Jarayoni yaxlit tizim sifatida

sotsiologik: individning rivojlanishi u bevosita va bilvosita muloqotda bo‘ladigan 
individlarning rivojlanishiga; ta’lim samaradorligi “intellektual muhit”ning mavjud 
holatiga, o‘zaro bir-biriga o‘rgatishning jadalligiga; o‘qituvchi va o‘quvchilar 
muloqotining sifatiga bevosita bog‘ liq; 
tashkiliy: ta’lim natijasi o‘quvchining o‘quv mehnatiga, o‘zining o‘quv 
majburiyatlariga munosabatiga; o‘quvchining ishchanlik qobiliyatiga; o‘quvchilarning 
aqliy faolligini oshirish o‘quv mashg‘uloti jadvalining tuzilishi, unda jismoniy tarbiya va 
mehnat mashg‘ulotlarining joylashtirilishiga bevosita bog‘liq. 
Ta’limning xususiy qoniniyatlariga gnoseologik, psixologik, kibernetik, sotsiologik, 
tashkiliy qonuniyatlar kiradi. 
Ta’lim tamoyillari. Ta’lim qonuniyatlaridan uni samarali tashkil qilishga nisbatan 
muayyan muhim talablar kelib chiqadi. 
Ta’lim tamoyillari o‘quv jarayonining umumiy maqsadlari va qonuniyatlariga binoan 
uning mazmuni, tashkiliy shakl va metodlarini belgilab beruvchi boshlang‘ich qoidalardir. 
Ta’lim tamoyillarini shartli ravishda ikki guruhga ajratish mumkin: ta’limning 
mazmunga aloqador va tashkiliy-metodik tamoyillari. 
Ta’lim mazmuniga aloqador tamoyillarga quyidagilar kiradi: insonparvarlashtirish; 
tabiat bilan uyg‘unlik; madaniyat bilan uyg‘unlik; ilmiylik; ta’limning fundamentalligi va 
amaliy yo‘nalganligi; ta’lim va tarbiyaning uyg‘unligi. 
Ta’limni insonparvarlashtirish - uning mazmuni, tamoyillari, shakl va metodlarini 
yangilash, ularning o‘zaro aloqasi va birligini ta’minlash orqali shaxsni har tomonlama 
shakllantirish va rivojlantirishga yunaltirishdir. 
Shaxsning rivojlanishi va o‘quvchilarning ijtimoiy ahamiyatga ega sifat va 
qobiliyatlarini rivojlantirishga qaratilgan ta’limning insonparvarlik mazmuniga