«ИҚтисодий фанлар» kaфедраси «ИҚтисодиёт назарияси» фанидан маърузалар матни

va grafik usullaridan keng foydalaniladi. Ayniqsa, hozirgi davrda grafik usulni keng

o’zlashtirish va qo’llash zarurdir. Grafiklar nazariya modellarini ifodalashda vositachi

bo’lib xizmat qiladi. Aniqroq qilib aytganda, grafik usul o’zgaruvchi miqdorlar o’rtasidagi

bog’liqlikni ko’rgazmali qilib tasvirlaydi.

Bu usullar yordamida iqtisodiy jarayonlar va hodisalarning mazmunini, ulardagi

o’zgarishlarni, kelib chiqish sabab-oqibatlarini bilish mumkin bo’ladi.

Xulosalar:

1. Iqtisodiyotning bosh masalasi – ehtiyojlarning cheksiz o’sib borishi va iqtisodiy

resurslarning cheklanganligi o’rtasidagi ziddiyat va uni hal qilish yo’lini izlab to’ishdan

iboratdir. Bu ziddiyatli holatni echish zaruriyati kishilar oldiga quyidagi muammolarni

qo’yadi:

a) ishlab chiqarish va xizmat ko’rsatishning o’timal variantlarini (eng zarur va tejamli

turlarini) tanlab olish va resurslarni ko’’roq ishlab chiqarishga jalb qilish;

b) mavjud resurslarning har bir birligidan tejab—tergab, samarali foydalanish;

v) fan–texnika yutuqlarini va yangi texnologiyalarni joriy qilib, yangi energiya, material,

xom-ashyo turlari, ularning manbalarini to’ib, foydalanishga jalb qilish, resurslar

unumdorligining oshishiga erishish;

g) kishilarning chuqur iqtisodiy bilimlarga ega bo’lishi.

2. «Iqtisodiyot nazariyasi» fan sifatida shakllanguncha bosib o’tgan yo’l va unda vujudga

kelgan g’oyalar, oqimlar juda murakkab, ko’’incha bir-biriga zid va qarama-qarshidir. Shu

bilan birga aytishimiz kerakki, hech qaysi iqtisodiy maktabning nazariyalarini mutloq va

doimiy haqiqatga ega deb bo’lmaydi. Shunday bo’lsada, ular bir-birini to’ldiradi.

3. «Iqtisodiyot nazariyasi» fani barcha iqtisodiy fanlarning nazariy-uslubiy asosidir. U

fundamental fan bo’lib, odamlarning hayot faoliyatiga yo’naltirish beradi, ularni nazariy-

uslubiy bilim bilan qurollantiradi.

4. Iqtisodiyot nazariyasi jamiyat taraqqiyoti to’g’risidagi ijtimoiy fan bo’lib, u turli ijtimoiy-

gumanitar fanlar bilan chambarchas bog’liqdir.

5. Iqtisodiyot nazariyasi nafaqat nazariy fan, balki u bevosita amaliy ahamiyat ham kasb

etadi. Iqtisodiyot nazariyasini bilmay turib, murakkab iqtisodiy jarayonlarni to’g’ri hal qilib

bo’lmaydi.

6. «Iqtisodiyot nazariyasi» fani doirasida inson va jamiyatning yashash faoliyatining

ijtimoiy, axloqiy, milliy va tarixiy tomonlarini tadqiq qilish va bilish mumkin.

7. Iqtisodiyot nazariyasining bilish, amaliy, uslubiy va g’oyaviy-tarbiyaviy vazifalari

mavjud. Ayniqsa, mamlakatimiz mustaqillika erishgandan so’ng, o’sib kelayotgan yosh

avlodni milliy vatan’arvarlik ruhida tarbiyalashda iqtisodiyot nazariyasining g’oyaviy-

tarbiyaviy vazifasining ahamiyati tobora oshib bormoqda.