Jizzax politexnika instituti “qurilish materiallari va konstruksiyalari” kafedrasi

11. Atrof muhitni muhofaza qilish

Korxonani loyihalashda suv havzalarini sanoat oqova suvlaridan va at-mosfera havosini sanoat chiqindilaridan ifloslanishiga qarshi chora tadbirlar ko’rish uchun alohida bo’lim ajratib kiritilishi lozim. Korxona joyini aholi yashaydigan hududlardan “Sanoat korxonalarini loyihalashda sanitarya nor-malari” ning 6-bo’limiga mos keladigan masofadagi obodonlashtirilgan himoya zonasi bilan ajratish kerak.
Atmosfera havosini iflos chiqindilardan himoya qilish uchun sha-mollatish tarmoqlari, filtlar, siklonlar, changni ushlab qolgichlar va boshqa chiqindi ushlab qoluvchi yoki tozalovchi uskunalar bilan jihozlash kerak.
Qozonxonaning zararli chiqindi moddalar chiqaradigan tutun quvurlarining balandligi kul, oltingugurt oksidlarini havoda tarqalishini (yoyilishini) hisobga olib aniqlanadi. Bundan tashqari bu bo’limda suv havzalari, yer osti suv manbaini sanoat chiqindi suvlari bilan ifloslanishidan himoya qilish va maksimal darajada chiqindi suvlarini tozalab qayta texnik ehtiyojlar uchun ishlatish, suv resurslarini tejash tadbirlari ko’rsatilishi kerak.
Ishlab chiqarish korxonasidagi chiqindi suvlar shahar oqova suv tar-mog’iga tushurishdan oldin tindirgichlarda tozalanishi shart.

Foydalanilgan adabiyotlar ro‟yxati
1. Волженский А.В. Минеральные вяжущие вещества. /Москва, Стройиздат, 1986.- 464 с.
2. Журавлѐв М.К., Фоломеев А.А. Механический оборудований
предприятий вяжущих материалов и изделий на базе их./
Москва, Высшая школа. 1973.-309 с
3. Oliy ta’lim muassasalarida kurs loyihasini bajarish tartibi haqida NIZOM./ O’zbekiston Respublikas Oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligining 7.03.2008 yil 61-sonli buyrug’iga 1-ilova, Toshkent, 2008.-8 b.
4. Сапожников М.Я., Дроздов Н.К. Справочник по оборудова-нию заводов строительных материалов./Москва, Стройиздат, -
1970. – 304 с.
5. Otaqo’ziyеv T.A., Otaqo’ziyеv E.T., Bog’lovchi moddalar kimyoviy tеxnologiyasi /- Toshkent, Cho’lpon. 2005.-256 b.
6. Қосимов Э.К., Отақўзиев Т.А. Минерал боғловчи моддалар ва
буюмлар./ Тошкент: Ўқитувчи, 1984. -232 б.
7. Қодирова Д.Ш., Нуритдинов Х.Н. Боғловчи моддалар. Ўқув
қўлланма./ТАҚИ, Тошкент. 2011.- 134 б
8. Султонов А.А. ва бошқалар. Қурилиш материаллари ва метал-лар технологияси. /Тошкент, “Ўзбекистон”, 2013 .-495 б.
9. Бутт Ю.М., Воробъев Х.С., Хлаусон В. Промышленость автоклавных материалов и местных вяжущих. /Москва, Стройиздат, 1965. -218 с.
10. Виноградов В.Н. Сырьѐ для производства автоклавных сили-катных бетонов./ Москва, Стройиздат, 1966.,- 176 с.
11. Волженский А.А. Тепловий установки в производства строительных материалов и изделий./ Москва, Стройиздат, 1971.,-
244 с.
12. Монастирев В.А. Производства извести. / Москва, Стройиздат, 1975.,-166 с.
13. Гинзбург Д.В. И др. Печи и сушила силикатной промышлен-ности /- Москва, Стройиздат, 1965.,- 261 с.
14. O’zRST 767-97. Ohak va ohak aralashgan bog’lovchilar. Sinash usullari. /O’zbekiston Respublikasi Davlat arxitektura va qurilish qo’mitasi. Toshkеnt, 1997.-32 b.
15. Ubaydulloyev M.N. “Darsliklar o’quv-uslubiy qo’llanma va ko’rsatmalarni rasmiylashtirish bo’yicha” uslubiy ko’rsatma/
SamDAQI nashri, Samarqand, 2014. -79 b.
16. DAST 21.101.-97. “Loyiha va ishchi xujjatlarga qo’yiladigan talablar”./ Toshkеnt, 1997 y.- 40 b.
17. O’z RST 767-97 “Ohak va ohak aralashgan bog’lovchilar. Sinash usullari”/ O’zbekiston Respublikasi Davlat arxitektura va qurilish qo’mitasi. Toshkеnt, 1997.-32 b.
18. QMQ 2.01.06.-97 “Qurilishda qo’llash lozim bo’lgan fizik kattaliklar birliklarning ro’yxati”/ Tashkеnt: 1997 y. -28 b.
19. ГОСТ 22688-77 “Известь строительная. Метод испытаний”.
/Москва, 1980.- 18 с. 20. masterstroy.org.