Jusupov İ. Bu’lbil uyası

 
HAG’LA, A’MİWİM! 
 
Jazg’ı tan’da shıqsam A’miw boyına,  
Hawası janıma jag’ıp baradı,  
Qanat baylap qıyalıma - oyıma,  
Ilay suwlar burqıp ag’ıp baradı. 
 
Teren’ iyrim tartıp, jaylap ta ag’ar,  
Bazda sazan atıp, tuwlap ta ag’ar.  
Sawlatlanıp, suw tulpardın’ jalınday,  
Irıs qazanı bolıp qaynap ta ag’ar. 
 
Basqa qızıg’ın’dı qoyatur dersen’,  
Altın saxnalı bir teatr dersen’.  
Suw iyesi Sula’ymannın’ mu’lkindey,  
Mol g’a’ziyne ıg’ıp kiyatır dersen’. 
 
Qızketken, Kegeyli, Paxta arnalar,  
G’arqa’lleziy bolıp Quwanısh jarmalar,  
Ko’lde g’az qıyqıwlap, jılımlar maylap,  
Atızlarda diyqanshılıq ırg’alar. 
 
Ha’reketke keltirip ken’ du’nyanı,  
Qarag’anday eldin’, jerdin’ da’wranı,  
Jag’alıqta jasıl tuwın ko’terip,  
Jas tog’aylar alg’ıslaydı da’ryanı. 
 
Hag’la. A’miw - berekettin’ bulag’ı!  
Bar tirishilik sag’an qullıq qıladı.  
Sen ha’wijge minsen’, eller quwanıp,  
Shayırlar da sennen ilha’m aladı. 
 
Ten’izdi teris qaytqan zamanlar qurttı,  
Hesh kim emes, onı adamlar qurttı.  
Sag’adag’ı suw simirip juwhaday,  
Ayaqqa ag’ızbay, ten’seltti jurttı. 
 
Ashko’z bendelerdin’ peylin bayqag’an  
Ta’n’irim ba’lkim talay basın shayqag’an,  

 
13 
Jaratqannın’ o’zi jarılqar bolsa,  
Adam irikken da’rya tasar qaytadan ... 
 
Boyların’da ju’rip oyg’a talaman.  
Demde ne zamanlar keshti aradan!  
Pa’tli ag’ısın’dı qaytadan ko’rip,  
Quwang’annan ko’zime jas alaman. 
 
Hag’la, hag’la A’miw, - ja’wlan urıp aq.  
Abiyhayat suwı menen tolıp aq.  
A’ydarhaday aybat shegip, julqınıp, 
Ha’m jilli ko’zlenip, Ja’yhun bolıp aq. 
 
Jag’ısına baxıt ba’ha’rin bersin,  
Sag’an Nuw payg’ambar qa’ha’rin bersin.  
Qırg’a shıg’ıp qalg’an bayg’us Aralg’a,  
Ha’r tamshın’ tirishilik na’ha’rin bersin. 
 
Juwasıp, hesh kimge bag’ınbag’aysan’,  
Na’wpir suwdan hasla arılmag’aysan’.  
Sen ha’zirgi adamlardın’ peylindey,  
İshkirnelik etip, tarılmag’aysan’. 
 
Avgust, 1993-jıl. 
 
JARQILIQ, NAWRIZDIN’  BAYRAMI   KELDİ 
 
Miriwbettin’ nurın quyıp janlarg’a,  
Ju’rek sha’wkildesip, quwantıp eldi,  
Jarıq sa’wle berip atar tan’larg’a,  
Jarqılıq, nawrızdın’ bayramı keldi. 
 
Ku’n ku’limlep, hawa rayı jo’nlesip,  
Diyqandı shaqırar atız «kel» desip,  
Usı bu’gin ku’n menen tu’n ten’lesip.  
Kewillerge ten’lik da’wranı keldi. 
 
Jaslar jelkildesip, ju’zleri jaynap,  
Qartlar shu’kiranalıq insabın oylap,  
Nawrızlıq go’jeler bu’lkildep qaynap,  
Ko’pten ku’tken toydın’ a’njamı keldi. 
 
Bul jan’a ku’n «Nawrız» dep atalıp,  
Miyrim-sha’paattın’ nurı tutanıp,  
A’tko’nshekler buldırıqqa pa’t alıp,  
Aqsham ayqulashtın’ maydanı keldi. 
 
Ja’ma’a’t ja’m bolıp, qa’wmi-qog’amlar,  
Jen’geyler naz etse, ku’lip ag’amlar,  
Da’sturxandı bezep tatlı tag’amlar,  
Su’melekti ertip qaymag’ı keldi. 
 

 
14 
Sazendeler sazlap jan’latıp sazın,  
Shan’laqta shag’lasıp jurt qurar ba’zim,  
Qawıshıp ko’risip abısın-ajın,  
Sallanısıp qız ha’m ja’wanı keldi. 
 
Ja’njel du’nyasında bazar sawılg’an,  
Urıs joq, arazlıq joq, ba’rshe bawırman.  
Bar adamzat shıqqanday bir awıldan,  
Tatıwlıq mu’lkinin’ sultanı keldi. 
 
Jaqsı u’mitler juwıp kewil g’ubarın,  
Du’zelgey dep arasattın’ zamanın’,  
Ruwxı shad bolıp ata-babanın’,  
Awnap tu’sip jatqan xabarı keldi. 
 
Haqtın’ inayatı insan kewlinde,  
Miyribanlıq, miriwbettin’ gu’lindey, 
Shan-sha’wketli O’zbekstan elinde,  
Ku’n ku’limlep ba’ha’r  a’yyamı keldi!  
Jarqılıq, nawrızdın’ bayramı.keldi! 
 
Mart, 1991-jıl. 
 
 
BUL  QALANIN’  KO’ShESİNEN  JU’RGENDE 
 
(No’kistin’ 60 jıllıg’ına) 
 
Bul qalanın’ ko’shesinen ju’rgende,  
Bilinbeydi toqlıg’ım
 
ya ashlıg’ım.  
Eske tu’ser gu’wlep o’tken jaslıg’ım,  
Bul qalanın’ ko’shesinen ju’rgende, 
 
Qaysı jaydı qanday waqta qurg’anın,  
Qay ko’shege qashan asфalt urg’anın,  
YAd bilemen qaysı terek qaymanda  
Qay ba’ha’rde qansha japıraq salg’anın. 
 
No’kis dese qozıp qeter delebem,  
Ko’p jırladım, jırlayman da ele men. 
Jer ja’ha’nde bul sha’ha’rge usag’an  
Qala tapbay, ba’rha qaytıp kelemen. 
 
Qalalar bar biz ko’rgen ha’m ko’rmegen,  
Xalqı sıymay qara suw bop terlegen.  
Onda adamlar jasap turıp bir jayda,  
O’mirinshe qon’sıların bilmegen. 
 
Bizde u’y joq ku’ndiz ilip otırg’an,  
Apaq-shapaq jaynap ku’lip otırg’an.  
Arg’ı basta kimnin’ iyti u’rgenin,  
Bergi basta ha’mme bilip otırg’an. 

 
15 
 
Bul qalanın’ aeroportı ishinde,  
Zilzila bar ha’r laynerdin’ ku’shinde,  
Biraq bazar degen ba’le shıqqalı  
Samoletsız tu’s ko’remen tu’simde ... 
 
Sha’ha’rler ko’p ma’lim du’nya ju’zine,  
Hawa jutsan’, tu’tin urar ko’zin’e.  
Alıp qoyama dep a’lle birewler,  
Zavod, фabrika qura bergen o’zine ... 
 
Bul qalanın’ dım basqasha halları,  
Shan’ bolsa da, taza hawa jolları. 
Tek Araldan esken duzlı samallar  
Shırqımızdı buzdı son’g’ı jılları. 
 
Taxiyatas ele jaqın qonajaq,  
Xojelige ja’ne ko’pir salajaq,  
Bul u’shewi keleshekte qosılıp.  
Budapeshtey u’lken sha’ha’r bolajaq. 
 
Qattıag’ardan Qızketkennin’ sag’ası,  
Qutlı qonıs bolg’an A’miw jag’ası,  
«Ag’am barda arqam tamda» degendey,  
Ullı Tashkent onn’ g’amqor ag’ası. 
 
Jigit da’wiri a’yne alpıs jasında,  
U’rgenishi, Tashawızı qasında.  
Buxara ha’m Samarqandtan u’yrengen  
Ta’limat ko’p bul No’kistin’ basında. 
 
Arqamızda Qızılorda ag’ayin,  
O’zbek, qazaq, tu’rkmen, qırg’ız, nog’ayım.  
Tuwısqanı ko’p xalıqpız baxıtlı,  
Bir qosıqqa qaysı birin tıg’ayın. 
 
Awzım barmas bul No’kisti jas dewge,  
Ko’shelerin jer dewge ya tas dewge.  
Almasbayman dollar to’sep qoysa da,  
Parij, London, Vashington, Ma’skewge. 
 
Wa No’kisim, sen pitpegen jırdaysan’,  
A’ynegimnen tan’da tu’sken nurdaysan’.  
Ha’r toyın’dı prezident qutlıqlap,  
Du’nya turg’anshelli jasap turg’aysan. 
 
Noyabr, 1992-jıl. 
 
BERDAQQA 
 
Sen  qosıqsan’ jırtıq u’yde tuwılg’an,  
Ash xalıqtın’ a’rmanına juwılg’an.  

 
16 
Tuwılıwdan ıg’bal izlep xalqın’a,  
Jalan’ ayaq qardı basıp  juwırg’an. 
 
İynin’ tiyse pu’tinirek kiyimge,  
Sheship japtın’ onı bo’ten iyinge.  
Qosıq jazar xoshım joq dep yosh an’lıp,  
Otırmadın’ may kekirip u’yin’de. 
 
Zalımlardın’ ko’zine sen jin boldın’,  
Qarlıqqang’a   shan’qıldag’an u’n boldın’.  
Qaqaman qıs xalıqtın’ a’pshin quwırsa,  
Sen olarg’a kempir quyash ku’n boldın’. 
 
Boz ordada ayshı-a’shiret qurmadın’,  
Da’nsiz jerde torg’ay bolıp shırladın’.  
Qarlıg’ashtay awzın’ menen suw tasıp,  
Prometeydey ta’n’iriden ot urladın’. 
 
Bayron bolıp dan’qın’ tu’spes ja’ha’ng’a,  
Onın’ menen kemip qalmas bahan’ da.  
Kewillerdin’ gu’li bolıp jasarsan’,  
O’zin’ o’tken, biz tuwılg’an ma’kanda. 
 
El da’rtine da’rman bolg’an giyasan’.  
Xalıq a’rmanı tuwg’an poeziyasan’,  
«Ataq emes, so’z quwago’r, balam» dep,  
Ko’z aldımda turasan’ da qoyasan’. 
 
1965-jıl. 
 
SEKSEWİL 
 
U’nsiz ko’kke qolların sozıp a’sten,  
Kim bular el shetinde erben’lesken?  
Hesh kim emes, bul ma’zi seksewiller,  
Shet - shebirsiz dalanı qaplap o’sken. 
 
Boyında qızg’ını bar tas ko’mirdey,  
Shan’ basıp quwan’ tartqan jas ko’rinbey.  
O’z dalasın jawlardan qorg’ap turg’an  
A’yyemgi massagettin’ la’shkerindey. 
 
Ayqasar otlı a’ptap, ja’bir menen,  
Jıg’ılsa isi bolmas qabir menen.  
Jawmay o’tken bultlarg’a o’shegisip,  
Tu’yedey to’ze biler sabır menen. 
 
Boranlar kelip onı julqılag’an,  
Korıqpas ol biraq hesh bir g’ulg’uladan.  
Artezian izlegen barlawshıday,  
Uzın tamırı sho’l to’sin burg’ılag’an. 
 

 
17 
Qaqshıyıp qıyınlıkqa to’s keriwli,  
Bilmeydi qula du’zde seskeniwdi. 
Salmag’ı mısalı pil su’yegindey,  
Su’yemen sho’l perzenti seksewildi. 
 
Tuqımı jer tan’lamay o’nip keter,  
Jasında ko’k shırshaday do’nip keter.  
Jansa da tegin janbay, adamzatqa –  
Boydag’ı bar qızıwın berip keter. 
 
1963-jıl 
 
TALLI JAG’ISTAG’I ESKE TU’SİRİWLER 
 
Ju. Madenge 
 
Kegeyli boyında qalg’an nartlarım, 
Siz qanday o’skensiz, na’rwan bolg’ansız!  
Dawıl menen bas baylasıp mudamı,  
Gu’reste bel bermes palwan bolg’ansız. 
 
Urıs jılları tallar  qarawsız qaldı,  
Tallar tu’we bag’lar qarawsız qaldı.  
So’kitlerdi shawıp ko’pirge saldı,  
Sonda tu’birden siz payda bolg’ansız. 
 
Anam geyde joqlap u’lken balasın,  
Jag’alasa aqsham suwdın’ jag’asın.  
Sizler tu’singendey onın’ nalasın,  
Suwg’a ushın’ızdı malıp turg’ansız. 
 
A’kesin sag’ıng’an balalardayın,  
Solqıldap turdın’ız ko’rsem ha’r dayım.  
«Kel, biz benen birge sırlas, İbrayım!»  
Dep tu’simde shaqırg’anday bolg’ansız. 
 
Ala ko’ylen’keli nartlardın’ astı,  
Samal kitabımdı julqılap ashtı,  
Birew kelip sonda ko’zimdi bastı,  
«Kim ekenin bil» dep sıldırlag’ansız. 
 
O, siz, jaslıg’ımnın’ sırlası, tallar!  
Ah, sol jag’ımlı qol, ju’zikli qollar!  
Bir jıl basıp tursa ko’zimdi olar,  
Qabaq shıtpas edim, doslarım, ha’rgiz. 
 
Ko’zimnen qolların jazdıra berip,  
Sın’q-sın’q etip ku’ldi aldıma kelip. 
Onın’ ıqlas penen ku’lgenin ko’rip,  
Oylar edin’ qız eken dep a’rmansız. 
 
Biraq at basınday edi a’rmanı,  

 
18 
Ushıp ketken edi alg’ır tarlanı...  
Zalım urıs, dım ko’p boldı-aw qurbanı,  
Ko’sha’-ko’sh a’yledi jolsız, ka’rwansız. 
 
Almameken dedim uwıljıp pisken,  
Boyınan ıshqının’ sa’wiri esken,  
Bilektey qos burım bo’ksege tu’sken,  
Bir qosa jupqasın basqa shalg’an qız. 
 
Kirpigi qayısqan tebendey edi,  
Kumay ko’zler meni jegendey edi.  
«Ag’an’nan xat jok pa» degendey edi,  
Ayralıq da’rtine ishten jang’an qız. 
 
Suwdan bir meshindi qarmap ilgeni,  
Moynıma salmaqshı bolıp kelgeni,  
«Qashan jigit bolasan’?» dep ku’lgeni,  
Esimde sır bermey sabır qılg’an qız. 
 
Jigit bolıwın biz boldıq-aw, biraq,-  
Talay azamatlar,  qolında  jaraq  
Watan erki ushın qushtı topıraq,  
Qansha hayallar tul, yarsız qalg’an qız! 
 
Kewilde kek lapwla jandı shaladay,  
Oyın, ku’lki jetim qalg’an baladay,  
Qosıqlar qulaqqa urg’an tanaday,  
Bawırı pu’tin bir de jan qalmag’anbız. 
 
