Jizzax politexnika instituti yo’l-muhandislik yo’nalishi №676\21 guruh talabasi qarshiboyev dilmurod

---

JIZZAX POLITEXNIKA INSTITUTI 
YO’L-MUHANDISLIK YO’NALISHI 
№676\21 GURUH TALABASI 
QARSHIBOYEV DILMUROD
Davlat geodezik tasvir olish to'rlari va ularning xususiyatlari.

---

•
Geodezik tarmoq-bu erga o'rnatilgan nuqtalar tizimi, ularning pozitsiyasi ma'lum darajada aniqlik bilan
yagona koordinatalar va balandliklar tizimida aniqlanadi.
•
Hududiy asosda geodezik tarmoqlar global (butun er usti), milliy (shtat), qalinlashuv tarmoqlari va
mahalliy tarmoqlarga bo'linadi.
•
Global davlat tarmog'i Yerning sun'iy yo'ldoshlarini (sun'iy yo'ldoshlarni) kuzatish uchun kosmik geodeziya
usullari bilan yaratilgan. Ushbu tarmoq yuqori geodeziya, astronomiya, geodinamikaning ilmiy va ilmiy-
texnik muammolarini hal qilish uchun ishlatiladi (yerning shakli va tashqi tortishish maydonini o'rganish; 
fundamental geodezik konstantalarni aniqlashtirish; yer qutblarining harakatini (prekretsiyasi va
nutatsiyasi) aniqlash; er qobig'ining litosfera plitalarining gorizontal va vertikal harakatlarini o'rganish; er
qobig'ining boshqa joylarida ishlatiladigan mos yozuvlar ellipsoidlarining holatini aniqlash mamlakatlar
va boshqalar).
•
Milliy geodezik tarmoqlarga quyidagilar kiradi: Davlat geodezik tarmog'i (rejalashtirilgan), Davlat tekislash
tarmog'i (balandlik), Davlat gravimetrik tarmog'i.
GEODEZIK TARMOQ

---

DAVLAT GEODEZIK TARMOG'I
•
Davlat geodezik tarmog'i (GGs) mamlakatda qo'llaniladigan nisbiylik yuzasida (mos yozuvlar ellipsoid yuzasi) geodezik punktlarning
rejali nisbiy holatini aniqlashni nazarda tutadi. Rejalashtirilgan tarmoqning balandligi nisbatan kichik aniqlik bilan aniqlanadi.
•
Davlat tekislash tarmog'i kvazigeoid yuzasiga nisbatan nuqtalarning balandligini aniqlashga xizmat qiladi. Nisbiylik yuzasida tekislash
tarmog'ining nuqtalarining rejalashtirilgan holati past aniqlik bilan aniqlanadi.
•
Ba'zi hollarda kombinatsiyalangan fikrlar qo'llaniladi. Keyin ularning rejalashtirilgan va balandlik koordinatalari tegishli aniqlik bilan
aniqlanadi.
•
Davlat gravimetrik tarmog'i dastlabki yoki berilgan nuqtalarda tortishish tezlanishini aniqlash uchun ishlatiladi. Shu bilan birga, erdagi
gravimetrik tarmoqning nuqtalari o'rnatilmagan va kerakli kuzatuvlar to'g'ridan-to'g'ri rejalashtirilgan va baland balandlikdagi
tarmoqlarning nuqtalarida amalga oshiriladi.
•
Davlat geodezik tarmoqlari yordamida quyidagi asosiy vazifalar hal qilinadi:
•
- dinamikada yerning shakli va tortishish maydonini batafsil o'rganish
•
davlat (mamlakat) hududida;
•
- davlatning butun hududi uchun yagona koordinatalar va balandliklar tizimini yaratish;

---