talab qiladi. H olbuki, ko‘p hollarda sh e’rga od diy matn nuqtai naza
ridan yondashiladi. Bunday holda sh e’riy san’at hissiyot bilan bog'liq
ekanligi unutiladi, sh e’r m a’nosining satrlar, so'zlar zam inida yashirin
berilishi anglab yetilmaydi. Buning oqibatida o'quvchilar sh e ’rdagi
obrazlilikning m ag'zini chaqa olmaydilar. Vaholanki, har qanday asar
zam inidagi yashirin m a’noni uqish mehnattalab ishdir. Busiz hatto
adabiy ta’lim ning maqsadi ham amalga oshm aydi.
S h e’riy ohangni his qilmaslik, matndagi so'zlam in g m a ’n osini to'la
tushunib yetm aslik sh e’r yodlashni zerikarli m ashg'ulotga aylantiradi.
M a’nosi anglanmagan matnni yodlash oson kechm aydi. Buni deyarli
barcha sinflarda o'rganiladigan „O 'zbekiston Respublikasining Davlat
madhiyasi" m isolida ko'rish mumkin. M a’lum ki, madhiya kichik
yoshdagi bolalarga mo'ljallab maxsus yaratilmaydi. Binobarin, uning
matnidagi ,,hur o ‘lka“ , „to abad", ,,ilm -u fan", „shuhrating", „ajdod-
lar", „m ardona ruhi senga yor", „o'chm as iym oni", „istiqlol m ash’ali",
„tinchlik posboni", „haqsevar ona yurt", „mangu bo'l o b o d “ , J o 's h
urgan" kabi ko'pdan-ko'p so'zlar, iboralar o'quvchilarga izohlab tu-
shuntirilm asa, ta’limdan ko'zlangan maqsadga erishib bo'lm aydi.
4-sinfda Q. Hikmatning „Qish to'zg'itar m om iq par" sh e’rini
o'rganishda albatta tabiat manzaralarini izohlash talab etiladi. S h e’rni
o'qishdan oldin unda tasvirlangan yil fasllari haqida suhbat o'tkaziladi
yoki sh e’r m azm unini tushunish uchun o'quvchilar bilishi lozim bo'lgan
voqealam i o'qituvchi qisqa qilib aytib beradi.
M a ’lum ki, qish fasli go'zal ko'rinishi bilan odam da yoqim li
tuyg'ular uyg'otadi. Qishda bolalar chana uchish, qorbobo yasash,
Do'stlaringiz bilan baham: |