Karyerlarda changni yo’qotish haqida ma’lumot bering Reja

Karyerlarda changni yo’qotish haqida ma’lumot bering
Reja:

1. 
   Karyerda chang yo’qotish usullari
   
2. 
   Karyerda chang bostirish mashinalari
   

Xulosa
Foydalanilgan adabiyotlar va internet saytlari


Karyerda chang yo’qotish usullari
Changni yo‘qotishda asosiy yo‘nalish, bu chang hosil bo‘lgan erga to‘g‘ridan-to‘g‘ri changni bog‘lashlikdir. Changni yo‘qotish uchun suvdan eritmalardan, bosqichlardan, tuzlar, kislatolardan va boshqalardan foydalanish mumkin. Hozirgi vaqtda suvdan keng foydalaniladi, u hamma ishlab chiqarish jarayonida qo‘llaniladi.
Bu chang bilan kurash usulini samaradorligi ko‘rsatkichlar bilan aniqlanadi. Ulardan bittasi kon jinsini changini suv bilan namlashdan iboratdir. Shu tufayli kon jinsi yaxshi ho‘llanishi va yomon ho‘llanishga bo‘linadi. Namlanish ko‘rsatgichi qilib chet burchagi qabul qilingan. U kvars uchun 0-10⁰, xalkopirit 46-47⁰, grafit 55-60⁰ va oltingugurt uchun 78⁰. Kon jinsini yaxshi xo‘llanishga (gidrofil) kiradiganlar: qavariq, sulfatlar, ko‘mirlar, karbanatlar va boshqalar. Yomon ho‘llanishga (gidrofob) kiruvchilar esa bular ba’zi bir ko‘mirlar, grafitlar va boshqalar. Yomon ho‘llanuvchi farqlanuvchilarni changini yo‘qotish uchun changni xo‘llovchi har xil qo‘shimchalar qo‘llanishni talab qiladi.
Har bir ishlab chiqarish jarayonida changni so‘ndirishni qo‘llash o‘zining fazilatlariga ega. SHu davr vaqtida bir qancha umumiy ahvolini ajratiladi.
Q_o.rq_smq_isnq_fq_qn (1)
Bu yerda: q_sm –chang bo‘lagini ho‘llash uchun kerakli suv soni;
q_isn –yuza bilan havoni uchrashganida bug‘lanib yo‘qolgan;
q_f – filtratsiyada tozalaganda yo‘qolgan suv;
q_gn -qo‘shimcha yo‘qolgan suv.
Formuladagi o‘lchamlar ob’ektni xususiyatlariga bog‘liq. Masalan: quduqni burg‘ulanganda - kg(m².s)
Changni ho‘llash uchun kerak bo‘ladigan suvni hajmi, bo‘lakni disperstligi, changni hajmi, nam yutish va boshqa qator omillar bilan aniqlanadi. Suvning xarajatini alohida holatda kon jinsini namlanish xususiyatini oshirish bilan kamaytirish mumkin. Shunday bo‘lgandan keyin chang hosil bo‘lishini kamayishi bo‘yicha u yoki bu samara yomon namlanuvchi ko‘mirda 50 lt suv xarajatida, 5 lt eritilgan namlovchi reagentda bo‘lishi mumkin.
Changlangan yuzani namlashda unda yotgan bo‘laklar suv bilan namlanishi lozim. Bunda suvni bitta bo‘lakda ushlanadiga maksimal qiymati fizik namlangan bog‘lanishi yoki maksimal molekulalar namlanishiga tegishli holda bo‘ladi. Uning qiymati solishtirma yuzasi, bo‘lak tarkibi va boshqa omillarga bog‘liq. qumli bo‘lak uchun maksimal molekula namligi 2-3%, supeschaniyda 5-7%, tuproqda 15-20% dan boshlanib 35% va undan ham Yuqori bo‘lishi mumkin. Bo‘lakdagi suv plenkasini qalinligi 15-20 molekulani tashkil qilsada, ba’zi bir ma’lumotlar bo‘yicha 0,5mkm ga teng.
Yomon namlanadigan changdan tashkil topgan kon jinsini yuzasini namlashda, changni uchishini yo‘qotish uchun suv plenkasi bilan qoplangan bo‘lmog‘i kerak. Uning qalinligi har xil materiallar uchun qiymati o‘zgaruvchidir. Uni taxminiy tomchi diametriga teng qilib qabul qilinadi. Tomchini maksimal diametri 5-6,4 mm dan oshmaydi, o‘lchamni asosiy oralig‘i bir necha miqdordan 1mm gacha oralig‘ida bo‘ladi.
Yomon namlanuvchi yuza uchun kerak bo‘ladigan solishtirma suv xarajati (kgsm²) quyidagiga teng.