Nazariy xisoblangan mulamutlarni Parametrlarini o’rnatish oynasi:





Blokning parametrlari:
Rotor type:
[Rotorning turi]. Parametrning qiymati quyidagi ro’yxatdan tanlanadi:
· Squirrel-Cage –qisqa tutashtirilgan rotor yoki “olmaxon qafasi”;
· Wound – fazali rotor;
Reference frame:
[Koordinatalar sistemasi]. Parametrning qiymati quyidagi ro’yxatdan tanlanadi:
· Rotor – rotorga nisbatan siljimaydigan;
· Stationary - statorga nisbatan siljimaydigan;
· Synchronous – maydon bilan birga aylanadigan.
Nom. power, L-L volt. and frequency[Pn(VA), Un(V), fn(Hz)]:
[Nominal quvvat Pn (VA), tahsir etuvchi liniya kuchlanishi Un (V) va nominal chastota fn (Gts)].
Stator [Rs(Ohm) Lls(H)]:
[Statorning qarshiligi Rs (Om) va induktivligi Ls (Gn)].
Rotor [Rr(Ohm) Llrh(H)]:
[Rotorning qarshiligi Rs (Om) va induktivligi Ls (Gn)].
Mutual inductance Lm(H):
[O’zaro induktivlik (Gn)].
Inertia, friction factor and pairs ofpoles [J(kg*m^2) F(N*m*s) p]:
[Inertsiya momenti J (kg*m^2), ishqalanish koeffitsienti F(N*m*s) va qutb juftliklari soni p].
Initial conditions [ s th(deg)isa,isb,isc(A) phA,phB,phC(deg)]:
[Boshlang’ich shartlar]. Parametr har bir elementi quyidagi qiymatlarga ega bo’lgan vektor ko’rinishida beriladi:
s – sirpanish;
th - faza (grad.);
isa, isb, isc – stator tokining boshlang’ich qiymatlari (A);
phA, phB, phC - stator tokining boshlang’ich fazalari (grad.)].
Mashinaning boshlang’ich shartlari Powergui bloki yordamida hisoblanishi mumkin.
Asinxron mashina parametrlarini hisoblash uchun boshlang’ich mahlumotlar quyidagilardir:
- nominal quvvat [Vt];
- nominal liniya kuchlanishi [V];
- tarmoqning chastotasi [Gts];
- valning nominal aylanish tezligi [ayl/s] ;
p – qutb juftliklarining soni;
- foydali ish koeffitsienti [n.b.];
- quvvat koeffitsienti [n.b.] ;
I_H- statorning nominal toki [A];
- yurgizish tokining karraliligi [n.b.];
- yurgizish momentining karraliligi [n.b.];
- maksimal momentning karraliligi [n.b.];
J - inertsiya momenti [kg*m^2].
Asinxron mashinaning parametrlarini quyidagi ifodalarga asosan hisoblash mumkin:
- nominal faza kuchlanishi[V];
- magnit maydonining aylanish tezligi (sinxron tezlik) [ayl/s];
- nominal sirpanish [n.b.];
- kritik sirpanish [n.b.];
- magnit maydonining aylanish tezligi (sinxron tezlik) [ ];
- val aylanishining nominal burchak tezligi [ ];
- nominal moment [Nm];
- maksimal moment [Nm];
- yurgizish momenti [Nm];
- mexanik isroflar [Vt];
- keltirish koeffitsienti (katta quvvatli mashinalar uchun kichik qiymatlar olinadi);


- rotorning keltirilgan aktiv qarshiligi [Om];


- statorning aktiv qarshiligi[Om];


- stator va rotorning keltirilgan sochilish induktivligi [Gn];


- statorning induktivligi [Gn];


- magnitlash zanjirining induktivligi [Gn] .
Hisoblashlar tugagandan keyin keltirish koeffitsienti aniqlanadi

va u avval qabul qilingan S koeffitsient bilan taqqoslanadi. Farq katta bo’lsa hisoblashlar qaytariladi.

4. Ishni bajarish tartibi

Asinxron dvigatelni to’g’ridan to’g’ri ishga tushirish va keyin unga yuklama berish sxemasi 1-rasmda ko’rsatilgan. Bundan tashqari rasmda valning burchak tezligi va mashina elektromagnit momentining grafiklari ham keltirilgan.






1-rasm. Asinxron dvigatelni to’g’ridan to’g’ri ishga tushirish va keyin unga yuklama berish