Kichik rnklar va ularning ahamiyati. Tayyorladi: Musurmonova Madina

T-RNKlarning birlamchi va ikkilamchi strukturasi aniqlandi. Ularning bir tomoni G ikkinchi uchi SSA dan iborat bo‘lib aminokislota Adenin ribozasidagi 3' S uglerod atomiga bog‘lanib ribosomaga tashiladi. Ikkilamchi strukturali t-RNK vodorod bog‘lari orqali birikadi va «beda bargini» eslatuvchi murakkab konfiguratsiyasi hosil bo‘ladi.

Oqsil biosintezi jarayonida ribosomalar bir butun struktura va ikkita subbirliklar (30 S , 50 S) shaklida ishtirok etadi.

Intakt kompleks subbirliklarga dissotsilanadi, subbirliklarning o‘zi esa RNK va oqsil molekulalariga ajraladi. Ribosomalar tarkibiga kiradigan barcha oqsil va ribosoma molekulalarning birlamchi strukturasi to‘la o‘rganilgan 5 S r — RNK 120 nukleotid, 16 S r-RNK 1542 va 23 RNK 2904 nukleotid tutadi.

Ular ribosoma tuzilmasi kartasini tuzishdan tashqari, oqsil molekulalari bilan spetsifik munosabatda bo‘ladilar. Ribosoma tarkibidagi bu komponentlar, shu jumladan, oqsil molekulalari xam bittadan nusxada mavjud. Ribosomalar rekonstruksiyasi hujayrada kechadigan tabiiy jarayon, uni «to‘plashi, yig‘ishtirish» ham deyiladi.

Ular ribosoma tuzilmasi kartasini tuzishdan tashqari, oqsil molekulalari bilan spetsifik munosabatda bo‘ladilar. Ribosoma tarkibidagi bu komponentlar, shu jumladan, oqsil molekulalari xam bittadan nusxada mavjud. Ribosomalar rekonstruksiyasi hujayrada kechadigan tabiiy jarayon, uni «to‘plashi, yig‘ishtirish» ham deyiladi.

Sinov savollar.

1. Azotli asoslar.

2.Nukleozid va nukleotidlarga tavsif.

3. DNK —ning tuzilishi. Koperatovlik tizimi va uning ahamiyati.

• 4.Xromasomada DNK — roli.
• 5.Ribonuklein kislotalar va ularning xillari.

Ribosoma tarkibida 60 hil makromolekula aniqlangan. Translyatsiya jarayonida 10 dan ortiq oqsilli omillar qatnashadi. Oqsil sintezining birinchi pog‘onasida aminokislota ATF bilan birikib aminoatsiladenilat va pirofosfat hosil bo‘ladi. Pirofosfatning hosil bo‘lishi reaksiyaning qaytmasligini belgilaydi. Ferment aminoatsilsintetaza ishtirok etadi.