Jizzax filiali oila psixologiya kafedrasi oila psixoterapiya nazariyasi

1. Oilaviy ziddiyat tushunchasi va uning xususiyatlari. 
Oila odamlarning oʻzaro munosabatlarining oʻziga xos institutidir. Bu oʻziga 
xoslik shundaki, bir nechta odamlarning (er va xotin, keyin bolalar, er yoki xotinning 
ota-onalari ular bilan birga yashashi mumkin) eng yaqin ittifoqi axloqiy 
majburiyatlar bilan bogʻliq. Ushbu ittifoqda odamlar qoʻshma oʻzaro ta’sirda imkon 
qadar koʻproq vaqt sarflashga, oʻzaro ta’sir jarayonida bir-biriga quvonch va zavq 
bagʻishlashga intiladi.
.
Oila nikoh va oilaviy munosabatlar, umumiy hayot va er-xotinlarning 
bolalarni ta’minlash va tarbiyalash uchun oʻzaro javobgarligi bilan bogʻliq boʻlgan 
kichik ijtimoiy guruh sifatida tavsiflanadi. Oila turli funktsiyalarni bajaradi: 

turmush oʻrtoqlarning muloqoti va bir-birini qoʻllab-quvvatlashi; 

---

22 

er va xotinning uy ishlarida va bolalarni tarbiyalashda hamkorligi; 

moddiy ta’minlash va hayotiy ehtiyojlarni qondirish; 

boʻsh vaqtni tashkil etish; 

oila a’zolarining xavfsizligini ta’minlash; 

hissiy aloqaga boʻlgan ehtiyojlarni qondirish va boshqalar. 
Inqiroz oilasi.  Turmush oʻrtoqlarning manfaatlari va ehtiyojlari oʻrtasidagi 
qarama-qarshilik keskin boʻlib, oilaviy hayotning muhim sohalarini qamrab 
oladi. Er-xotinlar bir-biriga nisbatan murosasiz va hatto dushmanlik pozitsiyasini 
egallab, hech qanday imtiyozlarga rozi boʻlmaydilar. Inqirozli nikoh uyushmalari 
ajraladigan yoki qulash arafasida turganlarni oʻz ichiga oladi
2
. 
Ziddiyatli oila. Turmush oʻrtoqlar oʻrtasida ularning manfaatlari 
toʻqnashadigan doimiy joylar mavjud boʻlib, ular kuchli va uzoq davom etadigan 
salbiy hissiy holatlarni keltirib chiqaradi. Biroq, nikoh boshqa omillar tufayli 
saqlanib qolishi mumkin, masalan, nizolarga yon berish va murosaga kelish
3
.