Islom dini tarixi va falsafasi Guruh: 21/04 Bajardi: Uzaqbergenova R

VII-VIII asrlarda kalom bahslarini olib borgan ko‘pdan-ko‘p

VII-VIII asrlarda kalom bahslarini olib borgan ko‘pdan-ko‘p

maktablar bo'lib, ular din asoslarini tushuntirishda, Alloh zoti

va sifati, qazo va qadar, iroda erkinligi masalalarini tahlil qilishda

chegaradan o‘tib ketganliklari uchun ham shariat tomonidan

o‘z vaqtida qoralangan edilar.

Shariat ahli mutakallimlarni yunon yoki xristian g‘oyalarini

o‘zlashtirishda aybladi. Mashhur islom olimi Shahristoniy VII

asrning oxirlarida yunon faylasuflari ta'limoti ruhidagi dialektik

elem entlar bilan bulg'anganini ta'kidlab, Yunon ta ’sirida

so'zlovchilarni bid’atchilar deb atadi.

2.Islom dinining paydo bo’lishi va butun dunyoga tarqalishi tarixi to’g’risidabirinchi bo’lib Alixonto’ra Sog’uniy o’z milliy tilimizda “Tarixi Muhammad”kitobini yozdi1. Demokratik jamiyat qurish yo’lida ildam odimlayotgan, barcha din ahllarihuquqiy jihatdan teng ko’riladigan, ko’p millatli O’zbekiston xalqining iymon-e’tiqodi mustahkam, mashaqqatlarga chidamli, ma’naviy tarbiyasi yuksak bo’lishidaQur’onda nomlari zikr etilgan payg’ambarlar tarixlarining tarbiyaviy ahamiyatibeqiyosdir. Chunki har bir payg’ambarning tarixi shu payg’ambar o’z ummatigakeltirgan dinning tarixidir.

• 2.Islom dinining paydo bo’lishi va butun dunyoga tarqalishi tarixi to’g’risidabirinchi bo’lib Alixonto’ra Sog’uniy o’z milliy tilimizda “Tarixi Muhammad”kitobini yozdi1. Demokratik jamiyat qurish yo’lida ildam odimlayotgan, barcha din ahllarihuquqiy jihatdan teng ko’riladigan, ko’p millatli O’zbekiston xalqining iymon-e’tiqodi mustahkam, mashaqqatlarga chidamli, ma’naviy tarbiyasi yuksak bo’lishidaQur’onda nomlari zikr etilgan payg’ambarlar tarixlarining tarbiyaviy ahamiyatibeqiyosdir. Chunki har bir payg’ambarning tarixi shu payg’ambar o’z ummatigakeltirgan dinning tarixidir.

“Toki har bir vatandoshimiz, ayniqsa yoshlar faqat Islom dini to’g’risida emas,umuman dunyodagi mavjud dinlar, ularning tarixi, mohiyati to’g’risida to’liqtasavvurga ega bo’lsin” – degan edi Prezidentimiz I. A .Karimov2.Shu nuqtai nazardan islom dinining asoschisi va payg’mbari bo’lgan Muhammad(s.a.v.)bilan bir qatorda yakka xudolikni targ’ib etuvchi payg’ambarlarni eslabo’tish, bular haqida ma’lumotli bo’lish maqsadga muvofiqdir. Tarix millatlarning o’tmishidagi hayotidan bahs yuritadi. Ularning qanday hayotkechirganliklari va qanday fikr yuritganliklarini ko’rsatadi. Tarix sahifalarida bizuchun ko’plab ibratlar borligi haqiaqtdir. Chunki tarix har bir davrning oynasisanaladi. Insonlar unga qarab o’zlarini o’nglaydilar. Tarix ikkiga bo’linadi: umumiy va xususiy. Umumiy tarix Odam alayhissalomdanhozirga qadar yashab o’tgan insonlar hayotidan bahs yuritadi. Xususiy tarixda esa,faqatgina bir millatning tarixi yoritiladi. Shu o’rinda Islom dini muayyan bir millat1Qarang Хожи ИсматуллоАбдулло. Марказий Осиёда Ислом маданияти. “Шар” Т., 2005 .ҳҳқ355-b.2Muhammad Kamol . Payg’ambarlar tarixi. T., “Yangi asr avlodi” 2003. 4-bet.

• “Toki har bir vatandoshimiz, ayniqsa yoshlar faqat Islom dini to’g’risida emas,umuman dunyodagi mavjud dinlar, ularning tarixi, mohiyati to’g’risida to’liqtasavvurga ega bo’lsin” – degan edi Prezidentimiz I. A .Karimov2.Shu nuqtai nazardan islom dinining asoschisi va payg’mbari bo’lgan Muhammad(s.a.v.)bilan bir qatorda yakka xudolikni targ’ib etuvchi payg’ambarlarni eslabo’tish, bular haqida ma’lumotli bo’lish maqsadga muvofiqdir. Tarix millatlarning o’tmishidagi hayotidan bahs yuritadi. Ularning qanday hayotkechirganliklari va qanday fikr yuritganliklarini ko’rsatadi. Tarix sahifalarida bizuchun ko’plab ibratlar borligi haqiaqtdir. Chunki tarix har bir davrning oynasisanaladi. Insonlar unga qarab o’zlarini o’nglaydilar. Tarix ikkiga bo’linadi: umumiy va xususiy. Umumiy tarix Odam alayhissalomdanhozirga qadar yashab o’tgan insonlar hayotidan bahs yuritadi. Xususiy tarixda esa,faqatgina bir millatning tarixi yoritiladi. Shu o’rinda Islom dini muayyan bir millat1Qarang Хожи ИсматуллоАбдулло. Марказий Осиёда Ислом маданияти. “Шар” Т., 2005 .ҳҳқ355-b.2Muhammad Kamol . Payg’ambarlar tarixi. T., “Yangi asr avlodi” 2003. 4-bet.