Jihozlar va loyihalash asoslari

XTp rusumli plunjerli nasoslaming texnik tavsifi

Nasos	Uzatish.	Haydash	1 minut-	Porshen-	Porshen-
markasi	mVsoat	bosim i,	dagi	ning	ning
		M Pa	ikkitalab	yurishi.	diametri,
			yurishlar	mm	mm
			soni
XTp	0,75-1,5	22	200	60	32
1,5/200
XTp	1 - 3	2	300	45	45
•3/20
XTp	4 - 8	11	182	120	55
8/110
XTp	15-30	5	205	120	100
30/50
			139

www.ziyouz.com kutubxonasi

Porshenli nasosning suyuqlikni uzatishi so‘rib oluvchi va bosim bilan haydovchi quvurlarni birlashtirib turadigan o'tkazish liniyasidagi (ventil) jo‘mrak yoki lo‘kidon yordamida boshqariladi. Nasosni ishga tushirish uchun awal so‘rib oluvchi, so‘ngra bosim bilan haydovchi va o‘tkazuvchi liniyalardagi lo‘kidonlar ochiladi (agarda nasosning ishi o‘tkazuvchi lo'kidon yordamida boshqarilsa). Elektr motor ishga tushiriladi va uning zarur aylanish chastotasiga erishilganda, o'tkazuvchi lo‘kidon sekin yopiladi. Nasos to‘xtashidan oldin o‘tkazuvchi lo‘kidon ochiladi, so‘rib oluvchi liniyadagi lo‘kidon yopiladi va elektr motor o‘chiriladi, shundan so‘ng bosim bilan haydovchi liniyadagi lo‘kidon yopiladi.

Porshenli nasoslarni katalogdan tanlash mumkin, bunda nasosning markasi, suyuqlikni uzatish quwati, haydash bosimi, porshenning bir minutdagi ikki marta harakatlanishlari soni, yuritgichning quwati, nasosning o‘lchamlari, vazni, uni ishlab chiqargan tashkilotning nomi, haydaladigan suyuqlikning tavsifi beriladi. Masalan, T 25/340 markali nasos ammiakli suvni bir joydan ikkinchi joyga haydash uchun mo‘ljallangan, uzatish quwati soatiga 25 kub metr, suyuqlikni haydash bosimi 34 MPa ga, elektrmotorning quwati 440 kW ga teng.
Porshenli nasoslarning afzalliklari quyidagilardan iborat: foydali ish koeffitsienti yuqori (85%); har qanday uzatishda ham yuqori bosim hosil qilish imkoniyati mavjud va suyuqlikni yaxshi so‘radi.
Sekin ishlashi, demak, beso‘naqayIigi va vaznining og‘iriigi (reduktor borligi tufayli); yasash murakkabligi va nasosning narxi va undan foydalanish qiymati yuqoriligi; suyuqlikni uzatish notekisligi; uzatishni tartibga solish imkoniyati yo‘qligi bu nasoslarning kamchiligi hisoblanadi.
Markazdan qochma nasos — suyuqlikni bir joydan ikkinchi joyga o'tkazish ishchi g'ildiraklar aylanganda yuzaga keladigan markazdan qochma kuchlar ta'sirida yuz beradigan qurilma. Noorganik moddalar texnologiyasida bir va ikki bosqiehli markazdan qochma nasoslar ishlatiladi. Bir bosqichli nasoslar 5 m gacha bo'lgan bosim hosil qilishga, ikki bosqichlilar esa yuqori bosim hosil qilishga mo‘ljallangan. Ko‘p bosqichli nasoslarda ishchi g‘ildiraklar bir-biri bilan ketma-ket biriktifiladi va suyuqlikni bir g‘ildirakdan ikkinchisiga yo‘naltirishga xizmat qiladigan yo‘naltiruvchi apparatlar va qayta quyish kanallari bilan ta'minlanadi. Bareha ishchi g‘ildiraklar bitta o‘qqa yo‘naltirilgan bo‘lib, bitta so‘ruvchi va bitta haydovchi liniyaga ega. Katta hajmdagi suyuqhklarni uzatish uchun ikki tomondan so'ruvchi nasoslar ishlatiladi.
140

www.ziyouz.com kutubxonasi

G ‘ildiraklarning soni, diametri va aylanish chastotasi qancha ko‘p bo‘lsa, bosim ham shuncha yuqori boMadi.

Uzatish Q, bosim H va g‘ildirak radiusi r o‘rtasida quyidagi nisbat mavjud: