Kapital bozorlari va ularning firmalar real investitsiyalariga ta’siri

Qimmatli qog'ozlar va bodlar bozori - qimmatli qog'ozlar bilan ifodalangan kapital bozori. Qimmatli qog'ozlar bozorining paydo bo'lishi kredit resurslarining katta hajmiga bo'lgan talabning oshishi bilan bog'liq. U kredit kapitali bozoridan o'sib chiqdi, chunki qimmatli qog'ozlarni sotib olish pul kapitalining bir qismini qarzga o'tkazishdan boshqa narsani anglatmaydi va qimmatli qog'ozning o'zi foizlar yoki dividendlar sifatida ifodalangan ma'lum bir doimiy daromad olish huquqini beruvchi kredit hujjatiga aylanadi.

Qimmatli qog'ozlar bozori ikkita asosiy funktsiyani bajaradi. Birinchisi, ijtimoiy ishlab chiqarishni kengaytirish va jami kapitalni ko'paytirish uchun mablag'larni jalb qilish bilan bog'liq. Ikkinchi funktsiya - axborot: Qimmatli qog'ozlar bozoridagi vaziyat investorlarga iqtisodiy holat to'g'risida ma'lumot beradi va ularni kapital qo'yishga yo'naltiradi. Umuman olganda, ushbu bozor bozor iqtisodiyoti mutanosibligini saqlab, samarali milliy bozorni shakllantirishga hissa qo'shadi.

Qimmatli qog'ozlar bozori birlamchi va ikkilamchi bo'linadi. Yangi chiqarilgan qimmatli qog'ozlarni investorlar o'rtasida yoki vositachilar orqali joylashtirish birlamchi bozorni tashkil etadi. Bu qo'shimcha kredit resurslarini jalb qilishga xizmat qiladi. Ikkilamchi bozor ilgari chiqarilgan qimmatli qog'ozlarni muomalaga chiqarishda paydo bo'ladi, uning vazifasi qimmatli qog'ozlarni erkin sotish mexanizmini shakllantirishdir, bu ularning likvidligini tasdiqlash, ma'lum bir qiymat va shunga muvofiq ravishda sotib olishga rag'batlantirishdir.

Ikkilamchi bozor fond birjasi va birjadan tashqari bozor shaklida mavjud. Bir tomondan, ular bir-birini to'ldiradi, ikkinchidan, ular doimo raqobatlashadilar. Fond birjasi qimmatli qog'ozlarni sotib olish va sotish uchun maxsus tashkil etilgan joy. Birjadan tashqari bozor - bu qimmatli qog'ozlarni sotib olish va sotish bo'yicha bitimlar bo'lib, ular birja va shaxsiy aloqa orqali emas, balki sotuvchi va xaridor o'rtasida savdo shartlarining bevosita kelishuvi asosida kompyuter tizimi yoki telefon orqali amalga oshiriladi. Odatda, ushbu bozor orqali yangi, noma'lum va kichik korxonalarning aktsiyalari tekshiriladi.

Iqtisodiyotning xususiy sektorini moliyalashtirish imkoniyatini yaratadigan kapital bozorining jadal rivojlanishisiz biron bir davlat mavjud bo'lmaydi. Kapital bozorini yaratish va rivojlantirish muammosi Rossiyada ham mavjud, ammo bir qator salbiy jihatlar bu jarayonni cheklaydi.

Asosiy kamchilik, ehtimol, kapital bozorini rivojlantirishning aniq, izchil va kelishilgan strategiyasining yo'qligi bo'lib, unga muvofiq harakatlarni birinchi o'ringa qo'yish va rejalashtirish, shuningdek, belgilangan maqsad sari taraqqiyot darajasini aniqlash mumkin bo'ladi. Siyosatshunoslar, iqtisodchilar va bozor ishtirokchilarining real sektorga kapital jalb qilish strategiyasini chaqiruvchi ovozlari eshitishda davom etmoqda, ammo ular orasida bunday strategiyani qanday ishlab chiqish va qo'llash to'g'risida aniq tasavvurga ega bo'lgan hech kim yo'q.

Qonun hujjatlari ijrosining sustligi va ularning o'zboshimchalik bilan, bir-biriga mos kelmasligi kapital bozoriga salbiy ta'sir ko'rsatmoqda, bu qisman qonun ijodkorligidagi kamchiliklar, qisman - mas'uliyatning etishmasligi va qisman - ularning samarali ishlashini ta'minlash uchun resurslari etarli bo'lmagan nazorat qiluvchi va sud organlari rivojlanishining sust darajasi bilan bog'liq. mustaqillik va malakani saqlab qolish.

Afsuski, Rossiya hukumati shu kungacha fuqarolar va xorijiy kreditorlar va investorlarning ishonchini uyg'otishga qodir kapital bozorlari mavjud bo'lishi uchun zarur bo'lgan huquqiy va amaliy bazani yaratib va \u200b\u200bsaqlab turolmayapti.

Rossiya iqtisodiyotida faoliyat ko'rsatayotgan korxonalarning aksariyati o'zlarini rivojlantirish uchun o'zlarining mablag'lariga ega emaslar; ular mablag'larni tashqaridan jalb qilishlari kerak. Ammo haqiqiy ichki kapital bozorlarining rivojlanmaganligi va jismoniy va yuridik shaxslarning jamg'armalarini birlashtira olmaslik ushbu korxonalarga samarali ish boshlashiga imkon bermaydi, shu bilan birga juda katta soliqlarni to'laydi va hokimiyat o'zboshimchaliklarini boshdan kechiradi: sifatli qonunchilikni, shuningdek adolatli soliq tizimini ishlab chiqish zarur.

Kapital bozorida to'plangan bo'sh mablag'lar Rossiya korxonalarining rivojlanishi uchun jalb qilinishi kerak va agar bu Rossiya bozorida ro'y bermasa, u holda to'plangan mablag'lar chet elga jalb qilinadi, chet elliklar ulardan foydalanishdan foyda olishadi, bu esa Rossiya iqtisodiyotining tez tiklanishiga hissa qo'shmaydi. Jamg'armalari bo'lgan tashkilotlar, agar ular o'zboshimchalik yoki og'ir soliq yuklari qurbonlari bo'lishi mumkin deb hisoblasa, korxonalarni moliyalashtirishga jalb qilinmaydi, shuning uchun investorlarning huquqlarini himoya qilishning samarali tizimi yaratilishi va ularga ma'lum soliq imtiyozlari berilishi kerak.

Kapital bozorini davlat tomonidan tartibga solishning maqsadi ushbu bozorni rivojlantirishning aniq strategiyasini ishlab chiqish, ushbu jarayonni engillashtirish bo'yicha kompleks chora-tadbirlar dasturini yaratish bo'lishi kerak. Shuni esda tutish kerakki, fiat kapital bozorlari paydo bo'lmaydi. Hukumat faqat bozorlarni rivojlantirish uchun to'g'ri iqlimni yaratishi kerak, so'ngra korxonalar va bozor ishtirokchilariga bu jarayonni yakunlashi uchun imkon berish kerak. Ushbu rivojlanish siyosati uzoq muddatli bo'lishi kerak, chora-tadbirlar ketma-ketligi o'ylangan va izchil bo'lishi kerak.

Firma (ital. fi rma — imzo) — korxona, kompaniya, xoʻjalik va tijorat tashkilotlarining umumiy nomi. Xodimlar soni, mulk shakllari, huquqiy holati va boshqalarga koʻra xilma-xil F.lar bor. F.larda band boʻlgan xodimlar soni 2—3 kishidan 20—30 ming kishigacha boʻlishi mumkin. F.lar barcha mulk turlari negizida davlat, kooperativ, shirkat, jamoa tashkilotlari va maxalliy davlat idoralari, milliy va chet ellik yuridik va jismoniy shaxslar tomonidan tashkil etiladi. Ular quyidagi turlarga ajratiladi: affilirlangan (qoʻshilgan) F. — filial, shoʻʼba korxona shaklida yirikroq turdosh bosh korxona tarkibida faoliyat yuritadi; broker F. — tijorat maqsadlarini koʻzlaydigan va mijoz topshirigʻiga koʻra va uning hisobidan vositachi sifatida faoliyat yuritadi; venchur F. — kichik yoki oʻrta investitsion F. hisoblanib, i.t.lar va muhandislik ishlanmalarini amalga oshiradi; investitsion F. — investitsiyalash va qimmatli qogʻozlar bilan bogʻliq operatsiyalarni oʻtkazadi; injiniring F. muhandislikmaslahat koʻrsatishga ixtisoslashadi; innovatsion F. — F.ning i.t. ishlari natijalari bazasida yangi texnologiyalarni yaratish uchun barpo etiladi; konsalting F. — uning faoliyat sohasini maslahat xizmatlari koʻrsatish tashkil etadi; ishlab chiqarish F.si — aniq bir mahsulotni tayyorlash bilan shugullanadi; savdo F.si — savdovositachilik faoliyati bilan shugʻullanadi; rieltor F. — koʻchmas mulk sohasidagi amallarda qatnashadi.

Hozirgi iqtisodiy hayotda F.larning asosiy qismi nisbatan kichik va mayda. Yirik F.lar nisbatan mustahkam ishlab chiqarish, texnologik va xom ashyo bazasiga ega boʻlib, xalqaro mehnat taqsimotida faol ishtirok etadi, oʻrtacha F.lar kooperatsiyalangan hamda ixtisoslashgan qismlar va detallar ishlab chiqarish sohasida, shuningdek, umumiy texnologik va texnik infratuzilma sohasida faoliyat koʻrsatadi. Mayda F.lar, asosan, tovarlar ishlab chiqarish va aholiga xizmat koʻrsatish bilan shugullanadi.