Йилларда Ўзбекистон Республикасининг атроф-муҳитни муҳофаза қилиш ишлари дастури тўғрисида

 
 Инсон ва биосфера 
 
Биосфера структураси ва барқарорлиги.Инсон ва биосфера.
Биосфера ҳақида тушунча. Биосферани таркиби. Биосфера ҳақида 
В.И.Вернадский таълимоти. Биосферани географик қобиғи литосфера, 
гидросфера ва атмосфера қатламлари. Литосфера. Гидросфера. Атмосфера. 
Озоносфера. Биосферани таркиби, чегаралари, ресурслари ва барқарорлиги. 
Биосферани 
чегараси. 
Атроф-муҳитни 
соғламлаштириш, 
унинг 
мусаффолигини гўзал табиатни сақлаб қолиш. Биосферани барқарорлигини
сақлаш муаммолари. Озон қатлами ва унга салбий таъсир этувчи
омиллар. Биосфера эволюцияси ҳақида. Ноосфера ҳақида тушунча. 
 Экологик тизимлар 
 
 Организмни муҳит билан ўзаро таъсири. Организмнинг ҳаёт шакллари 
ҳақида, биогеоценозлар ва уларнинг тузилмаси. Океан ва қуруқлик 
экотизимлари. Экотизмларда организмлар жамоаси. Экотизимларни
гомеостаз ҳолати. экотизимларни маҳсулдорлиги. Агроэкотизимлар. 
Экотизмларда моддалар айланиши. Ўрмон чўл, ўтлоқ, сув ҳавзаси ва бошқа 
экотизимлари. Экотоп ва биоценозлар. Ривожланишни чегараловчи ва 
даврий экологик омиллар. Экологик қаторлар. Организмларнинг экологик 
индивидуаллиги. Организмларнинг маконда жойлашиш принциплари. 
Ташқи муҳит. Сукцессия жараёни. 
Муҳит ва экологик омиллар 
 
Ҳарорат, босим, намликни, радиацияни тирик организмга таъсири.

---

7 
Антиобиоз, симбиоз ҳолатлари ҳақида тушунча. Организмни захира
энергияси ҳақида. Муҳит ва асосий экологик омиллар.Антропоген 
омилларни атроф-муҳитга тасири. Абиотик омиларни атроф-муҳитга тасири. 
Биотик омилларни ўзаро ва атроф-муҳитга тасири. Организимни муҳит 
билан ўзаро тасири. Организмларга иқлим, топографик эдафик, геофизик 
омилларни таъсири. Адаптация.