J. jalolov, A. Fattaxov, I. Axmedov
Download 104 Kb. Pdf просмотр
|
- Навигация по данной странице:
- М сф = Стф2- С тфХ (3) bu yerda: Стф1
- M cc - Cm2 - C ml (4) 1 Баландин B.C., Ефимов C.B. Эффективность маркетинговой деятельности. - Саратов: СГТУ, 2000 г.
- M uc - М сф / *100% (5) bu yerda: M mx
- 5-rasm. Marketingli vositalarning s^vdo hajmiga ta’siri
- M ccc = C m2- C ml; M ccc = 2 1 8 1 3 7 2 0 0 -1 7 9 6 9 2 7 2 0 ; M ccc
- 12.3. Kichik biznes subyektlari marketing faoliyatini tashkil etish
- Marketing boyicha vitseprezident JL A guruh tovar- lari marketingi A1 A2 JL В guruh tovar
- Marketing xizmatlarini tashkiliy tuzilishining shakllari Keng miqyos (hudud)da tovar sotadigan korxonalar asosan ik- ■
- Kichik korxona (25 kishigacha) Kichik korxona ( 2 5 -1 0 0 kishilik) Marketing ishlarini bajaruvchi shaxs
R-narx m ing s o ‘m P3 PI P2 Q-sotish miqdori (ming juft) 4-rasm. Kichik biznes subyekti talab miqdorining mikroiqtisodiy modeli U shbu ikkita vaziyatda ham foydani oshirishda «narx» yagona vosita sifatida olib qaralgan va boshqa omillaming ta’siri inobatga olinm agan. Aksariyat iqtisodiy fanlarda ham KBS foydasini oshirishda, «samara» va «samaradorlik» ko ‘rsatkichlarini yax- shilashda narx yagona va hal etuvchi ta’sirga ega omil sifatida qaraladi. Bunday modellaming kamchiligi ham faqat narx Omili bi lan cheklanib, boshqalariga e ’tibor bermasligidadir. Bu bilan biz, «narx»ni kichik biznes samarasini oshirishga ta ’sir etmaydigan omil deyishdan mutlaqo yiroqmiz. Chunki, «narx» omili ham iste’molchining xarid qilishida rol o ‘ynaydi. Ehtiyojlami qondirishda bir qancha omillar ta’sir etishi mumkin. Ular insonlarda u yoki bu narsaga egalik qilishga xohish uyg‘otadi. Xohishlar jismoniy yoki psixologik shaklda bo‘lishi mumkin. Xohish asosida ehtiyoj paydo bo‘lib, insonni xarid qilishga undaydi. F.Kotler iste’molchining sotib olish uchun qaror qabul qilish jarayonini 5 ta bosqichga bo‘ladi. Bunda, inson ehtiyojini his qilgani (l-bosqich)dan so‘ng, 2 va 3-bosqichlarida korxonalar marketing kompleksini pozit- siyalashi natijasida iste’molchiga ta’sir o ‘tkazishi mumkin. Ya’ni ax borot qidirayotgan xaridorga (2-bosqichda) o ‘z tovari haqida xabar- dor qilish, mavjud variantlami baholash (3-bosqich)da tovarini boshqa muqobillardan ustunligi yaqqol namoyon qilinadi. Iste’molchilaming xarid qilish jarayoniga KB tomonidan ta’sir ko‘rsatish vositalarini qo'llashi mumkin. Vosita sifatida turli omillar- dan foydalaniladi. Hayotda bir xil (standart) inson bo ‘lmaganligidek ta’sir kuchi bir xil bo'lgan vositalar ham iste’molchilarga turli dara- jada ta’sir qiladi. KBning marketing axborotlari iste’molchilami sotib olishga motivatsiyalovchi xarakterga ega. Iste’molchilar biror-bir tovami tanlashda ishonchini ko‘proq qozongan muqobiliga tayanadi. Ulaming ishonchlari aniq bilimlar, fikrlar yoki sayoz xulosalarga asoslanishi mumkin. Keyingi 2 ta holatda hissiyotlar muhim rol o ‘ynaydi va iste’molchilami nobarqaror xulq-atvor kasb etishiga sa- babchi bo‘ladi. Talabni shakllanishida xaridorlaming munosabati muhim rol o ‘ynaydi. Yuqorida keltirilganlar asosida, iste’molchi sotib olish uchun qaror qabul qilishida ko'plab om illar ta’sir etadi deb, ayta olamiz. KB talabining mikroiqtisodiy modelida esa, «narx» asosiy ta ’sir ko ‘rsatuvchi omil sifatida qabul qilingan. Buning natijasida