Kafedrasi ona tili o‘qitish metodikasi fanidan O‘quv-uslubiy majmua

Mavzu bayoni:

28. 
    
    mashq. Tushirib qoldirilgan a va o harflarini
    nuqtalar o‘rniga qo‘yib, so‘zlarni o‘qing.
    

S...bzi, b...dring, kar...m, q...vun, k...rt...shka, t...rvuz, sh.. .lg‘.. .m,

h...nd...lak, l...vl...gi, q...v...q.


Sabzavotlar va poliz ekinlari nomini alohida-alohida yozing.
40-mashq. Tushirib qoldirilgan unli tovushlarni
ifodalagan harflarni nuqtalar o‘rniga qo‘yib,
so‘zlarni yozing.
P...lla, s...gir, s...mob, g...los, o‘tk...r, n...xat, l...tsey, r...mol.
Shu so‘zlar ishtirokida ikkita gap tuzing.
42-mashq. «Imlo lug‘ati»dan u va o‘ unlisi bor so‘zlarga 5 tadan misollar topib yozing. Ularni talaffuz qiling. Yozilishini eslab qoling.

36. 
    
    mashq. O‘qing. So‘zlarni bo‘g‘inga bo‘lib ko‘chiring.
    

Ma’naviyat, ma’rifat, da’vogar, ta’sirchan, ma’mur- chilik, mas’uliyat, ta’minot, e’tiqod, ma’noli, ma’yus- lanmoq, ma’lumotnoma, san’atkor.

Shu so‘zlardan qatnashtirib ikkita gap tuzing va yozing.
, qattiq, hamma, jizza.
So‘zlarni bo‘g‘in ko‘chirish uchun bo‘lib yozing.
64- mashq. O‘qing. So‘zlarning yozilishini yodda saqlang.
Hammom, ukki, tonna, xokkey, kilogramm, murak- kab, tennis, antenna, ikki, hamma.
So‘zlarni quyidagi tartibda ko‘chiring.
kk: ukki mm: … nn: …
Har bir so‘zdagi tovushlar va harflar sonini ayting.

65. 
    
    mashq. Tushirib qoldirilgan harflarni qo‘yib o‘qing.
    

muka..al,	mi..atdor,	tana..us
taa..ub,	mi..ioner,	tasha..ur
maha..a,	chi..i,	chi..ak
gra..,	ji..a,	shi..at
tasa..i	musa..o	ma..or
pa..ak	pa..a	pi..a
qu..at	qa..iq	sa..iz

So‘zlarni yozing, imlosini yodda tuting.
.
TOVUSHLAR VA HARFLAR

90. mashq. She’rni ifodali o‘qing. She’r nima haqida yozilgan?

    
    

Vatanni sev, tuprog‘ini o‘p: Har qarichi muqaddas bizga. Cho‘lidagi hatto quruq cho‘p

Jondan aziz yuragimizga. (Oybek)
Ajratilgan so‘zlarda nechta tovush bor? Ular nechta harf bilan yozilgan?
O‘zbek tilida nechta tovush bor?
Tovushlarni yozuvda nima bilan ifodalaysiz?
Tildagi tovushlar nechta harf bilan ifodala- nadi?

90. mashq. O‘qing. Ko‘chiring. So‘z ma’nolarini farq- layotgan tovushlarning tagiga chizing. So‘zlarning ma’- nosini tushuntiring.

    
    

1. Mard — mart, yod — yot, sop — sof.

   
   

2. Shoh — shox, xush — hush, uxladi — uh- ladi.

   
   

3. Asr — asir, asl — asil.

   
   

So‘zlarning aytilishi va yozilishini taqqoslang. Qaysi tovushlarning aytilishi yozilishiga mos kelmaydi? Nima uchun? O‘ylab ko‘ring.

90. mashq. O‘qing. So‘zlarning aytilishi va yozilishini taqqoslang.

    
    

1. Havo, baho, Kamol, Shavkat, shavla, davlat.

   
   

2. Oftob, choyshab, maktub, ozod, avlod, ajdod.

   
   

3. Chumchuq, supurgi, tutun, kumush, qulupnay.

   
   

Ko‘chiring. tekshiring. So‘zlarning yozilishini esda tuting.

97. mashq. O‘qing. Ko‘chiring. So‘zlarning yozili- shini yodda tuting.

    
    

Novvot, hissa, izzat, lo‘ppi, jarroh, labbay, ach- chiq, sakkiz, gramm, jajji, naqqosh, pilla, muattar.

Shu so‘zlardan qatnashtirib, ikkita gap tuzib yozing.
Yonma-yon kelgan bir xil undoshlarning jarangli
Yoki jarangsiz ekanini ayting.
120- mashq. Gapdagi so‘zlarni bo‘g‘in ko‘chirish qoidasiga ko‘ra yozing.
Katta bo‘lsam, bobojon, zo‘r mashinalar yasayman.