Ishlаb chiqаruvchi kuchlаrni jоylаshtirish qоnuniyatlаri vа tаmоyillаri I. Kirish

II. Ishlab chiqaruvchi kuchlarni joylashtirish qonunlari

1. 
   Mehnat taqsimoti qonuni
   
2. 
   Qiyosiy ustunlik qonuni
   
3. 
   Marjinal daromadning kamayishi qonuni
   

Ishlab chiqaruvchi kuchlarni joylashtirish qonunlari ishlab chiqarish jarayonini tartibga soluvchi asosiy tamoyillardir. Ushbu qonunlar kirish va chiqishlar o'rtasidagi munosabatlarni tavsiflaydi va ishlab chiqarishda resurslarni taqsimlashning eng samarali usullari haqida tushuncha beradi. Ushbu sharhda ishlab chiqaruvchi kuchlarni joylashtirish qonuniyatlarini yoritish bo'yicha rejaning maqsadi va ahamiyatini muhokama qilamiz va ushbu rejada yoritilgan asosiy tushunchalarni ko'rib chiqamiz.
Ishlab chiqaruvchi kuchlarni joylashtirish qonuniyatlarini yoritish rejasining maqsadi ishlab chiqarish jarayonini tartibga soluvchi tamoyillar haqida tushuncha berishdir. Bu qonunlar mintaqaviy iqtisod uchun hal qiluvchi ahamiyatga ega, chunki ular iqtisodiy o'sish va rivojlanishga olib keladigan resurslarni samarali taqsimlash uchun asos yaratadi. Ishlab chiqaruvchi kuchlarni joylashtirish qonuniyatlarini o'rganish orqali shaxslar resurslarni samarali taqsimlashni o'rganishlari mumkin, bu esa samaradorlik va iqtisodiy natijalarni yaxshilashga olib keladi.
Rejaning ahamiyati uning odamlarga resurslarni samarali boshqarish uchun zarur bo'lgan bilim va ko'nikmalarni berish qobiliyatidadir. Ushbu bilimga ega bo'lgan holda, odamlar iqtisodiy natijalarni yaxshilashga olib keladigan resurslarni taqsimlash bo'yicha ongli qarorlar qabul qilishlari mumkin. Reja, shuningdek, shaxslarga resurslarni taqsimlash strategiyalari samaradorligini baholash va kerakli tuzatishlar kiritish uchun zarur vositalarni taqdim etadi.
Ushbu rejada yoritilgan asosiy tushunchalar qatoriga mehnat taqsimoti qonuni, masshtab iqtisod qonuni, qiyosiy ustunlik qonuni va kamayuvchi marjinal daromad qonuni kiradi. Mehnat taqsimoti qonunida aytilishicha, mehnat taqsimoti ishlab chiqarishda samaradorlik va unumdorlikning oshishiga olib keladi. Vazifalarni kichikroq, ixtisoslashgan qismlarga bo'lish orqali odamlar yanada samarali ishlashi va ko'proq mahsulot ishlab chiqarishi mumkin.
Masshtab iqtisodlari qonunida aytilishicha, ishlab chiqarish miqyosi oshgani sayin bir birlik tannarxi kamayadi. Buning sababi, doimiy xarajatlar ko'proq birliklarga taqsimlanadi, bu esa birlik xarajatlarini kamaytirishga olib keladi. Qiyosiy ustunlik qonuni shuni ko'rsatadiki, shaxslar o'zlari qiyosiy ustunlikka ega bo'lgan tovarlar yoki xizmatlarni ishlab chiqarishga ixtisoslashishi va qiyosiy ustunlikka ega bo'lmagan tovarlar yoki xizmatlarni olish uchun boshqalar bilan savdo qilishlari kerak. Bu ishlab chiqarishda samaradorlik va mahsuldorlikning oshishiga olib keladi.
Marjinal daromadning kamayishi qonuni shuni ko'rsatadiki, resursning qo'shimcha birliklari qo'shilsa, bu resursning marjinal mahsuloti oxir-oqibat kamayadi. Buning sababi, ko'proq birliklar qo'shilishi bilan resurs qo'shimcha mahsulot ishlab chiqarishda samarasiz bo'ladi. Bu tushunchalar resurslarni samarali taqsimlash uchun zarur va ularni tushunish iqtisodiy natijalarni yaxshilashga intilayotgan shaxslar uchun juda muhimdir.
Ushbu rejada koʻzda tutilgan yoʻnalishlar ishlab chiqaruvchi kuchlarni joylashtirish qonuniyatlari va tamoyillari, Oʻzbekistonning maʼmuriy-hududiy tuzilishi, hududlarning tabiiy resurs salohiyati, hududlarning aholisi va mehnat resurslari, hududlarda sanoat tarmogʻini rivojlantirish xususiyatlari, ishlab chiqarish kuchlarini joylashtirish, Oʻzbekistonning maʼmuriy-hududiy tuzilmasi, ishlab chiqarish quvvatlarini rivojlantirishning asosiy yoʻnalishlari. qishloq xo‘jaligining hududiy ixtisoslashuvi, transport va axborot kommunikatsiya infratuzilmasini hududiy rivojlantirish xususiyatlari, O‘zbekiston respublikasi, viloyat va mahalliy hokimliklari o‘rtasida vakolatlarni taqsimlash mexanizmi, mintaqaviy iqtisodiy siyosat, hududlarni moliyalashtirish va uni tartibga solish, hududlarni ijtimoiy-iqtisodiy rivojlantirishni tartibga solish. hududlar, mintaqaviy rivojlanish va ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanish strategiyalarini prognozlash, mintaqaviy raqobatbardoshlik va raqobatbardosh ustunlik, hududlarning tashqi iqtisodiy aloqalari va mintaqaviy rivojlanishning ekologik jihatlari.
Ushbu sohalarni qamrab olgan holda, reja ishlab chiqarish jarayonini tartibga soluvchi tamoyillar, shuningdek, mintaqaviy iqtisodiy o'sish va rivojlanishga yordam beradigan omillarni har tomonlama ko'rib chiqadi. Bu bilim o'z mintaqalarida iqtisodiy natijalarni yaxshilashga intilayotgan shaxslar uchun zarurdir.
Xulosa qilib aytganda, ishlab chiqaruvchi kuchlarni joylashtirish qonuniyatlari ishlab chiqarish jarayonini tartibga soluvchi muhim tamoyillardir. Ushbu qonunlarni tushunib, odamlar iqtisodiy natijalarni yaxshilashga olib keladigan resurslarni taqsimlash bo'yicha ongli qarorlar qabul qilishlari mumkin. Ishlab chiqaruvchi kuchlarni joylashtirish qonuniyatlarini yoritish rejasida ushbu tamoyillar, shuningdek, mintaqaviy iqtisodiy o‘sish va rivojlanishga yordam beruvchi omillar to‘g‘risida to‘liq ma’lumot berilgan. Ushbu rejani o'rganish orqali shaxslar resurslarni samarali boshqarish va o'z mintaqalarida iqtisodiy natijalarni yaxshilash uchun zarur bo'lgan bilim va ko'nikmalarga ega bo'lishlari mumkin.

1.