boshqa, bir qancha omillar inobatga olinmagan. Dem ak, talab modeli - o ‘ta sodda k o ‘rinishga ega. Iste’molchiga ta’sir etuvchi omillar boshqariladigan va bosh- qarilmaydigan guruhlarga b o ‘linadi. Boshqariladigan omillardan foydalangan holda, xaridorlaming ongiga ta’sir etish natijasida ay- nan shu tovami xarid qilishga moyillikni iste’molchilarda shakllantiradi. Insonlaming ehtiyojlari - tashqi om illarga berilu- vchan, ayniqsa marketing kompleksining elementlariga ta ’sirchan. Masalan: poyabzal ishlab chiqaruvchi kichik biznes subyekti (PIChKBS) ishlab chiqarayotgan mahsulotining narxini va tan- narxini o ‘zgartirmagan holda, faqatgina poyabzalning ust qismiga yaltirashi yuqoriroq bo'lgan materialni qo ‘lteshi natijasida xaridor- lami k o ‘proq jalb etishi mumkin. Bunda, narx omili o ‘zgarmasa ham, talab hajmi oshadi. Ushbu holatda 4 ning «product» elemen- tiga o ‘zgartirish kiritilishining o ‘ziyoq, xaridorlarda ushbu tovarga b o ‘lgan qiziqishini kuchaytiradi. Bunday natija marketing sama- rasini ifodalaydi. Marketing samarasi bu- ishlab chiqaruvchi yoki sotuvchini marketing tadbirlarining natijasi bo ‘lib, savdo hajmin- ing o ‘sishi, foyda, bozor ulushi kabi ko ‘rsatkichlarda 0 ‘lqhanadi1. Demak, marketing tadbirlari natijasida umumiy foydadagi sama- rani va savdo hajmidagi samarani o ‘zgartirishi mumkin. Marketing samarasini, unga erishish uchun sarflangan m ablag‘larga nisbati - marketing tadbirlarining iqtisodiy samaradorligini keltirib chiqaradi. Tadbirlaming foydani oshirishdagi samarasi quyida- gicha topiladi (3-formula): М сф = Стф2- С тфХ (3) bu yerda: Стф1- marketing tadbirlari o ‘tkazilgungacha b o ‘lgan ki chik korxonaning savdo tushumidan olgan yalpi foydasi (so‘m); С тф2- marketing tadbirlari o ‘tkazilgandan so ‘ng korxona erishgan savdo tushumidan olingan yalpi foyda (so‘m). Kichik korxonaning marketing tadbirlari natijasida savdo hajmini oshirish samarasi 4- formula bilan topiladi: M cc - Cm2 - C ml (4) 1 Баландин B.C., Ефимов C.B. Эффективность маркетинговой деятельности. - Саратов: СГТУ, 2000 г. bu yerda: Cml- marketing tadbirlari o ‘tkazilguncha b o ‘lgan umumiy savdo tushumi; Cm2- marketing tadbirlari o ‘tkazilgandan s o ‘ng erishilgan umumiy savdo tushumi. 3-formulada marketing tadbirlari natijasida korxonaning foy- dasi qanchaga osh (kamay)ganligini, 4-formula orqali, m arketing tadbirlari natijasida kichik korxonaning savdo tushumi qanchaga osh (kamay)ganligini aniqlashimiz mumkin. Marketing tadbirlarining iqtisodiy samaradorligi quyidagicha aniqlanadi (5-formula): M uc - М сф / *100% (5) bu yerda: M mx- marketing tadbirlari uchun sarflangan xarajatlar. Buni 0 ‘zbekiston-Avstriya QK «VISO» MChJ m isolida k o ‘rishimiz mumkin. Korxona 2003-y. erkaklar uchun m o ‘ljallab, ishlab chiqarilgan mavsumbop (kuzgi-bahorgi) poyabzal m odelin- ing 14284 juftini 179,96 mln. so'm ga sotdi. Bunda, biriktirilgan savdo markasida mahsulotning sifat k o ‘rsatkichlari haqida m a’lumotlar keltirilmagan edi. Shu bilan birga mahsulotning ust qismiga ishlatilgan charm och qora rangda edi. 2004-y.da korxona poyabzalning aynan shu modelini bozorga yana taklif etdi. Am m o bu gal, ust qismiga ishlatilgan charmning rangi tim q o ra va yalti- roq, savdo markasida esa, poyabzalning ergonomik-estetik xususi- yatlari, ishlatilgan materiallarining tarkibi haqida m a’lum otlar keltirildi va charm bo ‘lagidan namuna biriktirildi. Bunda, m ahsu lot birligiga to ‘g ‘ri keladigan xarajatlar oldingi yilnikidan 160 so ‘mga oshdi. Poyabzal rangining o ‘zgartirilishi - m ahsulotning jozibadorligini oshirgan b o ‘Isa, savdo markasida sifat k o ‘rsatkichlari b o ‘yicha keltirilgan m a’lumotlar xaridorlam i mahsulot to ‘g ‘risida yetarli darajada axborotga ega bo'lishiga xiz- mat qildi, ishlatilgan tabiiy charmdan n a ’muna sifatida bir b o ‘lagining biriktirilishi esa, mahsulotga b o ‘lgan xaridom ing is- honchini orttirdi. Natijada, 2004-y. aynan shu modelning sotilgan miqdori 17340 tani tashkil etib savdodan tushgan tushum 218,13 mln. so ‘mga yetdi. Har ikkala mavsumda ham bir ju ft poyabzal 12580 so ‘m narxda sotildi. 0 ‘tgan mavsumda mahsulot birligiga xarajatlar 1180 so ‘mdan tushgan. Savdo hajmini oshishini 5-rasm orqali aks ettirish mumkin. 5-rasm. Marketingli vositalarning s^vdo hajmiga ta’siri M ikroiqtisodiy modellarda esa, talabni (Q1 dan Q2 gacha) ko'paytirish uchun asosan, narxni (PI dan P2 gacha) tushirish (c nuqtagacha) lozimligi ta’kidlangan. Bizning misolimizda bunday hoi ro ‘y bermadi. Rasmga ushbu vaziyatni solishtirishimiz mum kin. Kuzgi-bahorgi oyoq kiyimiga ehtiyoji mavjud erkaklar (1- boqich) poyabzallar haqida axborotlami buyum bozorlaridan va d o ‘konlardan qidira boshlashgan (2-bosqich). Bunda «VISO» QK mahsulotining tashqi k o ‘rinishi alohida ko'zga tashlanib, o ‘zgacha joziba kasb etadi. Xaridor aynan shu mahsulotga e ’tiborini qaratib, savdo markasida yozilgan m a’lumotlami o ‘rgangan. Biriktirilgan charm b o ‘lagi esa, mahsulotga nisbatan ishonchini orttirgan. N ati jada, xaridorlarda aynan shu mahsulotga b o ‘lgan ijobiy munosabat yoki moyillik hosil b o ‘lgan. Shakllangan moyillik muqobillami baholash (3-bosqich)da katta ustunlikni ta’minlaydi. Sotib olish to ‘g ‘risida qaror qabul qilish (4-bosqich)da esa, katta ustunlikka . ega b o ‘lgan moyillik asosida korxona mahsuloti tanlandi. Bu yerda: a - R1 va Q1 lam ing o ‘zaro kesishishi; b - P I va Q21aming o ‘zaro kesishishi; с - P2 va Q21aming o ‘zaro kesishishi. Demak, poyabzalning tashqi k o ‘rinishi (rangi)ni o ‘zgartirish, savdo markasida sifat ko ‘rsatkichlarini yozib qo ‘yish, charm bo ‘lagidan na’muna sifatida biriktirish orqali korxonaning mahsu- lotini k o ‘proq sotishga erishildi. Korxona o'zining marketingli vositalari bilan iste’molchilaming «sotib olish uchun qaror qabul qilish jaray- oni»ning 2-bosqichida ta’sir eta oladilar. M arketing tadbirlarining ta’siri tufayli erishilgan natija marketingning samarasini ifodalaydi. Bizning misolimizdagi marketing samarasi quyidagicha (3-formula asosida): М сф = С тф 2 - с тф1; М сф = 3 8 8 4 1 6 0 0 -3 4 2 8 1 6 0 0 ; М сф = 4560000 Korxona tomonidan amalga oshirilgan marketing tadbirlari 4,56 mln. so‘m samara bergan. M arketing tadbirlarining ta ’siri natijasida o ‘zgargan savdo tushumidagi samarani ham topishim iz (4-formula asosida) mumkin: M ccc = C m2- C ml; M ccc = 2 1 8 1 3 7 2 0 0 -1 7 9 6 9 2 7 2 0 ; M ccc = 38444480 Korxona amalga oshirgan marketing tadbirlarining ta’siri savdo tushumini 38,4 mln. so ‘mga oshirgan. «VISO» QKning amalga oshirgan marketing tadbirlarining iqtisodiy samaradorligini hisoblash (5-formula asosida) imkoniyatiga egamiz: М ис= М сф/ М тх* 100 %; M uc = 4560000/33884480*100% ; M uc = 