Islom karimov nomidagi toshkent davlat texnika universiteti «issiqlik massa almashinuvi jarayonlari va qurilmalari»

1-jadval
NaOH suvli eritmasining zichliklari

Konsentra-tsiya x, %	Zichlik γ, kg/m^3
	Harorat, ^0С
	50	70	100	150	200
0	988	978	958	917	865
10	1094	1083	1064	1023	972
20	1202	1190	1170	1129	1078
30	1309	1296	1276	1234	1181
40	1410	1396	1375	1331	1277
50	1504	1490	1469	1423	1367
60	1595	1581	1560	1514	1458
70	1684	1670	1649	1603	1574

Eritmaning zichligi 1- jadvaldan NaOH eritmasining konsentratsiyasiga qarab topilgan:

1-korpusda
;

2-korpusda

;
3-korpusda
.

Har bir korpusdagi bosimlar farqining bir xilligidan kelib chiqqan holda korpuslardagi bosimlarni oldindan qabul qilib olamiz:

.

Ikkilamchi bug‘ning bosimi:

1-korpusda
;
2-korpusda
;
3-korpusda
.

Isituvchi quvurlarning markaziy qismidagi eritmaning bosimi:

Gidrostatik effektdan umumiy haroratlar farqining yo‘qotishlari:

Gidrostatik effektdan umumiy yo‘qotishlar:

Haroratlar farqinining umumiy depression yo‘qotishlarini oldindan 2-jadvaldan aniqlaymiz. Topilgan normal harorat depressiyasining qiymatiga soddalashtirilgan Tishenko formulasi .ga asosan to‘g‘rilashlar kiritamiz. К = f(t) ning qiymatlarini 3- jadvaldan topamiz.

2-jadval
NaOH suvli eritmasining qaynash nuqtaishining ko‘tarilishi ∆₀, ⁰С

Konsentratsiya	∆0
10	2
20	7,5
30	17
40	28
50	42,3
60	58
70	78
80	102
90	135
100	175

3-jadval
_{К koeffitsiyentining soddalashtirilgan Tishenko formulasidagi qiymatlari}

t, 0С	К
35	0,6370
40	0,6609
45	0,6854
50	0,7106
55	0,7364
60	0,7628
65	0,7899
70	0,8177
75	0,8643
80	0,8755
85	0,9057
90	0,9362
95	0,9677
100	1,00
105	1,033
110	1,0674
115	1,1025
120	1,1384
125	1,1757
130	1,2135
135	1,2525

da b₁=30%;


da b₂=37,5%;


da b₃=50%.

Depressiya hisobiga umumiy yo‘qotishlar:

Bug‘latish qurilmalarida gidravlik depressiya yo‘qotishlari bug‘ning oldingi korpusning bug‘ning hajmidan keyingi korpusning isituvchi kamerasiga o’tishida 1 - 1,5 ⁰С ni tashkil etadi. Qabul qilamiz:

Umumiy gidravlik depressiya yo‘qotishlari:

Butun qurilmadagi haroratlarning foydali farqi:

Haroratlar foydali farqining taqsimlanishini isitish yuzalarining tengligidan kelib chiqqan holda amalga oshiramiz:

bu yerda,

∆t – n-korpus uchun haroratlarning foydali farqi;
k_n – n-korpus uchun isituvchi bug‘dan qaynayotgan eritmaga issiqlik uzatish koeffitsiyenti;
Q_n - isituvchi yuza orqali uzatilayotgan issiqlikning miqdori.
Oldindan Q_n ni barcha korpuslar uchun bir xil qilib qabul qilamiz:

va quyidagi nisbatni (amaliy ma’lumotlardan olingan) qabul qilamiz:

1- korpus uchun:

2- korpus uchun:

3-korpus uchun:

1-korpusdagi isituvchi quvurlarning yuqori sathida va markaziy qismida eritmaning qaynash harorati:

1- korpusdagi ikkilamchi bug‘ning harorati:

2-korpusdagi isituvchi bug‘ning harorati:

2-korpusda isituvchi quvurlarning markaziy qismidagi eritmaning qaynash harorati:

2-korpusning yuqori sathida eritmaning qaynash harorati:

2- korpusdagi ikkilamchi bug‘ning harorati:

Isituvchi bug‘ning 3-korpusdagi harorati:

3-korpusdagi isituvchi quvurlarning yuqori sathida va markaziy qismidagi eritmaning qaynash harorati:

3-korpusdagi ikkilamchi bug‘ning harorati

M.P. Vukalovichning jadvallari bo‘yicha bug‘ va kondensatning bosimi va entalpiyasini topamiz, eritmaning konsentratsiyasi bo‘yicha esa, issiqlik sig‘imi va erish integral issiqligini topamiz (4,5 – jadval). Topilgan natijalar bo‘yicha 6 - jadval tuzamiz.

4-jadval
NaOH suvli eritmalarining issiqlik sig‘imi

Konsentratsiya х, %	Issiqlik sig‘imi ср , kkal/kg‧grad
	Harorat, ^0С
	50	70	100	150	200
0	0,998	1,000	1,006	-	-
10	0,916	0,920	0,924	-	-
20	0,880	0,884	0,888	-	-
30	0,862	0,867	0,869	0,870	-
40	0,829	0,831	0,832	0,833	-
50	0,768	0,766	0,763	0,761	0,760
60	0,705	0,701	0,696	0,688	0,686
70	-	-	0,648	0,640	0,638

5-jadval
Qattiq NaOH ning erish integral issiqligi q_e.i., kkal/kg

Konsentratsiya	qe.i
10	92,2
20	201
30	332,6
40	465
50	628,5
60	823,3
70	988,8
80	1093,6
90	1122,9
100	1055,8

6-jadval
Bug‘latish qurilmasining korpuslari bo‘yicha etritma va bug‘ning birinchi taqribiy hisobidagi parametrlari

Parametrlarning nomi	Korpus
	I	II	III
Eritmaning konsentratsiyasi xк	30	37,5	50
Haroratlarning foydali farqi ∆t, ^0C	4,62	6,6	11,55
Isituvchi bug‘ning harorati tн, ϑ’1, ϑ’2, ^0C	148	131,22	114,59
Isituvchi quvurlarning markaziy qismida eritmaning qaynash harorati tкс, ^0С	143,38	124,62	97,04
Gidrostatik yo‘qotishlar ∆2,^0С	3	6	16
Yuqori sathdagi eritmaning qaynash harorati tк, ^0С	140,38	118,62	81,04
Depression yo‘qotishlar ∆1,^0C	8,16	9,03	13,64
Ikkilamchi bug‘ning harorati ϑ,^0C	132,22	109,59	67,4
Quvurlardagi gidravlik yo‘qotishlar ∆3,^0C	1	1	1
Isituvchi bug‘ning bosimi p, at	4,5	3,1	1,7
Isituvchi bug‘ning entalpiyasi i’, kkal/kg	658,3	654,08	647,2
Kondensatning entalpiyasi τ, kkal/kg	159	144	122
Ikkilamchi bug‘ning bosimi рik, at	3,1	1,7	0,3
Ikkilamchi bug‘ning entalpiyasi i”, kkal/kg	654	647	626
Eritmaning issiqlik sig‘imi с, kkal/kg	0,862	0,852	0,768
Erish integral issiqligi ∆qe.i	+2	+10	+17

Bug‘latishning qurilmasining 3-korpusiga bug‘ning sarfi:

bu tenglamada,

k – qurilmaning atrof-muhitga yo‘qotadigan issiqligini hisobga oluvchi koeffitsiyent;
с_i.s3, с_i.s3 – qurilmada eritmaning boshlang‘ich va oxirgi konsentratsiyalaridagi issiqlik sig‘imlari;
t_q.e3, t_q.e.h3 – qurilmaga keluvchi eritmaning va qurilmadagi eritmaning harorati;
∆q_R^III – NaOH eritmasining b₃=50% va b₂=37,5% konsentratsiyalari orasidagi erish integral issiqliklarining farqi;




kg/s


kg/s

3-korpusning isitish yuzasi orqali uzatilayotgan issiqlikning miqdori:

kkal/s

3-korpusda kondentsatsiyalanayotgan bug‘dan qaynayotgan eritmaga issiqlik uzatish koeffitsiyenti

, kkal/m²s⁰С

bu yerda:

- 3-korpusning isituvchi kamerasida kondensatsiyalanayotgan bug‘dan quvurlar devoriga issiqlik berish koeffitsiyenti, ning qiymati 7000-15000 kkal/m³s‧grad oraliqda bo‘ladi, barcha korpuslar uchun 10000 kkal/m³s grad deb qabul qilamiz; - isituvchi quvurlardagi qurumning (накипь) o‘rtacha qalinligi - 0,0005 m ga teng deb qabul qilamiz;
= 2 kkal/m‧s‧grad – qurumning issiqlik o‘tkazuvchanlik koeffitsiyenti;
= 0,003 m – isituvchi quvurlar devorining qalinligi;
= 39 kkal/m s grad – quvurlarning issiqlik o‘tkazuvchanligi (Ст.3 markali po‘lat).
ni L.S.Sterman tenglamasi bo‘yicha aniqlaymiz:

3-korpusning nisbiy issiqlik yuklamasini qabul qilamiz: q₃= 8500 kkal/m²s, unda,

kkal/m²‧s‧grad

3-korpusda kondetsatsiyalanayotgan bug‘dan qaynayotgan eritmaga issiqlik uzatish koeffitsiyenti:

kkal/ m² ‧s‧grad

Qabul qilingan nisbiy issiqlik yuklamasini tekshiramiz:

kkal/m²‧s

3-korpusning mo‘ljaldagi isitish yuzasi:

m²

2-korpusda bug‘lantirilayotgan suvning miqdori:

kg/s

2-korpusdan 3-korpusga oqib o’tuvchi eritmaning miqdori:

kg/s

2-korpusdagi bug‘ sarfi:

kg/s

2- korpusning isitish yuzasi orqali uzatilayotgan issiqlikning miqdori:

kkal/s

Isituvchi quvurlar devoridan qaynayotgan eritmaga issiqlik berish koeffitsiyenti empirik tenglama yordamida topiladi

2- korpus uchun nisbiy issiqlik yuklamasini qabul qilamiz: q² ni 8700 kkal/m² s grad , unda,

kkal/m² s grad

2 - korpusda kondetsatsiyalanayotgan bug‘dan qaynayotgan eritmaga issiqlik uzatish koeffitsiyenti:

kkal/m² s grad

Qabul qilingan nisbiy issiqlik yuklamasini tekshiramiz:

kkal/m²‧s
2- korpusning mo‘ljaldagi isitish yuzasi:


m²

II- korpusda bug‘lantirilayotgan suvning miqdori:

kg/s

I- korpusdan 2-korpusga oqib o‘tuvchi eritmaning miqdori:

kg/s

1. 
   korpusda bug‘ning sarfi:
   

kg/s

1- korpusning isitish yuzasi orqali uzatilayotgan issiqlikning miqdori:

kkal/s

Isituvchi quvurlar devorlaridan qaynayotgan eritmaga issiqlik berish koeffitsiyenti:

kkal/m² s grad

1-korpusda kondetsatsiyalanayotgan bug‘dan qaynayotgan eritmaga issiqlik uzatish koeffitsiyenti:

kkal/m² s grad

Qabul qilingan nisbiy issiqlik yuklamasini tekshiramiz:

kkal/m²‧s

1. 
   korpusning mo‘ljaldagi isitish yuzasi:
   

m²

Korpuslarda bug‘lantirilayotgan suvning miqdorini qayta hisoblaymiz:

1- korpusda
kg/s
2- korpusda
kg/s

3- korpusda

kg/s

Birinchi taqribiy hisoblashdan so‘ng quyidagilarga ega bo‘lamiz:

Isitish yuzalarining yanada aniqroq qiymatlarini topish uchun ikkinchi taqribiy hisobni amalga oshiramiz.

Eritmalarning konsentratsiyasi:
1-korpusda:

2- korpusda:

3- korpusda:

Haroratlarning umumiy farqi:

⁰С

Isituvchi quvurlarning markaziy qismidagi eritmalarning gidrostatik bosimlari:

;


;


.

Korpuslar bo‘yicha ikkilamchi bug‘ning bosimi:

1- korpusda
;
2- korpusda
;
3- korpusda
.

Isituvchi quvurlarning markaziy qismidagi eritmalarning bosimlari:

Gidrostatik effektdan umumiy haroratlar farqining yo‘qotilishi:

Gidrostatik effekt hisobiga umumiy yo‘qotishlar:

Korpuslar bo‘yicha topilgan harorat depressiyasining qiymatlarini Tishenko tenglamasiga asosan oldindan o‘tkazilgan hisobga o‘xshab bosimga nisbatan to‘g‘rilashlar kiritamiz.

da b₁=29,5%;


da b₂=36,5%;


da b₃=50%.
Umumiy depression yo‘qotishlar:



Umumiy gidravlik yo‘qotishlar:

Butun qurilma uchun haroratlarning foydali farqi:

1-korpus uchun haroratlarning foydali farqi:

2-korpus uchun haroratlarning foydali farqi:

3- korpus uchun haroratlarning foydali farqi:

Eritma va bug‘larning haroratlarini hisoblaymiz.

1-korpusdagi isituvchi quvurlarning markaziy qismida eritmaning qaynash harorati:

1-korpusning yuqori sathida eritmaning qaynash harorati:

1- korpusdagi ikkilamchi bug‘ning harorati:

2-korpusdagi isituvchi bug‘ning harorati:

2-korpusda isituvchi quvurlarning markaziy qismida eritmaning qaynash harorati:

2-korpusning yuqori sathida eritmaning qaynash harorati:

2-korpusdagi ikkilamchi bug‘ning harorati:

3-korpusdagi isituvchi bug‘ning harorati:

3- korpusdagi isituvchi quvurlarning markaziy qismidagi eritmaning qaynash harorati:

3-korpusning yuqori sathida eritmaning qaynash harorati:

3-korpusdagi ikkilamchi bug‘ning harorati:

Topilgan qiymatlar bo‘yicha 7-jadvalni tuzamiz.