Kin A’zam Pakananing oshiq ko‘ngli (qissa)
Download 0.7 Mb. Pdf ko'rish
|
|
Er
kin A’zam Pakananing oshiq ko‘ngli (qissa) qo‘shishga hayron. O‘rtada devor bor — hayajon devori, begonalik devori, nomunosiblik devori… Umid, umid! Sabr, sabr! Atigi bir necha soatlik bu ishchan, ammo soqov muloqotlardan Pakana Safsar haqida bilganidan ortiq deyarli hech narsa bilolmadi. Gap so‘rasangiz, taajjublangan kabi aftingizga tikilib qoladi, javob bermaydi. Keyin, bir mahal o‘ziga kelgandek, bir og‘izgina «ha» yo «yo‘q» deya negadir ayanchli kulimsirab qo‘yadi. Lekin bu qizga bejiz ko‘ngil qo‘ymaganini Pakana ish jarayonida, unga, uning yuz ifodalariga tikilib- tikilib qaragan chog‘larida angladi. Bir payt favqulodda mo‘yqalam qo‘lidan tushib ketdi: Safsar g‘oz bo‘ynini shunday bir ulug‘vorona maqomda burdiki!.. U har gal har xil qiyofa, har xil kayfiyatda, go‘yo boshqa odamga aylanib kirib kelar, oldingiga o‘xshamas edi. «Yangi va yangi, xilma-xil». Barchasi birdek yoqar Pakanaga, lekin — ajabo! — soatlab termilgan, siymosini tasvirga ko‘chirayotgan suyukli odamining qiyofasini o‘zi ketgach, harchand eslay, ko‘z oldimga keltiray desa, uddasidan chiqolmas edi. Boshqa tanish-bilishlari, hatto ko‘cha-ko‘yda bir-ikki martagina uchratganlarining ham aft-angori yodida, uniki — yo‘q. Ko‘zniki boshqa, ko‘ngilniki boshqa ekan-da. Ayniqsa, teran o‘rnashgan bo‘lsa u! Yana Pakanani ajablantirgan ham ranjitgan joyi shu bo‘ldiki, Safsar chizilayotgan suratini ko‘rmoqqa biror daf’a rag‘bat bildirmadi. Sababini shunday izohlardi: «Keyin qizig‘i qolmaydi. San’at sirli bo‘lishi kerak». Voqean, bir gal gap orasida: «Qushga o‘xshatib chizing, uchi-ib ketayotgan qushga o‘xshatib», degani rost. Umuman olganda, portret oson bitdi, desa bo‘ladi. Chunki bu siymo, bu yuz ifodalari Pakanaga yoshligidan tanish, zehniga muhrlanib qolgan, yillar davomida sayqallanib, nurlanib kelgan, sirasi, sal boshqacharoq holatda uni avval ham bir marta «Orzu»sida aks ettirgan edi. Endi u «Umid» bo‘lib, barkamol qiyofada jonlanmog‘i kerak. Ish payti Qamaraning ikki karra kelib ostonada lab qimtib turgani! Niyati ayon bu yosumanning! — Ko‘rib turibsiz-ku, Qamara opa, bandman, — dedi Pakana o‘zi ham kutmagan sovuqqonlik, ayni choqda bir zarda- qat’iyat bilan. — Bizga xalaqit beryapsiz. Key in o‘ylab o‘zi hayratda qoldi. Shu bir og‘izgina gap bilan, ortiqcha izohga o‘rin qoldirmay, har ikki tomonga munosabatini bildirib ulgurgan ekan. Bandman! Xalaqit beryapsiz. Bizga! Safsar ikkalamizga. Ko‘rib turibsiz — biz bandmiz. Siz esa atay xalaqit beryapsyaz, Qamara opa! Qamara opa bizga, ikkalamizga xalaqit bermoqchi, Safsar, ko‘rib turibsiz! Asar asosan pardozdan chiqib, yakunlovchi chizgilari qolgakda reja buzildi — teatr jamoasi Namangan safariga otlandi. Odatdagidek, Safsarning fursat topishi qiy in bo‘ldi. Shu tariqa, portret ham, boshqasi ham chala qoldi. Nasib etmagan ekan. Teatr jamoasi jo‘nab ketgach, hammayoq huvillab, Pakana sho‘rlik devona bo‘lay dedi. Biror bahona bilan ularga qo‘shilib olmaganiga afsuslandi. Kun sanab |