13,5% Demak, 2004-yilda korxona tomonidan erkaklar mavsum bob poyabzalining jozibadorligini oshirish maqsadida sarflangan xara jatlar 13,5 % iqtisodiy samaradorlikka ega b o ‘ldi. Yuqoridagi holatlarda marketing tadbirlarining ta’siri um um iy foydadagi va savdo tushumidagi samaraning oshishiga olib kelib, iqtisodiy samaradorlikka egaligi m a’lum b o ‘ldi. Shu o'rinda, tabiiy 2 ta savol tug'iladi: 1) nima uchun ushbu holatda talabning narx bilan aloqadorligi (6-rasmga qarang) namoyon b o ‘lmadi? 2) KBS marketingining samaradorligi qaysi belgilariga ko ‘ra yirik korxonalamikidan farqlanadi? Talabning mikroiqtisodiy modelida faqat «narx» hal qiluvchi omil sifatida olib qaralib, boshqa (narxsiz) omillar inobatga olin- magan. Talabning o ‘sishi yoki kamayishi «xaridorlaming sotib ol- ish uchun qaror qabul qilish jarayoni»da hal qilinadi. Bunda xari dorlaming ongida yuqori darajada taassurot qoldirgan mahsulot- gina katta ustunlikka ega bo ‘ladi. Shu sababli, ushbu holatda narx omili emas, balki mahsulotning oshirilgan jozibadorligi k o ‘proq taa’sirga ega b o ‘ldi. Natijada, mahsulot narxi o'zgartirilmasa ham, savdo tushumining oshishi hisobiga samara va samaradorlik k o ‘rsatkichlariga erishildi. Kichik va yirik biznes subyektlarida marketing samaradorligi k o ‘rsatkichlari bir xil hisoblansa ham, ularda turlicha natijalarga erishiladi. Buning asosida, korxonalar qanday marketing vosita- larini q o ‘llashi ahamiyatli. Kichik va yirik korxonalar o ‘zlarining ichki imkoniyatlaridan foydalangan holda, marketing tadbirlarini amalga oshiradi. Yirik korxonalar moddiy va moliyaviy jihatdan imkoniyatlari kengroq bo'lgani sababli, k o ‘proq mablag* talab qiladigan va kengroq ommaga ta ’sir qiluvchi marketing vosita- larini q o ‘llashadi. KBSlarning imkoniyatlari esa, yirik korxonalam ikiga qaraganda ancha cheklanganligi tufayli, kam m ablag‘ talab qiladigan marketing vositalaridan foydalanishadi. Shunga mos ravishda, olinayotgan samara ham, miqdoran yirik korxonalamikiga nisbatan ancha kam b o ‘ladi. 12.3. Kichik biznes subyektlari marketing faoliyatini tashkil etish Turli soha korxonalarida faoliyat k o ‘rsatayotgan marketing xizmatlari bir-biridan tashkil qilinish tamoyillari va shakllari bilan farqlanadi. Aksariyat adabiyotlarda marketing xizmatlarini tashkil etishning beshta tamoyili va uni boshqarishning ikkita shakli (6- rasm ) mavjudligi haqida aytib o ‘tilgan. ft Har bir korxona ichki imkoniyatlariga tayanib, ulardan o ‘ziga m a’qulini tanlagan holda tuzishadi. Bu tamoyillar: l.funksional; 2. geografik; 3. tovar; 4. bozor; 5. kombinatsiyalashgan tarzda b o ‘lishi mumkin. Birinchi tamoyilga k o ‘ra marketingning har bir funksiyasi (reklama, yangi tovar yaratish, sotish, tadqiqot o ‘tkazish, marketingni rejalashtirish, xaridorlarga xizmat k o ‘rsatish va boshq.) bo ‘yicha alohida-alohida m utaxassislar ish- lashib, marketing ishlari b o ‘yicha korxona rahbarining o ‘rinbosariga bo'ysunishadi. Tovar assortimenti kam b o ‘lgan korxonalarda bunday tashkiliy tuzilishning samarasi yuqori b o ‘ladi. Tovar assortimentining k o ‘payishi natijasida esa, aksin- cha, samarasi kamayib boradi. A) Loyihali B) Matritsali Marketing bo'yicha vitseprezident JL A guruh tovar- lari marketingi A1 A2 JL В guruh tovar- lari marketingi n n Б1 Б2 M arketing b o ‘yicha vitseprezident JL Marketing