Jahon iqtisodiyoti va diplomatiya universiteti

TASHQI SAVDO TAHLILI



Brazilyadagi tovarlar va xizmatlar eksporti va importi.Tovarlar exporti bo’yicha
Braziliyaning eksport dinamikasi: 10 yillik tahlil
Braziliyaning asosiy eksporti temir rudasi (46,2 milliard dollar), soya (39 milliard dollar), xom neft (30,7 milliard dollar), xom shakar (10 milliard dollar) va parranda go‘shti (7,66 milliard dollar), asosan Xitoyga (88,3 milliard dollar), AQSh (30,2 milliard dollar), Argentina (12 milliard dollar), Niderlandiya (9,29 milliard dollar) va Chili (7,14 milliard dollar).¹[1]
Braziliya eksportining tendentsiyalari.

1-jadval

Braziliya eksportining tendentsiyalari.
Jadvaldan ko'rinib turibdiki, Braziliyaning tovarlar eksporti so'nggi 10 yil ichida o'zgaruvchan edi. Eksport qiymati 2012 yildan 2015 yilgacha pasaydi, buning asosiy sababi jahon bozorida neft narxining keskin o’sishi. Undan keyin holat ancha yaxshilandi, Brazilyaning eksport qiymati 2016-yildan 2019-yilgacha oshdi, 2019-yilda eng yuqori darajaga yetdi. Eksport qiymati 2020-yillarda yana pasaydi, bunga asos esa Covid 19 pandemiyasi bo’ldi. Bundan so’ng jahon bozoridagi tadbirlar o’z holiga tushgan so’ng esa 2021- va 2022-yillar lekin sezilarli darajada oshdi.
Export dinamikasi:
Braziliyaning eksport dinamikasidagi o'zgarishlarni tushunish uchun so'nggi o'n yillikdagi tovarlar va ularning tarkibi ya'ni: Braziliya tovarlari eksporti tovar narxlari, talabning o'zgarishi va geosiyosiy hodisalar kabi tashqi omillar tufayli o'zgarishlarga guvoh bo'ldi. Biroq, umumiy tendentsiya ijobiyligicha qolmoqda; qishloq xo'jaligi mahsulotlari: Braziliya global qishloq xo'jaligi quvvati bo'lib qolmoqda. Soya, kofe, mol go‘shti va parranda go‘shti asosiy eksport mahsulotlari hisoblanadi. Minerallar va metallar: Temir rudasi, boksit va boshqa foydali qazilmalar katta ulushni tashkil qiladi. Ishlab chiqarilgan mahsulotlar: Avtomobillar, samolyot qismlari va mashinalar Braziliya eksport savatiga hissa qo'shadi. Bundan tashqari valyuta kurslari va tovar narxlari eksportning raqobatbardoshligiga ta'sir qiladi. Umumiy qilib aytadigan bo'lsak Braziliyaning eksport tarixi barqarorlik, diversifikatsiya va moslashuvchanlikdir. Mamlakat global muammolarni hal qilishda davom etar ekan, uning barqaror o'sish va innovatsiyalarga sodiqligi kelgusi yillarda eksport landshaftini shakllantiradi.
Export tarkibi:
Mineral yoqilg'ilar, moyli urug'lar va rudalar, shlaklar va kullar Braziliya tomonidan 2022-yilda eksport qilinadigan mahsulotlarning uchta asosiy toifasi hisoblanadi. Ushbu uchta toifa Braziliyaning umumiy eksportining 40% dan ortig'ini tashkil qiladi. Brazilyaning neft mahsulotlari, qishloq xo’jalik sanoati va tog’-kon sanoati exportda muhim ahamiyatga ega. Bundan xulosa qilishimiz mumkinki, ya’ni Brazilya mamlakati aralash iqtisodiyotga ega va rivojlanayotgan davlatga xos xususiyatga ega.

² [2]z