Biraq quraldan da mıqlı ha’m o’zge,  
Ullı birlik, g’ayrat-ku’sh boldı bizde.  
Sol g’ayrat jetkerdi jen’isimizge,  
Kekli jawdan kegimizdi  alg’anbız... 
 
Wa, tuwısqan tallar, dala batırı,  
Wa, siz, jaslıg’ımnın’ jasıl shatırı!  
Sarg’ayg’an saratan barmas batılı. 
Sizge ka’r ete almas, aytsam jalg’ansız. 
 
Ku’nnin’ a’ptabınan qashqan samallar  
Sayada tu’slenip tınıg’ar, oynar. 
Jawshımshıq, ma’ddeler ha’m qurqultaylar  
Sensiz ha’lden tayıp, qalar da’rmansız. 
 
Ig’bal aydınında sharshamay ju’zgen  
Bir a’wlad ruwhı seziler sizden. 
Jaslıq sazın tın’lap gu’wildin’izden,  
Mine, sayan’ızda otırman jalg’ız. 
 
Ju’zigin jog’altqan qızday u’n’ilip,  
O’ttim astın’ızdan oylarg’a shu’mip,  
Keshegi nart na’rwan bolg’anın ko’rip,  

 
19 
Dedim: «bunsha tez erjetip qalg’anbız!» 
 
Irash o’sip, japlar jan’a sag’a alıp,  
Bayag’ı at qulaq o’sken jag’alıq,  
Aydarday jelkilder ısqa qog’alıq,  
Qollardı qanatıp talay org’anbız. 
 
Bayag’ı kebirlik paxta jer bolg’an,  
Aq jaylar ko’beyip sıbaylas qong’an.  
Mashinalar ju’yitkip barar tas jolda,  
Bir jag’ı ju’zim bag’, bir jag’ı palız. 
 
A’ne, sol palızdan betlep bermag’an,  
Bir bala qıyqıwlap kiyatır mag’an.  
- «Qostan qawın jesin» dep atır apam!  
Apan’dı tanıdım, inim, gu’mansız. 
 
Kirpigi qayısqan tebendey edi,  
Qumay ko’zler meni jegendey edi...  
Ulı emes, o’zi  kelgendey edi, 
Bayag’ı moynıma meshin salg’an qız. 
 
Bayag’ıday mag’an telmirip qarap,  
Qıynamas ol endi ag’amdı sorap,  
Urısqa na’let aytar ishinen, biraq,  
Da’slepki yarınan ayra bolg’an qız... 
 
Xosh bolın’, tallarım! Qosqa  barayın,  
Mardıyıp otırıp qawın jarayın.  
Onnanson’ sazımdı qolg’a alayın,  
«Tallı jag’ısım» dep, sayrap a’rmansız... 
 
1969-jıl, Shımbay. 
 
 
ANA 
 
Sel burshaqtan qorg’ap o’z palapanın,  
Kekilik qus o’lipti shıqpay uyadan... 
Men senin’ shadlıg’ın’, demin’, da’wranın’,  
İske asqan a’rmanın’man, anajan. 
 
Jaralg’ansan’ meni jaratıw ushın, 
Du’nyag’a tirishilik taratıw ushın. 
Men dep uyqı ko’rmey tan’ atıw ushın  
Du’nyag’a kelgensen’ o’zin’, anajan. 
 
Aq su’tin’di qarıstırıp qanın’a,  
Ha’wletip ko’terdin’ alaqanın’a  
Aqsham aq besikti qoyıp janın’a,  
Tu’n uyqın’dı to’rt bo’lgensen’ anajan. 
 

 
20 
Baz birewler «a’lpeshlermen, anam» der,  
«Jaya desen’ jal bereyin sag’an» der, 
Bul ma’zi biykar ga’p an’lasan’ eger,  
Qarızın’dı o’tep bolmas, anajan. 
 
Men ketsem o’mirdin’ quwıp qızıg’ın,  
Sen jatarsan’ joytılg’anday ju’zigin’.  
Kirpigin’ ushında oynap uzaq tu’n,  
Uyqın’dı urlawshı mendur, anajan.  
 
Du’zde jursem oylap qatın, balamdı,  
Bazarlıqtan umıtarman anamdı.  
Basqalar keshirmes menin’ gu’namdı,  
Tek sen keshirersen’ ba’rin, anajan. 
 
Sen miywalı daraq, mendur jemisin’, 
Boylarımdı ko’rsen’ piter kemisin’.  
Ha’rbir alg’an g’aniybetli dem ushın,  
Ma’n’gi minnetdarman sag’an, anajan. 
 
1962-jıl 
 
MEN QALADA OQIG’ANDA 
 
Sabaqtan kesh shıg’ar edik,  
Men qalada oqıg’anda.  
Ku’n bata awıldan kelip,  
Ku’ter edi anam sonda. 
 
Paxta zavod diywalına  
Su’yenip ol turar edi.  
Pu’tkil du’nya qıyalına  
Men dep jolg’a qarar edi. 
 
To’bemdi ha’r ko’rgen sayın,  
Bir jıllı so’z aytadı ol.  
«Sharshadın’ aw, aynanayın»  
Dep basımnan sıypadı ol. 
 
Qayta tuwg’anday quwanıp,  
Aldı-artıg’a qaramay aq,  
Qaran’g’ıda qarıwlanıp,  
Barar edik jalaq ayaq. 
 
İyt ko’rinse qarsımızdan,  
Qorıqpag’ang’a usar edik.  
Adam shıqsa aldımızdan,  
Joldan shetke qashar edik... 
 
Endi bazda mashinalı  
O’tsem zuwlap sol ka’radan,  
Jelbirep aq oramalı,  

 
21 
Meni ku’tip turar anam. 
 
Ha’m to’bemdi ko’rgen sayın,  
Quwanıp qol bılg’ag’anday.  
«Sharshadın’-aw, aynanayın!»  
Dep basımnan sıypag’anday. 
 
Mart, 1987-jıl. 
 
AYT SEN A’JİNİYAZDIN’ QOSIQLARINAN! 
 
Ayt sen A’jiniyazdın’ qosıqlarınan!  
Jılasın yar ıshqı bawırın keskenler.  
En’iresin elinen ayra tu’skenler,  
Ayt sen A’jiniyazdın’ qosıqlarınan! 
 
Sazın samal yadlap, so’zin el bilgen  
Bir shayır du’nyag’a keldi de ketti.  
Tal artınan tuwg’an ayg’a telmirgen  
Bir dilbar tu’sime endi de ketti.  
Qosıq da’rya-da’rya nur bolıp aqsın,  
Ishqısız janlarg’a ıshqı otın jaqsın.  
Qız jigitke jilwa-naz benen baqsın,  
Ayt sen A’jiniyazdın’ qosıqlarınan! 
 
Ayt sen «Bozatawdı» namag’a salıp,  
Eljiremegennin’ bawırı tas bolsın.  
Qaraqalpaqtın’ go’ne da’rti qozg’alıp,  
Shadlı da’wranına bu’gin ma’s bolsın.  
Shayır gezgen sho’lde bostanlar bayıp,  
Zarlı zaman boldı ko’zlerden g’ayıp,  
Bir ilham perisin ko’rdim a’jayıp,  
Ayt sen A’jiniyazdın’ qosıqlarınan! 
 
Men onı tın’lasam, qalmay taqatım,  
Kewlimde bir g’oshshaq bu’lbil sayrag’an.  
Men onı tın’lasam, tuwg’an elatım  
Jer ja’nneti bolıp ko’riner mag’an.  
Juldızlardı jerge u’n’iltpek bolsan’.  
Jaman shayırlardı tu’n’iltpek bolsan’,  
Eger men o’lgende tiriltpek bolsan’,  
Ayt sen A’jiniyazdın’ qosıqlarınan! 
 
1971-j, фevral. 
 
 
«BES QONAQ» 
 
Kelsin meyli, erte qonaq, kesh qonaq,  
Qaraqalpaqtan qapa bolmas hesh qonaq.  
Kelsin meyli altaw bolıp, on bolıp,  
Tek kelmese bolg’anı sol bes qonaq ... 

 
22 
 
KEGEYLİ 
 
Kewlim ko’terin’ki kirgendey bag’qa,  
Tolqınlasıp, hallas urg’an Kegeyli.  
Aydının’da shorshıg’an aq shabaqqa  
Men qızıg’ıp qarap turman, Kegeyli. 
 
Jag’an’ jelkildeydi qamıs, urıqtan,  
Balalıq gezimdi oylap turıppan...  
Suwın’da shashılg’an uwıldırıqtan  
O’rshigen bir shabag’ın’man Kegeyli. 
 
Jazda qayırın’da oynap qırg’alaq.  
Qısta muzların’da teptik sırg’anaq,  
Kekili gu’zelgen, moynı ırg’anaq  
Qara bala yadın’da ma, Kegeyli? 
 
Ba’lki shıg’ıp
 
ketkenmendi esin’nen,  
O’ytkeni bir men be o’rshigen sennen? 
«Balalıq waqtında o’ter ha’r kimnen,  
Ba’ri este qala bermes» Kegeyli. 
 
Ishqının’ ba’ha’ri jetip mag’an da,  
Jigitlik ha’seri  gezgende qanda,  
Balalıg’ım oynap qaldı jag’an’da,  
O’mir o’z jolınan aqtı,  Kegeyli. 
 
Biz  ko’p shabaq edik o’rshigen birge,  
U’yretip anamız, ju’zdirgen o’rge.  
Xızmetke jaradıq tuwılg’an elge,  
O’mirdin’ maqseti soldur, Kegeyli. 
 
Ba’lent ırashın’a men mindim tag’ı,  
Qanday ısıq tuwg’an jerdin’ qushag’ı!  
Munarlang’an terek, miywalı bag’ı,  
Baxıtlı awılımnın’ sa’ni  Kegeyli. 
 
Ku’nshıg’arın’ Tag’jap, batısın’ Arshan,  
Aq altın ma’kanı qay jerge barsan’.  
Ju’z jap, mın’ salmadan hag’lap ag’arsan’,  
Sonda da tartılmas suwın’, Kegeyli. 
 
Sendey na’wpir bolıp aqpasa shayır,  
Xalıqtın’ kewline jol tappasa shayır,  
Shayırman dep shirengennen ne qayır?  
Ha’zir sonı oylap turman, Kegeyli... 
 
1956-jıl. 
 
ORDENLİ XALQIMA 
 

 
23 
Sham edin’ ha’stesi sıng’an,  
Duwtar edin’ da’stesi sıng’an.  
Bu’gin tarın’ altın sımnan.  
Xalqım qaytadan tuwılg’an 
Abbaz 
 
Qara tawdın’ jırasınday  
Kewlin’de ko’p jara edi.  
Basın’dag’ı qurashın’day  
Ig’balıq shım qara edi. 
 
G’arg’ıs boldı xannan sıyın’,  
Tu’tip jedi bolıs, biyin’.  
Jırtıq u’zik qara u’yin’  
Jelsiz ku’ni panan’ edi.  
 
Edilden suw ishpek degen,  
Tu’rkstannan pospaq degen,  
Arqalanıp ko’shpek degen  
U’yrenshikli ılan’ edi. 
 
A’miw boyı egis jerin’,  
Jawmag’anda man’lay terin’,  
Misli qatıp qalg’an sherim,  
Quwrag’an quw dalan’ edi. 
 
Jawdırag’an jaslıg’ında  
Ko’p sho’lledin’ taslı qumda.  
Aralten’iz ashlıg’ında  
Asırawshı anan’ edi. 
 
O’rbimey u’rin putag’ın,  
Berdaq boldı til ha’m jag’ın’.  
Amanlıqta altın tag’ın’  
Jaydaq eshek, palan’ edi. 
 
«Azatlıq» dep ahıw-zarın,  
Qaynap kekli namıs-arın’,  
Ala ko’zli Ernazarın’  
Sen dep o’lgen balan’ edi. 
 
Qılg’ındırıp qıl bug’awı,  
Bir maylamay ıg’bal awı,  
A’jiniyazdın’ «Boz atawı»  
En’ bir shadlı naman’ edi. 
 
O’zbek, tu’rkmen ha’m qazag’ım,  
Birge shegip xan azabın,  
Jaqınlatqan jol uzag’ın,  
Xanalasın’ xanın’ edi... 
 
*    *    * 

 
24 
 
Qayrılıp ket, esken samal,  
Senin’ mag’an keregin’ bar!  
Shad o’mirden shadlı nama  
Shertsem degen tilegim bar. 
 
U’stirt bette tuwıldın’ ba,  
Kiyik penen juwırdın’ ba,  
Aralımda juwıldın’ ba,  
Tazalıqtan da’regin’ bar? 
 
Jumsaq jeken, o’tkir ısqa,  
Su’ykendin’ be nar qamısqa?  
Tuwıp o’ssen’ bul jag’ısta,  
Shalqıp da’wran su’rerin’ bar. 
 
Bedewdey qurıqtan qashqan,  
Omırawdan ko’bik shashqan,  
A’miwda’rya tolıp tasqan,  
Mol g’aziyne telegim bar. 
 
To’rt tu’ligim qaplap o’rgen,  
Oypatım bay hasıl jerge.  
Aq mamıg’ı ko’zge su’rme  
Paxta degen bir egin bar. 
 
Qansha baylıq, qansha altın,  
Jer, suw ha’m esapsız maldın’  
İyesisen’ o’zin’, xalqım,  
Bay nesiybe - xoregin’ bar. 
 
Qus qanatı ku’ygen sho’ldi  
Atlap polat jollar keldi.  
Qıya maydanlardan endi  
O’mir gu’lin termegim bar. 
 
Doslıqqa berik senin’ janın’, 
Haq miynet dep teber qanın’.  
Tag’am tolı dastu’rqanın’  
Tolg’an maylı sho’regin’ bar. 
 
Ekken paxtan’ el da’wleti,  
Mın’-mın’ ju’rek muhabbeti.  
Miynet dese talwas etip,  
Tu’lep ushqan tu’legin’ bar. 
 
Saw bol, xalqım! Sen degende,  
Bir ku’sh payda bolar mende.  
Sag’an qıyanet etkenge  
Sıbanıwlı bilegim bar. 
 
İbrayım der: janım qurban,  

 
25 
Doslıq dese hallas urg’an,  
Senin’ ushın sog’ıp turg’an  
Gewdemde bir ju’regim bar. 
 
1960-jıl 
 
BES TO’BENİN’ TAWLARINDA 
 
Ko’p waq boldı aqsag’alı,  
Sırlasayıq awlag’ında...  
Elpip esken tan’ samalı  
Bes to’benin’ tawlarında! 
 
Ata-baba a’rman etken,  
Awıp-talıp zorg’a jetken...  
Ol ku’nler kelmeske ketken  
Bes to’benin’ tawlarında. 
 
A’miwda’rya tolqıp atar,  
Suw boyında qatar-qatar,  
Bes nar tu’ye sho’gip jatar,  
Bes to’benin’ tawlarında. 
 
Buldır-buldır boz dumanı,  
Basında jan’a da’wranı.  
Hasıl baylıqlardın’ ka’ni,  
Bes to’benin’ tawlarında. 
 
Juwsan an’qıp jılg’a saylar,  
Otlap du’rkin-du’rkin qoylar.  
Or tekeler ırg’ıp oynar  
Bes to’benin’ tawlarında... 
 
1962-jıl.