Kimyoviy texnologiya


Download 1.06 Mb.
bet8/27
Sana19.08.2020
Hajmi1.06 Mb.
#126900
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   27
Bog'liq
Fizikaviy va kolloid kimyo-AMALIY

Echish: 1) dan

2)


6-misol. 298 K da hajmi 1*10-2 m3 bo‘lgan 2 mol gazi izotermik kengayganda hajmi 2,5*10-5 ga etadi. SHu hajm kengayganida qancha ish bajariladi?

Berilgan:

Noma’lum:

Echish:
MUSTAQIL ISHLASH UCHUN MISOL VA MASALALAR.

1. Toluolning bug‘lanish issiqligi 317,8 J/g. Uning bug‘i ideal gaz qonuniga bo‘ysunadi, deb faraz qilinsa, 303 K da 5*10-2 kg toluol bug‘lanishida ichki energiyaning o‘zgarishini toping.



(Javob:26,72 kJ)

2. 100 kmol gazlar aralashmasi tarkibida hajmi jihatidan (%) 52 N2; 30 CO2 15 N2 va 3 CO gazlari bo‘lib, shu aralashma 773 K dan 1073 K gacha qizdirilganda (bosim normal) qancha issiqlik sarf bo‘ladi? Gazlarning ko‘rsatilgan haroratdagi entalpiya qiymatlari 5-jadvaldan olinadi.



(Javob: a) 1697,8 kJ; b)2819,4 kJ; v) 1121,6 kJ)

3. Benzolning bug‘lanish issiqligi 30,92 kJ/mol bo‘lsa, (benzol bug‘larining ideal gaz qonunlariga bo‘ysunishini hisobga olib), 293 K da 0,2 kg benzolning bug‘lanishidagi ichki energiya o‘zgarishini toping.

4. Entalpiya qiymatlaridan foydalanib (ilovadagi 5-jadval) normal bosimdan 100 kg suv bug‘larining 500 dan 1000C gacha sovitilganda bergan issiqlik miqdorini aniqlang.

(Javob: -80641,5 kJ)

5. Normal bosimda hajmiy ulushi 25% azot va 75% vodoroddan tarkiblangan 100 kmol gazlar aralashmasini 100 dan 5000C gacha qizdirish uchun kerak bo‘ladigan issiqlik miqdorini hisoblang. Gazlar entalpiyasini ilovadagi 4-jadvaldan oling.



(Javob: 11840 kJ)

6. Normal sharoitda olingan 5*10-3 kripton gazi o‘zgarmas hajmda 543 K gacha qancha issiqlik ajraladi?



(Javob: -4109,345 J).

7. Azot gazi 98,340 Pa bosimda qizdirilganida uning hajmi 2m3 dan 5 m3 gacha ortadi. SHu gaz kengayganda qancha ish (A) bajaradi?



(Javob: 29,5 kJ)

8. 0,2 kg havo 1,325*106 Pa bosimda 8*10-2 m3 hajmni egallaydi. O‘zgarmas bosimda shu gazning hajmi 4 marta oshirilsa, qancha ish (A) bajariladi?


(Javob: 2193 J)

9. 300 K da 1 mol xlor gazi izotermik kengayib, hajmi 2,24*10-3 m3 dan 22,4*10-2 m3 gacha oshsa, shu jarayonda qancha ish (A) bajariladi?



(Javob: 691,95 k J)

10. 1 mol azotni 283 K dan 303 K gacha izoxorik qizdirish uchun qancha issiqlik kerak bo‘ladi?



(Javob: 415,7 J)

11. 1m3 etilenni 273 K dan 573 K gacha qizdirish uchun qancha issiqlik sarflanadi? Hisoblash uchun ko‘rsatilgan haroratdagi entalpiya qiymatlarini 5-jadvaldan oling.



(Javob: 691,96 k J)

12. 1 m3 metanni 373 K gacha qizdirish uchun qancha issiqlik sarflanadi? Hisoblash uchun ko‘rsatilgan haroratlardagi entalpiya qiymatlarini ilovadagi 5-jadvaldan oling.



(Javob: 841,4 J)

13. 0,1 kg gazlar aralashmasidan miqdor jihatdan 82% azot, 8% sulfit angidrid va 10% kislorod bo‘lib, normal bosimda shu gazlar aralashmasini 573 dan 773 K gacha qizdirish uchun qancha issiqlik kerak bo‘ladi? Ko‘rsatilgan haroratlar uchun entalpiya qiymatlarini 5-jadvaldan oling.



(Javob: 21411 kJ).

Termokimyo. Gess qonuni.

Moddalarning kimyoviy o‘zgarishi, shuningdek, fizikaviy jarayonlar (bug‘lanish, kondensatlanish, suyuqlanish, erish, sublimatlanish va boshqalar) sistemadagi moddalar ichki energiyasining o‘zgarishi bilan kechadi. Natijada shu jarayonlarning hammasi issiqlik ajralishi yoki yutilishi bilan sodir bo‘ladi.

Ko‘pchilik reaksiyalar issiqlik chiqishi bilan (ekzotermik reaksiyalar), ba’zan issiqlik yutilishi bilan boradi (endotermik reaksiyalar). CHiqarilgan issiqlik musbat (+), yutilgan issiqlik esa manfiy (-) ishora bilan belgilanadi. Issiqlikni e’tiborga olgan holda reaksiya quyidagicha yoziladi:

A+V qS+Q ekzotermik reaksiya

A+BqC-Q endotermik reaksiya.

SHunday jarayonlarning issiqlik effektini termodinamikaning termokimyo bo‘limi o‘rganadi.

Turli jarayonlarda, shu jumladan, kimyoviy jarayonlarda ajraladigan yoki yutiladigan issiqlikka reaksiyaning issiqlik effekti deyiladi.

Termokimyoda (termodinamikaning aksicha) yutilayotgan issiqlik miqdori manfiy, chiqayotgani esa musbat ishora bilan ifodalanadi; uni yoki ko‘rinishida yoziladi.

Kmyoviy reaksiyaning isiqlik effekti J/mol yoki kJ/mol bilan ifodalanadi. Issiqlik effektining qiymati jarayonning borish sharoitiga bog‘liq; izobarik jarayon uchun bilan belgilanadi.

Termodinamikaning 1-onuniga muvofiq kimyoviy reaksiyalarning issiqlik effekti:



yoki (2.2.1)

bunda esa (2.2.2)



bunda R – jarayon sodir bo‘layotgan sistemaning bosimi, pa yoki kPa;

- sistemaning o‘zgargan hajmi.

Ideal gaz ishtirokida borayotgan sistemada hajm o‘zgarishi, molekulalar sonining o‘zgarishiga bog‘liq, ya’ni asosida qiymatga ega bo‘ladi.

bo‘lganda (2.2.1) formula asosida issiqlik effekti bilan belgilanadi.

Kimyoviy reaksiyalarning issiqlik effekti haroratga, reksiyaga kirishayotgan moddalarning tabiatiga, agregat holatlariga va boshqalarga bog‘liq.

Odatda, ma’lumotnomalarda reaksiyada ishtirok etayotgan moddalarning hosil bo‘lish issiqliklari standart sharoitda berilgan bo‘ladi. Lekin jadvallarda hamma moddalar hosil bo‘lish issiqliklarini ko‘rsatishning iloji yo‘q. SHuning uchun, ko‘pincha reaksiyalarning issiqlik effektini Gess qonuni va undan kelib chiqadigan xulosalar yoki kimyoviy moddalar tarkibida atomlararo kimyoviy bog‘lanish energiyasi asosida hisoblanadi.


Download 1.06 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   27




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling