Islomiddin xolmurodov dinleme metinleri

6A - (s. 103)

Zamanın birinde çok akıllı iki kardeş yaşarmış. Etrafındaki ve okuldaki bilgiler kendilerine yetmediğinden, annesi

onları bulundukları beldenin bilgesine götürmüş. Kardeşler, bilgeye pek çok soru sormuşlar ve her defasında da tatmin edici cevaplar almışlar. Bundan çok memnun olan iki kardeş, bilgeden daha çok şey öğrenebilmek için annelerinden izin alarak, bilgenin yanında kalmışlar. Çocuklar, bilgeye sordukları sorulara aldıkları cevaplardan bir süre sonra sıkılmaya başlamışlar ve “Bilgenin bilemeyeceği bir soru bulmamız lazım.” diyerek düşünmeye başlamışlar. Kardeşlerden birisi “Buldum!” demiş. “İki elimin arasına bir kelebek koyaca-ğım ve bilgeye soracağım: ‘Avucumun içinde bir kelebek var, canlı mı ölü mü?’ Ölü derse kelebeği bırakacağım, canlı derse avucumu hafifçe bastıracağım. Sonuçta her ne derse, cevabını bilemeyecek.” Kelebeği ellerinde tutan kardeş, kapalı tuttuğu eli bilgeye doğru uzatmış ve sormuş: “Avucumun içinde bir kelebek var, canlı mı, ölü mü?” Bilge uzun uzun çocuğun gözlerinin içine bakmış ve cevaplamış: “Gençliğiniz, geleceğiniz, huzurunuz, hayatınız, her şeyiniz sizin ellerinizde.”


6B - (s. 106)

Bilim adamları beynimizin tüm fonksiyonlarının nasıl çalıştığını hâlâ tam olarak ortaya koyabilmiş değillerdir. Bir insan, yaşamı boyunca beyninin bütün kapasitesinin ancak % 8 -13 oranını kullanabilmektedir. Her an beynimize duyularımız aracılığıyla binlerce algı ve bilgi gelir. Beyin denen organ sinir hücrelerinden oluşmuş, protein ve yağ içeren bir et parçasıdır. Bu gerçek dü-şünüldüğünde aklımıza bütün bilgileri nasıl hayatımız boyunca sakladığımız ve daha sonra hatırlayabildiğimiz sorusu gelecektir. Bundan da önemlisi beynimiz bir bilgisayar gibi muhafaza ettiği bilgileri istendiği anda nasıl geriye ça-ğırabilmektedir? Elde ettiğimiz bütün bilgiler beyinde kalıcı olarak saklanmak için çağrışım yoluyla hafızadaki diğer kayıtlı bilgilerle birleştirilir. Bu işlemin somut olan kısmı ise hücre içinde gerçekleşen kimyasal reaksiyonlardır. Her hücrenin bir mikro hafızası vardır. Bu minik bellek, taşıdığı bilgi miktarı açı-sından dev bir kütüphaneye benzetilebilir. Nesilden nesile aktarılan bu minik ama dev arşiv DNA’dır.