Иссиқлик алмашиниш қурилмалари ва буғ Қозонлари ва турбиналарининг ишлаш принциплари ва конструкциялари таянч сўз ва иборалар

Қувурларнинг тўрда жойлашуви. Қувурларнинг тўрда уч ҳил усул 
билан жойлаштирилиши мумкин: тўғри олтибурчакларнинг қирралари бўйлаб; 
квадратларнинг томонлари бўйлаб; концентрик айланалар бўйлаб. Кўпинча 
биринчи усулдан фойдаланилади. Бунда тўрдаги қувурларнинг сони 
қуйидагича аниқланади: 

---

n
0
= 3
1
)
1
(
4
3
1
)
1
(
2





б
a
a
, (8.23) 
a
- катта олтибурчакнинг битта томонида жойлашган қувурлар сони; б = 
2
a
-1 – катта олтибурчакнинг диагонали бўйлаб жойлашган қувурлар сони. 
Қувурлар олтибурчакларнинг қирралари бўйича жойлаштирилганда 
тўрнинг бир қисми фойдаланилмай қолади. Шу сабабли 
a
>8 бўлганда, 
қўшимча яна m миқдордаги қувурларни жойлаштириш имконияти пайдо 
бўлади. Бунда умумий қувурларнинг сони кўпаяди: 
n = n
0
+ m . (8.24) 
Одатда m = (0,1÷0,18) n. 
Ускуна қобиғининг ички диаметрини аниқлаш. Қобиқ ичига 
жойлаштирилган қувурли тўрнинг майдони қуйидаги тенглама орқали 
топилади: 
Ф = Ф
Ф
+ Ф
Э
= 

Ф
Ф
, (8.25) 
бу ерда Ф
Ф
– қувурлар томонидан эгалланган фойдали майдон; Ф
Э
– қувурлар 
жойлашмаган эркин майдон; Ψ – қувур тўридан фойдаланиш коэффициенти; 
олтибурчакли қирралари буйича жойлаштирилганда Ψ=0,6 – кўп йўлли, Ψ=0,9 
– бир йўлли ускуналар учун. 
Битта қувурнинг фойдали майдони (8.20-расм) t
2
sinα га тенг (t – 
қуврларнинг жойланиш қадами, α=60
0
– қувур қаторларининг марказий 
чизиқлари ҳосил қилган бурчак). Бунда ҳамма қувурлар n учун қувурли 
тўрнинг майдони: 
Ф = 


sin
2
nt
. (8.26) 
8.20-расм.Битта қувур учун тўрнинг фойдали майдонини аниқлашга 
доир. 
(8.20) тенгламага асосан битта йўлли қувурларнинг иситиш юзаси (d
Ҳ
=d
T
бўлганда): 
F = n π d
T 
ℓ . (8.27) 
бундан 

---

n =

T
d
F

. (8.28) 
Агар Ф = 
4
2
0
D

ҳисобга олинганда қобиқнинг ички диаметри D
0
(м 
ҳисобида) қуйидаги тенглама билан аниқланади: 



sin
635
,
0
0
T
T
Fd
d
t
D

. (8.29)