dasturlari ni boshqaruvchi markaz JL M arketing tadqiqot- lari rahbari 1-marketing dasturining rahbari n-marketing dasturining rahbari JL Sotish b o'yicha rahbar 6-rasm. Marketing xizmatlarini tashkiliy tuzilishining shakllari Keng miqyos (hudud)da tovar sotadigan korxonalar asosan ik- ■< kinchi (geografik) tamoyilga asoslanishadi. Bunda, korxona faoli- , yatini hududlar b o ‘yicha tashkil etishib, har birida o ‘zaro bog'liq b o ‘lmagan marketing xizmatlarini tashkil etishadi. O lz navbatida, ularning barchasi korxonaning marketing ishlari b o ‘yicha vitse- prezidentiga bo ‘ysunishadi. Mahsulot nomenklaturasi keng b o ‘lgan korxonalar asosan uchinchi (tovar) tamoyildan foydalan- gan holda marketingni tashkil etishadi. Bunda har bir mahsulot turi b o ‘yicha alohida marketologlar faoliyat yuritishib, o ‘zlariga birik- tirilgan markalarning sotilishiga m as’ul b o ‘ladilar. T o ‘rtinchi ta- moyil (bozor)ga asosan, firm alar marketing xizmatini bozor seg- mentlarining xususiyatlariga asoslangan holda tashkil etadi. Bunda m ijozlam ing xulqi, didi, to ‘lov qobiliyati va boshqa k o ‘rsatkichlari inobatga olinadi. Amaliyotda ilk to ‘rtta tamoyilga asoslangan mar keting xizmatlaridan tashqari, ular kombinatsiyalashgan tarzda ham ishlatiladi. Masalan: funksional-tovar, funksional-bozor, funksional-geografik, tovar-geografik, tovar-bozor kabi b o ‘lishi mumkin. Buning natijasida beshinchi (kombinatsiyalashgan) ta moyilga asoslangan marketing xizmatini tashkiliy tamoyili vu- judga keladi.Yuqorida sanab o ‘tilgan tamoyillar bilan birga mar ketingni tashkil qilishning ikki shakli ham mavjud. Bular: loyihali; m atritsali. Birinchisida (6a-rasm), har bir tovar uchun belgilangan m as’ul shahsga keng vakolatlar berilib, alohida-alohida mutaxas- sislar va boshqa zaruriy moddiy resurslar bilan ta’minlanadi. Alo- hidalashgan holda ish olib borayotgan guruhlaming har biri bo ‘lak loyiha hisoblanadi. Ularning har biri faqat bitta rahbarga b o ‘ysinadi. Buni vertikal boshqarish deb atasa ham b o ‘ladi. Ik- kinchisida (6b-rasm), loyihalar o ‘zaro bog‘liq b o ‘lib, har biri bir nechta rahbarga b o ‘ysunadi. Bu shaklning birinchisidan afzalligi shundaki, har bir loyiha uchun zaruriy moddiy resurslar alohida olib berilmaydi, balki, olingan resurslardan hamjihatlik asosida foydalanishib, xarajatlar miqdorini pasayi shiga olib keladi. Yuqori da sanab o ‘tilgan marketing xizmatini tashkil qilish tamoy- illari va shakllari asosida KBSlarda marketing xizmatlarini tashkil etsa b o ‘ladimi? Y o‘q, ularning barchasida bunday ishlami alohida shtatli xodimlar emas balki, korxona rahbari yoki uning o ‘rinbosari bajarishadi. Marketing ishlari bilan birga bir nechta vazifalami (hi- sobchi, menejer, texnolog, ta’minotchi va boshqa) olib borishadi. Bu rahbarlaming asosiy qismi oliy, o ‘rta-mahsus ma’lumotga ega bo‘lsalarda, mutaxassisliklari bo‘yicha muhandis-texnologdirlar. Ulaming ayrimlari hatto «marketing» so‘zining mazmuni haqida tu- shunchaga ega emas. Kichik korxonalaming aksariyat qismida 25 ta- gacha ishchi va xizmatchilar bo ‘lib, ulaming qariyb 90 %i bevosita ishlab chiqarish ishtirokchilari hisoblanishadi, qolgan qismi esa, bu jarayonda bilvosita qatnashishadi. Kadrlar soni qancha kamchilikni tashkil etsa, korxonaning rahbari ham xo‘jalik operatsiyalarida to ‘g ‘ridan-to‘g ‘ri qatnashishiga to ‘g ‘ri keladi. Ulaming asosiy qismi, tashkil etilganiga ko‘p vaqt boim agan va biznesni endi tashkil qilay- otgan korxonalardir. Xodimlarining aksariyati bir-birining о ‘mini bosa oladigan malaka, tajribaga ega, mehnat taqsimoti va ixtisoslash- ish chuqurlashmagan, turli darajadagi masalalami hal qilishni asosan, rahbar o ‘z zimmasiga oladi. Ishlab chiqarish miqdorini belgilash, ta’minot, boshqarish, mijozlami jalb qilish va sotish ishlari ham korxona rahbarining asosiy vazifalariga kiradi. Korxonada ishchilar sonini oshishi va faoliyatining kengayishi jarayoni mehnat taqsimotining chuqurlashishiga, o ‘z navbatida har bir xodim yoki ishchi alohida bajaradigan funksiyaga ega bo ‘ladi. Shax- siy tarkibi 25 ta va undan ortiq bo‘lgan KBSlarda xuddi shunday jarayon kuzatiladi. Ularda ishlab chiqarish jarayonini boshqarish, hi- sobni olib borish, ta’minot, sotish ishlari alohida shaxslarga yuklanib, rahbar esa, umumiy nazoratni o ‘matadi. Shunday bo ‘lsada, KBSlarda marketing bo‘yicha shtat yoki b o ‘lim tashkil qilinmaydi. Demak, ad- abiyotlarda keltirilgan tamoyillarga va shakllarga asoslangan, market ing xizmatlarini tashkil etishni KBSlarga to ‘g‘ridan-to‘g ‘ri tadbiq etib bo‘lmaydi. Shu boisdan, KBSlarga nisbatan marketingni tashkil qil- ishning o ‘ziga xos tamoyilini taklif etish tabiiy zaruratdir. Bundan tashqari marketingni loyihaviy (vertikal) yoki matritsali tashkiliy shakllarini ham KBSlarga tadbiq etish amri mahol. Chunki, bunday shakllarda bir nechta marketolog mutaxassislar, k o ‘proq moddiy va moliyaviy resurslar talab qilinadi. KBSlarda esa, bunday imkoniyatlar mavjud emas. Shu sababli, ularga xos marketingning tashkiliy shak- lini ham ishlab chiqish lozim. Ulaming xususiyatlarini hisobga olgan holda, marketing xizmatlarini tashkiliy tamoyili va shaklini ishlab chiqib, yangi modelini tuzish lozim. Taklif etilayotgan model (7- rasm): KBSlami shaxsiy tarkibining kamligi; ishlab chiqarish hajmin- ing kichikligi; rahbar va xodimlaming ish bilan band vaqtlarining rejimi va boshqalar hisobga olingan holda tuzilgan. Ya’ni, KBSda xodimlami bir nechta funksiyalami bajarishining zaruratligi, korxonada ishlab chiqarish operatsiyasining kamligi, shuning nati jasida rahbar boshqa funksiyalar bilan ham mashg‘ul bo‘lishi uchun vaqt topa olishi mumkinligi nazarda tutilgan. Shular asosida, modelda rahbar yoki uning o ‘rinbosari marketing bilan birga boshqa funksiya lami ham parallel ravishda bajarishi aks ettirilgan. Sanab o ‘tilgan ta- moyillardan farqli jihati shundaki, KBS xodimlarining bo ‘sh vaqti va marketing ishlarini bajara olish qobiliyatiga asoslangan holda market ing funksiya sifatida biriktiiiladi. Bu mas’uliyatni bajarish uchun ish o ‘rinlari yaratilmaydi va ishchi yollanmaydi. Kichik korxona (25 kishigacha) Kichik korxona ( 2 5 -1 0 0 kishilik) Marketing ishlarini bajaruvchi shaxs funksi- Каталог: images images -> valkurs.pdf [AQSh dollari] images -> The municipal franchise. Ashburton labour market images -> Cho‘lpon nomidagi nashriyot-matbaa ijodiy uyi images -> A. A. Qaxxorov images -> O‘zbekistOn Respublikasi Oliy va O‘Rta maxsus ta’lim vaziRligi O‘Rta maxsus, kasb-hunaR ta’limi maRkazi images -> Dorothea Klotz Immobilien Heumadenstr. 3, 74199 Untergruppenbach Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2019
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling